Teatro García Barbón

/en , , , /por

Dedico o artigo desta semana no Faro de Vigo a lembrar a historia do Teatro García Barbón e reivindicar a recuperación oficial do seu nome:

teatro_garcia_barbonO 23 de abril faranse noventa anos da inauguración do Teatro García Barbón, coa actuación da compañía de Consuelo Hidalgo e Ramón Peña que puxeron en escena a opereta “Madame Pompadour”. Aniversario que lembramos grazas á nota que Xosé María Álvarez Blázquez incluíu en A cidade e os días, ese extraordinario calendario histórico de Vigo publicado en Faro de Vigo, día a día, ao longo do ano 1959 e que o cronista editaría logo en edicións Monterrei (1960). Unha efeméride que para don Xosé María non podía pasar inadvertida tanto pola posibilidade de lembrar que case un século antes, en 1833, Vigo estreara o seu primeiro teatro, aquel da praza da Princesa (daquela da Alfóndiga), propiedade de Norberto Velázquez Moreno, como polo feito de que despois de case dúas décadas concluían os traballos do edificio deseñado e construído polo arquitecto Antonio Palacios no soar da rúa Policarpo Sanz esquina a Reconquista, onde o 8 de febreiro de 1910 ardera o teatro Rosalía de Castro, cando se celebraba un baile de entroido.

Fora o Rosalía de Castro un teatro nacido baixo un signo adverso, que tivo unha vida efémera, apenas unha década de existencia, dende a súa inauguración o 15 de xullo de 1900 até aquel fatídico incendio do martes lardeiro. Proxectado por Alejandro Rodríguez-Sesmero en 1881 e promovido por unha xunta de pequenos accionistas (que concertaron co concello un préstamo de dous millóns de reais), comezou a construírse o ano seguinte (no que se inaugurou o Teatro Circo Tamberlick) sobre uns terreos que o marqués de Valladares cedeu a baixo prezo; mais as obras quedaron paralizadas polas polémicas entre os promotores e pola insuficiencia do capital subscrito. Disolta a sociedade, os irmáns Benito e Francisco Gómez Román fixéronse cargo do edificado e conseguiron inaugurar o teatro co comezo do novo século. Porén, en 1904 os contratistas de obra vigueses vendérono á casa de “Viúva e fillos de Siméon García”, que pretendía transformalo en centro comercial. Diante da polémica cidadá que a posibilidade da perda do novo teatro provocou, o filántropo José García Barbón comprouno, recibindo en compensación a casa comercial a oferta de compra dun soar municipal na Porta do Sol, onde construirán o actual edificio Simeón.

Tras o incendio do Rosalía de Castro e desaparecido José García Barbón en 1909, foron as súas sobriñas as que encargaron os planos a Antonio Palacios, seguindo os desexos do verinés de que Vigo contase cun gran teatro. O arquitecto porriñés deseña en 1913 un edificio monumental que ocupa toda a mazá, concibido inicialmente como teatro  e cinematógrafo, ao que incorporou a posibilidade de acoller a sede do casino local. Palacios conseguiu unha das edificacións pétreas máis espectaculares e recoñecibles do Vigo do século XX, tanto polo tratamento curvo da fachada principal, executada en granito de Castrelos, como pola gran ventá de sete metros de ancho da fachada posterior, que permitía iluminar directamente o escenario. Unha edificación polivalente na que se diferencian os usos de teatro con acceso por Policarpo Sanz e de cine (bautizado como Rosalía de Castro e inaugurado o 31 de decembro de 1926 coa proxección da película “Mare Nostrum”) pola rúa Marqués de Valladares.

Adquirido pola Caixa de Aforros Municipal de Vigo, o García Barbón foi rehabilitado entre os anos 1982 e 1984 polo arquitecto Desiderio Pernas para transformalo en centro cultural. Un proxecto, tampouco exento de certa polémica, que conservou a esencia do edificio máis que cegou a fachada posterior e modificou o remate do edificio cunha cuberta de cobre onde se instalou unha biblioteca. Modificacións as que Pernas engadiu as coñecidas esculturas dos cabalos de Juan Oliveira (nos machóns ideados por Palacios) e as seis alegorías das artes de Manuel García Buciños, fermosas iconas do edificio actual.

