Listado de la etiqueta: xunta_de_galicia

Teatro cine Fraga

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo ao futuro do Teatro cine Fraga:

O anuncio da Xunta de Galicia e da Deputación de Pontevedra de mercar case a partes iguais o cine-teatro Fraga por 9,3 millóns de euros para destinalo a usos socioculturais é aparentemente unha noticia excelente para a cidade de Vigo e a súa área metropolitana. Semella que despois de vinte e tres anos do peche das súas tres salas de proxección, como pasados trece anos da interrupción das obras de rehabilitación dirixidas polo arquitecto César Portela e avanzadas nas tres cuartas partes, poderá sacarse do abandono un edificio emblemático, que forma parte da memoria sentimental de varias xeracións da veciñanza viguesa. Porén, o anuncio dos presidentes Alfonso Rueda e Luís López, con clara intención de contribuír a incrementar o protagonismo do que en Vigo carece hoxe o Partido Popular de Galicia, abre tamén moitas dúbidas, xa que son varias as cuestións de calado que deben ser consideradas para a resolución satisfactoria do caso, tanto as que atinxen a súa transformación imprescindible nun centro cultural público e os usos aos que será destinados os seus diversos espazos, como as referidas á xestión e financiamento da programación das súas actividades e mantemento das súas instalacións.

Debate cidadán necesario no que tampouco poden quedar fóra as condicións e mesmo o importe de venda dun inmoble, que non o esquezamos, fora adquirido por Caixa Galicia en 2001 á familia Fraga polo equivalente a 7,5 millóns de euros e pasou nove anos despois a pertencer a Novacaixagalicia, entidade que sería rescatada en 2014 como Nova Galicia Banco por 9.052 millóns de euros  do Fondo de Reestruturación Ordenada Bancaria (FROB), que tras ser poxada por Banesco en 1.003 millóns de euros, utilizará o nome comercial de Abanca e asumirá as súas propiedades, entre elas a do Fraga. Unha década máis tarde esta compra da Xunta de Galicia e da Deputación de Pontevedra do inmoble da rúa Uruguai ten como primeiro beneficiado a Abanca, mesmo a pesar de ser responsable do seu abandono e de ser incapaz de desenvolver un proxecto sostible, como recoñeceron os responsables da propia entidade financeira. Un traspaso ao ámbito público para o que existían outras alternativas sobre a mesa, que non comprometían máis cartos das administracións, como a dunha cesión ao concello de Vigo para facer do Fraga o gran teatro público do que carece a cidade metropolitana, vella reclamación das entidades veciñais e das artes e das letras viguesas.

Outro debate esencial no caso do Fraga é o referido ao plan de usos dos espazos recuperados polo proxecto de rehabilitación de César Portela, que debe manter a identidade do edificio proxectado polo arquitecto Luis Gutiérrez Soto e soñado polo empresario Isaac Fraga como a mellor e máis suntuosa pantalla de  Galicia, á altura das que vira nos Estados Unidos. Conservar os usos do Fraga como primeiro cine e teatro público de Vigo cae de caixón, mais obriga a desenvolver unha programación anual cinematográfica, musical e das artes escénicas de calidade á altura da instalación. Como obriga no proceso de rehabilitación pendente a instalar no auditorio de 1.200 localidades o maxestoso órgano de tubos do que falaba nestas páxinas hai pouco Alejo Amoedo ou dotar dos medios técnicos necesarios para a escena e para convertela tamén na sede das orquestras viguesas. Sen esquecer, que nunca debería de perder o seu carácter como sala cinematográfica permanente, o que sería factible creando a sede viguesa da Filmoteca de Galicia, entidade que forma parte do Centro Galego das Artes da Imaxe, instalada dende hai décadas na Coruña. Como nesta dimensión do Fraga como centro das artes audiovisuais, pagaría a pena recuperar o proxecto do Centro Galego de Fotografía, canto menos para crear unha moderna Fototeca, desde a que acceder e poñer en valor os fondos dos arquivos fotográficos e cinematográficos vigueses.

