Marco: «Winter is here»

/en , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a situación crítica do Marco:

Durante semanas no balcón do Marco apareceu unha faixa co texto «Winter is coming», unha intervención artística irónica cargada dun agoiro sobre o futuro do museo. Mais dende o domingo de Reis, o Marco está baleiro, despois de quince anos de brillante historia e do peche de “A timidez da copa das árbores”, a que podería ser a súa derradeira exposición como centro de arte contemporánea e insignia da creación cultural viguesa do século XXI. Tras o anuncio hai xa un ano de Iñaki Martínez Antelo, quen foi o seu director durante máis dunha década, da finalización do seu contrato, o museo de arte contemporánea máis visitado dos abertos en Galicia quedou á intemperie, quizais cada vez máis cerca da súa desaparición, o que de producirse suporía un atraso de décadas para a cultura contemporánea do Vigo metropolitano. Ben sería que os actuais responsables do padroado da Fundación Marco, mentres deciden cal vai ser o futuro da xestión e do proxecto museístico da institución de Príncipe, alerten á cidadanía da nosa invernalia colocando unha nova faixa no edificio co texto «Winter is here» que, como a anterior, non tería dificultade ningunha de interpretar.

A cerna da tan triste situación actual do Marco non reside só no cuestionamento (máis ou menos explícito) por parte dos responsables da Concellaría de Cultura e dos seus asesores do seu proxecto como espazo profesional independente e autónomo dedicado a arte contemporánea, homologable a outras institucións europeas, que propoñen aos públicos a posibilidade do goce e do coñecemento das expresións artísticas (tan hibridadas) do noso tempo. Nin tampouco pola súa dificultade para xestionar con recursos sempre limitados 117 exposicións, de tipoloxía, disciplinas e características moi diversas, a maior parte delas de produción propia ou coprodución con outros centros nacionais e internacionais, ademais de desenvolver un amplo programa formativo e de documentación e investigación, dirixido a escolares e familias, xerando así estímulos múltiples sobre o espazo creativo metropolitano. Nin sequera polo seu número de visitantes (unha media de 100.000 anuais), que o situaron dende a súa inauguración como o máis visitado dos museos vigueses, moi por diante de Castrelos, do Museo do Mar de Alcabre e da Pinacoteca da Ferraría, mais duplicando tamén o número dos recibidos polo CGAC de Santiago, o Luís Seoane da Coruña ou durante moito tempo da megalómana Cidade da Cultura do Gaiás. Nin tampouco pola ausencia de apoio cidadán ao seu proxecto, xa que conta cunha modélica Asociación de Amigos do Museo da que forman parte catrocentas persoas.

Xaora, non nos enganemos, a doenza principal do Marco é económica e institucional. A súa crise está provocada polas políticas de recortes brutais que dende hai unha década afectan á cultura, que no seu caso supuxeron a redución brutal das achegas orzamentarias da Xunta de Galicia e do Ministerio de Cultura, ao tempo que a perda das da Deputación de Pontevedra e de Caixanova, institucións que xunto ao concello de Vigo constituíron en 2002 a Fundación Marco. Reducións que levaron a que en 2017 o concello de Vigo soportase máis das tres cuartas partes do orzamento, tamén o máis reducido da súa historia. E calquera solución para o mantemento do proxecto fundacional do Marco pasa pola recuperación do modelo de colaboración interinstitucional entre Concello de Vigo, Xunta de Galicia, Deputación de Pontevedra, Ministerio de Cultura, ao que compriría engadir a participación de mecenado de empresas privadas e polo respecto na xestión do modelo de boas prácticas acuñado para os centros de arte públicos.

O mantemento do proxecto do Marco pasa, ademais, pola elaboración por parte da Concellaría de Cultura dun plan director para a rede de Museos de Vigo, onde se estableza un modelo sostible de xestión para cada un dos seus centros, a maior parte deles en situación crítica, como o Verbum de Samil, o Centro de Fotografía da rúa Chao (pechado) ou da propia Casa das Artes. Un plan que, como o tantas veces solicitado aquí para as bibliotecas e arquivos vigueses, puidese ser debatido no Consello Municipal de Cultura, un órgano de participación cidadá que moito botamos en falta.

