Vigo-A Coruña

No artigo da semana en Faro de Vigo, ao fío da noticia da campaña «Vigo ama A Coruña. A Coruña ama Vigo», organizada polas asociacións de hoteleiros de ambas as dúas cidades, reflexiono sobre un novo modelo de relación estratéxica entre elas.

Gustei da iniciativa de colaboración entre os empresarios hoteleiros de Vigo e A Coruña anunciada o pasado xoves. Con motivo do día dos namorados, entre o vindeiro sábado 11 e o domingo 19 as parellas viguesas e coruñesas poderán hospedarse na cidade amiga cun 25% de desconto, só con demostrar que residen nalgún dos concellos da outra área metropolitana. Esta iniciativa de mercadotecnia hoteleira, xerada para promocionar en tempos de crise o chamado “turismo de proximidade”, preséntase cun moi suxestivo lema publicitario: “Vigo ama A Coruña. A Coruña ama Vigo”. Recupérase así o fío da memoria das xeracións humildes dos nosos pais e avós que viaxaban á cidade herculina a gozar da noite de vodas ou a xoldra das excursións de domingo, organizadas pola peña Xaburú, a comezos dos anos sesenta, con motivo dos partidos co noso eterno rival.

Esta orixinal iniciativa privada de irmandade entre as cidades da oliveira e da torre, tivo o seu precedente cultural o pasado 15 de decembro na “Acción Urbano Océano Lugrís”, un neocontubernio galaico organizado conxuntamente pola asociación cultural viguesa A Nave das Ideas e pola coruñesa In Nave Civitas. Naquel sábado desenvolvéronse de forma simultánea, en ambas as dúas idades actos de homenaxe ao xenial pintor Urbano Lugrís. Nacido na Coruña en 1908 e finado o nadal de 1973 en Vigo, o que fora alma mater das revistas “Brétemas” e “Atlántida” demostrou nos seus cadros que Vigo (“Xouba City” para el) e A Coruña (“Percalinópolys” na súa terminoloxía) son a fin de contas a mesma cidade atlántica. O pintor máxico da ría nosa, dos portos do Berbés e Bouzas, o autor do cuarto do vello mariñeiro evidenciou na súas cámaras de marabillas e nos seus murais que vigueses e coruñeses respiramos idéntico arrecendo do pedramol mesturado coa maruxía da galerna.

Estas dúas iniciativas privadas, ás que debemos engadir os termos do acordo de fusión do que foron as caixas nosas –hoxe, magoadamente, en perigo inminente de perda irreparable–, demostran que é posible superar os localismos pailáns que dende hai tres décadas dificultan a colaboración fraterna entre Vigo e A Coruña, dúas cidades que, a pesar de ter fasquías moi diferentes, constitúen os motores económicos da Galicia actual. Cooperación estratéxica no proxecto de modernización de Galicia que sabemos non pode impedir unha competencia estimulante entre ambos proxectos urbanos, como a que desenvolven os seus equipos de fútbol no terreo de xogo, unidos esta tempada pola angueira do ascenso a primeira división. Só asumindo esa estratexia de cooperación e competencia os portos de Vigo e A Coruña poderán asegurar o seu futuro no marco da rede portuaria da fachada atlántica europea. Idéntica estratexia deberá levarse na xestión de Peinador e Alvedro, dous aeroportos que, a medio prazo, poden desaparecer se non demostran a súa complementariedade con Lavacolla e a súa capacidade de competir co portuense de Sá Carneiro. Outrosí sucede cos contedores culturais públicos, especialmente os magníficos museos de ambas as dúas cidades, cuxa complementariedade temática permitiría integralos nunha oferta turística única moi atractiva e alternativa á estratexia compostelá do sepulcro.

