Onte 1525: Culturgal 2015, clausura

culturgal_2015_despedida_pan_de_capazo

Pechamos onte o Culturgal 2015 cun concerto de despedida de Pan de Capazo, apenas uns minutos de ledicia en tempo de desconto de trinta horas de bulir entusiasta. Comezou a primeira hora do domingo cunha programación na que se resume o espírito do que foi este Culturgal: no Salón de Actos, estreouse diante de varios centos de persoas a película de Xabier DoCampo, Na outra beira das augas grandes; no Auditorio desenvolveuse o concerto de presentación do libro disco Canta o Cuco, co que Uxía e Magín Blanco homenaxean a Manuel María; no Foro presentamos o ensaio de Xavier Navaza, Marcas; na Carpa actuou o coro galego Cántigas da Terra da Coruña, ás portas do seu centenario, coincidindo co das Irmandades da Fala; no Espazo Libro presentouse a fotobiografía de Ramón Piñeiro, que Henrique Monteagudo preparou para Galaxia; e no Ático desenvolveuse Firma e filme, o encontro de produtoras audiovisuais e editoriais para compartir proxectos. Unha programa diverso e transversal que expresa o que foi este Culturgal, onde todas as manifestacións da creatividade cultural galega teñen unha xanela para dialogar cos seus públicos. Pola tarde, a entrega do Premio do Público a Curtocircuíto, o festival de cine de Compostela constituíu un tempiño de acougo para recoñecer unha das iniciativas culturais que constrúen país dende unha estratexia glocal ao servizo da cidadanía e das artes.

Pechamos o Culturgal 2015 coa satisfacción de contar co apoio dos públicos (arredor de 14.500 persoas, unha cifra semellante á da edición anterior) e dos expositores, que nos expresaron o seu apoio ao novo modelo espacial da feira, que facilita a visibilidade de todos os espazos e o conforto dos visitantes. Sabemos que haberá cousas por mellorar, tanto na programación como no arranxo da feira, razón pola que agradecemos moito as críticas e as suxestións. Culturgal aposta por constituírse en espazo de mediación, de encontro entre sectores empresariais, institucións e públicos, razón pola que non pode conformarse. Cos pés ben chantados sobre os seus alicerces, cada edición debe continuar mellorando, innovando e sorprendendo.

O éxito de Culturgal non sería posible sen o seu equipo de profesionais e persoas voluntarias, que sei o deron todo e máis para ofrecer a marabilla da que todos e todas presumimos. Os meus parabéns para cada unha destas persoas tan xenerosas, profesionais e agarimosas. Os meus parabéns para Antón Sobral e Paula Cabaleiro, comisarios da exposición Somos Espazo. Os meus parabéns para Xosé Aldea, o director da feira e para Cecilia Carballido e Arancha Estévez, responsables de Produción e Comunicación, cerebros, corazóns e almas do que sucedeu estes tres días. Vémonos o 2,3 e 4 de decembro no Culturgal 2016. Beizón.

Onte 1524: Culturgal 2015, sábado, xornada grande

culturgal_05-12-2015

Foi o de onte outro gran sábado de Culturgal, onde o público familiar foi durante a tarde e o serán o grande protagonista. Os miudos asolagaron  Culturgal de ledicia e esperanza, fose nos concertos ou nos espazos de xogo creativo, onde gozaron de xoguetes e xogos tradicionais, que constituíron un éxito rotundo. É imposible resumir unha xornada tan intensa e diversa de actividades, que foi para nós un bulir constante de aquí para acolá. Xaora, a lembranza de Xosé Neira Vilas estivo moi presente na presentación de Romaría de historias, a súa novela póstuma coma na homenaxe que centos de visitantes foron deixando nos seus post-it. A presentación dos libros electrónicos das editoras galegas, a estrea da edición dixital da revista Luzes, as horas dedicadas á divulgación científica, o encontro de axentes culturais, os recitais poéticos de Manuel Rivas, Gonzalo Hermo e María do Cebreiro, a estrea de discos como Os fíos do querer, a tarde de webseries ou as conversas literarias guiadas por Tino Santiago foron algúns dos momentos que puidemos seguir da xornada grande deste Culturgal. A pesar do inevitable cansazo, pagou a pena quedar á función de noite, o espectáculo Dar de contar a quen pasa, onde brillou o talento narrativo de Cándido Pazo, Celso Fernández Sanmartín, María Lado e Lucía Aldao. Seguimos.