Con todo, a creación do Teatro cine Fraga, obriga a acordar entre as catro administracións públicas (Concello de Vigo, Deputación de Pontevedra, Xunta de Galicia e Goberno de España) un modelo corresponsable de financiamento e xestión, no que tamén se podería contar con recursos de patrocinios privados. Un modelo para o que se podería botar man da experiencia do Marco que, a pesar das súas dificultades, amosou a viabilidade dunha xestión cultural profesional, rigorosa, independente e avalada polos poderes públicos. Sen arriscarse a forxar ese gran acordo polo primeiro teatro público de Vigo do século XXI, un proxecto apoiado polo tecido cultural e asociativo vigués, todo o anterior pode quedar en auga de castañas. Xaora, a recuperación do Fraga é unha obriga cidadá, debendo renacer con aquel espírito modernizador e coas miras no futuro co que foi concibido hai setenta e cinco anos polo seu fundador Isaac Fraga.

Culturgal

Desde a primeira edición de 2007 organizada no Pazo da Cultura de Pontevedra pola Asociación Galega de Editoras, Culturgal mantívose como lugar de encontro anual entre públicos, profesionais e creadoras das diversas industrias e manifestacións culturais galegas. Renomeada nesta décimo sexta edición como «Feira das Culturas Galegas», continúa mantendo o seu carácter de evento cultural de referencia en Galicia, grazas tanto a súa organización por parte da asociación Culturgal, formada por cinco entidades profesionais, como ao seu patrocinio por parte doutras tantas administracións (Xunta de Galicia, Ministerio de Cultura, Concello de Pontevedra e deputacións da Coruña e Pontevedra). Un tecido de acordos e achegas públicas e privadas, renovado en cada edición (nun país onde é pouco frecuente que callen os acordos intersectoriais e aínda menos entre administracións de cores diversas), capaz de consolidar un evento de calidade do que se senten orgullosos tanto as organizadoras e patrocinadoras como os públicos participantes. Culturgal entendeu que a súa maior forza residía nos seus públicos, dende o familiar ao profesional, que fixeron da feira pontevedresa un espazo amigable de encontro e de descuberta das novidades de cada sector (libro, música, escena, audiovisual, artes plásticas…) e das iniciativas culturais cada vez máis diversas e transversais. Como Culturgal arriscou a que os seus públicos asumisen o pagamento dunha entrada accesible como un exercicio corresponsable, o que comprometeu á organizadora a facer da feira un espazo máis confortable e cada ano novidoso nas súas programacións e propostas. Con estes vimbios e a experiencia acumulada por varias direccións e equipos de xestión, o Culturgal 2023 asume o reto da ampliación do seu perímetro con actividades en Vigo e co deseño de numerosas iniciativas hibridadas vinculadas a diversos soportes e artes. O de Culturgal é un éxito colectivo da nosa cultura e das súas industrias que ben merece ser recoñecido.

Publicado en Nós diario: 29/11/2023

Onte 1668: Conflito de tráfico no Cunqueiro

caos_no_cunqueiro

Subín onte ao Campus das Lagoas para participar nun xurado e quedei abraiado do caos de tráfico arredor do Hospital Álvaro Cunqueiro. Centos de coches estacionados na estrada (sobre liña continua), numerosas persoas cruzando nunha vía na que circulan os trailers do centro loxístico de Valadares, colas interminables á altura do acceso ao propio hospital, atascando a entrada das ambulancias. Algo que pode parecer incrible nunhas instalacións con apenas varios meses de funcionamento. Sabemos as razóns polas que o concello de Vigo, responsable da disciplina de trafico no vial da Universidade, non actúa nas lindes do Cunqueiro como era de agardar? Como sería posible solucionar estoutro conflito entre o Sergas e o Concello de Vigo, ao que sabemos non son alleas as tarifas do aparcamento no propio hospital e a inexistencia, polo momento, dunha alternativa pública gratuíta? Non podo entender como os pacientes, usuarios e traballadores do centro sanitario sexan os que estean pagando as incomodidades e os perigos deste desacordo interinstitucional.

Onte 1464: O xiro social de Feijoo

goberno_galego_05-10-2015Cando queda menos dun ano para as elecccións autonómicas Feijoo revoluciona o seu goberno, aumentando o número de consellarías, sacrificando á responsable de Sanidade e incorporando ao executivo a José Manuel Rey Varela, ao que parece elixiu como novo «delfín». Unha mudanza de goberno que o presidente anuncia tamén de políticas, mesmo abandonando a austeridade da que foi un grande adiantado.

Moi mal deben dar as enquisas que se manexan en Monte Pío para dar semellante volantazo con tintes inequivocamente electoralistas. Con todo, tampouco é difícil reparar no novo Goberno Galego a erosion provocada polas mobilizacións cidadáns contra a xestión privatizada do HAC ou a realizada polo sector leiteiro en defensa de prezos xustos, que deterioraron a imaxe de xestor eficaz do presidente.