Vigo precisa do Marco como expresión primixenia do seu carácter como cidade da cultura de vangarda, rabiosamente moderna e atrevida ás mudanzas e as novas linguaxes, algo que se está perdendo na última década. Vigo necesita dun museo cosmopolita, como corresponde ao seu ADN, que funcione como ponte entre a arte galega e a internacional do noso tempo. O Marco é necesario para unha cidade aberta á innovación, acolledora e inconformista. Con vontade e acordo interinstitucional recuperar o proxecto fundacional de Marco aínda sería posible. Paga a pena intentalo.

Campo do Fragoso CCVI

/en , , , /por

NOTABLE

Tras o gran derbi de Riazor, o Celta comezou 2018 con dous partidos notables fronte ao Barcelona e o Real Madrid. Dous empates que non fixeron xustiza ao xogo excelente ofrecido polo cadro de Juan Carlos Unzué que superou aos grandes en case todos os eidos. Mágoa que un erro de cobertura e uns poucos minutos de relaxación táctica impedisen obter dúas merecidas vitorias para un Celta que nesta primeira metade da tempada ofrece mellor xogo colectivo ca resultados e puntuación na táboa clasificatoria. Dúas actuacións, xaora, que convidan a un certo optimismo, tanto na posibilidade de superar esta semana a eliminatoria de Copa no Camp Nou, como na posibilidade, a pesar de estar na décimo cuarta posición, por recuperar na Liga a pelexa polas prazas de privilexio.

Tres últimos partidos nos que Iago Aspas tivo unha participación estelar, amosando aos seus trinta anos unha brillantez, madurez e plenitude no seu xogo que o converten na insignia deste Celta e nun dos mellores dianteiros do momento, mais tamén, nun dos máis destacados da historia do Celta e do fútbol galego. Aspas é o corazón, o cerebro e a propia alma deste Celta, sendo cada vez máis difícil atopar os cualificativos para gabar o seu desempeño determinante, propio dunha figura mundial. Na noite do pasado domingo correu pola banda dereita como unha navalla, o que fixo tolear a Nacho e a Marcelo, incapaces de paralo. Mais tamén foi o organizador concienciudo, capaz de atopar novos espazos e o dianteiro disciplinado no repregue defensivo, labores que non lle impediron introducir un punto máis de intensidade cando o tempo de xogo colectivo o requeriu. Aspas é unha estrela escintilante que traballa para que brille todo o conxunto.

Así o fixo diante do Madrid nun dos seus tantos partidos colosais, onde puido marcar no primeiro cuarto de hora, cando marrou unha vaselina e un dos seus remates bateu no pao. Como extraordinaria foi a súa actuación na no segundo acto, onde se ocupou de todo o xogo celeste no mediocampo rival, asociándose pola banda con Mallo e con Daniel Wass ou polo centro con Maxi, un dianteiro de características antagónicas as súas, mais co que se complementa cada vez mellor. Nunha destas combinacións dos nosos goleiros chegou a que entendo foi a xogada decisiva do partido, cando despois de asociarse co charrúa, intentou canear ao porteiro, que non puido mais que derrubalo. Un penalti de libro que errou o de Moaña, probablemente por que Navas se adiantou de forma antirregulamentaria, feito que debeu supoñer a repetición do lanzamento e o segundo cartón para o gardameta. Unha xogada desgrazada, mais que paradoxicamente deulle ao Celta novos azos para procurar a remontada.

