Tiven a honra de participar onte no XIX Simposio o Libro e a Lectura que a AGE dedicou a conmemorar os 100 anos da edición histórica en Galicia cunha intervención sobre don Xosé María Álvarez Blázquez e a edición comercial na década de 1970.
Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo aos festivais musicais de verán en Vigo:
Coincidindo co 75 aniversario do primeiro concerto ao aire libre en Castrelos –unha actuación do Orfeón donostiarra, que se anticipou unha década a aquel 13 de xullo de 1957 no que o Auditorio de Castrelos se estreou cunha representación de Otelo, incluída nos Festivais de España– as Tanxugueiras triunfaron no palco vigués por excelencia. 40.000 persoas, segundo estimacións do Faro, boa parte delas moi novas, brincaron coa foliada armada por estas tres pandereteiras que exploran novos espazos para a música tradicional galega, achegándoa a sonoridades contemporáneas.
Un excelente espectáculo musical recoñecido con entusiasmo no xeneroso auditorio vigués, onde hai semanas triunfou a despedida de Joan Manuel Serrat, amosando que Vigo continúa sendo o punto neurálxico da cultura galega, tamén da musical, mesmo a pesar do contexto tan adverso da lingua galega na cidade. A ilusión polo noso compartida por milleiros de rapazas ao latexo das Tanxugueiras, fenómeno que xa se manifestara cando participaron no televisivo Benidorm Fest, convida a esperanza tanto para o futuro da cultura e da lingua galega no sempre difícil mercado global como pola emotividade expresada por milleiros de corazóns entusiasmados por pertencer, roubándolles as palabras as tres cantoras de Teo, a unha Terra na que non se recoñecen fronteiras.
Tras as restricións da pandemia, é moi de agradecer que o sector musical pretendese recuperar neste verán a música ao vivo. E abofé que o conseguiu. Son ducias os festivais máis diversos que Galicia diante convocan cada fin de semana aos seus públicos, non sendo alleos en moitos casos aos recursos dun segundo ano de Xacobeo ou a que os responsables políticos das programacións de festas e cultura pretendan este verán anterior ás eleccións armar festa rachada en cadanseu concello.
Secasí, non podía ser doutra maneira, Vigo converteuse tamén no escenario principal da «batalla dos festivais» entre a Xunta de Galicia e o concello de Vigo. Unha concorrencia competitiva que por ventura incrementa a un nivel descoñecido na cidade da oliveira a oferta de música popular internacional sexa nos concertos de Castrelos e do TerraCeo do Auditorio, programados polo Concello de Vigo; sexa nos case vinte concertos entre os do Auditorio Mar de Vigo e os do Teatro Afundación, incluídos no programa do Xacobeo 21-22, do festival Latitudes, que se celebrará no peirao de Transatlánticos ou da presenza de Muse no estadio de Balaídos, organizados pola Xunta de Galicia; sen esquecer outras iniciativas privadas consolidadas na última década como o sorprendente festival Sinsal da illa de San Simón ou os concertos do Marisquiño, que contan con axudas de varias das administracións.
Diante desta ampla oferta, pagada con recursos públicos, é lexítimo reclamar a maior transparencia na contratación e na xestión dos concertos, sobre todo na venda anticipada das entradas, como a reclamar a presenza nos carteis de maior diversidade de expresións e xéneros e participación dos músicos locais. Criterios que no caso dos festivais vigueses están moi lonxe de respectarse, tanto por parte do Concello como da Xunta. Abonda repasar a programación de Castrelos para comprobar a raquítica presenza da música galega, coa excepción das Tanxugueiras, en xira pola península, e de Luar na lubre, formando parte do Festival Folclórico Internacional de Coruxo. Oferta local insuficiente, aínda que en menor medida, nos carteis auspiciados pola Xunta, centrados só no pop, rock e indie. Como fariña doutra muiñada foi a xestión das entradas de Muse e os inxustificados privilexios outorgados aos abonados do Celta.