Onte 1523: Culturgal 2015, xornada de apertura

culturgal_04-12-2015

Onte puxemos a rodar o Culturgal 2015, que completou a súa xornada de apertura coas visitas de escolares e as primeiras actividades nos diversos espazos. No acto institucional de apertura todos os catro intervinientes (Carmela Silva, presidenta da Deputación de Pontevedra; Anxos Riveiro, concelleira de Cultura de Pontevedra; Román Rodríguez, conselleira de Cultura e eu mesmo) insistimos na importancia da cooperación interinstitucional de tres administracións gobernadas hoxe por tres cores distinitas como na fachenda e orgullo de contar cunha industria cultural como a galega. O protagonismo dos públicos e das empresas e axentes dos diversos sectores neste Culturgal 2015 convida ao optimismo.

Convido a participar hoxe no sábado grande de Culturgal, Xaora, as persoas que non poidan achegarse a Pontevedra poden seguir por streaming en dúas pantallas simultáneas o que acontece nos espazos do Pazo da Cultura. Seguimos.

As miñas palabras de apertura poden lerse aquí.

Onte 1520: Día da dignidade

rosa_parks

Fixéronse onte sesenta anos daquela proeza histórica de Rosa Parks que se negou a deixar a un branco a súa cadeira no autobús. Un comportamento que se forxou como modelo de dignidade, axudando a superar comportamentos e prexuízos racistas e a establecer modelos de igualdade real. Unha desas poucas accións históricas individuais que axudan a mudar ao mundo no horizonte da esperanza. Onte lembramos aquela manifestación de 2002 en Compostela, onde cada un dos nosos paraugas contribuíu a caligrafar o sintagma Nunca mais, que dende entón expresou a indignación dun país disposto a saír do seu silencio conformista. E onte tamén lembramos a Eduardo Blanco Amor no trinta e seis aniversario do seu pasamento, unha figura literaria e humana que (por ventura!) cada ano vai recuperando o seu valor de xigante da literatura galega. A coincidencia desta efeméride coa entrega do premio que leva o seu nome, que nesta edición correspondeu ao noso admirado Xavier Queipo, é outra excelente noticia deste 1 de decembro. Unha data a que ben acae gardala no calendario como «día da dignidade».

Presume de Culturgal

Dedico o artigo da semana no Faro de Vigo ao Culturgal 2015 que abre as portas o vindeiro venres.

culturgal_2015_01-12-2015

Esta fin de semana celebrarase Culturgal 2015. Do venres 4 ao domingo 6 de decembro xuntaranse no Pazo da Cultura de Pontevedra máis de medio milleiro de creadores e creadoras para desenvolver cento cincuenta actividades e tres grandes exposicións; mentres que oitenta entidades expositoras, entre empresas privadas e institucións e entidades públicas, presentarán nun cento de stands as súas novidades e servizos recentes a 15.000 persoas, no que xa é o maior evento anual da cultura galega. Entusiamo, diversidade e orgullo caracterizan hoxe este evento que tras a súa continuidade en Pontevedra, sempre na primeira fin de semana do mes de decembro, conseguiu devagariño crear unha nova tradición no calendario cultural galego e funcionar coma un escaparate das novidades dos sectores da nosa cultura (libro, disco, cine, teatro, cultura dixital e artesanía), mais tamén como un punto de encontro e interacción transversal dos seus profesionais e dos seus públicos.

Organizada pola asociación Culturgal, integrada por cinco asociacións empresariais dos sectores das industrias culturais, Asociación Galega de Editores (AGE), Asociación Galega de Empresas Músicais (AGEM), Escena Galega (teatro), EGANET (empresas galegas dedicadas a internet e novas tecnoloxías) e Asociación Galega de Produtoras Independentes (AGAPI), contando co patrocinio principal de tres entidades públicas (Xunta de Galicia, a través de AGADIC; Concello de Pontevedra e Deputación de Pontevedra), que achegan o sesenta por cento do seu orzamento, tras oito edicións, Culturgal madureceu consolidando un modelo de xestión baseado nos principios de corresponsabilidade, profesionalización, calidade, transparencia e participación. A intensa colaboración intersectorial das asociacións, o apoio das administracións públicas, gobernadas por diversas cores políticas, o esforzo hercúleo, o rigor e a austeridade da xestión do evento artellado por un pequeno equipo de profesionais, dirixido nas tres últimas edicións por Xosé Aldea, son outras claves do éxito dunha feira cultural que quixo reinventarse en cada edición coa intención de sorprender aos seus públicos e ofrecerlles melloras na súa experiencia persoal.

