Onte 2139: Brétemas 17 anos

Tal día como o de onte de hai dezasete anos comecei a publicar este blog. Dende entón publiquei 6.331 anotacións das que 89 corresponden ao último ano, o de actividade máis cativa deste dietario dixital.

Unha diminución explicable tanto pola preferencia na miña actual actividade profesional pola lectura e escritura literarias como polo proxecto de chiografía de #XelaArias2021 que de forma diaria completei en Twitter. No entanto, continúo acreditando no blog como o soporte principal da miña identidade dixital, tanto polas posibilidades de acceso ordenado ao arquivo como polo marcado semántico dos contidos, dúas utilidades que non posúen ningún dos perfís das redes sociais.

Non asumo compromisos de novidades para o blog neste ano que comeza, máis aínda cando non abandonamos a pandemia, que tanto condiciona a comunicación dixital. Con todo, procurarei canto menos recoller os artigos semanais publicados en Faro de Vigo e os textos sobre algunhas das miñas lecturas que por diversas razóns chamaran a miña atención.

Xaora, ollando cara atrás continúo coa esperanza que expresaba con inxenuidade naquela primeira anotación de 2005, na que lembraba unha presentación de Xerais en Froxán, no corazón do Courel de Novoneyra,  lamentaba que no BNG puidesen prescindir do criterio de Camilo Nogueira e anunciaba un artigo sobre os cines de Vigo da memoria.

Beizóns e gratitudes para as persoas que dende aquela continúan con xenerosa paciencia lendo nestas brétemas, tamén para aqueloutras que se foron incorporando e agardo que para algunhas que puidesen facelo no futuro. Seguimos.

Onte 2110: Brétemas 16 anos

Tal día como o de onte de hai dezaseis anos comecei a publicar este blog. Dende entón publiquei 6.242 anotacións das que 141 corresponden o último ano, unha cifra semellante a do pasado, que expresa tanto a diminución do emprego do blog como soporte preferente da comunicación dixital, desprazado cada vez máis no meu caso ao perfil de Twitter, como a preferencia na miña actual vida profesional de priorizar a lectura e a escritura literarias sobre a escritura neste dietario dixital.

No entanto, continúo acreditando no blog como soporte principal da miña identidade dixital, xa que permite un acceso ordenado ao seu arquivo, ao tempo que un marcado semántico, utilidades que non posúen ningún dos perfís das redes sociais.

Este ano quedará marcado pola pandemia do Covid-19, razón pola que ten moita presenza nos contidos (sobre todo educativos) durante o período de confinamento, mais tamén polo interese en publicar de forma normalizada textos sobre as miñas lecturas (preferentemente da actual edición galega) e sobre o seguimento do mundo da edición (como un curioso editor xa retirado).

Gostei moito da liña cronolóxica sobre a dixitalización na comunicación cultural en galego publicada estes días por Marta Veiga Izaguire, un traballo extraordinario de investigación no que identifiquei case todos os avances compartidos por unha comunidade á que nos adscribimos (utilizo o plural polo feito de compartila co meu admirado Jaureguizar) tal día como onte de hai dezaseis anos. Continúo coa esperanza e inocencia coa que abrín aquelas primeiras brétemas que me propoño continuar. Beizón a todas as persoas que continúan lendo nelas.

Onte 2051: Brétemas 15 anos

Tal día como o de onte de hai quince anos comecei a publicar este blog. Dende entón publiquei 6.101 anotacións das que 138 corresponden o último ano, unha cifra moi baixa, semellante a do pasado, que expresa tanto a persistencia da miña fatiga dixital como a preferencia na miña actual vida profesional de priorizar a lectura e a escritura literarias sobre a escritura neste dietario dixital.

Xaora, neste ano teño moito que agradecer que o blog recibise o Premio da Gala do Libro Galego a traxectoria dun proxecto literario na rede, así como que Xerais incluíse no catálogo da colección Crónica Vigo, puro milagre, o libro onde escolmei setenta e cinco dos textos de Campo de Granada, a maior parte non presentes no arquivo do blog. Senllas razóns para continuar a publicación do blog, no que nas vindeiras semanas introducirei mudanzas na páxina principal para axeitala a tipoloxía de textos que publico con maior frecuencia. En todo caso, expreso a miña gratitude ás lectoras pacientes e xenerosas destas brétemas de esperanza, a maior parte delas por medio de Twitter e Fb, que continúan formando parte das miñas preocupacións diarias.

