Participar no deseño da cidade

/en , , , , , , , /por

No artigo da semana en Faro de Vigo reclamo a participación cidadán no deseño da cidade:

No debate sobre o proxecto de rexeneración urbana do Casco Vello, celebrado a pasada semana polo Consello da Cultura Galega en Vigo, tanto os ponentes como os participantes, que encheron o salonciño da Casa Galega da Cultura, insistiron na importancia da participación cidadá neste proceso histórico de mudanza urbana. Fixérono moi ao fío dalgún dos fracasos que os proxectos de recuperación do Casco Vello  tiveron na súa relación coa intervención Abrir Vigo ao Mar das Avenidas como polos temores que hoxe suscitan as actuacións públicas anunciadas para os bordos do Casco Vello, sexa a peonalización da Porta do Sol e a construción dun túnel baixo a rúa Elduayen, como a salvación da Panificadora como contedor cultural, social e de lecer, sen esquecer a intervención privada no Barrio do Cura.

Actuacións urbanísticas de enorme transcendencia en espazos urbanos de privilexio, chamadas a modificar o que hoxe son iconas do Vigo Vello (e da propia cidade), mudanzas profundas das que pouco máis se coñece que algunhas infografías espectaculares presentadas polo alcalde aos medios, que máis alá de enxergar expectativas, moi pouco aclaran sobre cal vai ser o futuro de cada unha delas. Anuncios que poden ser máis ou menos cribles, como sucede coa da Porta do Sol, xa que depende en boa medida da dispoñibilidade orzamentaria do concello e cuxa aprobación, superados os trámites de Patrimonio, estaría asegurada pola ampla maioría coa que conta o equipo de goberno. Circunstancias facilitadoras, porén, que nin aseguran a posta en marcha do proxecto nos prazos anunciados nin a súa acollida favorable pola maioría cidadá, mais aínda cando descoñece o seu alcance e os efectos que provocará na mobilidade da cidade.

Sucede algo semellante co proxecto de recuperación da Panificadora. Cóntase coa participación da Zona Franca e aseguráronse os seus usos públicos (o que constitúe, sen dúbida, un feito que merece ser aplaudido), mais o feito de que fosen variando ao longo de diversos anuncios do alcalde provoca unha desconfianza inevitable sobre a credibilidade da actuación. Moito máis aínda cando sempre se asegurou que a Panificadora mantería a súa fasquía arquitectónica e contaría como cerna dos seus contidos como factoría cultural coa Biblioteca do Estado –que para vergonza da cidade leva xa once anos procurando un espazo onde instalarse (contando con previsión nos Orzamentos do Estado)–, mais que agora noutra reviravolta (anunciouse con anterioridade na Escola de Artes e no Auditorio Beiramar) se presenta tamén como peza central da actuación prevista pola alcaldía na rúa Lalín, onde se pretende ubicar nun edificio singular e aproveitar os xulgados actuais para trasladar as instalacións do CEIP Altamar e as sedes de colectivos diversos. Un «ágora cultural e educativa» que completaría a remodelación e peonalización parcial anunciada da praza de Travesas.

Sucede outro tanto co proxecto, resucitado no verán, do Barrio do Cura no que se anunciou se recuperaría o plan inicial do arquitecto Alfonso Penela que, ademais de amplas zonas de equipamento publico, contempla a construción de vivendas (das que o 30% serían para vivenda protexida), un aparcamento e unha ampla zona comercial. Intervención para o Barrio do Cura, anunciada en 2004 e paralizada dende hai máis dunha década, por dificultades financeiras da promotora, que mudou de propietario en varias ocasións, mais tamén polas trabas que supuxo a sentenza de 2016 ao recurso da Casa de Caridad del Hogar San José que anulaba o PEPRI da zona. Galimatías urbanístico e financeiro, que mantén nunha situación de degradación insoportable a edificación do que foi o vello asilo, como a unha parte das vivendas da rúa Llorente, agardando por unha modificación puntual do PXOUM (1993), hoxe vixente, o que abriría a xanela para o inicio da intervención.