Ademais das xenialidades de Iago, será difícil que os seareiros esquezamos a segunda parte do Celta fronte ao Madrid. Unha proeza de xogo colectivo na que os de Unzué foron desfacendo devagariño as liñas coas que Modric e Isco pretendían soster a un cadro de Zidane, que foi deixando en Balaídos as súas opcións a este campionato. E o Celta fíxoo con tal continuidade e intensidade que até o empate no minuto 81, tras unha cabezada letal de Maxi, que rematou un centro medido de Wass, é difícil lembrar algunha xogada madridista de certo mérito. A experiencia de Roncaglia, que regresaba ao eixo da defensa, e a concentración de Jonny e Mallo abondaron para que neste período non se repetisen os cinco minutos nefastos nos que durante a primeira apareceron as lostregadas de Bale na portaría de Rubén. Como a incorporación de Lobotka achegou decontado unha fluidez para a pelota e uns corredores que Aspas e Wass, outra vez excepcional, teimaron transformar nunha remontada que semellaba tan merecida como posible. Non chegou, mais para a bancada tanto tiña, xa que sabía que gozara dos mellores minutos de xogo do seu equipo no que vai de Liga. Si, un partido notable, a pesar do raquítico empate.

Onte 1944: “Fonte do Araño” de Emilio Cao, corenta aniversario

/en , , , /por

Tiven a fortuna de que os Reis me agasallasen un dos trescentos exemplares da edición especial en vinilo de «Fonte do Araño», o mítico disco de Emilio Cao do que celebramos o corenta aniversario. Unha edición ben xeitosa preparada a partir das dez gravacións orixinais que Cao fixera, acompañado de Xosé Ferreiros, Antón Seoane, Bernardo Martínez e Xan Piñón, nos estudos de Audiofilm en catro días do mes de abril de 1977.

Un disco pioneiro, marabilloso, que non perdeu nin unha miga do seu espírito transgresor nin da súa intencionalidade de achegarse á tradición de noso cunha actitude inequivocamente transgresora. Asombra hoxe o coidado da edición orixinal, producida por Nonito Pereira no selo Abrente, tanto pola dignidade da gravación como polo coidado deseño gráfico do grande Xosé Díaz. Un disco que, como aqueloutro primeiro de Milladoiro, asinado por Romaní, Seoane e Faíscas do Xiabre, abría un tempo novo para a música galega, asumindo as raíces da música celta (atlántica), como sinalan as palabras limiares do propio Alan Stivell.

O diálogo entre harpa, gaita, zanfona e voces de «Fonte do Araño» continúa emocionando, sobre todo en temas que forman parte da nosa memoria xeracional, como o que dá título ao disco ou en «Baixaron as fadiñas» ou «Na noite de San Xoán». Un agasallo co que quedamos contentos coma cucos.

Onte 1943: No aniversario de Celso Emilio e Elixio Rodríguez

/en , , , , , , , /por

Poucas veces raparamos na coincidencia na data do 4 de xaneiro do nacemento de Elixio Rodríguez e Celso Emilio Ferreiro, o primeiro en Grou en 1910 e o poeta de Celanova en 1912. Dúas figuras daquelas Mocidades do galeguismo republicán das Terras de Celanova e a Baixa Limia, como tamén ao de Xosé Velo (1916) , que tras o seu pasamento conservan a súa vixencia e todo o interese para a súa obra.

Celso Emilio, fonte inesgotable na que continúa bebendo cada xeración, constitúe o modelo de poeta natural, o bardo popular contemporáneo da segunda metade do século vinte, capaz de dialogar co seu tempo, facéndoo con toda a fondura e complexidade, o que lle obrigou a asumir tantos riscos e múltiples dificultades vitais.

Elixio Rodríguez, a quen tiven a fortuna de coñecer hai agora  trinta anos, cando traballei como mestre de Primaria en Bande, deixou nas súas memorias (Matádeo mañán), un testemuño excepcional da súa afouteza nos días difíciles da guerra e do exilio, unha parte da nosa memoria colectiva a rescatar.

Elixio e Celso Emilio compartiron angueiras  e compromisos para facer posible que xermolase un anovado nacionalismo galego dende a esquerda, como tamén contribuíron, un México e outro en Venezuela, á construción cultural da diáspora galega. Lembramos con saudades a Celso e a don Elixio (así o chamabamos sempre) e convidamos a visitar as súas obras.