Onte 2003: Brétemas 14 anos

Hai catorce anos iniciei a publicación destas Brétemas. Dende entón publiquei 5.963 anotacións das que 131 corresponden o último ano. A cifra mais baixa da xeira anual, á que non foi allea o desánimo sofrido tras o abandono da dirección de Xerais no mes de abril como tamén unha evidente fatiga dixital provocada polo ruído e a abafante banalidade cainita de Facebook, por desgraza hoxe o espazo central da conversa dixital da miña xeración. Consciente de que o blog tocara fondo, no verán pasado decidín mudar completamente a súa apariencia, utilizando un modelo de magazin coa intención de facer máis visible a diversidade dos seus contidos tanto nas súas seccións (Edición, Educación, Política, Cultura, Xerais, Artigos, Onte, Vigo…) como no acceso aos contidos do seu arquivo cronolóxico, temático e semántico.

Coincidindo co regreso as aulas no pasado mes de setembro, abrín unha nova etapa na que pretendo ir recuperando devagariño o espírito de hai unha década onde os blogueiros do blogomillo ensaiabamos as posibilidades de escritura de hipertextos en galego, como un xeito de construír espazos navegables utilizando palabras, imaxes e sons. Coa intención de continuar ensaiando a potencialidade comunicativa hipertextual e o seu aproveitamento didáctico, coincidindo co ano novo abrín a sección «Hipertextos», na que publicarei anotacións breves enriquecidas coas diversas utilidades hipertextuais.

Diante do retroceso que supuxo a escritura plana de Facebook e dos fíos de Twitter (sen enlaces nin accesos directos de busca), a hipertextualidade e multimodalidade reflexiva dos blogs permiten a identificación de sitios web, personaxes ou contidos relevantes na rede. Máis aínda cando se está configurando diante dos nosos ollos unha nova web macromedia, deseñada para ser consumida nas pantallas dos teléfonos e taboíñas, unha tendencia con presenza aínda cativa en galego, coas excepcións dalgúns contidos promovidos polo portal culturagalega.org, por Praza e sobre todo por esa marabilla recente que é Vinte, onde enxergamos un futuro que xa é presente.

Tras case tres lustros gozando do privilexio de contar con persoas incondicionais, que len, comentan e comparten estas brétemas, continúo acreditando en que os blogs son os portos máis seguros dos actuais soportes dixitais, tanto polas posibilidades comunicativas e creativas que ofrecen as súas utilidades como polas facilidades de acceder ao seus contidos. A miña gratitude a todas elas. Seguimos.

Onte 1942: Brétemas 13 anos

Hai trece anos inicie a publicación destas Brétemas. Dende entón publiquei 5.832 anotacións das que apenas 210 corresponden ao último ano. Por moi diversas razóns persoais e profesionais, entre as que non foi allea unha certa fatiga dixital, este foi o período de máis baixa actividade do blog, sobre todo da serie “Onte”, outrora diaria, da que se publicaron 137 anotacións, boa parte crónicas das presentacións nas que participei ou con opinións sobre algunhas das películas que considerei interesante compartir. Sendo así, Brétemas convertiuse en arquivo da miña identidade dixital e dos artigos semanais que continúo publicando nas seccións de Faro de Vigo e, dende comezos do mes de decembro, no ilusionante proxecto de opinión de Luzes.gal. No entanto, Brétemas continúa e boa parte destas anotacións son replicadas no meu taboleiro de Facebook e no perfil de Twitter. Neste aniversario únome ás voces que na actual contorna da fatiga dixital, expresión da inflacción e banalidade hipertextual que soportamos, especialmente no referido á política, reivindican os blogs como portos seguros que facilitan unha lectura máis acougada e reflexiva na rede, tanto pola continuidade que achega a posibilidade de acceder ao seu arquivo como pola identidade temática de moitos deles. Hoxe abonda orgullarnos de continuar contando con lectoras incondicionais que comparten, comenta ou chían estes hipertextos no soporte dixital da súa preferencia. Beizóns para todas elas. Seguimos.

Onte 1813: a colleita das Fervenzas Literarias 2016

Fervenzas-1024x775

Seguin por twitter ao longo do día de onte o anuncio dos resultados das votacións dos premios Fervenzas Literarias que escolle os mellores libros, iniciativas e persoas máis destacadas de 2016 no eido da literatura e do sector editorial en lingua galega. Non podo máis que agradecer a Nacho Alonso, o promotor desta revista literaria pioneira, a súa teimosía en continuar organizando, xa dende hai unha década, estas votacións nas que participan case medio milleiro de internautas. Referentes no noso calendario literario, os “Fervenzas” abren a rolda de premios anuais á obra editada e sabemos que, en boa medida, sinalan as tendencias das escollas posteriores.