Dende entón, o edificio perdeu tamén o seu nome orixinario, mudándose en varias ocasións ao fío das obrigadas mudanzas daquel do seu propietario, sendo na actualidade Teatro Afundación Vigo. Xaora, despois de máis de tres décadas, a maior parte dos vigueses e viguesas continúan coñecendo o teatro como o “García Barbón” e o auditorio como o “Rosalía de Castro”, nome do cine (de arte e ensaio) e da cafetaría da rúa Marqués de Valladares que algúns coñeceron. Nomes, transmitidos de xeración a xeración, que como microtopónimos urbanos se configuran como un patrimonio colectivo que debera ser recoñecido. Teatro García Barbón Afundación e Auditorio Rosalía de Castro Afundación poderían ser denominacións máis acaídas para unha das iconas viguesa do noso tempo.

Guardar

Guardar

Guardar

Onte 1858: “Galegocalantes e galegofalantes” de Carlos Callón

/en , , , , , /por

2017041719065851228

Carlos Callón confesou onte na presentación de Galegocalantes e galegofalantes, a obra que pecha a triloxía iniciada por En castellano no hay problema e continuada en Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, que coa publicación deste libro pretende contribuír a activar o debate social sobre o idioma galego, que na actualidade está nunha encrucillada.”Somos unha lingua que deberiamos dar por morta, na que non se estrea ningunha película de animación cada ano ou na que non hai posibilidade de sacar o carné de conducir, mais hai razóns para a esperanza sobre o seu futuro mesmo a pesar das moitas couces que recibiu, o auténtico mérito do galego e estar vivo”. “Non teño dúbida de que hai máis demanda de galego ca de oferta de galego. Falta acción dos poderes públicos, dende a Administración Xeral do Estado, que rexeita documentación presentada na nosa lingua, até a propia Xunta de Galicia, que non está á altura do que dita o Estatuto de Autonomía no que atinxe a promoción do galego”.

XG00263601Carlos Callón considera que “este libro non é pesimista, xa que hai motivos para estar preocupados, pero tamén hai precedentes de activación na súa defensa e promoción”. Nesta liña o autor reclamou “non só ao Partido Popular, que tantas couces deu ao galego, tamén os partidos da oposición, PSOE, En Marea e BNG, que teñan unha posición máis activa na defensa da nosa lingua”. “Todas as administracións teñen a súa responsabilidade, non abonda con expresar amor a nosa lingua, deben facer unha política de activación lingüística expansiva e inclusiva”. Rematou a súa intervención presentando a estrutura do libro, no que se inclúe unha primeira parte de análise sobre as posibilidades de activación dos galegocalantes e de unión dos galegofalantes, unha segunda de reflexión e acción sobre as estratexias para facelo, para rematar con dous epílogos, a transcrición do debate con Carlos Luís Rodríguez e a unha escolma de noticias nas que o galego aparece nos medios de comunicación galegos identificado coa delicuencia.

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Celta de Vigo

/en , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo ao anuncio de Carlos Mouriño sobre a marcha de Vigo do Celta:

2014090609145429382Non me gustou que esta tempada fose suprimido o sintagma “de Vigo” do logotipo do Celta. Atribuíno a criterios de economía tipográfica e de uso nas redes sociais. Porén, recoñezo que mudei de opinión despois da ameaza de Carlos Mouriño anunciando a todo bombo a marcha de Vigo da sociedade da que é propietario maioritario. O sintagma “de Vigo” resúltalle incómodo aos donos do Real Club Celta de Vigo S.A.D., razón social constituída hai 25 anos polas achegas de pequenos accionistas.

Bautizado en 1923 como Club Celta, o sintagma “de Vigo” foille engadido en 1940. Dende entón, o nome Celta de Vigo é a expresión da identificación da cidade co seu primeiro equipo, representante do carácter cosmopolita dunha cidade en estrépito, aberta ao seu entorno e disposta a liderar o proxecto galego. Abonda botar unha ollada á historia para comprobar a importancia que o Celta tivo (e ten) para a cidade, sexa como símbolo de inclusividade (“son do Celta xa que son de Vigo”) ou de visibilidade alén de Rande (“o Celta é o equipo de Vigo”).

