Onte 957: Máis libros do ano

/en , , , , , , , , /por

Veu esta fin de semana chea de boas noticias de premios. Tras o anuncio do da Crítica 2013 no eido da poesía para Raíz da fenda de Berta Dávila, onte se realizou o ditame dos Losada Diéguez que foron para duas obras editadas por Xerais, Caderno do Nilo de Cesáreo Sánchez Iglesias, na categoría de Creación, e Tastarabás. Enciclopedia de brinquedos tradicionais e uso lúdico da natureza de Antón Cortizas, na de Investigación. Tres libros de excelencia, apoiados polo lectorado, que agora son recoñecidos pola crítica literaria e pola comunidade académica. Tres premios estimulantes que avalan o noso compromiso coa edición cultural, un dos eixos do noso proxecto editorial. Boa colleita a do difícil 2013. Parabéns a Berta, Cesáreo e Antón!!!

Onte 956: «O Gabinete das marabillas de Arxentino da Rocha»

/en , , , , , , , /por

XG001541_o_gabinete_das_marabillas_CUB.inddMemorable foi a presentación de onte na Hemeroteca da Escola de Artes e Oficios de Vigo d’ O gabinete das marabillas de Arxentino da Rocha Alemparte, o libro de Irene e Rodrigo Pérez Pintos. Cento e moitas persoas seguiron as intervencións de Pablo Carrera, Pilar Barreiro e os autores sobre un libro tan singular na edición galega coma fermoso e atractivo.

Pablo Carrera disertou sobre os gabinetes de curiosidades e o papel do coleccionismo privado de láminas, gravados, bestiarios, obxectos exóticos e raros, marabillas que derón pé ao asombro da xente, sendo en moitos casos a orixe dalgúns dos grandes museos do século XX. Pilar Barreiro relatou con moito pulo narrativo como atopou información sobre Arxentino da Rocha, o protagonista do libro, cando na súa viaxe a Iquitos no Perú procuraba datos sobre a estancia alí do seu avó emigrante Wenceslao Barreiro.

Por último, Irene Pérez Pintos presentou os contidos do libro, no que identificou catro partes: a incrible biografía de Arxentino, o ensaio sobre o gabinete de curiosidades, o inventario de 622 do gabinete argallado por Arxentino e as fichas catalográficas máis destacadas do inventario, nas que hai unha forte presenza visual. Rematamos a presentación cantando o «Grándola» e curioseando entre as vitrinas e mesas nas que até o vindeiro martes se expoñen unha boa parte das pezas e obxectos imposibles catalogadas no  libro.

Sen dúbida este libro marabilla e sorpresa –ilustrado por Ramón Trigo e polo fotógrafo Manuel Vicente, mimado na edición por Ramón Domínguez– está chamado a converterse nun referente do noso catálogo e das bibliotecas públicas, escolares e familiares. Como dixo Irene Pérez Pintos «O Gabinete das marabillas de Arxentino da Rocha Alemparte é un libro para ler e para ir lendo, para mirar os santos e a letra». Aventuro que será un deses títulos polos que o tempo non vai pasar por eles, un libro arca, chamado a perdurar.

Onte 955: «A viaxe de Gagarin»

/en , , , , , , , , /por

XG00201101Chegaron onte os primeiros exemplares d’ A viaxe de Gagarin, a nova novela de Agustín Fernández Paz que publicamos en Xerais Narrativa. Xaora, Agustín abriu o Blog Gagarin coa intención de compartir cos lectores e lectoras da novela a rica e amplísima documentación (textual e audiovisual) utilizada na súa escrita. Sen dúbida, este blog constituirá un interesantísimo espazo de edición estendida, como ben se pode comprobar coa primeira das súas entradas dedicadas ao inicio da carreira espacial, no que quedará reflectido o campo sociohistórico sobre o que se sitúa a novela.

A viaxe de Gagarin é unha novela de formación que retrata o proceso de transición dun adolescente, fillo dunha familia antifranquista vencellada co mundo do libro (o seu pai é impresor, a súa nai libreira), no contexto da sociedade galega dos sesenta, anos aínda da ditadura de Franco, de represión e loita das liberdades, mais tamén de comezo da era espacial e da modernización das tecnoloxías domésticas, onde se produciron e xeraron cambios decisivos. Unha novela tamén da memoria na que se homenaxea a toda unha xeración de militantes antifranquista, que sufriron a persecución e a tortura da Brigada Política Social, enfróntándose aos procesos do TOP.