Ademais, os concellos de Vigo e A Coruña deben cooperar no desenvolvemento da lei das áreas metropolitanas e do novo mapa urbano do país, esixindo que isto constitúa unha prioridade na política autonómica, cando estamos xa ás portas dunha nova lexislatura. Como ambos os dous deben manter a firmeza institucional necesaria para que a prioridade principal da actuación do Ministerio de Fomento en Galicia sexa a finalización no último prazo previsto, ano 2013, do eixo atlántico ferroviario que unirá as dúas cidades de forma permanente en pouco máis dunha hora, o que constituirá un feito case revolucionario para o recoñecemento mutuo de ambas as dúas veciñanzas. O que non debería levalos a esquecer a demanda histórica de que ambas as dúas cidades estivesen unidas por unha autovía gratuíta, alternativa a esa AP-9 que levan décadas expoliando os nosos petos.

Sometida a cidadanía de ambas as dúas cidades ás penurias das políticas de consolidación fiscal, cos niveis de desemprego disparados, co anuncio do atraso das obras do tren e co que foron as caixas nosas na UVI, esta estratexia de competencia e cooperación entre as dúas grandes cidades galegas é unha prioridade política. Vigo e A Coruña deben compartir estratexia para saír da crise no marco dun novo proxecto de autogoberno galego. Deixemos a pacífica rivalidade para o eido futbolístico, mais aínda cando é moi probable que o derbi de abril en Balaídos sexa un encontro decisivo e moi emocionante xa que Deportivo e Celta semellan determinados a loitar entre eles polo ascenso directo.

 

Onte 151: Juan Carlos en «Der Spiegel»

Hai tempo que Juan Carlos e os membros da familia real perderon a aura que, dende a Reforma Política, os protexía. Tras o escándalo de Urdangarín, as revelacións que publica o semanario alemán Der Spiegel poñen en cuestión cal foi o papel de El-Rei no golpe do 23-F. A fonte, un informe do daquela embaixador alemán en Madrid, agora desclasificado polo Ministerio de Asuntos Exteriores, evidencia a ambigüidade de Juan Carlos cos actores do golpe e as profundas diferenzas que mantiña co presidente Adolfo Suárea arredor da chamada «cuestión militar». Como ten sinalado Escolar estas revelacións cadran bastante ben coas preguntas nunca respondidas sobre o que sucedeu cos golpistas, especialmente coas razóns do indulto de Alfonso Armada, en 1988, quen dende entón se dedicou a mimar camelias no seu pazo de Santa Cruz de Rivadulla. Mágoa que o pobre de Suárez xa non poida achegar a súa versión que moito axudaría a perfilar o que realmente sucedeu no acontecemento máis decisivo para a consolidación do reinado de Juan Carlos.

Aúpa Celta!

Hoxe publico a miña primeira colaboración deportiva en Praza pública: «Aúpa Celta!» Agardo que sexa entendida como unha achega ao orgullo galego, xa que ese sentimento integrador do celtismo no que milito.