Razóns que avalaron os esforzos que o concello fixo ao longo de décadas para axudar ao club nas súas horas baixas; adquirindo Balaídos en 1946 e afrontando as súas reformas sucesivas, sempre custosas. Un trato de privilexio mantido despois de 1992, tras a transformación do club en S.A.D. e continuado polo alcalde Abel Caballero que asinou en 2009 con Carlos Mouriño un convenio para uso exclusivo e gratuíto até 2034 do estadio de Balaídos, do campo de Barreiro e do complexo da Madroa.

En semellante contexto, só é posible entender que o anuncio da marcha de Vigo está motivado pola decepción do propietario do Celta por non poder mercar Balaídos ao prezo que fixou (unha ganga, un imposible); unha adquisición que incrementaría o valor das súas accións e facilitaría a venda da sociedade nas condicións máis favorables. Despois de seis meses de reviravoltas sobre o futuro do estadio, a estratexia de Mouriño volve teimosa ao seu punto de inicio, condicionada polas ofertas de compra de investidores foráneos. De nada serviron os esforzos dos grupos municipais, que apostaron por fixar un canon para unha cesión exclusiva de Balaídos para usos deportivos e comerciais por 50 anos, unha oferta pola que devecería calquera empresa viguesa que necesitase utilizar un espazo público.

Carlos Mouriño só manexa unha opción, a da compra do estadio, consciente de que un Balaídos reformado por unha millonada, mais non utilizado polo Celta, constituíría un esperpento escandaloso, insoportable para os responsables municipais. Desa convicción nace a súa ameaza que divide a un celtismo desconcertado e greta a fráxil unidade de criterio dos grupos municipais. Un órdago con consecuencias, que dinamita a identificación da cidade co Celta e décadas de colaboración do concello co club.

Tras anuncio tan inoportuno, nunha semana decisiva de competición europea, o futuro de Mouriño no Celta parece cada vez máis incerto. Comprendemos que o seu malestar non é alleo á incapacidade do concello de ofrecerlle unha solución para instalar unha cidade deportiva. Como intuimos que non lle chistou a fórmula utilizada pola alcaldía na xestación do proxecto do novo Balaídos, comezado pola participación do club na construción da nova grada de Tribuna Baixa, cando nin se coñecía o proxecto de obra nin a fórmula do financiamento nin a contía do que achegarían ás diversas administracións participantes na reforma. Mágoa que non se debatese con tempo e amplitude o proxecto do Balaídos que precisamos.

Xaora, a alternativa da marcha de Vigo ten escaso percorrido para o Celta. A pesar do entusiasmo da alcaldesa de Mos, disposta a meterlle ao rexedor vigués un gol, non existe concello ningún na área metropolitana cuxo plan xeral en vigor contemple a posibilidade de construír un estadio e un centro comercial. Tramitalo custaría o seu tempo e requeriría superar moitas dificultades. Como non habería que minusvalorar a gravidade da ferida que esta fuxida abriría no corpo social do club, sobre todo neses centos de pequenos accionistas e empresas viguesas que na operación acordeón realizada no período concursal (2009) perderon o 80% do seu valor, o que axudou á sociedade a saír dun foxo ameazante, mais que tamén facilitou o incremento da participación de quen hoxe funciona como o seu dono. Por non falar do carácter disuasorio do desprazamento fóra do centro para moitos afeccionados.

O Celta debe continuar en Vigo e o novo Balaídos debe ser a súa lameira. Nese marco aínda hai espazo e tempo para atopar unha saída negociada entre o concello e a sociedade anónima deportiva, respectuosa cos dereitos da cidadanía e cos intereses do club. Outras opcións poden ser apenas o canto do cisne de quen as expresa.

Guardar

Guardar

Guardar

Campo do Fragoso CXCVI

/en , , , /por

rossi_09-04-2017UN CELTA PERDIDIÑO

Coma sucedera hai case un mes co Vilarreal, no partido anterior á eliminatoria co Krasnodar, a versión B do Celta demostrou que está moi lonxe da competitividade do cadro titular. Diante dun Eibar moi rochoso e con aspiracións europeas un Celta con media ducia de suplentes deambulou perdidiño pola lameira de Balaídos. Unha decepción para a bancada que impotente comprobaba como os celestes eran incapaces de facerlle fronte ao cadro eibartarra que cun fútbol práctico e unha envexable solidez defensiva se adiantaba xa aos doce minutos na táboa de marcas. Unha xogada que naceu dun envío moi longo dun central, Ramis, cabezado cara atrás por Sergi Enrich, que na liña da área lle gañou a posición a Fontás, deixando un corredor precioso para que Kike García xutase non moi forte, un balón que pillou ao porteiro celeste coa man un pouco frouxa, non podendo evitar que se lle coase polo pao dereito.