Carlos Núñez, probablemente o músico vigués máis coñecido no mundo, denunciaba estes días a tan reducida oferta de música galega no Auditorio de Castrelos, onde non foi convidado a actuar dende aquel apoteótico concerto de 2004, onde contou coa presenza de varios músicos internacionais. Como semella incrible que a despedida dos escenarios de Siniestro total, o grupo vigués de rock máis importante das últimas catro décadas, non se puidese facer no anfiteatro de Castrelos, diante do seu público primeiro.
A música galega e os músicos vigueses en todas as súas expresións, dende a coral á clásica, dende o folk ao jazz, dende rock a todas as tendencias da música popular actual deben estar presentes en Castrelos de forma habitual, dialogando cos artistas internacionais alí convidados. Cómpre mudar a ollada das programacións musicais financiadas en boa medida con cartos públicos e dirixidas xeralmente polas preferencias e intereses do mainstream madrileño. O espectáculo de Tanxugueiras amosa que é posible recuperar a autoestima e o orgullo polo propio, estratexia que comprobamos conta co apoio do público.
Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a celebrar a publicación da nova edición de Vigo, fronteira do alén (Ir Indo 2021) de X.L. Méndez Ferrín:
Nas mesas de novidades das librarías viguesas destacou este pasado nadal Vigo, fronteira do alén (Ir Indo, 2021), o diálogo entre Lampetusa e Sponsor escrito por X.L. Méndez Ferrín como indagación sobre a cara e o envés da cidade de Vigo. Un texto que tivo a súa primeira edición en 1988, nun formato de libro de mesa, no que foi acompañado de cento cincuenta fotografías a cor de Xulio Gil e dunha escolma de textos literarios sobre Vigo. Unha obra coa que o editor Bieito Ledo iniciaba entón unha viaxe literaria e visual na procura da identidade de cada unha das cidades galegas ofrecendo edicións plurilingües en galego, castelán e inglés, empregando o gran formato (libros de 30 x 30 cm), a encadernación acartonada, os acabamentos en coiro ou tea, así como a presentación en estoxo, criterios e calidades de edición entón moi novidosos para o libro galego. Daquela excelente edición, Ledo rescatou o texto e apenas corenta fotos en branco e negro dándolles unha segunda vida cunha portada de Antón Pulido sobre as faenas do Berbés. E abofé que trinta e catro anos despois este libro máis humilde continúa sendo interesantísimo, tanto pola calidade e lucidez do texto ferriniano como polo feito sinalado no limiar desta segunda edición de que Vigo, sendo a máis dinámica das cidades galegas, «muda con moita rapidez de fisionomía aínda que non de espírito».
Acerta Ferrín cando nesta nova edición non muda nin unha coma no diálogo que a carón da igrexa románica de Castrelos manteñen Lampetusa, a dona que representa a luz da experiencia viguesa (a memoria), e Sponsor, o mozo activo, que quere coñecer, o motor do futuro. O sentir de Vigo, que ambos os dous representan como o dunha cidade portuaria transformada polo tranvía en bisbarra e como «o resumo das diferentes morfoloxías nas que Galicia pode revelarse», mantén toda a súa vixencia no Gran Vigo da terceira década de 2000. Como tamén permanece o «carácter impreciso dos seus territorios», que manteñen a súa nomenclatura clandestina cos nomes arcaicos indemnes (Peniche, os Choróns, as Travesas, os Caños, a Barxa, o Calvario, a Calzada, Casablanca), como o carácter que lle imprime á cidade o porto do Berbés, onde se inician «os camiños do progreso» e «onde reside o seu verdadeiro ventre, a raíz que lle dá sentido» a toda a cidade. «Vigo é moito máis que unha cidade, é un pulo, un volcán de dinamismos», «sempre o mellor da cultura galega». Como manteñen o seu pulo, a pesar da perda de falantes, as variantes do galego de Vigo, de natureza seseante e rica no seu slang, o máis innovador da lingua nosa (“ghicho”, “chaíña”, “choio”…). Como continúa sendo marabillosa a estrañeza que provoca o espectáculo único de ver o mar e as Cíes dende o Paseo de Afonso, ese espazo humilde de proporcións perfectas…