Proxectos urbanísticos, algúns estratéxicos para o Vigo de 2050, como algún outro que aventuro será coñecido nas vindeiras semanas, cuxo anuncio podemos entender na dinámica propagandística aberta pola carreira das municipais da vindeira primavera. Mais proxectos, en todo caso, que tras a anulación do PXOM (2008), e a complexa situación urbanística que isto supuxo para a cidade, deberían ser expostos ao público e sometidos a un amplo debate cidadán no que puidesen participar entidades profesionais, veciñais e cidadáns a título individual. Un debate aberto coa intención de valorar a conveniencia e alcance destes proxectos, no que continúa sendo esencial o papel dos medios de comunicación locais, que coa súa información poderían ofrecer un contrapunto sereno e fiable. Ademais de administrar o seu voto, os cidadáns e as cidadás teñen o dereito de participar no deseño do futuro da súa cidade.

Onte 1988. «Unha Lingua de Premio»

/en , , , , , , /por


Non esquecerei o serán de onte no pazo da Deputación de Pontevedra, onde se celebrou a gala «Unha Lingua de Premio», na que con motivo do Día Europeo das Linguas se reivindicaron os premios literarios outorgados polos concellos da provincia e se recoñeceron as catro décadas de traxectoria do Festival de poesía no Condado e con grande xenerosidade o meu traballo como editor en lingua galega.

Sei que nun sistema cultural normalizado é unha anomalía que un editor reciba tanto agarimo como do que eu gocei onte por parte das amizades que nos acompañaron e das palabras agarimosas que me dedicaron o deputado Xosé Leal e a presidenta Carmela Silva, como as de Ledicia Costas, que actuou como magnífica condutora, e de Iria Pinheiro, que me entregou un exvoto que procurarei (pola conta que me ten) conservar moitos anos. A todas elas, a miña beizón.

Aquí subín o pdf do texto que levaba impreso, unha versión das palabras (emocionadas) de gratitude que alí pronunciei, ademais  dunhas poucas fotos do desenvolvemento da gala.

Onte 1987: A miña memoria do Vigo Vello

/en , , , , , , , , , , , , , /por

O Consello da Cultura Galega convidoume a participar no debate que onte se celebrou na Casa Galega da Cultura sobre o «Casco Vello de Vigo. A memoria, a relación coa cidade e as políticas de rexeneración urbana».

Lin un texto de vontade memorialística e intencionalidade política que comparto en pdf (8 folios, apenas quince minutos de lectura).

Comparto tamén unhas fotos que escollín do meu cartafol de Vigo de Pinterest como fondo visual que non cheguei a proxectar, xa que esquecín as lentes na mochila. Agardo que a lectura sexa de interese e promova debate sobre o futuro das intervencións públicas e a participación cidadá sobre o Vigo Vello.

A rexeneración do Vigo Vello

/en , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo ao proceso de rexeneración urbana do Vigo Vello:

O debate sobre a memoria na cidade e o papel das intervencións públicas na rexeneración urbana do Casco Vello de Vigo, que se celebra esta tarde na Casa Galega da Cultura, organizado polo Consello da Cultura Galega, é unha oportunidade magnífica para reflexionar sobre o que se leva facendo no Vigo Vello desde que en 1981, sendo alcalde Manuel Soto, se aprobou o Plan Especial de Reforma Interior do Casco Vello. Un documento urbanístico que no marco dun barrio daquela en decadencia total, deixado polos poderes públicos na marxinalidade e abandonado a súa sorte, expresaba por vez primeira unha intención de rehabilitación física e de modernización dos seus espazos públicos. Iniciativa que coincidiu coa constitución da Asociación Veciñal e Cultural Casco Vello de Vigo, nacida cos obxectivos de loitar pola mellora da calidade de vida da veciñanza.