Un gol moi temperán e decisivo no decorrer do partido que afianzou o control do fútbol directo dos vascos que puideron marcar o segundo nun xute diagonal de Bebe que Sergio conseguiu rexeitar con moitas dificultades. No Celta non carburaban as bandas, onde Señé e Pione facilitaban a subida dos laterais, como tampouco os mediocampistas, Jozabed, Pape Cheikh e Tucu Hernández, a pesar da súa vontade teimosa, non conseguían nin marcar a súa xerarquía nin sacar a pelota xogada. Por riba, a lesión de xeonllo do desgrazado Rossi engadiu un compoñente dramático ao partido e deixou ao Celta sen referente no xogo entreliñas que procuraba Josabed, onte o xogador máis asociativo do equipo. Unha primeira parte para esquecer onde non se pode relatar ningunha chegada nin xute sobre os tres paos dos nosos, que foron apenas unha sombra na área de Yoel, o porteiro do Eibar, recibido con moitos agarimos e saudades pola bancada de Balaídos.

Se isto non abondase, aos cinco minutos da reanudación, o Eibar recuncou cun segundo tanto, nacido na pizarra de Mendilibar, que pecharía a taboa de marcas. Antonio Luna, un dos laterais, aproveitou o corredor que deixaron Señé e Roncaglia, chegou a liña de fondo e centrou para que Pedro León xutase en carreira dende a frontal sen que Sergio puidese evitar o gol. Un tanto que semellaba noqueaba a un Celta perdidiño, fóra de punto, que, até entón, funcionaba a unha velocidade moi inferior á dos eibarreses. Xaora, a entrada na lameira de Iago Aspas, cando faltaba aínda media hora de xogo, achegou a enerxía e a intelixencia que até daquela faltaba para chegar á porta de Yoel. Uns minutos antes Jozabed mereceu o gol nun xute espectacular que fixo tremer ao pao dereito. Mais co mago de Moaña abríronse os espazos e comezaron a identificarse liñas de pase, o que fixo dubidar aos contundentes centrais armeiros, obrigados a dar un paso atrás.

E non tardaron en chegar os goles cantados, que non marcados, nunha tarde onde os celestes careceron no instante decisivo da fortuna do gol. O primeiro, unha xenialidade de Aspas dende a esquerda, unha volea que buscaba a escuadra do pao longo, ao xeito inesquecible de Nolito. Despois, un saque de falta marabilloso do astro de Moaña que petou no longueiro. A seguir, un disparo en carreira de Beauvue, que quedou lonxe do pao, e non puido superar a Yoel. E, por último, un remate de Roncaglia que rexeitou o porteiro de Coia coa punteira. Todo un exercicio de afouteza sen fortuna, cando o partido estaba perdido e as posibildiades de clasificación europea desta liga definitivamente estragadas.

En todo caso, foi o de onte un partido de transición, onde toda a intención e os coidados de Berizzo estiveron encamiñados a conservar azos, enerxías e talento para a decisiva noite do xoves. Diante dos belgas boa falta farán.

Bocadillos vigueses

/en , , , , /por

Tras a festa da Reconquista dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a memoria dos bacadillos vigueses:

choripanO choripán, o bocadillo de chourizo grellado, foi a estrela gastronómica da festa da Reconquista. Como sucede dende hai anos, o bocata de orixe arxentina transformou co seu olor inconfundible o Vigo vello até converterse nunha das iconas da que xa é a primeira festa da cidade. Aínda máis, o popular bocadillo do Río da Prata conta xa na nosa cidade metropolitana con himno de seu, unha peza roqueriña de Sniff and Crash, o grupo de Yago Ray Costas e Denís Carballás, que aventuro contará con milleiros de visitas en youtube. Apenas outra peza máis no proceso de creación dunha nova tradición viguesa, que de forma tan exitosa promove a veciñanza do Casco Vello, á que non é allea a procura dun espazo identitario compartido por toda a cidade.