A lectura deste texto dialogado, a camiño entre o narrativo e o a teatral, como a ollada demorada das fotos sen efectos de Xulio Gil, permiten identificar moitas das mudanzas do Vigo das últimas catro décadas como evocar as perdas dalgúns dos seus espazos indefinibles. Cambios que nalgúns casos modificaron a liña do ceo nunha beiramar aterrada de forma brutal ao longo de todo perfil portuario, dende Guixar a Bouzas, e onde toda urbanización intelixente semella chamada ao fracaso e onde a incuria cultural inevitable. Mudanzas que noutros casos evidencian desaparicións de embarcacións tradicionais, guindastres portuarias, comercios como La Favorita de Príncipe, tabernas como as do Porco, cervexarías como a de Joaquín e o seu galo vermello no Areal ou o Quiosco de Pepe do Paseo de Afonso. Mais como salienta o propio Ferrín «a cidade e a paisaxe marítima e rural que representa mudou no tránsito aos días presentes», mais «Vigo non se detén xamais» e lonxe de estimular saudades ou documentar arqueoloxías estas mudanzas forman parte tamén deste Vigo no que «pode sentirse tendo en memoria a terra medieval de Turonio, que, máis ou menos, vai da Ría de Vigo ao Río Miño e segue conservando características diferenciadas».
Esta nova edición de Vigo, fronteira do alén facilitará o acceso ao texto ao público literario do catálogo de Ferrín, ao tempo que permitirá ocupe un lugar preferente na bibliografía viguesa, a carón de textos clásicos sobre Vigo como A cidade e os días (Monterrey 1960, Xerais ) de Xosé María Álvarez Blázquez, La caracola de piedra (Deputación de Pontevedra, 1982) de Pedro Díaz, Vigo paixón atlántica (NigraTrea, 2001) de Xosé Francisco Armesto Faginas ou o máis recente Camiñar o Vigo vello (Xerais 2018) de Pedro Feijoo.
Parabéns a Ferrín por ofrecer texto tan valioso sobre o carácter de Vigo como un pequeno mundo, como a cifra da Galicia contemporánea, como a fronteira do alén que limita, océano por medio, con Nova York. Parabéns a editora por rescatar este libro recomendabilísimo.
Dedico o artigo do Faro de Vigo desta semana a Santo Amaro, a quen hoxe celebramos en Matamá:
Celébrase hoxe en Matamá a romaría de San Amaro coa que se inicia o ciclo anual de festas da bisbarra. Comezada no torreiro esta fin de semana co festival folc, no que participaron catro grupos tradicionais (Setecuncas, Os tabáns de Freixo, Algarabía e Pelepau), abrirá a festa o pasarrúas da Charanga Vai de Baile para dar paso á misa e á procesión do santo curador dos eivados por reumas e doenzas das articulacións. Unha festa na que como é tradición non faltarán nin os postos de artesanía nin os furanchos onde ao mediodía se homenaxeará como se debe ao cocido, o prato que mellor axuda a mitigar o rigor do termómetro destes días de xaneira.
Un San Amaro, moi revitalizado nos últimos anos polas asociacións veciñais e culturais de Matamá, que abre a rolda única de xoldras viguesas do frío, que anuncian a luz e a fin da invernía, cuxas próximas citas serán as Candelas en Castrelos, o día do casamento dos paxariños, onde non faltará o autosacramental mudo e a solta de pombas, e o San Brais en Bembrive, o santo que cura as catarreiras. Romarías que coinciden co inicio do abrollar das mimosas e do medrar dos días («Polo San Brais máis día verás») e anuncian tamén os excesos do Entroido que este ano se adía até a primeira fin de semana de marzo.