Sei que A viaxe de Gagarin é outra obra lograda, memorable e emocionante, dun mestre indiscutible da nosa narrativa. Non podo agochar a miña ledicia en podermos acompañar dende a editorial a Agustín neste novidoso, cremos tamén que inédito vieiro, do lanzamento dunha novela coa escrita dun blog no que se debulla e comparte a documentación do contexto e da ambientación. Pura edición estendida e compartida cos lectores e lectoras, xenuina narrativa 2.0.

 

Onte 954: Se non hai vento, vogar

/en , , , , , , , , , /por

Constitucion Foro Reimprimete

Excelente resultou a iniciativa do Fóro Reimprímete, coa que onte vinte organizacións empresariais e profesionais relacionados co sector do libro e a cultura gráfica celebramos en Compostela o Día do Libro. Con espírito mancomunado e corresponsable reclamamos no actual proceso de hibridación da comunicación cultural e educativa a recuperación efectiva do carácter estratéxico do sector do libro e do produto gráfico en Galicia. Foi o magnifico manifesto «Se non hai vento, vogar», escrito pola escritora Rosa Aneiros, o texto que acrisola o espírito proactivo dunha plataforma con vontade de consolidarse que representa a 500 empresas e a 1.300 profesionais independentes. A pesar das dificultades inevitables do proceso de mudanza e de poderosos obstáculos, o sector do libro e do produto gráfico en Galicia ten futuro.

Onte 953: Día da Terra

/en , , , , , /por

100145_159379

Éche unha coincidencia para pensar moito sobre ela, que antes do Día do libro celebrásemos onte o «Día da Terra», unha oportunidade para alertar e tomar conciencia sobre a crítica situación medioambiental do Planeta. Abraioume unha anotación do blog de Greenpeace España sobre o proceso de mudanza (por agora inevitable) da península ibérica cara un clima extremo, exemplificado por medio de varias fotografías simuladas, como esa espectacular da praia da Concha asolagando a cidade. Impresiona que a casa do concello, o bulevar, o barrio vello ou o Kursaal quedasen entre as augas, transformando a bela Donostia nunha decadente Venecia cantábrica. Segundo Greenpeace este sería apenas un efecto do cambio climático e do desxeo do Ártico; un fenómeno moi inquedante, que podería provocar que o mar invadise até 700 metros da nosa beiramar, xa que segundo estimacións dos seus expertos cada aumento dun centímetro do nivel do mar equivale á perda dun metro de praia. Unha desas profecías terribles, desacougantes para nós, máis que serían fatais para os nosos netos ou bisnetos (de os houber). É moi difícil quedar indiferentes.

Onte 952: Xeración da esperanza

/en , , , , , , /por

antoniagamallo_1362227675_82Na excelente crítica d´ Os santos nunca dormen, a primeira novela en Xerais Narrativa de Teresa González Costa, o incansable Manuel Rodríguez Alonso adscribe á autora do Grove no que denomina »Xeración do novo século». Máis alá da inevitable polémica xeracional, o de MAR paréceme un sintagma axeitado para chamar a atención sobre un gran grupo de narradoras e narradores que petan con moita forza nos catálogos da literatura galega actual, chamado a enlazar coa «Xeración dos noventa», aquela encabezada por Manuel Rivas e Suso de Toro, entre outros.

A esta »Xeración do novo século» pertencerían narradoras como Teresa González Costa, Ledicia Costas, Iolanda Zúñiga, María Lorenzo, Berta Dávila, Andrea Maceiras, María Reimóndez, Rosa Aneiros, Iria López Teixeiro, Sabela González, María Canosa ou Inma López Silva; como tamén Pedro Feijoo, Mario Regueira, Alberto Ramos, Diego Ameixeiras, Santiago Lopo, Roque Cameselle, Samuel Solleiro, Alberto Lema, David Pobra, Antonio Fraga, Alberto Momán, Xosé Díaz, entre outros.

Autoras e autores menores de corenta anos, nacidos a finais da década dos setenta e ao longo da dos oitenta, alfabetizados en galego xa dende o berce da escola primaria, que dende diversas opcións estilísticas e subxéneros abordan a narrativa galega dende unha óptica normalizada e en diálogo co seu tempo. Eis a nosa «Xeración da esperanza».

