Excelente foi a presentación do serán de onte na Feira do Libro de Vigo de Fóra do normal, a novela de María Reimóndez gañadora da primeira edición do Premio Agustín Fernández Paz de Narrativa Infantil e Xuvenil pola Igualdade. Eric Dopazo e Fran Alonso acompañaron á autora diante de medio cento de persoas que participaron activamente na sesión.

Comezou Fran Alonso lembrando o pasamento de Xabier P. DoCampo, membro do xurado que outorgou o premio a Fóra do normal, ao que cualificou como unha das maiores figuras da literatura galega do noso tempo. A seguir encadrou a novela como «outra obra que continúa o compromiso de Reimóndez coa literatura para construír o mundo, para intervir nel, literatura que quere facer da diferencia normalidade, porque a diferencia é o que caracteriza o mundo». «Do que fala Fóra do normal é da capacidade que temos para recoñecer a diferencia, a nosa propia identidade. Un libro,sobre a identidade transxénero, que pon o valor sobre a anomalía desa diferencia. Ilustrado por Antonio Seijas nos interiores e na cuberta, as súas imaxes que remiten a superheroes e superheroínas, como a propia autora, constitúen o pano de fondo dunha novela que conta a vida de André, un mozo transexual, que vive a súa identidade como un feito problemático, tanto socialmente, sexa no ámbito escolar, no insttuto de Teis, como na súa propia familia, sobre todo pola difícil relación co seu pai».

Continuou o director de Xerais falando dos personaxes. Comezou polo de Mucha das Antas, «que lembra moito a outro personaxe de María, a Gaia de En vías de extinción, un personaxe o desta rapaza que chega de Ribadeo que reivindica toda esa forza e todo ese valor da cultura rural, da terra e do sabor de quen sabe está apoiado por unha cultura ancestral, con orgullo e fachenda. Mucha ten unha personalidade arrolladadora, moi marcada, o que levará a que André se sinta nalgún momento intimidado. El está afeito a vivir co acoso, razón pola que ese encontro con Mucha o vive con certa controversia persoal». Seguiu Fran sinalando que «ao longo da novela vaise conformando unha patrulla trans formada por outros dous personaxes: Xela e Martín. Xela é a rapaza guai, a rapaza popular, a que ten éxito. Martín ten certo perfil de acosador pero tamén de vítima dunha carencia afectiva dentro da súa familia. Catro personaxes que están fóra do normal, que non encaixan no ambito que os rodea, por ser distintos. Mais ao mesmo tempo son personaxes, sobre todo o de André, que manteñen un paralelismo cos superheroes e superheroínas do cómic que pululan polo libro, eses personaxes chegados a través da banda deseñada e a televisión que supoñen un referente para eles. Un referente que os reforza xa que son persoas irredentas, que se acaban rebelando contra as convencións sociais. Os personaxes do cómic axúdanos a comprender o espazo no que habitan, a aceptar a súa forma de ser, de pensar e de relacionarse cos demais e, polo tanto, a superarse».

Salientou Alonso «a evolución psicolóxica de todos os personaxes está moi ben acompasada cos acontecementos narrados, o que require por parte da autora unha gran sensibilidade para poñerse na pel dos demais, de asumir a forma de ver o mundo e sentir a outras persoas. María Reimóndez intenta ofrecer un mundo biodiverso. É unha autora que concibe a literatura como unha ferramenta de transformación social. Os seus libros están concibidos para facernos reflexionar, para obrigarnos a pensar, para provocar o debate social e persoal dende a intervención literaria. A literatura como intervención, pero tamén como pracer». Rematou Fran Alonso salientando que «o libro está escrito, como todos os libros de María, dende a esperanza, que é o motor que move o mundo, que fai que as persoas diversas poidan ter un lugar neste mundo».

Continuou a presentación cunha conversa entre Eric Dopazo e autora, no que participou tamén o público, e na que se foron lendo anacos da novela. Dopazo comezou a súa intervención sinalando que «este libro non é só para persoas diversas, é tamen para persoas canónicas ás que convida a reflexionar sobre a súa propia diversidade». Despois de conversar arredor do papel dos superheroes como fío condutor da novela, Dopazo e Reimóndez o fixeron sobre a abordaxe da diversidade en Fóra do normal. Para a autora «a diversidade é fundamental na novela non só referida ao corpo, hai tamén outras diversidades, como a da lingua, dende o punto de vista dialectal; como tamen se propón unha reflexión sobre a linguaxe sexista dende o punto de vista do xénero e das identidades».

Falaron despois dos corpos, das concepcións que temos dos corpos, das identidades e de todas interseccións existentes entre elas. María Reimóndez confesou que «todos os libros, polo menos os meus, están escritos dende a realidade. Nesta novela traballei con personaxes e persoas que coñezo, con referentes próximos, o que é importante para todo o que escribimos. O personaxe de Mucha está construído con moitas das rapazas coas que convivín en Vilalba, rapazas do rural que tampouco encaixan, sendo vistas como brutas ou persoas pouco intelixentes, de forma despectiva, un estereotipo que sempre moito me irritou».

Seguiu Reimóndez sinalando que «o libro parte da realidade e da súa diversidade. Son consciente de que existe unha fenda entre a literatura e o que vivimos, a realidade é sempre mais diversa ca literatura, que por desgraza non acolle a todas as identidades nin a todas as orixes nin sequera a nosa propia lingua. Creo que a literatura ten un papel moi importante á hora de conformar outros modelos de sociedade, as formas de ser e de estar no mundo. Este libro bebe de todo isto, personaxes que viven fóra do normal, que esa é a esencia de ser superheroes ou superheroinas, non hai ningún deles que sexa normal porque non tería nada de particular nin faría nada extraordinario».

Remataron a conversa Eric e María falando arredor do conflito entre o que Dopazo definiu como «corpo conflito» e «corpo fogar». Confesou Eric que «hai dez ou quince anos ter este libro na miña mesiña de noite teríame sido de gran utilidade». A este teor, Reimóndez sinalou que «quitando os corpos normativos, homes, brancos, cis, heterosexuais, a todas as mulleres, sexan cis ou trans, se nos pon constantemente en conflito co noso corpo, se nos obriga a pasar por unhas rodas de consumo, por entrar nuns cánones de beleza moi concretos, e iso provoca que permanentemente vivamos en conflito co noso corpo. Moitas veces o acto máis revolucionario é querer ao propio corpo e se cadra ser heroína e non levar esta roupa [a autora vestía nese momento un traxe de superwoman] e voume cambiar de superheroína a heroína real [a autora vestiu unha bata tradicional].» «A novela é unha reflexión sobre heroes e heroínas, é necesario desfacernos dos corpos e dos traxes e pasar a reagrupar outros traxes e outras identidades que son as que realmente resultan heroicas», rematou.