Xaora, máis alá da exaltación da cultura tan viguesa como a da furanchada, o caso de Santo Amaro merece atención, como me alerta nunha carta marabillosa o escritor Xurxo Souto, xa que son varias as circunstancias singulares do caso do santo galego, confundido tantas veces co San Mauro, o italiano do libro e do caxato, primeiro discípulo de San Bieito, celebrado tamén o 15 de xaneiro. Por que o San Amaro polo que avogamos en Vigo, como tamén noutras freguesías galegas (Arra en Sanxenxo, As Regadas en Beade ou no propio concello ourensán de San Amaro) ou portuguesas dos distritos de Coímbra e Viseu, e mesmo en Ponta Delgada na illa de Madeira, como en varias parroquias das Illas Canarias, non é outro que Amaro o abade e navegante, que segundo a tradición viaxou sufrindo os maiores perigos polo océano até a illa do Paraíso.
Unha viaxe de lenda recollida en 1925 por Uxío Carré Aldao no artigo, «A lenda de San Amaro o Pelegrino», publicado no número 19 da revista «Nós» e traballo premiado na festa da lingua galega de Santiago do ano anterior, vencellando o seu periplo co realizado por outras figuras relixiosas da cultura atlántica como o irlándés San Brandán (ou San Barandán) O Navegante, que no século VI puido ter chegado ás illas de Terranova, sendo considerado por algúns como o primeiro dos europeos en chegar ás Américas. Recreada ao seu xeito por Ramón Cabanillas no seu libriño «O bendito San Amaro», dez poemas que foron aparecendo no diario vigués «Galicia» dende xaneiro de 1925, acompañados cada un deles por debuxos de Castelao, a lenda do santo galego navegante, recollida por Uxío Carré na freguesía de Figueiroa no concello de Abegondo, retrata a coraxe de quen «nin os ventos máis desatados nin as máis desfeitas e violentas tempestades fixeron minguar o seu ánimo».
Afouteza que –segundo relata Carré– o levou ás portas do paraíso onde petou forte co seu caxato de toxo coa pretensión de penetrar, «sequera fose por breves momentos» naquela paraxe, ao que se negou o patriarca Henoch facéndolle saber que «a súa demanda non podía ser atendida pois endexamais home en carne mortal podería entrar onde moran os xustos e benaventurados». Razón pola que o piadoso peregrino solicitou que canto menos lle fose permitido «ollar algún tempo a través do asexadoiro, para se gozar da contemplación das delicias celestiais», ao que accedeu o patriarca durante un tempo moi curto. Eis o valor do peregrino galego que navegou até a illa do Paraíso e regresou para contalo, feito que agrandou a súa fama e obrigou a igrexa católica a identificalo con algún dos seus santos. Unha lenda que para Uxío Carré de non vir dos celtas, como a de San Brandán, tería a súa orixe na antigüidade grega que nos fala por boca de Homero e de Herodoto, que xa sabían que as illas dos Benaventurados se achaban nas misteriosas rexións de Occidente.
Vigo é unha cidade onde se fixo presente o poder do santo navegante, non só pola devoción centenaria na parroquia de Matamá, como pola súa presenza de moi vello no propio rueiro. Eis o camiño de San Amaro, do que se conservan apenas uns metros na proximidade da rúa Hispanidade, que trazaba na aba do Castro unha longa paralela á Gran Vía dende o camiño dos Anxos en Travesas até o Couto (hoxe Praza de España). Como merece ser citado que moitos somos os vigueses fieis do Bar San Amaro, na rúa Rogelio Abalde, onde señora Carmen leva facendo dende hai seis décadas as mellores tortillas de patacas da cidade, cuxa teimosía merecería ser recoñecida, por manter a memoria dos sabores da nosa mellor cociña popular. Bo San Amaro, navegante!
Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a reclamar máis música galega na programación das festas de Vigo:
Nunha cidade instalada no permanente ditirambo estamos afeitos a escoitar que vivimos «na cidade máis fermosa do mundo» ou que «as nosas festas son as mellores de España e de Galicia». Sen embargo, ben sabemos que a realidade é moi teimuda e a pesar dos que así se expresan, se comparamos de forma obxectiva a programación das festas viguesas coas das cidades da nosa contorna ou da fachada atlántica axiña caemos da burra e ben escasas son as actividades das que podemos fachendear. E isto constitúe unha mágoa.
E cómpre recoñecer que sendo líderes en actividade industrial e dinamismo exportador, que contando co imán turístico que durante o verán supón a visita ás illas Cíes e ao resto das nosas praias e co engado do saboroso da nosa gastronomía, Vigo debería ofrecer unha programación musical, tanto pública como privada, máis atractiva ca actual. Mais aínda cando conta co Auditorio de Castrelos, un espazo marabilloso para as actividades culturais ao aire libre. Porén, se non nos deixamos cegar polo salitre da ría, en Vigo carecemos dun programa de festas de verán que non singularice á altura dunha cidade da nosa proxección.
Abonda ler o programa de concertos de Castrelos deste verán, o prato forte das festas, para detectar esta carencia endémica, tanto pola ausencia de orixinalidade e singularidade como da escasa actualidade dos participantes no cartel, onde (por certo) apenas participarán tres mulleres, na noite de Operación Triunfo. E ben sei que os concertos programados contarán co entusiasmo do público vigués que vibrará coa «gran noche» de Raphael, que os seus setenta e cinco anos regresa a un dos seus escenarios preferidos, ou cantará con Juanes a súa «camisa negra». A afluencia e a xenerosidade do público de Castrelos nunca foi o problema. Nin tampouco a escaseza de recursos municipais, se nos atemos aos 478.000 euros que cobraron de caché os mexicanos de Maná, unha cifra coa xa se pode pensar en contratar a primeiras figuras. Nin sequera o problema reside na ausencia dunha tradición musical nunha cidade na que tocaron Milladoiro, Siniestro Total, Carlos Núñez, The Chieftains, Madonna, Oasis, Los Ramones, Dire Straits, Rolling Stones (en Balaídos hai vinte anos), Van Morrison, Deep Purple, Bod Dylan, Leonard Cohen ou The Artick Monkeys, entre outros moitos artistas internacionais.
No entanto, o que máis lamento do cartel deste 2018 é a ausencia no palco de Castrelos de calquera expresión de música galega e de música en galego, en calquera que fosen as súas diversas expresións: clásica, folk, pop, indie ou rock. Os músicos galegos non pisarán Castrelos, quedando reducida a súa presenza á actuación de Cómplices e Wöyza, nese estraño festival folclórico bautizado como «Festa da Cultura», celebrado na Porta do Sol. Unha discriminación coa música galega que obriga aos nosos músicos se queren tocar en Vigo a facelo en pequenos locais privados e a competir en inferioridade de condicións con artistas globais aos que aquí se lles cede o espazo público de Castrelos e se lles pagan excelentes cachés. Como se obriga aos seareiros vigueses das nosas músicas para escoitalas a viaxar aos concellos metropolitanos do Val Miñor, do Morrazo, da Louriña ou do Baixo Miño e participar en concertos e festivais de música galega, que adoitan contar con moito público e onde por ventura son sempre recibidos cos brazos abertos.
Como lamentable é que dentro da programación infantil dos seráns de Castrelos non se inclúa nesta edición concerto ningún de música galega, cando esta expresión é un referente pioneiro de calidade e creatividade en España. Mentres o concello de Vigo contrata a «Cantajuegos» e «Los Mundos de Peppa Pig», centos de familias viguesas acudirían sen dúbida tamén aos concertos nos que participasen Mamá Cabra, María Fumaça, Magín Blanco, Paco Nogueiras, por poñer apenas uns nomes da ampla oferta musical infantil galega que poderían tocar nas festas viguesas con éxito asegurado.