Onte 1942: Brétemas 13 anos

/en , , , , , /por

Hai trece anos inicie a publicación destas Brétemas. Dende entón publiquei 5.832 anotacións das que apenas 210 corresponden ao último ano. Por moi diversas razóns persoais e profesionais, entre as que non foi allea unha certa fatiga dixital, este foi o período de máis baixa actividade do blog, sobre todo da serie “Onte”, outrora diaria, da que se publicaron 137 anotacións, boa parte crónicas das presentacións nas que participei ou con opinións sobre algunhas das películas que considerei interesante compartir. Sendo así, Brétemas convertiuse en arquivo da miña identidade dixital e dos artigos semanais que continúo publicando nas seccións de Faro de Vigo e, dende comezos do mes de decembro, no ilusionante proxecto de opinión de Luzes.gal. No entanto, Brétemas continúa e boa parte destas anotacións son replicadas no meu taboleiro de Facebook e no perfil de Twitter. Neste aniversario únome ás voces que na actual contorna da fatiga dixital, expresión da inflacción e banalidade hipertextual que soportamos, especialmente no referido á política, reivindican os blogs como portos seguros que facilitan unha lectura máis acougada e reflexiva na rede, tanto pola continuidade que achega a posibilidade de acceder ao seu arquivo como pola identidade temática de moitos deles. Hoxe abonda orgullarnos de continuar contando con lectoras incondicionais que comparten, comenta ou chían estes hipertextos no soporte dixital da súa preferencia. Beizóns para todas elas. Seguimos.

Hai futuro para a edición infantil e xuvenil en galego

/en , , , , , /por

No número de decembro de Tempos Novos publico este artigo sobre a situación da edición infantil e xuvenil en galego:

Os datos da Panorámica de la edición española de libros 2016, o informe máis recente elaborado cos datos da oficina do ISBN, acenden o piloto de emerxencia para a edición galega: o número de inscripcións continúa retrocedendo un 13,10 % con respecto ás do ano anterior, acadando apenas as 1.211, o que supón una merma do 52,39 % das publicadas en 2010. En apenas seis anos, o libro galego publica case a metade que antes ofrecía. Un retroceso interanual nesta caso que aínda resulta máis acusado para o libro impreso en galego (14,44 %), fenómeno que non sucede nin na edición en éuscaro, que medra un espectacular 34,50 %, nin na catalá nin na castelán que se incrementan arredor do sete por cento. Non hai dúbida que a edición do libro galego, cada vez máis hibridada no formato (o 31,54 % da nova oferta de 2016 foi dixital), vive o peor momento das últimas tres décadas. Datos alarmantes traducidos nun S.O.S., emitido periodicamente polas asociacións profesionais de editoras e librarías, que non recibe apenas resposta por parte da Xunta de Galicia, que dende 2009 rebaixou os fondos públicos destinados ao sector nun 80 %, mais tamén escaso interese dos grupos da oposición. Deixou de formar parte o libro e a lectura da axenda política galega da Autonomía?

Aínda que neste contexto adverso poida resultar estraño, a crise do noso sector coincide con outro momento de fulgor e proxección da literatura infantil e xuvenil galega, tanto no que atinxe a cantidade, calidade e diversidade da súa oferta como á proxección fóra do país da nosa creación. Eis, Poemar o mar (Xerais 2016), o recente Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil de Antonio García Teijeiro, o primeiro para un libro de poemas galegos, o segundo premio galego para as tres últimas edicións deste premio, considerado o máximo recoñecemento dos poderes públicos para a creación literaria. Eis, tamén, A balada dos unicornios (Xerais 2018), o novo Premio Lazarillo de literatura xuvenil (convocado nas catro linguas oficiais) de Ledicia Costas, autora que conta con milleiros de lectores e lectoras para as súas obras escritas en galego e publicadas e recoñecidas en castelán, catalán ou coreano.

