Onte 860: O mellor que temos para quen máis queremos

/en , , , , , /por

O Servizo de Normalización Lingüística do Concello de Carballo organiza dende hai tres anos un obradoiro de nanas impartido por Xabier Díaz e Guillermo Fernández. O arrolo (ou cantigas de berce, nanas ou anainas) é unha forma musical universal que dende os primeiros días permite transmitir a quen máis queremos o noso latexo, a nosa calor, o noso afecto, o noso cariño, a vibración e a prosodia do noso idioma nun contexto de crianza e acompañamento da maternidade e de educación respectuosa. O arrolo é vínculo, ponte de dozura e afectividade, un xeito tamén de estimulación sinestésica e psicomotriz temperá das crianzas. Este obradoiro de arrolos é unha iniciativa, coma outras actividades deste servizo modélico de promoción e activación do galego, que merece toda a nosa admiración e beizón.

Onte 854: Le un libro e viaxa

/en , , , , , /por

Aledoume que onte a xornalista Marta Rodríguez reparase cun chío sobre a campaña «Le un libro e viaxa» organizada pola Asociación Galega de Editores e o concello de Santiago. Oito textos literarios breves para ler en apenas un par de minutos. Unha iniciativa sinxela e directa de corresponsabilidade que os editores galegos acometemos coa intención de contribuír á visibilidade da lectura e do libro galego nos espazos públicos. O deseño da acción, enmarcada na campaña Ser Libris, correu a cargo de Illa Bufarda Produtora Creativa. Nestes días xestionamos levala na vindeira primavera, coincidindo co Día do Libro e o das Letras Galegas, ao transporte urbano e metropolitano doutras cidades galegas. «Le un libro e viaxa».

Onte 844: As declaracións de Villares

/en , , , , /por

Tras as declaracións de Ramón Villares sobre a situación da lingua e da cultura galegas identificamos o optimismo da vontade e a lealtade institucional, mais tamén unha clara decepción sobre o proceder do actual Goberno Galego nestes eidos. «Melancolía» e «un pouco de desánimo» na linguaxe diplomática e prudente do presidente do Consello da Cultura Galega, que finaliza esta primavera o seu segundo mandato, son palabras que non expresan sintagmas de simpatía nin entusiasmo. Apenas un xesto de insubmisión e sinceridade de Ramón Villares, unha actitude imprescindible para unha institución que debería defender a súa independencia e autonomía con respecto aos poderes públicos galegos.

Onte 842: Noveno aniversario

/en , , , , , , , , /por

Onte estas brétemas chegaron ao seu noveno aniversario. Dende aquela primeira anotación do 3 de xaneiro de 2005 levamos publicadas 4.214 (1.269 nos últimos tres anos, arredor de 423 anuais) e 9.304 comentarios (1.371 dende 2011, arredor de 457 no último ano). Cifras que amosan a consolidación da publicación diaria de anotacións no blog, ao tempo que o decrecemento da publicación de comentarios. Dende 2011, a nosa conversa intensificouse nas redes de sociais e informativas, tanto en Facebook coma e sobre todo en Twitter, onde acadamos os 18.336 chíos (13.836 dende 2011, arredor de 4.612 por ano, unha media dunha ducia diaria). No entanto, para min o blog continúa sendo o eixo da miña identidade dixital, tanto polo seu carácter de arquivo de anotacións e artigos coma da miña axenda pública, mais tamén pola posibilidade que ofrece de segmentar  e xerarquizar o contido por categorías e palabras claves facilitando así a reutilización e acceso constante aos seus textos.

Nesta altura, particular importancia ten para min a escrita da serie «Onte», da que van publicadas 842 anotacións (360 no último ano), na que ensaio o emprego da primeira persoa coma voz primeira, asumindo a subxectividade como o rexistro máis veraz e auténtico da escrita biográfica, tanto cando recollo a miña actividade cotián e profesional como editor de Xerais coma cando expreso as miñas reflexións políticas e deportivas. Outrosí, continúo co esforzo por ofrecer unha prosa electrónica eficaz, completa e breve, exenta de retórica, o máis axustada aos procedementos da lectura actual sobre diversos formatos de pantalla e das interfaces das redes. Esta é a razón pola que hoxe, coma hai nove anos cando iniciamos o proxecto, teimo no esforzo por explorar as utilidades do hipertexto, o que concibo coma un reto e unha posibilidade diaria de aprendizaxe.

Con todo, o máis valioso desta experiencia blogueira en lingua galega son os seus lectores e lectoras que me achegan o seu agarimo e a súa crítica nas redes. A todas estas persoas expreso a miña gratitude e beizón. Coma acuñamos en 2005, se o tempo mo permite e o entusiasmo non me falla, continuaremos con estas notas do traballo de edición explorando o territorio das brétemas de esperanza. Os meus parabéns a Jaureguizar, compañeiro do corazón, co que iniciei este camiño tal día coma onte de 2005.

