Quedei hipnotizado con Boyhood, case tres horas de cine inesquecible, capaz de reinventar o que entendemos por esta expresión contemporánea das belas artes. O tempo como tema, a infancia e a adolescencia como argumento, a familia e a educación como marcos e o work in progress como fórmula de escrita dun guión aberto ao diálogo co seu tempo alicerzan este proxecto narrativo tan singular como memorable. Doce anos tardou Richard Linklater en seguir o nobelo de Mason, dende os inicios da escola primaria até abandonar os tempos da incerteza, ao que non foi alleo o compromiso co proxecto do cadro de actores, tanto dos rapaces como dos seus pais, aos que vemos medrar e envellecer na pantalla mentres dan vida a cadanseu personaxe. Unha historia humilde, sinxela, sen mortes nin perdas, sobre a conquista do cotián, na que se desmitifica a infancia como territorio do perdido, esquecido ou soñado.
En Boyhood o tempo non é memoria nin nostalxia nin sequera saudade. O tempo é apenas a materia prima da vida, fugaz, mutante, esvaradía coma area da praia do Vao entre as nosas mans. O tempo é aquí apenas o espazo de construción da identidade, a do relato que nos define. A vida en si mesma é o grande e único acontecemento que merece ser celebrado. A vida concibida como momentos ganduxados no relato autoconstruído por cada persoa, mais tamén como indagación permanente sobre cales son os límites da verdade e da mentira.
Esta indagación aparece na conversa dos pequenos co pai no coche cando repasan os momentos da semana que merecen ser contados. Secasí, regresa no cuarto escuro do instituto, onde Mason e o seu profesor de arte esculcan os límites do futuro. Cadora na despedida do apartamento da nai, a escena máis conmovedora da metraxe, onde ela con apenas corenta anos lamenta a finitude e o propio sentido da súa vida. E na conversa derradeira enxergando o horizonte do canón, onde Linklater deita, por fin, despois de 160 minutos un aceno lixeiramente optimista. Cine que indaga no tempo. Tempo que reinventa o cine.
Como sucede na autoficción literaria contemporánea, Linklater cunha elegancia e sinxeleza extraordinarias cuestiona os límites de ficción e realidade, sendo a súa narración a que dende as marxes, sen intención ningunha de retrato sociolóxico, ofrece sentido ao relato das vidas comúns, sen acontecementos extraordinarios, desta familia de Texas de comezos do século XXI. Boyhood é unha película sobre as vidas de infancia, como o libro de Manuel Rivas; mais tamén sobre o papel da familia e da educación na procura da autonomía, esa conquista da liberdade da que falaba Paulo Freire.
Mención á parte merece a marabillosa banda sonora, que require unha análise devagariño. No entanto, quedo con «Hero», unha balada de Family of the year, utilizado nunha das escenas máis memorables da película. Poucas veces recomendo máis vivamente acudir o cine e deixarse levar (sen prexuízos) por unha candidata (con aparencia indie) aos Óscar 2015.
Non puiden resistir a tentación de deixar no arquivo do blog esta peza de Vigo no Nodo, un documento de máis dunha hora no que queda retratada a cidade dende 1944 até 1971, case tres décadas de franquismo. Dende as visitas e inauguracións de Franco e dona Carme (da Casa do Mar, da Cruz dos Caídos, da factoría de Citröen…) até a de Eva Perón en 1947. Dende a procesión dos pasos de 1948 percorrendo o paseo de Afonso até as obras de Peinador e as botaduras en Beiramar, propias dunha «potencia metalúrxica».Dende a chegada a bordo do Veracruz dos viaxeiros do Santa María secuestrado por Soto e o comandante Galvão (1961) até as partidas de emigrantes da Estación Marítima. Dende a inauguración da Madroa (1971) até o Festival Musical Pop Bahía de Vigo. Dende a inaguración da primeira feira Internacional da Pesca en Bouzas até a ubicación na ría dunha plataforma petrolífera. Xaora, a alfaia desta peza é a crónica do derbi en Riazor do 13 de abril de 1970, cando o Celta enviou ao Coruña, así o identifica o speaker en tres ocasións, a segunda grazas a un gol de falta do elegante Rivera. Unha marabilla. A nosa gratitude a Beny García polo seu paciente traballo recompilatorio.