Onte 950: Euskal Herria

/en , , , /por

BlpayCWIQAAKY1_Tres días en Euskal Herria abondan para encher o depósito de esperanza. Escoitar nas rúas elegantísimas de Donostia aos picariños falar en eúscaro xa non nos produce sorpresa; nin tampouco percibir o entusiasmo sereno dunha sociedade que asumiu a complexidade do proceso de reconciliación civil. Na libraría Elkar de Baiona merquei o último ensaio de Jesús Eguiguren, o presidente do PSE-EE e unha das persoas claves no proceso de paz. Un libro, editado por Gara, no que se propón reconsiderar case todo no proceso vasco, asumindo que a primeira lei da política é obedecer á realidade. Eguiguren propón modificar o suxeito político vasco para centralo no concepto de «Euskal Herria», un patrimonio de todas tradicións políticas vascas, tres territorios dacabalo de dous estados, situando a Navarra como centro. E como estratexia asumir o pacto entre cidadáns, territorios e estados, traballando pacientemente a rede dos acordos e das amplas maiorías sociais, sen renunciar a nada no proceso de construción dunha nación. Euskal Herria. Por un nuevo nacionalismo, vazquismo y navarrismo é unha lectura recomendable, un libro con vontade de ser chave dunha mudanza política protagonizada por unha nova xeración.

Onte 949: Retrovisor

/en , , , /por

retrovisor_luzes_5_2014

Josito Pereiro e Iago Martínez pedíronme unha ducia de fotos para o «Retrovisor», sen dúbida, coa intención de sacarme en pantalón curto, como é adoito nesta sección da revista Luzes. Onte chegaron a casa os exemplares do número 5 onde aparecen publicadas en catro páxinas as fotografías que lles enviei, a carón das miñas notas caligrafadas, nas que dou conta de nomes e lugares de cada unha delas. Sabía que era imposible resumir cincuenta anos (coma vinte, o mesmo ten) dunha vida nunhas cantas fotos do arquivo familiar, xa que tanto o fío do relato como o peso de cada unha das secuencias require outro formato. No entanto, neste «Retrovisor» identifico o papel marcante das miñas familias, tanto na que nacín como a que formei coa miña compañeira, así como a fortuna que supuxo poder participar dende hai vinte e catro anos no proxecto profesional de Xerais. En todo caso, debo expresar desculpas a todas as persoas queridas ás que acompaño nas fotos por desvelar a súa privacidade, así como a gratitude aos responsables de Luzes por convidarme a ollar polo meu retrovisor, o da memoria familiar e persoal.

Onte 948: Choramos a Gabo

/en , , , , , , , /por

imagesA conmoción expresada na rede polo pasamento de Gabriel García Márquez demostra que somos o que lemos, que cada persoa lectora establece un vínculo de afecto cos seus autores máis queridos, aos que considera no núcleo máis próximo dos seus afectos. Cando souben da noticia da morte de Gabo por un chío de Twitter, inevitablemente, viñéronme a cabeza aquelas dúas noites de lectura febril de hai corenta anos (1974) nas que na Laboral lin abraiado Cien años de soledad. Dende aquela experiencia lectora, marcante na miña formación, seguín cada unha das súas obras onde sempre atopei a continuidade do fluír da condición humana. A recente edición do libro de Carlos Reigosa, A Galicia máxica de García Márquez, permitiume conversar en varias ocasións con Dasso Saldívar, quizais o seu mellor biógrafo, que nos cedeu algunhas fotos para publicar na edición de Xerais. A edición do excelente ensaio de Reigosa serviume, ademais, para profundizar no ADN galego de García Márquez, co que el explicaba a orixe familiar do seu pulo narrativo, e nas súas tres viaxes a Galicia e norte de Portugal (dúas privadas), unha terra que admiraba coma propia. Lonxe da previsible mitificación mediática á que asistimos nestas primeiras as horas, as lectoras de todo o mundo choramos a Gabo porque nas páxinas das súas obras o primeiro cidadán de Macondo ensinounos outra ollada posible sobre o mundo e sobre cada un de nosoutros mesmos.

En Ondarreta, Donostia.

Onte 947: O rostro da derrota

/en , , /por

GRA108-BARCELONA-22-03-2014-El_54403951529_51351706917_600_226Tata Martino amosou onte a dignidade do perdedor. Nunha situación moi adversa asumiu a dor dunha derrota sen paliativos, recoñecendo que o seu equipo foi inferior ao Real, tanto táctica coma fisicamente. Tras a marcha de Josep Guardiola, o Barça pechou unha etapa gloriosa de xogo e vitorias e Tito Vilanova e Tata Martino afrontaron con profesionalidade a tarefa de xestionar as derrotas, afacendo aos culés, outra vez, ao vieiro das decepcións, que sempre formaron parte da súa identidade. Onte nin sequera os meus admirados Iniesta, Xavi, Cesc, Busquets ou Messi tiveron o seu día nin tampouco contaron co alustro de fortuna que evita os paos e intimida aos gardarredes. Resultado indiscutible. Vendo o rostro dolorido de Martino na madrugada de Donostia solidariceime co rostro tan humano dos perdedores.