No que atinxe ao noso traballo quedamos ben satisfeitos coas escollas destas Fervenzas 2016, tanto polo número moi elevado de finalistas en todas as modalidades, como polas catro títulos considerados como “mellor libro de ano” na modalidade infantil, Esmeraldina, a pequena defunta de Ledicia Costas; na xuvenil, Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta de Ledicia Costas, que obtén un dobrete; en poesía, Os fillos da fame de Isaac Ramos; e en ensaio-investigación, Historia das historias de Galicia, obra colectiva dirixida  por Isidro Dubert. Como tamén é unha gran satisfacción que Diego Giráldez fose escollido como “mellor autor do ano“, e que o seu libro de relatos Galería de saldos obtivese a segunda posición na modalidade de Narrativa, detrás d’ A ferida do vento do noso admirado Antón Riveiro Coello. Escollas que amosan o peso importante que dentro do noso sistema comezan a ter os membros da Xeración da Esperanza, como Ledicia, Ismael ou Diego, que está achegando azos renovados a nosa literatura. Unha noticia a celebrar.

Tamén foron ledicias nosas, os premios ás dúas mellores capas do ano, tanto a que obtivo na modalidade de LIX Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta, preparada por Andrés Meixide, como a de Galería de saldos, deseñada por Antonio Seijas, na modalidade de adultos. Como foi unha satisfacción que Culturgal fose considerado como “o mellor acontecido de 2016“, como sucedera tamén o ano anterior, o que sei constitúe un aliciente para o equipo dirixido por Xosé Aldea e para todos os setores da industria cultural que animamos á asociación Culturgal. Como tamén, desculpas polo autobombo, constitúe para min unha fachenda que estas Brétemas, a pesar dos doce anos transcorridos, continuasen sendo valoradas nas votacións, a pesar de non ser estritamente un blog literario.

Todos os premiados e todos os finalistas destas Fervenzas 2016, os autores (só foi unha autora premiada, se ben en dúas modalidades), os ilustradores, os tradutores, os críticos, os editores, os blogueiros, os libreiros, os xornalistas, os medios, todos merecen os nosos parabéns pola excelencia do seu traballo e pola súa achega a conformar un espazo de seu para o libro, a lectura e a literatura galega, cada vez máis vizoso, orixinal e diverso. A pesar de vivirmos á intemperie, a excelente colleita destas Fervenzas 2016 expresa a vitalidade do libro galego e a vontade de ampliar os seus públicos.

Onte 1808: Bookout

bookout app

Txetxu Barandiarán descúbreme a existencia (dende o pasado 19 de decembro) de Bookout, unha aplicación (dispoñible polo momento só en IOS) para seguir o ritmo das nosas lecturas. Como outras aplicacións que controlan a nosa saúde, sexa o ritmo cardiaco, o noso número diario de pasos ou calorías consumidas, Bookout pode cronometrar a nosa velocidade lectora ou, se lemos en formato impreso, gravar citas e notas, coma se se tratase dun epub. No marco das aplicacións que cuantifican o noso rendemento e o converten en gráficos estatísticos, Bookout permite crear o noso perfil numérico como lectores e lectoras. Utilidades que quizais poidan semellar superfluas, mais que non dubido que poidan ter os seus seguidores.

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Onte 1559: Padrón do Blogomillo actual

Grazas á xenerosidade de Xabier Pérez Igrexas (o veterano blogueiro de Contra discurso) e de Pedro Silva (Goretxo, o responsable do blog en galego máis antigo, »de mares, portos e portas», a mais de creador de Blogaliza) xa contamos cun primeiro padrón do Blogomillo actual formando por 72 cabeceiras. Seguindo a iniciativa de Xabier publico este primeiro listado de blogs en galego e apoio a creación dunha lista de correo ou grupo de telegram para debater alí outras iniciativas de colaboración desta reactivada rede de blogs en galego.