Campo do Fragoso CXVII

FIABLE

As estatísticas do Celta nos dous últimos meses amosan que é un equipo fiable. Tras oito partidos sen coñecer a derrota e sete sen encaixar gol ningún, tras acadar vinte puntos sobre vinte e catro posibles, tras converterse nun dos equipo máis goleiros e menos goleados da categoría, ocupa posición de ascenso directo, aínda que poida ser apenas por unhas horas. Sendo moi esperanzadoras estas cifras, a fiabilidade do equipo de Paco Herrera, a confianza que xornada a xornada está conquistando no corazón dos dez mil seareiros que acudimos a Balaídos e no de moitos milleiros máis que o siguen por televisión e internet dende o todo mundo, reside na solvencia e seriedade coa que comeza a resolver os partidos, mesmo a pesar de resultados moi axustados, coma sucedeu onte fronte ao Murcia. Superadas as vacilacións iniciais na estrutura defensiva e consolidado o liderado de Borja Oubiña no medio campo, que lle achega ao equipo as doses necesarias de serenidade e de equilibrio, este Celta mete moito respecto a calquera dos seus rivais. Fronte aos pementoneiros, Herrera sacou un dos seus equipos de gala: unha defensa dinámica, formada por dous centrais (Túñez e Oier) en estado de graza e dous laterais (Mallo e Lago) cunha clara vontade atacante; unha valiosísima parella galega de medios (Oubiña e Álex López) con capacidade de recuperación e de lanzamento do contraataque; amais dunha dianteira –quizais a mellor da categoría– de moitos quilates, con dous extremos veloces (Orellana e De Lucas) con clara vontade de desborde, un enganche rochoso e recuperador (Bermejo) e un media punta (Aspas) ao que se lle concede moita liberdade e se lle outorga as responsabilidades artísticas. O Celta tardou un cuarto de hora en collerlle o punto a un partido que comezou no primeiro minuto cunha clarísima oportunidade para o Murcia, un notable cabezazo de Chando, moi ben chapado por Yoel. Durante a primeira parte, os visitantes artellaron varias transicións de ataque moi ordenadas que, paradoxicamente, foron as que lles permitiron aos galegos os roubos de balón dos que naceron tres contragolpes magníficos e outras senllas oportunidades de gol. A primeira, un aviso de Quique de Lucas. A segunda, xa no minuto dezaoito, cando Iago Aspas xutou, dende a fronte da área, con moita intención á base do pau. Unha arteirada de auténtica orfebrería merecedora de gol. E a terceira, cinco minutos despois, outra contra moi ben conducida, esta vez por un Orellana, cada vez máis centrado no xogo colectivo, á que magoadamente non chegou por centímetros Iago. Na segunda parte, o Celta perseverou na súa estratexia do contragolpe veloz. Xa no primeiro minuto, Álex guindou un balón ás bandeiras da grada de Gol, anunciando que axiña chegaría o único gol do serán. Unha xogada de contragolpe moi ben iniciada e mellor resolta. Mallo recuperou un balón no campo propio para que Álex llo servise a considerable distancia a Iago; o de Moaña arrastrou cara así á defensa rival, percorreu en horizontal a liña da área e tocou cara á esquerda onde agardaba soíño Orellana para rematar de biqueira. Dez minutos despois, Bermejo volveu enviar outro balón ao pao, tras outra grande xogada na que combinaron até catro xogadores nosos. A pesar de non acadar outro gol, o Celta mantivo a súa superioridade e soubo xestionar o resultado nos sempre díficiles vinte minutos finais. Un resultado xusto para un Celta que fixo un partido moi serio en todas as súas liñas. Mágoa da lesión muscular de Yoel que lle impediu superar a marca de imbatibilidade de Cavallero. Este Celta fiable ilusiona.

Onte 150: PSOE

Unha das claves da vitoria tan axustada de Rubalcaba atopeina no ton desaxustado empregado por Chacón na defensa da súa candidatura. Non foi o contido nin a construción do discurso –froito dun coidado traballo de laboratorio de mercadotecnia política– onde errou Chacón, senón na súa errada teatralización diante da oligarquía do seu partido, moi pouco predisposta a asumir riscos nestes tempos de aguda reconversión para os seus membros. Pola contra, Rubalcaba asumíu a seguridade que proporciona o seu habelencioso ton parlamentario para defender a súa proposta inequivocamente xacobina, enfatizando que non renunciará ao carácter  «socialista» e «español» do partido. A pesar da escasa diferenza programática de ambas as dúas propostas e do carácter banal do debate, o resultado favorable a Rubalcaba foi moi ben recibido tanto polo Partido Popular e a prensa máis conservadora como polo grupo Prisa. Rajoy, Cebrián, Felipe González…, e tamén os nosos Pachi Vázquez e Abel Caballero, quedaron moi aliviados con esta elección. Agóiranse malos [difíciles] tempos para a esquerda socialdemócrata española.

Onte 149: 10 millóns de exemplares

Anunciamos que, ao remate do pasado ano, Xerais superou os dez millóns de exemplares vendidos ao longo dos seus trinta e dous anos de historia. Efectivamente, 10.103.409 libros en lingua galega que supoñen un éxito dos lectores e lectoras, ademais dun aliciente de esperanza para o futuro do libro na lingua de noso. Nun momento de tránsito e profunda mudanza dos modelos de comunicación cultural, sufrindo os duros efectos da tempestade económica e da anemia das políticas públicas de lectura e fomento do galego, noticia tan boa coma esta sei que estimula o traballo e o compromiso do cadro de profesionais da editorial co proxecto Xerais. A miña gratitude para todas as persoas que a fixeron posible.