Festa da Reconquista, semellante a outras celebracións de época da nosa contorna, como a da Arribada de Baiona ou a feira Franca de Pontevedra, que contribúen a facer cidade, tanto por incrementar a cohesión cidadá como a pór en valor os cascos peonís como espazos de encontro e lecer. Festas onde, máis alá da fidelidade da recreación histórica de acontecementos, costumes e vestiario, o que reina é a algarada ritual, a xoldra fachendosa da nosa cultura popular (sobre todo da música de raíz e do traxe tradicional) e a presenza teimosa do choripán e outros alimentos na grella.

E non é doadamente explicable na Reconquista a primacía do bocadillo gaucho en terra, coma a nosa, onde contamos cun pan marabilloso e moita imaxinación (como sucede coa empanada) para meterlle dentro as nosas mellores delicias. Considerado sempre como o alimento preferido pola rapazada, todos sabemos dos momentos ben gustosos e saudables que pode achegar un bo bocadillo de queixo do país con marmelo, por ofrecer un exemplo dun bocado ben larpeiro.

Como coñecemos que o bocadillo serve como refrixerio da parva de mañá ou merenda da tarde, como aquelas inesquecibles de pan con chocolate “La campana” ou cunha rebanda de tona con azucre. Sabores da nosa infancia que impregnan a memoria como aqueles dos bocadillos de conservas (sardiñas ou mexillóns) da cantina do colexio, en barriñas da panadaría Darío da Ronda. Lembranza dos bocadillos da nosa adolescencia, como os de luras do Pil Pil da Alameda, os de xamón de Xatomé, cando de viaxe faciamos parada obrigatoria na Cañiza, os de tortilla do bar Carballo ou os de xamón asado do Porco, que aínda se poden tomar no seu novo local da rúa Real.

Non hai dúbida que cada xeración ten os seus bocadillos preferidos. Nos anos oitenta apareceron en Vigo os bocadillos da movida, que contaban con novos e diversos ingredientes. Nesa novidade foi esencial a apertura en 1982 do Papo’s, nun recunchiño da rúa Venezuela, ao pé da escaleiras de Taboada Leal, que comezou a competir coas hamburgueserías abertas nos días do tardofranquismo, como o Corner Hut de Velázquez Moreno coa rúa Progreso ou o Hot and Cold de Torrecedeira. O Papo’s creou, entre outros bocadillos memorables, o mítico “Lourdes”, nome da súa fundadora, un completo de polo que dende hai tres décadas conta con milleiros de incondicionais. Con semellante vontade naceron máis tarde, entre outras, cartas excelentes como as das bocaterías Rin Ran e Lareca, na rúa Churruca, El Chivito en Fragoso e Jenaro de la Fuente, a Paparra en Travesas ou a do Camaleón, ofrecendo a posibilidade de gozar da marabilla de tomar un bocata no paseo de Samil.

Hoxe os bocadillos vigueses están sufrindo outra volta de porca. Hai novos establecementos que ofrecen auténticas marabillas como as de El Trigal, a panadaría da rúa Alexandre Bóveda, frecuentadísima nos partidos nocturnos do Celta. Como tamén son moi ricos os que sirve o foodtruck La Martinesa no espazo gastronómico do Mercado do Progreso. Como é destacable o esforzo por deconstruír o concepto de hamburguesa que ofrecen La Pepita e Casa Galeguesa na rúa Porto. Esforzo de creatividade que no eido do bocadillo fai o chef vigués con estrela Michelin Pepe Vieira, no resturante “A Ultramar” en el El Corte Inglés, onde prepara como prato estrela o bocadillo de luras fritas con emulsión de allo negro fermentado e pel de limón. Unha auténtica delicatesen de gourmet que reiventa o que é, probablemente, o bocadillo galego por excelencia.

Como fan estas novas propostas, é posible procurar alternativas ao liderado do insulso choripán e reinventar dende a nosa tradición e produtos de proximidade unha nova icona gastronómica para a Reconquista. Organizar un concurso de bocadillos vigueses mobilizaría a creatividade do noso sector da restauración máis innovador. Non semella moi difícil ofrecer na próxima Reconquista novos bocadillos vigueses máis saudables e con etiqueta.