PERI do Casco Vello que coa posta en marcha do Plan Urban, xestionado polo concello de Vigo dende 1994 a 2001, nos mandatos dos alcaldes Carlos Príncipe e Lois Castrillo, comezou ensaiar unha novidosa estratexia de xestión integrada das políticas públicas, peonalizou espazos, apoiou a celebración dalgunhas festas e asumiu a rehabilitación dalgúns edificios insignia como a Casa Galega da Cultura, a Casa-Torre de Pazos-Figueroa e de Ceta (hoxe Instituto Camoens) ou a Casa Goda (hoxe centro de saúde do Sergas). Abandonado polo concello o Urban (por razóns de conxuntura política), as actuacións públicas no Vigo Vello se reiniciaron en 2005 da man da constitución do Consorcio Casco Vello entidade nacida co obxectivo de desenvolver un proxecto integral de rexeneración urbana asumido de forma compartida por tres administracións: o concello de Vigo (alcaldesa Corina Porro, PP), que achegaba un 10% do orzamento; a Xunta de Galicia (presidente Emilio Pérez Touriño, PSdeG-PSOE), que asumía o 50%, contando coa colaboración da Zona Franca (presidente Francisco López Peña, PSdeG-PSOE), que proporcionaba o 40%, porcentaxe que sería adquirida en 2007 pola Consellaría de Vivenda e o Solo (da conselleira Teresa Táboas, BNG).

Creación do Consorcio Casco Vello de Vigo (hoxe nun 90% en mans da Xunta de Galicia), que xunto coa declaración en 2006 do Casco Vello como Ben de Interese Cultural como Conxunto Histórico Artístico e a aprobación en 2007 do Plan Especial de Protección e Reforma Interior (PEPRI), permitiu que nesta última década se deran pasos significativos nun proceso de rexeneración en marcha, ao que moito lle queda aínda por facer. Recuperáronse edificios, construíronse vivendas de promoción pública e creáronse novos espazos comerciais e administrativos (como a sede dos rexistros mercantís na casa de López Araújo na rúa Real). Mesmo no Barrio Alto, o máis degradado e descoñecido, comezou a ser ocupado por unha nova veciñanza, toda unha volta ao carpín. Como tamén o foi que visitar o Casco Vello está de moda coma nunca, feito ao que non foron alleos nin a apertura de novos e atractivos locais de hostelaría nin o éxito rotundo das festas como a Reconquista nin o pulo que lle deron rotas literarias como as deseñadas polo escritor Pedro Feijoo no seu libro «Camiñar o Vigo Vello» (Xerais, 2018). Xaora, que as prazas da Constitución, da Princesa, da Colexiata ou as rúas da Oliva e do Triunfo estean ocupadas cada serán como espazo de lecer e encontro por centos de persoas é unha excelente noticia, mais tamén afonda nos inevitables perigos da terciarización e turistización do barrio histórico, problemas moi complexos presentes xa noutras cidades próximas coma Porto ou Compostela.

Nesta altura decisiva, o éxito do proceso de rexeneración urbana do Vigo Vello depende en boa medida de recibir un novo pulo político, que só pode vir da man dunha maior implicación por parte do concello de Vigo e dunha estreita colaboración co resto das administracións públicas. O Concello debe integrar o proxecto de revitalización do Vigo Vello nas actuacións urbanísticas na contorna do que foi a cidade amurallada, a Panificadora e o Barrio do Cura. O Concello debe apostar pola creación dalgún novo espazo verde e pola presenza de arborado e vexetación en todo o barrio. Como debe arriscar nas peonalizacións das súas travesías, a da Porta do Sol, a da rúa Elduayen e a da avenida Beiramar, á altura da actual praza do Berbés, o que obrigaría ao alongamento dos actuais túneles. Como é imprescindible continuar desenvolvendo a política de equipamentos socio-comunitarios, nun barrio que precisa dun centro de día público para maiores, un centro público de Educación Infantil de 0-6 anos, un espazo de xogo para os picariños e un centro cívico e veciñal no que instalar, entre outras actividades, unha Oficina da Memoria do Vigo Vello, celme sobre o que construír un sentimento de pertenza e orgullo no Vigo do futuro.

Campo do Fragoso CCXVI

/en , , , , /por

SEN COMPÁS

Do entusiasmo do gran partido fronte ao Atlético de Madrid pasou o Celta a decepción do empate no tempo engadido fronte a un Valladolid que foi superior durante a última hora de xogo. Un Celta que saíu arrasando durante os primeiros vinte minutos nos que marcou dous goles mais que perdeu o compás cando cedeu o control da pelota ao seu rival.