Analizando os datos orzamentarios, como fixo onte Praza, o prometido xiro social de Feijoo requiriría mil millóns de euros, só para igualar a cifra de 2009. Despois das tesoiradas introducidas en Sanidade, Educación, Cultura e servizos sociais comunitarios, non vai ser doado  recuperar da noite para a mañá as partidas anteriores. Sendo así, é moi previsible que a revolución social anunciada polo dos Peares quede apenas nunha renovación de chapa e pintura dun goberno cada vez máis afastado das preocupacións da cidadanía e dos problemas estruturais do país.

Onte 1445: Datos da edición en galego 2014

panoramica_2014A publicación da Panorámica de la edición española de libros 2014, o informe estatístico de referencia elaborado polo Ministerio de Cultura a partir dos rexistros do ISBN, achega os datos claves da produción do libro galego do pasado ano. Sen dubida o primeiro que chama a atención é o aumento de títulos publicados, 1763, que supón un incremento do 23,00 % con respecto a 2013, aínda que quede aínda moi lonxe daqueles 2.544 de 2010 (un 30,00 % menos). Sei que este aumento no número de títulos prodúcese sobre todo pola primeira campaña escolar da LOMCE e polo desenvolvemento do libro dixital, que acada as 465 referencias, cifra que duplica a do ano anterior e tamén a de 2010. A hibridación do libro galego é un feito, xa que en 2014 ofreceu o 73,62 % dos seus títulos en formato impreso e xa o 26,37 % en diversos formatos dixitais.

Por tipoloxías de edición, o libro de texto, 692 referencias, representa o 39,25 %, e o libro infantil e xuvenil, 362, o 20,53 %, polo tanto un 60,00 % da edición, sendo tamén ambos estes dous subsectores os que máis aumentan con respecto a 2013, feito ao que non é alleo o desenvolvemento dos novos materiias didácticos da LOMCE. A literatura, 411 rexistros, representa o 23,31 % da edición en galego, mantendo os niveis do ano anterior, aínda que moi lonxe das cifras de 2010, un 35,00 % superiores, mesmo a pesar do incremento da oferata en formato epub.

Os títulos traducidos doutras linguas, 224, supoñen o 12,70 % da edición en galego, o que supón un incremento do 19,00% con respecto ano anterior, ao que non foi alleo o aumento da tradución ao castelán do libro de texto, aínda que este dato queda moi lonxe daquel de 616 títulos traducidos en 2010. Continúa sendo unha anomalía que o castelán sexa a lingua máis traducida, xa que supón o 45,98 % destes rexistros, sendo o inglés con 56 títulos, o 25,00 % a segunda,

Con respecto á edición pública, continúa a diminución dos títulos publicados en galego, apenas 101, que representan apenas o 5,72 % do total, moi lonxe dos 250 de 2010, que daquela supoñían o 9,82 %. Non deixa de ser curioso que a edición autonómica, realizada polo Consello da Cultura Galega e a Xunta de Galicia acade os 15 títulos, apenas o 0,85 % de toda a edición en galego de 2014. Tamén é significativa a diminución da publicación das tres universidades, 38 títulos, moi lonxe dos 173 de 2010, o que supón unha diminución do 78,03 %.

Por último, no listado de editores de 2014 nos primeiros postos aparece Xerais con 301 rexistros (17,10 %), Obradoiro con 216 (12,30 %), Anaya con 151 (8,6%) e Galaxia con 141 (8,00 %).

Onte 1437: O que vale un litro de leite

davila_tractorada

Interesoume moito o artigo que na Voz de Galicia publicou onte Xosé Antón Rodríguez sobre o valor da produción leiteira en Galicia. A tese do profesor da facultade de económicas compostelá resúmese en que o valor dun litro de leite debe ser «a suma dos custos totais de produción máis as externalidades positivas que xera». A contribución á fixación da poboación no medio rural, a produción alimentaria de calidade, o coidado do bosque ou a mellora da calidade medioambiental, como algunhas destas externalidades, deberían ser valoradas polos poderes públicos implicados, singularmente, pola Xunta de Galicia. Considerado así o valor do sector leiteiro, que achega considerables beneficios ao conxunto da sociedade galega, é de xustiza que o Goberno Galego defenda e apoie directamente ao conxunto do sector, dende as explotacións até outros elementos da cadea de valor láctea, no marco das súas políticas agrarias, demográficas e de comercio interior. Como tamén é precisa a corresponsabilidade cidadá no consumo destes produtos galegos de calidade.