Onte 835: O poder nas palabras

/en , , , /por

No balance do ano que fixo onte, Mariano Rajoy amosouse coma un mago no uso palabras. Para el o aborto é «un asunto» sobre o que hai «diferenzas» no seu partido e tamén nos da oposición. O rexistro xudicial de catorce horas ao que foi sometida a sede do seu partido é «unha inspección» dentro do marco de «colaboración» do seu partido coa xustiza. A subida da luz do 2,3% no primeiro trimestre é «un incremento transitorio», sobre o que «máis adiante se decidirá». Os casos de corrupción son «situacións indesexadas« que «cómpre impedir con todas as modificacións legais que sexan necesarias». O referendum de Catalunya son «cousas que non se poden pedir»… Escoitando a insólita comparecencia de Rajoy diante dos xornalistas compréndese que o poder non é outra cousa que o control sobre as palabras clave, as usadas e as agochadas, as impostas e as roubadas. No léxico político de Rajoy non existe as palabras ‘aborto’, ‘corrupción’, ‘referendum’, ‘xustiza’, ‘pobreza’… Porén, as súas palabras clave preferidas son ‘axustes’, ‘reformas’, ‘melloras’… O seu é un auténtico prodixio no emprego do vocabulario, procurando o poder nas palabras.

Onte 831: Galerna

/en , , /por

Unha das maiores mudanzas do noso tempo é o da información meteorolóxica, capaz de realizar predicións moi fiables, utilizadas polos servizos de emerxencia e protección civil. Entre estas fontes confeso a miña clara preferencia polas publicadas polo equipo de 4gotas. Co espírito didáctico que o caracteriza onte explicou a transformación que se produciría da borrasca Dirk nunha cicloxénese explosiva, ou bomboxénese, o fenómeno que provocou unha tremenda ventada e ballóns moi considerables en todo o país noso. En palabras que utilizabamos na nosa infancia, o que soportamos onte e hoxe é unha tremenda galerna, un grande temporal no mar, acompañado dunha borrasca cun forte descenso da presión, acompañado de caídas da luz en máis de 70.000 fogares galegos (todo un clásico nestes casos). Un fermoso día, cen por cen galego.

Onte 816: Agasallo.eu

/en , , /por

Agasallo.eu foi un dos proxectos que se presentaron no espazo tecnolóxico do Culturgal 2013. É unha plataforma en liña que compila, difunde, dá a coñecer e recomenda agasallos en galego para todas as idades, todo tipo de acontecementos e épocas do ano. Unha iniciativa de visibilización dos produtos e servizos galegos, singularmente da nosa industria cultural (libros, discos, artesanía, tecnoloxía, audiovisual…), textil e alimentaria, ao tempo que de promoción de consumo responsable (tamén na nosa lingua). Promovida pola activísima e sempre innovadora CTNL, Agasallo.eu será presentada oficialmente o vindeiro 11 de decembro e poñerase ne funcionamento ao longo desta semana. Unha iniciativa de normalización moi inclusiva, potenciadora da autoestima e da industria e comercio cultural galego. Chamo a apoiala de forma entusiasta.

Onte 795: Pavillón de Baiona

/en , , , , /por

A foto corresponde á inauguración o sábado do renovado Pavillón Municipal de Deportes de Baiona. Aparecen o presidente Feijoo, acompañado de Jesús Vázquez Almuiña (alcalde), José Manuel Lete (secretario xeral para o Deporte), Rafael Louzán (presidente da Deputación de Pontevedra) e María José Bravo Bosch (delegada da Xunta en Vigo). O que chama a atención da foto non é a actitude dos políticos populares, se non a creación lingüística bífida, ese imposible palabro «pavibellon», coa que o recinto deportivo de Covaterreña foi rebautizado nunha neolingua ridícula e imposible. Unha mostra máis da obsesión por modificar os usos lingüísticos normalizados e consolidados en espazos públicos en galego que manteñen algúns políticos, como sucede neste caso co alcalde Baiona. Por fortuna, no Facebook da instalación deportiva continúa a denominación en galego. Sen dúbida, para evitar estas decisións tan ridículas precisamos maiores doses de sentidiño e de amor pola lingua propia dos munícipes, ademais de maior rigor na execución de obras e proxectos como no respecto ao establecido na Lei de Normalización Lingüistica por parte dos responsables municipais e do resto das administracións participantes. Feijoo, Lete, Louzán ou Bosch fixéronlle algunha consideración a este teor ao alcalde Almuíña?

Eu quero galego

/en , , /por

Encantoume esta peza titulada «Verbas» de Andrea Maseda Prado, participante no concurso de curtas sociolóxicas da UDC. Unha peza para compartir.

Onte 771: O galego de primeira

/en , , , , , /por

Este apoio do Celta de Vigo á lingua galega vale o seu peso en ouro. Un modelo de comportamento empresarial socialmente responsable, unha iniciativa activadora de autoestima pola lingua propia nun entorno en aparencia cada vez máis desgaleguizado. Ben sabemos que a utilización do galego na megafonía de Balaídos remóntase ás corporacións de Manuel Soto, hai case tres décadas, incluída na primeira ordenanza de normalización lingüística. Porén nos últimos anos déronse novos e importantes pasos galeguizadores en Balaídos, especialmente o darlle carácter oficial a versión galega do himno celeste e á utilización do galego de forma unánime polas peñas. No entanto, o de onte constitúe un feito histórico, xa que o Celta como institución, o seu cadro de xogadores e técnicos, son os que de forma entusiasta protagonizan esta peza viral, que no primeiro día xa tivo máis de tres mil visionados. Ademais, a iniciativa «Gústame…» da CTNLG, presentada no último Culturgal, despois de pasar por centros educativos e eventos diversos, amosa outra volta a súa eficacia: directa, divertida, persoal, transversal, inclusiva, agarimeira. Gústame o galego do Celta, gústame o galego de primeira. Beizóns ao Real Club Celta e aos promotores desta marabilla.