Un equipo afouto e paciente sempre este de Pucela, un dos visitantes que máis acompañantes traen a Balaídos, que non marcara nos catro partidos anteriores de liga mais que aquí soubo atopar o camiño dos seus tres goles na fraqueza da banda esquerda celeste, onte unha auténtica viña en tempo de vendima. É por moito que lle doa a Antonio Mohamed, correspóndelle a el boa parte da responsabilidade da nefasta actuación defensiva dos laterais, tanto de Juncá como de Roncaglia, que amosaron unha febleza tremenda, moi evidente xa na primeira parte, á que o adestrador non soubo poñerlle remedio ningún. E cando o intentou coa entrada de Junior Alonso, acumulando un liña de catro centrais e un medio centro (tamén) defensivo, o equipo xa perdera o compás e a capacidade de darlle acougo ao seu xogo en ambas as dúas áreas.

Comezou o Celta de marabilla forzando dous saques de recanto no minuto inicial e marcando dous tantos cando non transcorreran oito. Aventurábase un día de festa goleira. Coa luva esquerda Aspas creou o primeiro no minuto catro, aproveitando unha parede de Maxi que recibira ao pé un centro raso de Juncá. O segundo chegou, pouco despois, cando o goleiro uruguaio rematou de volea entre dous defensas un servizo de Iago dende a banda dereita. Unha táboa de marcas que debeu de incrementarse no 10’ cando Aspas cabezou un centro precioso de Brais ou no 15’ cando Boufal xutou e o porteiro Masip zafou con moita fortuna co seu corpo.

Xaora, cando máis vento nas velas levaba a nave celeste, foi cedendo no entusiasmo e chegou o fatídico parón para a auga, momento desque o que os de Mohamed afrouxaron as rendas. A dupla de mediocampistas Lobotka e Okay non carburaba e o equipo perdeu o compás. No 36’ produciuse o primeiro furado na banda de Juncá (un lateral, onte, mellor atacante ca defensor) e a primeira oportunidade clara de gol dos visitantes, un xute a base do pao de Alcaraz. Tres minutos despois, tras outra perda de Lobotka (moi soíño até a entrada de Beltrán, co partido case vencido), o Valladolid acurtaría distancias: Óscar Plano cabezou á rede un centro lateral de Nacho, tras unha desatención de Roncaglia, que viviu un día pouco afortunado. Unha xogada exitosa que os pucelanos repetirían nos seus goles posteriores.

Tras a reanudación, no 53’ a pesar do gol temperán e marabilloso de Aspas, un xute dende fóra da área de moitos quilates, tras unha caneada moi xeitosa de Boufal, o Celta non conseguiu facerse co tempo do partido, xa que os visitantes teimaron en roubarlle o balón. E sen a pelota, por moitos homes altos que acumule atrás, o Celta amosou que é un equipo vulnerable. Nacho volveu ensaiar o centro lateral desde a esquerda, que desta volta aproveitou Enes Ünal. Un segundo tanto pucelano no 68’ que axustou a táboa de marcas, abrindo unha media hora final a cara de can, con oportunidades do gol en ambas as dúas portas.

O Celta puido marcar nun gran xute de Brais á escuadra no 72’ e no 87’ cando Iago nunha contra, que semellaba gañadora, encarou a Masip en solitario. A entrada na lameira de Beltrán deulle máis fluidez e balón ao xogo celeste, mais os visitantes teimaron na procura do empate. Puideron conseguilo cando Ünal encarou ao noso Sergio ou cando no 85’ Michel bateu cun xutazo sobre o longueiro. Fixérono cando máis doía e cando o Celta xa non puido responder, no derradeiro minuto dunha prolongación de cinco, no enésimo furado da banda esquerda celeste que Leo Suárez aproveitou para marcar o gol dun tan merecido empate.

Antonio Mohamed onte non soubo ler un partido complexo de fútbol europeo, que no seu inicio semellaba un aparente trámite para consolidar ao Celta en posicións de privilexio. Faltoulle onte aos celestes compás e dirección, doses maiores de humildade e concentración, un chisco de acougo e pausa no xogo co balón.