No entorno da crise interminable que afectou de forma brutal a todos os sectores da industria cultural, tanto pola diminución do consumo privado, polas mudanzas e incertezas provocadas pola hibridación dixital como pola inevitable rebaixa das achegas dos poderes públicos, Culturgal apostou pola estratexia do estorniño, esa solidariedade dos chirlosmirlos que adoitan manobrar en bandos atraendo a ollada da veciñanza das cidades. Eis a estratexia da corresponsabilidade de Culturgal, que ademais de contar coas colaboracións intersectorial e interinstitucional, procurou a dos propios públicos, a primeira razón de ser desta feira, establecendo de forma pioneira en Galicia unha entrada de pagamento para este tipo de eventos culturais (2 euros por día, 3 euros para todo o evento, 1 euro por día para os nenos e nenas entre 3 e 12 anos e 2 euros para todo o evento). E abofé que na pasada edición as respostas dos públicos, tanto o familiar como os especializados e profesionais, non puido ser máis xenerosa e comprensiva, converténdose nun importante motor para acadar a sostibilidade económica deste modelo.

Outras mostras do espírito anovador de Culturgal foron nas últimas edicións a inclusión no programa de actividades infantís dun apartado específico dedicado a bebés e nesta dun espazo específico dedicado ao xogo dos máis novos; o establecemento de liñas transversais da programación, o pasado ano a cultura gastronómica, nesta a posta en valor da cultura da palabra; a ampliación dos espazos formativos e de encontro intersectorial, que este ano suporá un encontro de profesionais da escena e outro de editoras e produtoras cinematográficas; a creación do Premio do Público Culturgal, outorgado por votación popular en internet por milleiros de persoas, que nesta edición 2015 correspondeu a Curtocircuito Festival Internacional de Cine de Santiago de Compostela; e a incorporación das artes plásticas por medio dunha gran exposición patrocinada pola Deputación de Pontevedra, comisariada por Antón Sobral e Paula Cabaleiro, baixo a denominación de “Somos espazo”, ocuparase das simbioses creativas entre arte e arquitectura.

Se non abondase, nesta edición a feira presentará un novo deseño espacial co que se pretende facilitar a circulación e satisfacción do público e unha mellor visibilidade para todos os expositores. Eis o lema desta edición “Presume de Culturgal”. Cando apenas quedan un par de días para abrir as súas portas convido a compartir o entusiasmo destoutro Culturgal en man común.

Onte 1512: A despedida de Oroza

Ferrin_23-11-2015

Rompía a noite cando un longo aplauso de máis dun cento de persoas despedía ao poeta Carlos Oroza no cemiterio civil de Pereiró. Uns versos recitados por Uxío Novoneyra fillo, a lembranza emocionada do amigo Xabier Romero e unhas breves palabras do alcalde Caballero abondaron para pechar un acto tan espontáneo como emocionante. Unhas horas antes na Casa Galega da Cultura, onde se velou ao poeta dende a mañá, léronse as páxinas de Évame, ese rolo poético que o noso poeta camiñante deixa como herdanza. Foi Ferrín quen salientou o carácter de Oroza como «poeta absolutamente inmortal, como Shakespeare e Rosalía de Castro», así como o importante peso da palabra en cadanseu poema. Antón Patiño lembrou os días madrileños, cando creou a revista Tropos e leu fragmentos da súa poesía social dos anos da ditadura. Luís González Tosar identificouno coa palabra e reclamou para el o noso silencio, Elba Rei reinventou o ritmo de «Évame Malu», Modesto Hermida o de «Elencar», Antón Pulido o de «Alicia» e Xabier Romero reinvidicou a testemuña dun verso extraordinario: «dejaz crecer el trigo en las fronteras». Oroza marchou con discreción, iluminado polos afectos das súas amizades e polos aloumiños da familia de Xabier Romero, o seu editor, amigo e sostén vital durante os últimos anos. Si, «en el Norte hay un mar más alto que el cielo».

Onte 1507: Presume do Culturgal 2015

Culturgal_2015

Presentamos onte a programación do Culturgal 2015. Máis de cento cincuenta actividades para públicos diversos (familiar, especializado e profesional) que do 4 ao 4 ao 6 de decembro xuntarán no Pazo da Cultura de Pontevedra a máis de medio milleiro de creadores, oitenta entidades expositoras e, previsiblemente, máis de 15.000 persoas. O éxito do modelo acuñado por Culturgal dende hai oito anos, no que participan cinco asociacións representativas dos diversos eidos da industria cultural e patrocinan nun sesenta por cento tres administracións públicas diferentes (Xunta, Deputación e Concello de Pontevedra), radica na asunción dos principios de corresponsabilidade, transparencia e participación, como piares do seu funcionamento. Entusiasmo, diversidade e orgullo caracterizan hoxe este evento que funciona coma un escaparate das novidades dos sectores da cultura galega (edición, artes escénicas, música, audiovisual e cultura dixital), mais tamén como un punto de encontro dos seus profesionais e dos seus públicos.