Primeiro padrón de habitantes do Blogomillo

  1. Axenda cultural AELG http://axendaaelg.blogaliza.org
  2. A profa http://aprofa.blogspot.com
  3. A Biblioteca de Fillos de Galiciahttp://abibliotecadefillos.blogaliza.org
  4. A canción do náufrago http://franciscocastro.blogaliza.org
  5. A dous kilometros http://adouskilometros.blogaliza.org
  6. A noite branca http://fernandeznaval.blogaliza.org
  7. A.N.P.A. Brigantium http://anpabrigantium.blogaliza.org
  8. Aí vai Nebra!!! http://nebra.blogaliza.org
  9. As crebas http://crebas.blogaliza.org
  10. As escollas electivas http://asescollaselectivas.blogaliza.org
  11. Aula de Carmela http://carmelagarcia.blogaliza.org
  12. Aula de Lingua http://auladelingua.blogaliza.org
  13. Aula de Literatura http://auladeliteratura.blogaliza.org
  14. Blog da biblioteca http://etikeles.blogaliza.org
  15. Brétemas https://bretemas.gal
  16. Caderno da crítica https://cadernodacritica.wordpress.com
  17. Caderno da crítica http://cadernodacritica.blogaliza.org
  18. Canto Ghalpón http://cantoghalpon.gal
  19. Capítulo 0 http://www.manuelgago.org/blog
  20. Carta Xeométrica http://cartaxeometrica.blogspot.com
  21. Chove en ningures http://ningures.blogaliza.org
  22. Ciber Andainas http://ciberandainas.blogaliza.org
  23. Cineclube de Compostelahttp://cineclubedecompostela.blogaliza.org
  24. Contradiscurso http://contradiscurso.blogaliza.org
  25. Criticalia http://armandorequeixo.blogaliza.org
  26. Cultura e Ocio http://culturaeocio.blogaliza.org
  27. Curdistam http://curdistam.blogaliza.org
  28. De baleas http://debaleas.blogaliza.org
  29. Dedoscomovermes http://dedoscomovermes.blogaliza.org
  30. Eira da Xoana (Adega) http://eiradaxoana.blogaliza.org
  31. Escola de Randufe http://ceiprandufe.blogaliza.org
  32. Ferradura en tránsito http://xmeyre.blogaliza.org
  33. GCiencia http://www.gciencia.com
  34. Hooligans fendetestas http://hooligansfendetestas.blogaliza.org
  35. Lapsus distribuidora http://lapsusdistribuidora.blogaliza.org
  36. Lingua e Literaturahttp://linguaeliteraturabacharelato.blogaliza.org
  37. Mallando no Android http://mallandonoandroid.gal
  38. Meis http://meis.blogaliza.org
  39. Mercedes Queixas http://mercedesqueixas.blogaliza.org
  40. Metrópoles Delirantes – Cómichttp://www.metropolesdelirantes.com
  41. Mirando polo noso http://xoanantonperezlema.blogaliza.org
  42. Monte do Cachelan http://montedocachelan.blogaliza.org
  43. Nigra Mors http://nigramors.blogaliza.org
  44. Novenoites http://novenoites.blogaliza.org
  45. O blogue de Manuel Mera http://manuelmera.blogaliza.org
  46. O blogue do Carlos Callón http://www.carloscallon.com
  47. O burato do Tesouro http://oburatodotesouro.blogaliza.org
  48. O Espiño Dixital http://oespinhodixital.blogaliza.org
  49. O fervedoiro http://ofervedoiro.blogaliza.org
  50. O traveseiro http://otraveseiro.blogaliza.org
  51. O viticologo dos bagos http://viticulturista.blogaliza.org
  52. Olimpiadas Populares Galegashttp://olimpiadaspopularesgalegas.blogaliza.org
  53. Organización Galega de Comunidades de Monteshttp://orgaccmm.blogaliza.org
  54. Os Irmandiños de Vincios http://osirmandinhos.blogaliza.org
  55. Pensamento Livre http://pakolas.blogaliza.org
  56. Planetatreszetas http://planetatreszetas.blogaliza.org
  57. Portal Galego da Língua http://pgl.gal
  58. Premio Pérez Parallé http://premioperezparalle.blogaliza.org
  59. Primeiro andar http://primeiroandar.blogaliza.org
  60. Proxecto Buserana http://proxectobuserana.blogaliza.org
  61. Qadriños http://qadrinhos.prazapublica.com
  62. Sala do perello http://saladoperello.blogaliza.org
  63. Surf Galicia http://www.surfgz.com
  64. Suso de Toro http://susodetoro.blogaliza.org
  65. Tempos Galegos http://temposgalegos.com
  66. Tirar do fío http://helenavillarjaneiro.blogaliza.org
  67. Toponimia de Vigo http://toponimiavigo.blogaliza.org
  68. Trabalingua http://trabalingua.blogaliza.org
  69. Un ollo de vidro http://unollodevidro.blogspot.com
  70. Vigo a 80 revolucións por minuto http://vigo80rpm.blogaliza.org
  71. Xavier Alcalá http://xavieralcala.blogaliza.org
  72. Xunto á xunqueira http://pontevedranorte.blogaliza.org
  73. Tecnoloxía http://tecnoloxia.org