50 anos do Politécnico

/en , , , , , /por

Dedico o artigo da semana no Faro de Vigo á celebración do cincuentenario do IES Politécnico de Vigo:

Esta semana o IES Politécnico de Vigo celebra o cincuenta aniversario do seu comezo nas instalacións da rúa Torrecedeira 88 de Vigo. O centro cabezaleiro da Formación Profesional na cidade durante as últimas oito décadas, no que se formaron moitos milleiros de técnicos e de estudantes preuniversitarios vigueses nos eidos da mecánica, electricidade, química e delineación, fai así memoria necesaria e fértil da súa achega ao desenvolvemento educativo, económico, empresarial e social do Vigo metropolitano.

Unha celebración académica, que se abrirá o vindeiro xoves día 20 cunha exposición sobre a historia do centro e cunha conferencia de Esteban López Figueroa e Clara Ogando Penela, dúas das persoas que ocuparon a súa dirección, e que continuará ao longo deste novo curso con diversas charlas, debates e encontros sobre o devir desta institución formativa viguesa construída na década de 1960 ao pé do que no seu día foron as instalacións do campo de fútbol de Coia e amparada polos guindastres de Barreras, as fragrancias da conserveira de Albo e os asubíos das sirenas das factorías de Beiramar chamando polos obreiros do metal.

Orixe dun centro de formación laboral que na historia viguesa atopamos na «Escuela de Artes y Oficios de Vigo» que o 26 de setembro de 1886 abriu na que se chamará «Casa-Escuela» da rúa do Circo nº 3 (hoxe Eduardo Iglesias) a Sociedade de Socorros Mutuos «La Cooperativa», da que era presidente honorario Eduardo Chao. Foi esta a primeira institución educativa viguesa que tivo por obxectivo a formación técnica dos obreiros e o perfeccionamento dos oficios artesanais. Escola de Artes e Oficios que en 1900 sería asumida polo concello de Vigo e trasladada ao edificio construído polo arquitecto Pacewicz na rúa Pontevedra para o filántropo José García Barbón que o cedera á cidade de Vigo para centro educativo e biblioteca pública. Escola de Artes e Oficios esencial para o desenvolvemento do Vigo contemporáneo que compartiu instalacións con outras dúas escolas profesionais, a Escola Municipal Elemental de Artes e Industrias e a Escola Superior de Industrias.

Foi nuns talleres dunha delas onde naceu en 1923 a «Escuela Elemental del Trabajo» (EET), destinada a formación dos primeiros técnicos da industria naval e conserveira. Centro docente que en 1930 daría paso á «Escuela Superior del Trabajo», un edificio magnífico do arquitecto Jenaro de la Fuente, construído en Peniche na proximidade das Cabañas, onde se instalaría máis tarde a Escola de Peritos Industriais (hoxe sede da Escola de Enxeñería Industrial), e no que dende 1944 funcionou a EET, chamada tamén «Escuela de Orientación Profesional y Preaprendizaje de Vigo», transformada en outubro de 1956, ao fío da Lei de Formación Profesional, en «Escuela de Maestría Industrial de Vigo».

O actual IES Politécnico inaugurouse como centro autónomo en outubro de 1968 como «Escuela de Maestría Industrial», sendo o seu primeiro director Armando Priegue Guerra. Naquel primeiro curso, ás ensinanzas nocturnas que se viñan impartindo na Escola de Peritos se incorporaron ás diúrnas do 1º curso de Oficialía Industrial nas especialidades de Metal (axustador, torneiro e fresador), Electricidade (instalador, montador e bobinador), Química (Industria Química e Laboratorio) e Delineación Industrial.

Ensinanzas que no curso seguinte se completaron co inicio das do grao de Maestría en Mecánica e Electricidade, o que permitíu a consolidación das ensinanzas profesionais dun centro que no curso 1976-1977 pasou a denominarse «Centro Nacional de FP de 1º e 2º Grao», adaptándose así ao establecido na LXE de 1970, e que no curso seguinte mudou a «Instituto Politécnico Nacional de Vigo», bautizado na cidade como «Politécnico», denominación que dende entón conserva. Mudanzas da década dos setenta, que incrementaron o alumnado de forma moi significativa na de 1980 e afondaron na seguinte coa aprobación da LOXSE que o transformou nun centro de ESO, Bacharelato e ESA e no que as ensinanzas de FP de 1º e 2º grao foron substituídas progresivamente polos ciclos formativos de grao medio e superior.