Gratitude ao xenial Bichero de Davila.

Onte 1409: Bono Cultura Galega

libraryA posta en marcha por AGADIC da Tarxeta-Bono Cultura Galega é unha boa noticia para os nosos sectores do libro e das artes escénicas. A Xunta de Galicia decidiu experimentar a vella proposta do sector editorial galego de incentivar o consumo cultural por medio dun sistema de subvención directa ao lector/a. O modelo escollido por AGADIC pretende incentivar nos mozos e mozas de 18 a 30 anos o consumo de libros en galego e de espectáculos de artes escénicas no noso idioma. Cada bono de 50 euros terá para o consumidor un prezo de 33, polo que supón unha rebaixa do 34 %. Nesta primeira convocatoria, que se desenvolverá no derradeiro trimestre do ano, o orzamento do programa é de 100.000 euros e poderán participar 180 establecementos. Non está mal para comezar.

Leite galego

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo á situación do sector leiteiro.

prezos_xustos_para_o_leite

A crise do sector leiteiro constitúe unha ameaza para o mundo rural galego e para o futuro do sector agrogandeiro. Tras a liberalización da produción aprobada pola Unión Europea, que supuxo a desaparición das cotas lácteas, os prezos do leite derrubáronse, colocando aos nosos gandeiros nunha situación económica límite. A baixa dos prezos do leite en orixe en toda a Unión Europea, que no pasado mes de xuño era de 30,40 céntimos por quilo, acentuouse en Galicia onde segundo denuncian as organizacións agrarias hai case tres mil explotacións que xa o venden por menos de 0,26 e algunhas mesmo por menos de 0,20 céntimos por quilo (moi lonxe dos 0,35 céntimos, prezo medio do ano 2014). Prezos xa moi por debaixo dos custes de produción, insostibles para os produtores, que desequilibran toda a cadea de valor do sector e ameazan con deslocalizar a produción cara outros países da Unión Europea.

Nesta situación crítica, os responsables das case 9.500 explotacións leiteiras galegas, máis da metade das existentes en España, e as súas organización sindicais, promotoras da Plataforma pola Defensa do Séctor Lácteo Galego, denuncian as ameazas dalgunhas industrias de non recoller este produto perecedeiro e reclaman garantías duns “prezos dignos” (apenas un eufemismo para expresar que non sexan a perda) e a intervención enérxica e urxente das administracións públicas, o Ministerio de Agricultura e a Consellaría do Medio Rural, sobre a cuantificación e xestión dos excedentes lácteos, o seu almacenamento privado e a entrega a terceiros países, entre outras medidas dun plan de choque para o sector.

Unha baixada de prezos á que non son alleas circunstancias xeopolíticas, como o embargo da Unión Europea a Rusia, primeiro importador de produtos lácteos da UE, como o descenso das exportancións a China de leite en po. Unha baixada que no caso español tamén se explica polas dificultades de xestión, almacenamento e transformación dos excedentes como a tendencia á baixada do consumo do leite e derivados lácteos. Xaora, tamén semella que no caso especificamente galego é determinante o escaso compromiso co sector das administracións públicas, singularmente da Xunta de Galicia, na mediación dos produtores tanto coas industrias leiteiras, que neste contexto crítico impoñen os prezos, como coas empresas de gran distribución alimentaria, que banalizando o valor do leite utilizan o seu prezo como reclamo para os seus establecementos. Se isto non abondase, o fracaso do proxecto dun grupo lácteo galego, como a ausencia dun plan lácteo do Goberno Galego, integrado nun programa de política agrogandeira a longo prazo, agravan a situación dun sector estratéxico para Galicia, tanto polo seu niveis de emprego directo e inducido como pola súa capacidade para artellar o tecido social e comercial de moitas comarcas rurais e fixar nelas poboación nova.

