Entre o incesante xenocidio sionista da poboación palestina en Gaza e a ameazadora guerra arancelaria da administración estadounidense, apoiada polo discurso de odio da dereita extrema europea, a acollida da infancia migrante saíu fóra do foco da axenda pública. Porén, unha parte dos 5.800 menores de idade non acompañados, que viven en condicións precarias en centros de acollida, situados en Canarias e Ceuta, agardan ser trasladados a partir do 28 de agosto a outras comunidades. Un realoxamento de arredor de tres mil persoas a outras comunidades españolas, crianzas a protexer que, tras a vergonzosa liorta política do pasado inverno, deben quedar fóra da estratexia da crispación partidista.
Reasentamento obrigado, que se producirá ao abeiro dos criterios fixados no Real Decreto Lei 2/2025 de 18 de marzo sobre medidas urxentes para a garantía de interese superior da infancia e da adolescencia antes situacións de continxencia migratoria extraordinaria, mesmo a pesar do desacordo da Xunta de Galicia e doutras comunidades gobernadas polo PP e Vox, que interpuxeron recurso diante do Tribunal Constitucional.
Situación comprometida para estas persoas, denunciada por Amnistía Internacional, tanto pola precariedade actual dos recursos residenciais, situados fóra da península, en naves e edificios prefabricados, algún situado nun polígono industrial abandonado, que ademais de saturados non reúnen unhas condicións mínimas para unha acollida digna. Vítimas ademais doutras vulnerabilidades denunciadas como erros e mala praxe na identificación, atrasos na solicitude de asilo ou na xestión da súa documentación, como mesmo da existencia de malos tratos, privación de comida, confiscación de teléfonos, insultos ou castigos desproporcionados na rede saturada de (82) centros canarios de acollida. Nenos e nenas, rapaces e rapazas, que foxen de violacións dos dereitos humanos, de situacións traumáticas, como a das rapazas que sufriron mutilación xenital, trata ou simplemente do desamparo no que quedaron fuxindo das guerras africanas esquecidas, como as de Malí ou Sudán. Menores, algúns, que levan nesta rede de centros de Canarias máis de catro anos, pasando dun a outro, sen que se lle recoñeza, superada a maioría de idade, o seu carácter de refuxiado, quedando así no limbo da irregularidade.
Tanto o Goberno de España, como a comunidade de Canarias e a cidade autónoma de Ceuta, como o resto das CC.AA., no marco da Conferencia Sectorial de Infancia e Adolescencia, deben asumir a necesidade de coordinación, a repartición obrigatoria, a solidariedade e a responsabilidade compartida para garantir os dereitos destas persoas menores e asegurar a súa protección efectiva. Como reclama Amnistía Internacional, xa abonda de que se faga política partidista con este tema. Estes nenos e nenas, chegados as nosas fronteiras tras vivir historias durísimas, non poden ser considerados como moeda de cambio das relacións entre comunidades nin forzas políticas.
Secasí, no caso de Galicia corresponde organizar a acollida á Consellaría de Política Social e Igualdade, liderada por Fabiola García Martínez, que nestas semanas de agosto xa debería ter prevista cal será o seu modelo para acoller a 317 destas persoas menores, cifra prevista dende hai meses. Mágoa, que a cancelación da Conferencia Sectorial, boicoteada polas comunidades gobernadas por PP e Vox, alegando o carácter inconstitucional do Decreto 2/2025, na que se ía pactar a acomodación inmediata de tres mil destas persoas, sexa utilizada pola responsable da política de Infancia da Xunta de Galicia para rexeitar a proposta do Goberno de España e para xustificar a imposibilidade de acollelas por non contar nin con cartos nin recursos suficientes para sostelas, na rede de acollida galega xa saturada.
Recursos económicos que non deberían ser o problema principal, xa que son 100 millóns de euros os mobilizados a este teor polo Goberno de España para as CC.AA. Con todo, a cerna desta polémica reside en coñecer cal é o compromiso político da Xunta de Galicia de Alfonso Rueda para deseñar un programa de protección e acollemento humanizado, reforzando as estancias en familias e en centros pequenos sobre o das macroresidencias, modelo que xa amosou o seu fracaso.
Sen esquecer, como sinala Sara Prieto, voceira de Amnistía Internacional en Galicia, «a obriga da Consellaría de Asuntos Sociais en garantir o interese superior do menor e o seu dereito a ser acollido nunhas condicións dignas, que lle permitan acceder a documentación e protección internacional, así como a programas educativos que favorezan a súa transición á idade adulta». Protexer a infancia migrante non é unha querenza nin un agasallo, é unha obriga de respecto dos dereitos humanos.