As cifras do subsector da literatura infantil e xuvenil galega merecen ser coñecidas. Segundo o estudo do Comercio Interior del Libro de 2016, elaborado cos datos achegados polas editoras o número de títulos supuxo o 35,90 % dos publicados polo sector, porén constitúe o 27,90 % dos exemplares fabricados e o 25,40 % da facturación. Ou noutras palabras, o libro infantil e xuvenil en galego conforma un mercado interior superior aos cinco millóns de euros, una cantidade importante, como tamén o é que un de cada tres libros editados en galego e un de cada catro vendidos nas nosas librarías sexa considerado coas etiquetas “infantil” ou “xuvenil”. Consideracións que compriría completar co peso crecente deste subsector da edición galega no Comercio Exterior do Libro (un dato que descoñecemos), sobre todo pola oferta de álbum ilustrado que achega Kalandraka e as súas diversas filiais internacionais. Cifras que amosan a resistencia da literatura infantil e xuvenil galega no entorno da hibridación, así como a súa importancia, xunto coa edición do libro de educativo (suman o 76,60 % da facturación), para o conxunto do noso sector. Un fenómeno que caracteriza á edición galega ao longo das tres últimas décadas, que comparten tamén a realizada en catalán e en éuscaro.

A boa saúde da edición de literatura infantil e xuvenil non pode agochar o reto de preservar a diversidade e a singularidade dos contidos da súa oferta, desafío que comparte coas editoras doutras linguas da contorna europea, ameazadas polos efectos da  hibridación dixital e da homoxeinización audiovisual sobre os comportamentos do lectorado en formación. Como tampouco pode descartar os efectos que sobre o propio sector está ocasionando a perda acelerada de falantes iniciais do idioma galego, xa que semella moi difícil que poida ser viable a edición vizosa nunha lingua que resulte allea ou estranxeira para a maioría dos seus potenciais lectores ou lectoras, mesmo a pesar de que poidan contar con competencia lectora pasiva.

Como tamén a nosa edición de literatura infantil e xuvenil debe afrontar o desafío que formula tanto a ampliación da súa oferta dixital, até agora máis reducida ca no eido da narrativa para persoas adultas, como do seu nivel de interacción, esencial para continuar prendendo no lectorado novo. Como é obrigado abrir o catálogo do sector máis decididamente nos territorios da chamada “non ficción”, sobre todo de contidos de divulgación científica e humanística, como reclaman de forma insistente dende as bibliotecas escolares (por certo, de funcionamento modélico, no caso galego). Sen esquecer, a necesidade de contar neste eido, a pesar da consolida presenza internacional das editoras de álbum, cunha estratexia de proxección internacional, compartida por pola Xunta de Galicia e o sector privado, que facilite a tradución dos nosos autores e autoras máis alá das viaxes illadas dalgúns ás feiras de Boloña ou Guadalajara.

Retos no contexto da hibridación editorial internacional que cómpre continuar abordando coas doses elevadas de autoestima e innovación coas que traballou sempre este subsector, quizais o máis dinámico e cosmopolita da edición en galego. Hai futuro para a lix galega!

Rondallas de Reis

/en , , , , , /por

Dediquei o artigo da semana en Faro de Vigo ao fenómeno das Rondallas de Reis e a anulación do certame metropolitano deste ano 2018:

Sorprendeume gratamente ver estes pasados días de fin de ano a actuación na rúa do Príncipe e no Parque Camilo José Cela do magnífico Rancho de Reis da Asociación Veciñal e Cultural Casco Vello. Traxeados ao xeito tradicional os danzantes, gaiteiros e percusionistas interpretaban diversas “xaneiras”, tamén chamadas “manueis” ou “aninovos”, que son as composicións musicais que seguen ás panxoliñas de Nadal e preceden aos cantares de reis na tradición do noso folclore. Tres tipos de composicións ben distintas na súa fasquía e intencionalidade, por ventura aínda vivas, coas que os membros do Rancho do Casco Vello celebran polo centro da cidade as festas de Aninovo e Reis. Unha tradición comunitaria, vencellada á cultura tradicional agraria, polo tanto en claro perigo de desaparición, protagonizada entón polos mozos e mozas que ruaban de casa en casa cantando e bailando estas pezas coa intención de conseguir algunha larpeirada e montar unha boa xoldra.