A abordaxe diferente da crise dos prezos do leite é moi significativa para entender a defensa dos sectores económicos propios no marco da Unión Europea. Mentres o Goberno Galego relativiza a importancia do problema leiteiro e aínda non foi capaz de sentar nunha mesma mesa a todos os tres sectores implicados (produtores, industrias e distribuidores), en Francia, tras a tractorada que bloqueou o acceso ás industrias e tras a mediación do ministro de Agricultura, todos os compoñentes do sector acordaron revalorizar o prezo do leite francés até finais deste ano. Un entedemento cuxo obxectivo está en garantir un prezo para os produtores no entorno dos 0,34, un incremento de catro céntimos por quilo que nunha parte será asumido polas industrias e distribuidores e por outra trasladado aos consumidores, aos que se lles solicita “un esforzo para superar esta crise”. Outrosí sucede coas empresas de gran distribución que asumen o compromiso de aprovisionarse só con leite francés para as marcas brancas que venden nos seus hipermercados.

O caso da crise do leite explica ás claras como un sector estratéxico para Galicia, en termos económicos, territoriais e sociais, pode ser porén prescindible dentro da lóxica económica e política manexada pola Unión Europea ou polo Gobierno de España. Como tamén expresa a importancia que teñen as políticas de consumo responsable, asumidas por amplos sectores da cidadanía, na reorientación da actividade dos sectores económicos. No caso galego, a defensa da viabilidade do sector do leite, como tamén o da carne ou o do viño, por poñer outros exemplos do sector agroalimentario, deberían ser considerada estratéxica e preferente polos poderes públicos, mais tamén asumida polos consumidores e consumidoras que de forma corresponsable apoian o produto propio, como garante de calidade e desenvolvemento sostible. Apoio o leite galego.

Onte 1332: Retroceso para o ensino do galego no Bierzo

avisosgrita

O ensino do galego no Bierzo pode retroceder grazas a que a Junta de Castilla y León na orde quedesenvolve as ensinanzas e o currículum da LOMCE no Bacharelato declarou a «Lengua y Cultura Gallega» materia de libre configuración autonómica, o que a sitúa fóra do horario lectivo. Maís alá da falta de vontade política da Junta de Castilla y León, que deixa en papel mollado o seu acordo de colaboración asinado coa SXPL da Xunta de Galicia, a medida pon en evidencia un dos moitos furados centralistas da lei Wert, na que se diferencia entre materias troncais e materiais específicas (entre as que se escollan as optativas), deixando as denominadas como de «libre configuración autonómica» con escasas garantías xurídicas. Ademais, teño a convicción de que até que non se recoñezan o catalán, o éuscaro e o galego como materias específicas do currículum básico, e polo tanto de oferta en todas as comunidades autónomas, continuarán producíndose estes agravios, ao tempo que medrando os prexuízos sobre a diversidade lingüística nas comunidades ca non teñen «lingua propia». Xaora, como polo momento non se vai producir este xiro copernicano, a Xunta debe negociar coa Junta para modficar este estatus precario da lingua galega no bacharelato e mellorar o ensino do galego nas etapas de educación obrigatoria nas áreas galegofalantes do Bierzo.

Onte 1062: Marisquiño

O Marisquiño convertiuse no acontecemento que convoca máis xente no verán vigués. Pouco importou este ano que o tempo non acompañase, mais era impresionante a cantidade de rapazada de aquí e tamén de acolá convocada durante a tarde e noite de onte a participar nestas actividades deportivas, musicais e de festa rachada. Ben sería que para a vindeira edición, canto menos durante as tardes e as noites, o concello pechase o tráfico en todas as avenidas e no entorno da praza de Compostela, como xa fixo o domingo pasado durante a procesión do Cristo. Sen tráfico o Marisquiño quedaría moito máis desafogado e vistoso.

Como ben sería que un acontecemento internacional no que se inviste unha importante cantidade de cartos públicos por parte de tres administracións, o Concello de Vigo, a Deputación de Pontevedra e a Xunta de Galicia, fose máis respectuoso coa utilización do galego, lingua da que onte non vimos rastro ningún nin no espazo web nin na megafonía nin na sinalética dos diversos espazos de competición. Tras catorce edicións, o Marisquiño non lle pode dar as costas ao galego, lingua que bautizou o acontecemento e lle proporciona singularidade no contexto internacional. Imaxina alguén que o acontecmento se chamase «El Marisquito»? Tería algún sentido referencial, concitaría semellante simpatía? O galego debería ser a lingua de acollida primeira para todas as persoas que nos visitan, a marca da identidade local, ese valor engadido inesquecible e agarimoso que todos van conservar cando lembren a súa estancia en Galicia. Nese intanxible da utilización agarimosa da lingua está tamén o valor e a potencialidade deste tan simpático Marisquiño.