Onte 148: A forza do vento

O serán frío de Pontevedra non impedíu que os membros do Ateneo completasen o aforo da Casa das Campás para participar na presentación de Extramunde, a novela de Xabier Queipo premiada co Xerais 2011. Recén chegado dunha xuntanza da Axencia Europea de Pesca, centrada na remontada do rodaballo no Mar Negro, Xavier comezou o seu parlamento agradecendo aos ateneístas, entre os que había un numeroso grupo de escritores, a súa presenza, xa que «actos coma a presentación dunha novela galega son actos de resistencia activa». Antes de confesar que a xénese desta novela estivo nalgúns soños coloridos e brutais que tivo, o compostelán lembrou un proverbio coreano que viña ao caso: «A forza do vento detense diante da paciencia do mar.» Foi unha inxección de esperanza moi oportuna, que apuntamos no caderno como pacientes mariñeiros que somos.

Onte 147: Praza pública

 A primeira xornada de Praza pública foi un éxito rotundo. A audiencia superou as mellores previsións, provocando durante a mañá e o mediodía algún colapso no acceso ao servidor. A calidade do produto, tanto a nivel de deseño gráfico e concepción web, como o proxecto xornalístico, quedou moi por riba das nosas expectativas. Auténtico xornalismo 2.0. Unha inxección de entusiasmo extraordinaria para a nosa lingua. O equipo de profesionais de praza amosa que é posible outra axenda informativa, elaborada en galego e en clave galega; ademais, asume unha proposta comunicacional tan suxestiva como difícil, facer viable e sostible un modelo de semanario con actualización diaria. A pesar de vivir tempos tan ruíns, coa aparición deste facho informativo, enxergamos un horizonte de luz. Beizóns para os promotores e profesionais de Praza pública. Parabéns por tan magnífico traballo para o seu equipo tecnolóxico de A navalla suíza e Dinahosting.

Onte 146: Educación para a Cidadanía blues

Decepcionoume a comparecencia parlamentaria na que o ministro de Educación anunciou as novidades que introducirá na lexislatura. Os contidos foron previsibles, apenas a confirmación da vontade do Partido Popular de cumprir os seus compromisos electorais e satisfacer as demandas da Igrexa e dos sectores máis conservadores: estensión do ensino concertado, adianto da segregación do alumnado na secundaria, elección da lingua de escolarización por parte das familias en comunidades con lingua propia, supresión da Educación para a Cidadanía, utilización do inglés como lingua vehicular dende a Primaria, estatuto de «autoridade pública» para o profesorado… O decepcionante foi a fraqueza argumental e o escaso dominio técnico da axenda educativa dun ministro que sabemos conta con moita labia cando aborda outras cuestións políticas. Denominar «linguas vernáculas» ao galego, catalán ou éuscaro constitúe xa unha anomalía, mesmo para os sectores fóbicos coas linguas propias. Argumentar que a desaparición da Educación para a Cidadanía se debe á intención do Goberno de evitar o seu «carácter controvertido e para non caer adoutrinamento», cando a materia foi avalada por varias sentenzas do Constitucional, non abonda para xustificar a súa substitución por unha Educación Cívica e Constitucional da que pouco  se di sobre o seu enfoque e contidos. Expresar tan pancho todo un ministro do ramo que o primeiro ciclo da Infantil, de 0-3 anos, «non é educación senón conciliación», un disparate sen paliativos, agoira que van correr moi malos tempos para o futuro da nosa educación pública. Con todo, o máis preocupante semella será a nova reforma da Secundaria que pretende liquidar o modelo de educación comprensiva, en funcionamento dende hai vinte anos, unha vella teima conservadora que pretende segregar ao alumnado o antes posible segundo a inclinación ou capacidade persoal. Ignacio Wert, quizais pensando que estaba na tertulia de Francino na SER, xustificouna citando a Estapé cunha frase de Schumpeter, chamada a pasar á historia da educación española: «O importante é ter unha boa nai e un bo Bacharelato». Sobran máis palabras, eis a fórmula educativa de éxito paera Wert: nobreza de berce e bo colexio de pago.