5000

bretemas_1000Estas brétemas acadan con esta anotación o seu número 5.000, unha cifra redonda na que paga a pena deterse despois de case once anos blogueando con continuidade en galego. Cando cheguei a anotación 1.000 fixen unha anotación sobre os temas, as razóns, as textualidades e as prácticas nas que acreditaba daquela, hai nove anos. Reléndoas, volvo subscribilas, mesmo a pesar de que coa chegada das redes informativas e sociais os blogs perderon público e participantes, xa que a conversa e as comunidades de lectores e lectoras mudou a esoutros espazos.

Ao longo desta década os blogs en galego mudaron. Moitos daquela comunidade do blogomillo desapareceron, sobre todo aqueles que utilizaban a escrita en primeira persoa, xenuína do seu carácter de bitácora, impregnada de vontade de estilo e experimentación hipertextual. Mais outros pioneiros como O Capítulo Cero do meu admirado Manuel Gago continúan coa súa teima entusiasta, investigando espazos hipertextuais e sorprendendo cada día, demostrando que a escrita blog está máis viva ca nunca. Outros especializaron o seu contido nalgún eido da nosa creación cultural, fose o da crítica literaria, o do cinema, o da gastronomía ou o das tecnoloxías dixitais. E, por ventura, naceron moitos outros, sobre todo de iniciativas colectivas e educativas, fosen con carácter didáctico, político ou de intervención social. Con todo, a pesar de semellante diversidade e competencia de Facebook, Twitter e outras redes máis especializadas, os blogs continúan conformando a cerna da identidde dixital dos seus autores e autoras, tanto polo extraordinario valor do seu arquivo (unha utilidade da que carecen as anotacións e debates en FB, tan efémeras), como pola posibilidade de etiquetar e clasificar o contido, contribuíndo a enriquecer a rede semántica en galego.

Ao longo destas 5.000 anotacións fomos introducindo algúnhas innovacións tematicas, como a atención específica ao cinema, que dialogan cada semana coas crónicas futboleiras, os artigos políticos e as novidades e crónicas de presentacións e actos literarios. En todas elas aposto pola brevidade e pola precisión hipertextual das anotacións, que procuro non excedan as 150 palabras, acompañadas dunha imaxe ou vídeo significativo.

Máis dunha vez valorei abandonar a escrita do blog, xa que eran moitas e poderosas as razóns para facelo, dende a falta de tempo para esta escritura diaria como pola melancolía provocada pola crítica situación de conformismo político e cultural que sufrimos en Galicia. Porén, sempre atopei razóns e folgos para continuar un treito máis e facelo coa humildade e a teimosía do primeiro día. Brétemas pretende informar e opinar, sen dogmatismos nin sectarismos (comportamentos que aborrezo), coa intención de construír coñecemento e aprendizaxe dunha forma compartida e en lingua galega. Grazas, moitas, ás persoas que se achegan cada día a este espazo que pretende incitar a albiscar no neboeiro. Seguimos.

Onte 1224: Malestar no mundo da edición

O axente literario Guillermo Schavelzon publicou no seu blog unha anotación, baseada na lectura do libro de Michael Bhaskar La máquina de contenido, na que presenta unha panorámica do «malestar» do mundo da edición actual, identificada como unha «sensación de confusión» de editores, autores e axentes literarios que vai moito máis alá que a producida pola chegada perturbadora do libro electrónico. Neste novo contexto, o editor sofre unha auténtica crise de identidade, xa que está sometido á necesidade de estar máis enfocado cara o lector (o cliente) ca dirixido ao autor. O editor non pode definirse como un publicador, senón como alguén que engade valor, pola edición do contido e pola calidade do obxecto (o libro impreso) que ofrece na libraría. O autor sofre confusión pola dobre presión á que está sometido polos seus editores e polo saldo da súa conta bancaria. E tamén os axentes literarios, xa que hoxe a súa misión principal non é conseguir un editor aos autores, senón «facer os maiores esforzos en axudar a que non se desestabilice a relación entre o autor e o seu editor». Recomendo a lectura dos comentarios da anotación nos que se reclama a edición cultural e o papel do editor como primeiro lector.