Hoxe o IES Politécnico continúa sendo un centro público de referencia na Educación Secundaria Obrigatoria, Postobrigatoria e de Persoas Adultas. Imparte os bacharelatos de Ciencias e de Artes, inseridos na súa tradición centenaria, mantendo o seu espírito de centro punteiro de formación profesional que dialoga cos sectores produtivos vigueses nos eidos da edificación e obra civil, de fabricación mecánica, de instalación e mantemento, de automatización e robótica industrial. Parabéns a súa comunidade educativa por celebrar o cincuentenario deste centro no que memoria, innovación e servizo público acrisolan o futuro educativo.

A caixa da AP-9

/en , , , , , /por

Dedico o artigo da semana no Faro de Vigo a reclamar a recuperacion da titularidade pública da AP-9:

Poucas situacións provocan en Galicia enfado da cidadanía máis unánime e continuado que a xestión privatizada da autoestrada do Atlántico caracterizada polas deficiencias do seu mantemento e polas continuas subas das tarifas das súas peaxes, entre as máis elevadas da península. Unha problemática na que chove sobre mollado, como comprobamos hai pouco cando se coñeceu que o Ministerio de Fomento e Audasa, a concesionaria da AP-9, preparan para fin de ano unha nova suba do 2 % como compensación polas obras de ampliación de Rande e da circunvalación de Santiago Compostela. Un incremento que se engade ao do pasado primeiro de xaneiro, cando as tarifas subiron un 1,9% (aducindo idénticas razóns), a pesar de que as obras na Ponte de Rande (a que reiteramos a proposta de rebautizar como «Ponte do capitán Nemo» ou «Ponte Jules Verne») non finalizaron e as retencións e o peche nocturno dos carrís centrais foron constantes ao longo de todo o verán. Outro abuso da concesionaria dunha infraestrutura para a que non existe aínda alternativa gratuíta, que (non o esquezamos) na última década incrementou as súas tarifas en máis do 30 % e cuxos beneficios netos superaron o pasado ano os corenta millóns de euros.

Abusos de Audasa que neste verán foron criticados polas alcaldías do Morrazo, sobre todo por parte de Xoán Manuel Pazos, alcalde de Cangas, a quen temos escoitado na radio denunciar a ocupación por parte da propia concesionaria dos «aliviadeiros» deseñados na ponte de Rande para evitar que en caso de accidente ou avaría dalgún vehículo nos carrís exteriores, o resto dos vehículos quedasen alí atrapados, o que provocaría o conseguinte atasco no corredor do Morrazo ou na saída de Vigo. A ocupación destas «saídas de emerxencia» con contedores, guindastres e vehículos, ademais dos trastornos ao tráfico e a súa seguridade que puidesen ocasionar, xustificados pola concesionaria cun servizo de guindastre a ambas as dúas bandas da ponte, constitúe cada día que pasa a testemuña de que a inauguración da ampliación de Rande do último 30 de decembro, coa presenza protocolaria de Rajoy, Pastor, De la Serna, Feijoo e Caballero, entre outros membros do PP e do PSdeG-PSOE, se fixo cando as obras non estaban finalizadas e coa intención de permitir a inminente suba de tarifas. Nove meses despois daquela «inauguración» as obras de renovación nos taboleiros centrais continúan e as promesas do Ministerio de Fomento (agora en mans do PSOE), como a eliminación da peaxe de Redondela, quedaron en augas de bacallao.