Xaora, na Área Metropolitana de Vigo, ademais destes ranchos tradicionais consérvase dende hai un século nalgúns dos concellos dos vales do Fragoso e da Louriña (Vigo, Redondela, Mos, Porriño, Gondomar e Ponteareas) unha tradición musical moi singular de cantos de Nadal, a das rondallas. Agrupacións folclóricas parroquiais de até oitenta persoas, compostas por unha variedade de instrumentos musicais tradicionais tan característicos como pandeiretas, castañolas, cristos, charrascos ou cunchas, aos que se engaden outros consolidados, sexan de percusión, vento ou mesmo e de forma excepcional co acompañamento coral. Rondallas nacidas nos centros culturais parroquiais que comezan os seus ensaios, nalgúns casos no propio verán, que saen de pasarrúas de Nadal a Reis interpretando pezas do noso folclore como muiñeiras, fandangos, pasodobres, mais tamén melodías de música actual moi coñecidas (como fixo a rondalla Santa Eulalia de Mos cun tema mítico de AC/DC), constituíndo co seu característico chascarraschás o son xenuíno do nadal vigués máis popular.

De idades e procedencias diversas, vestidos con capas e boina, os rondalleiros e rondalleiras desfilan detrás do seu director (musical), do seu capitán (organizativo) e do seu grupo de bandeiras que informan de onde procede a agrupación. Abandeirados que arroupan e acompañan coas súas evolucións espectaculares á rondalla, respectando un código de sáudo e comportamento, expresando tanto a súa amizade como a súa dispoñibilidade a competir nos certames que dende 1982 se foron organizando no pavillón das Travesas e dende 2015, xa sen ese carácter competitivo, no certame de rondallas que se celebra nun IFEVI abarrotado por dez mil persoas. Un espectáculo músical único, que despois do día de Reis reúne a case mil músicos dunha decena de agrupacións.

Certame rondalleiro metropolitano que non se celebrará este ano debido a que o concello de Vigo declinou (a última hora) financialo na súa totalidade, como fixera até agora, aducindo o seu elevado orzamento (85.000 euros) e expresando a súa intencionalidade de reducilo a un certame de carácter local, coa participación das catro rondallas viguesas (Valadares, Beade, Zamáns e Freixo), a celebrar en data por determinar no pavillón de Travesas e contando cun orzamento de 25.000 euros. Malógrase, así, a continuidade dunha exitosa tradición cultural metropolitana viguesa, probablemente unha das máis xenuínas coa que contamos, pola incapacidade dos poderes públicos, neste caso a Deputación de Pontevedra e algúns dos concellos do Vigo metropolitano por acordar un modelo sostible e equitativo de organización deste grande certame musical. Unha decepción, sen dúbida, para os organizadores, a Federación de Rondallas da Área Metropolitana de Vigo, como para os milleiros de músicos e seareiros, que dificilmente poderán entender as razóns desta anulación in extremis e sen posibilidade de alternativa ningunha.

Un fracaso que constitúe tamén un síntoma da escasa autonomía do asociacionismo veciñal e cultural prendido dos fíos das axudas outorgados polas administracións públicas e das decisións dos seus responsables políticos, ás que non son alleas, como se comprende neste caso, as leas que manteñen entre elas. No entanto, ademais do quebranto da cadea dunha tradición de máis de tres décadas, a anulación do certame de rondallas supón outro agoiro para o futuro do proxecto metropolitano, outra vez nas pedras, sen posibilidade de ser recuperado xa neste mandato municipal. A pesar destoutra oportunidade perdida para expresar a xenerosidade viguesa, quedémonos coa ledicia dos chascarraschás das melodías das rondallas metropolitanas que agardamos poidan desfilar, canto menos, estes días de Reis polas rúas viguesas.

Feijoo: transferencias cero

/en , /por

Dediquei o derradeiro artigo do ano para Luzes ao desinterese de Feojoo na negociación das transferencias pendentes de desenvolvemento estatutario:

Se non mudan moito as cousas, Alberto Núñez Feijoo pasará a historia da autonomía como o único presidente da Xunta de Galicia que non pechou non seus mandatos traspaso ningún de competencias. E outrosí, trinta e cinco anos despois daquelas primeiras quince competencias transferidas no mes de xullo de 1982 polo goberno de UCD, Mariano Rajoy será tamén o primeiro presidente dun Gobierno de España que non seus mandatos non transferiu nin unha soa competencia nova a Galicia. Unha coincidencia de ambos os dous líderes populares galegos que non semella fortuíta.