Non lle falta razón ao gaiteiro Carlos Núñez, o embaixador vigués nos escenarios do mundo cando a este teor se pregunta «se é posible imaxinar que o concello repartise “burguers” fronte a un local vigués que vende produtos frescos galegos». Ou noutras palabras en Vigo «o “mainstream” é pagado con cartos públicos mentres que a música tradicional galega debe vivir da billeteira». Esta é a dolorosa doenza que están sufrindo as músicas galegas nas festas de Vigo. Esta é outra manifestación da aposta dos responsables do concello polas tendencias dominantes do mercado da cultura e do espectáculo, nos museos e nas festas, o que agoira a medio prazo un devalo inevitable para a diversidade e orixinalidade das manifestacións da cultura viguesa, o que constituiría unha perda irreversible. Máis música galega nas nosas festas, por favor.
Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a memoria dos concertos de Castrelos e a denunciar a ausencia de música galega na xeira deste ano:
Poucas experiencias coñezo máis xenuinamente viguesas que as noites de concerto en Castrelos. Dende 1954 o anfiteatro abovedado polas árbores da Finca da Marquesa acolleu centos de concertos que constitúen a cerna dunhas festas de Vigo, que como tales nunca existiron. Ao longo de seis décadas, os vigueses e as viguesas transmitiron de xeración a xeración o “espírito de Castrelos”, cos seus ritos e os seus costumes (o carácter gratuíto para boa parte dos asistentes, a paciencia nas esperas, os bocadillos, as mantas para se amparar da viruxe da noitiña), capaces de crear unha atmosfera máxica que leva abrazado a milleiros de artistas dos xéneros e estilos máis diversos que lembran “Vigo” como un dos mellores escenarios populares que teñen visitado.
O paso destas noites de concerto foi marcando as nosas vidas. No caso da miña xeración, a dos que nacemos entre finais dos cincuenta e comezos dos sesenta, iniciámonos coas funcións de tarde dos monifates de Gorgorito e cos recitais de Raphael e Lola Flores, e con aquelas noites dos “Festivais de España”, onde no tardofranquismo se mesturaban as funcións do bailarín Antonio coas zarzuelas de “La Gran Vía”. Xa de adolescentes, a finais dos setenta, coincidindo co inicio da mal chamada Transición, as de Castrelos foron as nosas noites de liberdade, as das primeiras saídas nocturnas, acendendo os bics nos recitais de Lluis Llach, Luis Eduardo Aute, Víctor Manuel, María del Mar Bonet, Silvio Rodríguez ou Pablo Milanés, entre tantos outros dos cantores de entón.
Nas gradas de Castrelos vivimos os primeiros concertos dos Milladoiro que atuaban aos míticos irlandeses The Chieftains ou a aquel Alan Stivell, o bretón dos himnos que pedían a liberdade para os países célticos. En Castrelos escoitamos a harpa de Emilio Cao, cantamos con Fuxan os Ventos, acompañamos ao Suso Vaamonde e a boa xente da Roda. No seu poleiro espellámonos como xeración Polycomander cos numerosos concertos de Siniestro Total (1985, 2008, 2012), que fixeron de Castrelos o seu primeiro palco, e dos Resentidos de Antón Reixa que en 1985 anunciaron que Vigo tiña por capital Lisboa. En Castrelos quedamos asombrados en 1996 coa presentación do primeiro disco de Carlos Núñez, “A irmandade das estrelas”, ou co seu concerto de 2004, con motivo do seu 33 aniversario, no que foi acompañado por The Chieftains e a acordeonista irlandesa Sharon Sannon. Non hai dúbida que o de Castrelos foi un dos palcos que consagrou a boa parte da música galega, dende Berrogueto (2004) e Treixadura (2007) a Iván Ferreiro (2008), Eladio y los seres queridos (2011) e Sondeseu Orquestra Folk de Galicia (2013), por citar apenas algúns concertos que lembramos.