Trastornos para as persoas usuarias da AP-9, que tampouco contamos coa posibilidade de aproveitar o tren do Eixo Atlántico en horario nocturno, que porén non afecta á concesionaria cuxo estado de caixa mellora cada ano (xa anuncia 21 millóns de beneficios no primeiro semestre de 2018). E se isto non abondase para quedarnos con cara de parvos, tamén durante estes días asistimos á batalla polo control da propiedade de Itínere, a propietaria de Audasa, que explota tamén outras dúas autoestradas galegas, a AG-57 do Val Miñor e a AG-55 da Coruña a Carballo. Unha durísima loita financeira, aínda non concluída, entre dous grupos de fondos de pensións internacionais, a sociedade Globalvía, trasnacional formada por tres fondos, OPtrust (canadiano), PGGM (holándés) e USS (británico), e a artellada por APG (holandés) e Corsair (estadounidense), que parece hoxe probable gañadora, tras presentar unha oferta de compra alternativa. En todo caso, unha mudanza de propiedade dunha concesión moi atractiva desde que no ano 2000 foi alongada polo goberno de Aznar até o 18 de agosto de 2048, e que para maior «cabreo» cidadán coincide no ano no que Fomento (en mans do PP) comezou o rescate das «autoestradas quebradas» da Comunidade de Madrid (cun custe de mil millóns de euros), e máis recentemente o novo ministro (socialista) anunciou a decisión de non prolongar as concesións a piques de rematar este ano ou o vindeiro, como a da AP-1 entre Burgos e Armiñón, a AP-7 entre Alacante e Tarragona ou a AP-4 entre Sevilla e Cádiz.

Que fixemos os galegos e as galegas para merecer isto? É xusto que continuemos sendo reféns da concesionaria da infraestrutura que artella a nosa mobilidade interior? Abonda para rematar cos abusos da concesionaria con reclamar que as competencias sobre a AP-9 sexan transferidas polo Goberno de España a Xunta de Galicia, como acordaron (xa por terceira vez) os grupos do Parlamento de Galicia aprobando unha proposición non de lei inicialmente presentada polo BNG? Non sería xa o momento de que Galicia se plantase, dende o seu Goberno até o seu Parlamento, co apoio inequívoco da cidadanía, e reclamase a titularidade da AP-9, que é o mesmo que asumir o seu rescate das mans destes fondos de pensións que esgotan os nosos petos?