E o caso da actitude displicente de Feijoo e Rajoy coa ampliación do autogoberno galego, máis alá da expresión da súa escasa autoestima e pouca consideración cos afáns dos seus compatriotas, ten hoxe moita máis miga política do que aparenta. Abonda con lembrar que desde 2008, cando o goberno de Zapatero transferiu ao presidido por Touriño o Parque das Illas Atlánticas, Galicia xa non asumiu competencia ningunha máis. Como abonda consultar na rede para comprobar como Feijoo desque accedeu á presidencia da Xunta de Galicia abandonou de raíz o discurso que mantiña como xefe da oposición, cando criticaba as “transferenciñas” negociadas polo bipartito e consensuaba en 2009 co PSdeG-PSOE e BNG a reclamación do famoso e histórico paquete das setenta competencias pendentes.

Displicencia inicial co proceso transferencial transformada en 2015 en negativa rotunda a continualo, cando Pedro Puy, presentado como a cara máis razoable e galeguista do PPdeG, acuñou o discurso de que o pulo do autogoberno galego radicaba no mantemento da solvencia da comunidade, mais que na dotación de novas transferencias. Doutrina dende entón nunca cuestionada, seguida ao pé da letra polo presidente Feijoo, que situaba ás políticas de consolidación fiscal (o eufemismo utilizado polos administrativistas para referirse aos recortes de políticas sociais, educativas e culturais) como eixo da acción do seu goberno, ao tempo que remataba coa posibilidade de reforzar ás institucións de autogoberno e acadar un novo teito competencial para a autonomía galega.

Xaora, para sermos precisos, durante a campaña electoral das Galegas do 25 de setembro de 2016, Feijoo expresou nalgunha intervención que a mellora da situación financeira permitiría abrir a axenda de traspasos pendentes, lembrando así o paquete das setenta competencias, entre as que citaba ás da AP-9, as da Inspección de Traballo, as de ordenación do litoral, inspección e vixiancia pesqueira, como a posibilidade de volver a falar da de tráfico e seguirdade viaria, aínda que deixaba no esquecemento moitas outras do paquete consensuado en 2009 no Parlamento como as competencias sobre museos, bibliotecas e arquivos, ou as bolsas de estudo por citar algunhas das significativas.

No entanto, mergullados na actual crise de estado provocada polo “problema catalán”, Feijoo volveu achantar a reclamación transferencial de Galicia aducindo que a impedía a “excepcionalidade que vive hoxe o estado as autonomías”. Un argumento ad hoc que expresa o compromiso de Feijoo de non crearlle outro problema a Rajoy, mesmo a pesar de que o Parlamento (co voto dos populares) acordase o pasado mes de marzo solicitar a transferencia da Autoestrada do Atlántico, fulcral para un desenvolvemento sostible e equilibrado do país. Unha actitude do presidente dos Peares que, para o noso escarnio, coincide coas transferencias que o propio gabinete de Rajoy negociou con sete comunidades como Andalucía, Canarias, Comunitat Valenciana, Madrid, as dúas Castelas ou Baleares. O que serve para elas non serve para Galicia?

Xaora, Feijoo coa súa teimosa política de transferencias cero preséntase nos medios capitalinos como o modelo dun xestor responsable dun novo estado das autonomías. E non falamos aquí nin da súa negativa a considerar a reforma do Estatuto de Autonomía de Galicia nin o baixísimo nivel de produción lexislativa dos seus gobernos, outras expresións da súa intención de rebaixar a autonomía galega. Utilizando semellante estratexia conformista, imaxinamos a que aspira Feijoo?

 

Seguín as informacións de David Lombao en praza.gal para documentar este texto, profesional a quen expreso gratitude e recoñecemento.