Dende hai tres décadas, dependendo das posibilidades económicas do concello e do entusiasmo musical dos seus responsables políticos (alcaldías incluídas), da habilidade dos programadores, da dispoñibilidade dos artistas de moda de cada momento, como do evoluír daquel primeiro “Festival celta” que creou Paco Santomé ou do “Para Vigo me voy” da concelleira Isaura Abelairas, en Castrelos deixaron a súa pegada artistas internacionais, nunha relación de concertos imposible de lembrar na súa totalidade: Jose Afonso (1985), Gwendall (1985), Mike Oldfield (1993), Metallica (1999), Deep Purple (2000), Gloria Gaynor (2001), Beach Boys (2001), Oasis (2002), Caetano Veloso (2003), Dulce Pontes (2004), The Prodigy (2005), Pet Shop Boys (2006), Franz Ferdinand (2006), Arctic Monkeys (2007), Roger Hodgson (2008), Ruben Blades (2008), Keane (2009), Leonard Cohen (2009), Norah Jones (2010), Patti Smith (2010), Public Enemy (2010), Joan Manuel Serrat (2010), Juanes (2011), Jamie Cullun (2014)…
Tras varios anos de moi pobre programación en Castrelos, á que non foi allea a vacilante política do actual equipo de goberno arredor das festas da cidade, a alcaldía decidiu reactivala este ano con concertos excelentes como os de The Pretenders, Crystal Fighters ou Miguel Bosé, adiantando o ouro e o mouro para o vindeiro ano, no que prometeu un concerto no que asistirían un millón de persoas. Alén do ditirambo que semellante anuncio supón, como tan outros aos que nos ten afeitos Abel Caballero nas súas intervencións, botamos en falta que este ano non se incluíse nin un só concerto de música galega, tanto na programación da noite como na infantil da tarde. A música de noso foi expulsada de Castrelos, a pesar de que o sector musical galego conta cunha nómina artística de gran calidade e dirixida a públicos diversos. Os responsables municipais da programación das tardes infantís e dos concertos das noites de Castrelos, unha peza da identidade colectiva de Vigo, non poden discriminar nin a nosa música nin aos nosos músicos como acaban de facer estes días.
Pagou a pena volver as gradas de Castrelos, un dos nosos espazos da memoria, para participar das dúas horas da jazz-session de Jamie Cullum e o seu cuarteto. Nin a choiva ameazadora, que arruinou a primeira xornada do Marisquiño, nin a humidade da bancada, estragaron un concerto no que Cullum presentou Momentum e repasou uns poucos dos seus temas máis coñecidos entre o jazz e o pop. A enerxía percutiva de Cullum e a súa banda de virtuosos foise enguedellando cos momentos de improvisación ao piano ou sobre o piano, que acadaron a súa mellor expresión nas versións de «Blackbird», unha homenaxe explícita a The Beatles no día de Abbey Road, e na do seu «Save your soul», como nas dúas derradeiras propinas, cando Castrelos xa estaba rendido coas declaracións viguistas do de Esex: «Vigo, Vigo, Vigo, my heart, my soul…» Jamie Cullum é un músculo rítimico incesante, unha fervenza de entusiasmo e enerxía, un virtuoso pianista melódico co alma de crooner. Saímos felices.
Foto Sonia Daponte (Xornal de Galicia).
No artigo da semana, ao fío do concerto de Keane que abriu as festas viguesas deste ano, propoño unha reflexión sobre o que entendo é o «espírito de Castrelos» que, afortunadamente, se vai transmitindo xeración a xeración.