Campo do Fragoso CCXV

/en , , , , /por

MOHAMED, ESTRATEGA

As coidadoras da lameira de Balaídos prepararon onte unha fermosa alfombra xadrezada para a batalla de estratexia entre Antonio Mohamed e Diego Simeone, dous amigos de infancia, que conciben o fútbol de xeito moi semellante. E a verdade que non hai dúbida ningunha que a pizarra preparada polo adestrador celeste resultou vencedora cunha claridade e unha facilidade que moi poucos agardaban na bancada do Fragoso. O Celta foi onte un equipo moi serio, sólido e vérsátil, alegre e disciplinado, moi ben armado dende atrás con tres (e ás veces até catro) centrais que controlaron todo o xogo aéreo, cun centro do campo extraordinario, no que Beltrán e Lobotka, unha parella de figuriñas que moito nos vai facer soñar, roubaron e teceron ao seu antollo en case todas as fases do xogo, e cunha tripla de dianteiros dispostos a enxergar sempre a porta. Un Celta excelente e ilusionante, contaxiado dende a banda por unha intensidade e un espírito colaborativo que Simeone non soubo contrarrestar nos case cen minutos do partido.
Tras apenas tres partidos de campionato, xa podemos afirmar que o Celta de Mohamed pretende afastarse daquel equipo curriño da tempada pasada, tan simpático en todos os estadios, xa que ofrecía o espectáculo dun fermoso xogo combinativo, mais no que non era difícil atopar furados provocados pola descontinuidade da súa intensidade e pola súa fraxilidade defensiva, sobre todo nas xogadas de estratexia a balón parado. Onte Mohamed demostrou que a clara e contundente vitoria celeste foi construída dende unha defensa poderosa en altura e moi solidaria nas axudas, na que traballaban todas as liñas, incluída a tripla atacante, para así forzar dende a propia liña de tres cuarto do rival, erros de pase ou perdas forzadas que puidesen crear superioridades decisivas. Esa foi a estratexia que lle preparou Mohamed a Simeoni: roubo, carreira e definición.
Durante a primeira parte o Celta controlou o xogo durante os primeiros vinte minutos, mais tivo moitas dificultades e apenas conseguiu achegarse á meta de Oblak en dúas ocasións. A primeira facilitada pola mobilidade de Pione Sisto en todas as posicións da mediapunta, e a segunda no minuto dezaoito nun xute lateral afastado de Aspas. Mentres que o Atlético nese período derramou máis posibilidades de gol: a que lle ofreceu un erro de confianza de Lobotka, bóla valiosa que aproveitou Diego Costa e Griezmann finalizou cun xute que lameu o pau; varias entradas que abriu pola banda Filipe Luis, un remate cruzado de Correa e un xute de Saúl desviado por Araújo, cando finalizaba este período, no que, sobre todo, no último cuarto de hora os colchoeiros foron superiores.
Mais xusto cando comezou o segundo acto, a estratexia do arteiro Mohamed estourou: un esvarón de Godín foi aproveitado polo seu compatriota Maxi Gómez, que encarou a Oblak, xutou ao primeiro pau e bateu por baixo ao gardarredes atlético. Un gol de libro da estratexia roubo-carreira-definición. Cinco minutos despois o dianteiro charrúa recuncou na súa recuperación e desta volta centrou para que Iago Aspas cabezase ao pau dereito entre os dous centrais atléticos, un caroliño de moitos estralos co que o Merlín de Moaña inaugura o seu taboleiro desta tempada.
Dous goles que abriron corenta minutos de xogo memorable dos celestes que co seu fútbol combinativo e potente («futbol de salón» cantou a bancada en varias ocasiós) noqueraron aos de Simeone e puideron marcar en varias oportunidades. A Pione faltoulle no 66’ un alento na área pequena para rematar outra combinación letal de Maxi e Aspas. No 70’ Cabral marcou de cabeza un saque de falta de alta precisión de Hugo Mallo, gol anulado polo VAR por un fóra de xogo deses de milímetros. No 80’ Mallo finalizou cun xute chapado por Oblak unha xogada coral longuísima. Cinco minutos despois Beltrán, incansable e finísimo toda a tarde, finalizou outra xogada colectiva cun xute frontal. Na xogada seguinte Maxi ensaiou o pase da morte na área pequena e non atopou rematador… Un auténtico recital celeste que Beltrán mereceu pechar con gol cando comezou un tempo engadido de sete minutos. E o Atlético de Simeoni? Desconcertado e case desaparecdo diante dun Celta que defendía coa posesión da pelota, apenas puido ensaiar cando esmorecía o partido un xute de Griezmann que quedou desviado.
Foi a de onte unha das mellores segundas partes do Celta que lembramos en anos. A estratexia de Mohamed funcionou as mil marabillas e todo o equipo estivo a un nivel de xogo excelente, especialmente a tripla de centrais (Araújo, Cabral e Roncaglia) sobre a que se construíu esta merecida e tan ilusionante vitoria.

Onte 1986: Comeza unha renovada Feira do Libro da Coruña

/en , , , , , , , , , , /por

No día de inauguración da Feira do Libro da Coruña agradecín que, despois de non faltar en ningunha das últimas vinte e cinco edicións, os organizadores me convidasen a conversar con Manuel Gago arredor da súa novela máis recente O exército de fume. Unha deferencia que moito agradecín, mais aínda cando resultou tan interesante o formato conversado da presentación, tanto para o público que encheu a carpa como para o propio autor e editor. Unha mudanza significativa de formato, ademais das comodidades das novas instalacións, introducidos polo novo modelo organizativo da feira compartido entre a Federación de Librarías de Galicia e o Concello da Coruña, o que constitúe un acordo histórico para enxergar un novo futuro para o conxunto das feiras do libro de Galicia.

O feito de contar con máis trinta librarías participantes, con dúas carpas de programación literaria simultánea, a carpa grande e a infantil, con máis de oitenta autores e autoras asinando nas librarías, así como ofrecer unha intensa presenza nas redes sociais, tanto en Facebook como Twitter, imprimen a esta feira da Coruña un gran dinamismo e a consolidan como referente indiscutible da actividade editorial e libreira en Galicia.

Souben que pola mañán o meu admirado Xavier Senín dedicou o pregón ao mestre Xabier DoCampo, un dos fixos desta feira coruñesa, a quen onte tivemos moi presente na nosa memoria. Convido a non perder este programa literario excelente, onde Xerais ten unha participación destacada, que por riba a partir do 6 de agosto se comparte coas actividades e as casetas de Viñetas desde o Atlántico. Parabéns aos organizadores por convertir a Coruña en capital do libro en Galicia.