Xaora, o esforzo do equipo de profesionais que dirixe Xosé Aldea oriéntase a ofrecer aos públicos unha feira que sorprende e innova cada ano, mais na que tamén devagariño pretende consolidar unha tradición. Eis a importancia da estabilidade en Pontevedra e a vontade de compartir a experiencia da feira coa do turismo. Mellorar a experiencia persoal dos diferentes públicos, visibilizar o que está oculto, ofrecer novos espazos formativos, indagar no carácter transversal dalgunhas propostas son tamén obxectivos dunha feira que é de todos e todas, artistas, empresas e públicos. Eis o lema desta edición «Presume de Culturgal». En definitiva, cando apenas quedan un par de semanas para abrir as portas do Culturgal 2015, convidados a sinalar nas axendas as datas do 4, 5 e 6 de decembro.

Onte 1506: Concellos polo galego

encontro_galego_concellosÉ un nova moi esperanzadora que representantes de setenta concellos, reunidos no Encontro de Política Lingüistica Municipal convocado pola CTNL, asumisen o compromiso de crear unha rede a prol do galego e do seu impulso. A elaboración de ordenanzas para o impulso do galego e a creación e impulso de servizos de normalización lingüístico son dúas medidas esenciais para que os concellos recuperen o pulo a prol do idioma de noso. Ademais, compartir experiencias de éxito como o proxecto Apego, para a socialización dos picariños, o funcionamento dos clubes de debate, os programas de animación á lectura ou o apoio municipal ás actividades en galego dos centros educativos son outros vieiros a compartir polos membros da rede, Abofé que a celebración en 2016 do centenario da fundación das Irmandades da Fala debería constituír unha oportunidade para recuperar o entusiasmo cidadán polo idioma. Agradécese este esforzo en man común de concellos de diversas filiacións políticas. Un exemplo a emular noutros eidos. Mil parabéns aos promotores e concellos participantes.

Onte 1499: 13N, día das librarías

Día_de_las_librerias_2015_FACEBOOK_Gallego1O vindeiro venres, 13 de novembro, CEGAL e a Federación de Librarías de Galicia promoven o Día das librarías, unha nova festa do libro, que chega a súa quinta edición, coa que se pretende facer máis visible o libro no espazo público e privilexiar a súa adquisición na libraría. Con este motivo haberá en todas as librarías de España un desconto do 5 %, presentacións e outras actividades de animación, así como unha iniciativa en Twitter, #libreriasmolonas, promovida coas mesmas intencións, neste caso polo Observatorio de Lectura e do Libro. Unha proposta que convida aos lectores e lectoras a compartir o coñecemento daquelas librarías que cadaquén considera «molonas».

Xaora, no día anterior celebrarase en Compostela o XII Simposio O libro e a lectura, organizado pola Asociación Galega de Editores, que nesta edición abordará de forma monográfica o futuro das feiras do libro de Galicia. Semana da libraría que comezará para nós hoxe cun xantar organizado por Xerais no que Manuel Rivas falará a trinta libreiros e librerias galegas d’ O último día de Terranova, a novela que chegará ás librarías o xoves, 26 de novembro, e será presentada ese mesmo día na Libraría Lume da Coruña. A libraría e as libreiras protagonistas.

Onte 1481: Premio do Público do Culturgal 2015

culturgalA corenta días do comezo da súa celebración, onte Culturgal 2015 anunciou as tres candidaturas do seu Premio do Público: Curtocircuíto-Festival Internacional de Cine de Santiago, Mostra Internacional de Teatro (MIT) de Ribadavia e Sinsalaudio. Tres magníficas candidaturas, tres magníficos proxectos expresión de innovación e comunicación cos públicos nos eidos do cine, o teatro e a música en Galicia. As votacións quedaron abertas até o 21 de novembro, data na que coñeceremos o porxecto que será homenaxeado o domingo 6 de decembro en Culturgal. Tras completar a venda de stands con máis de dous meses de antelación, a primeira vez que sucede en oito edicións, as expectativas para este Culturgal 2015 son excelentes, tanto pola mudanza na distribución do espazo expositivo, polo incremento de expositores, a diversidade e calidade da programación de actividades (da que coñeceremos algún adianto nas vindeiras semanas), como pola participación de diversos públicos nunha edición que xirará arredor do eixo da «Palabra e comunicación».