Onte 1857: Medrar lendo

/en , , , /por

DILI_glMágoa que a celebración do Día Internacional do Libro Infantil e Xuvenil quedase un chisco chafada pola incomprensión e descoñecemento prexuizoso sobre a literatura infantil e xuvenil que manteñen sectores da crítica literaria e do galeguismo. As acusacións reiteradas de infantilización, como a peor doenza da literatura galega, constitúen apenas un síntoma dunha vella doenza que só se pode curar lendo criticamente os textos do xa amplo catálogo da lix galega. Como salienta o texto e o cartel preparado polo sección rusa do IBBY para a edición de 2017, escrito por Sergey Makhotin, ilustrado por Mikhail Fedorov e traducido ao galego por Sabela González, medrar lendo e contar con mediadores constitúe unha posibilidade preciosa para formar lectores literarios futuros. Non hai libros para maiores e outros para miúdos, hai libros valiosos e outros que non o son tanto. Xa o deixou escrito o noso mestre Agustín Fernández Paz, fonte inesgotable de claridade á que acudir nestes debates:

Os libros valiosos son os que teñen vida, aqueles capaces de suscitar en quen os le unha mirada novo, distinta, intensa, sobre as persoas e a socierdade. É dicir, capaces de provocar unha mutación (aínda que sexa pequena) tanto no sistema no que os inscriben (xa non se pode escribir coma se ese libro non existise) como nas persoas que os lean (xa non é posible mirar a realidade do mesmo modo ca antes de lelo). Agustín Fernández Paz, Un mundo de palabras (Xerais, 2017, en edición).

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Onte 1856: “O Códice esmeralda” de Alberte Blanco, presentación en Verín

/en , , , , /por

Abrimos onte en Verín, coa presentación d´O Códice esmeralda de Alberte Blanco, a tempada de feiras do libro. Moitos visitantes nunha feira de fin de semana que contou cun programa literario con presentacións moi interesantes das novidades de escritores verineses como Xosé Carlos Caneiro, Alberte Blanco e Francisco López Barxas, entre outras.

XG00262201Na presentación, Alberte confesou que “non lle interesaba a literatura como un exercicio de intimismo preciosista do autor” e que a pesar de non considerarse un escritor “pretendo con cada unhas das miñas historias, fose na primeira novela Arcadia. Os gardiáns do segredo, sexa nesta segunda, expresar a miña visión do mundo, en cada un dos episodios históricos que reconstrúo, sobre todo naqueles que considero insuficientemente estudados, pretendo facer dubidar da realidade e de todo o que nos rodea”. Alberte Blanco insistiu no interese da batalla naval de Rande de 1702, que coincide coa chegada do primeiro Borbón e co conflito da guerra, “unha mina literaria inesgotable”. A seguir afirmou que cría que “O Códice esmeralda é unha novela moi influída polas miñas primeiras lecturas adolescentes, dende Jules Verne a Walter Scott”. “Pretendín ofrecer un texto de lectur afácil, tanto na linguaxe como na intriga que se lle propón desvelar aos lectores e lectoras”.

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Onte 1855: “Principio de incerteza” de Pilar Ortega, premio Ánxel Fole

/en , , , , /por

p1010784

Despois de varios meses de lectura escollemos onte no concello de Lugo, entre 49 orixinais, a obra gañadora do Premio Ánxel Fole de narrativa curta. Tras unha deliberación moi interesante decidimos por maioría ponderada adxudicar o premio á novela titulada Principio de incerteza de Pilar Ortega Pereiro. Unha narración que mestura de forma moi orixinal a física e a literatura para relatar unha historia de maltrato. A inecuación de Heisenberg explica o feito de que resulta imposible coñecer o lugar exacto que ocupa un corpo no espazo xa que a simple presenza dun observador que trate de apreixalo coa ollada provoca unha alteración, unha vibración case imperceptible que o impulsa a oscilar constantemente arredor do seu centro, coma se o corpo observado sentise a necesidade de fuxir. Eis a clave desta narración que posúe unha precisón impactante.Aventuro moito interese para esta segunda novela de Pilar Ortega, que debutara con Virxinia (Xerais, 2008), unha narración que fora finalista no primeiro certame de microrrelato concello de Soutomaior. Parabéns á narradora miñorana que con este importante Fole, que será publicado en Xerais Narrativa a comezos do vindeiro ano, consolida a súa traxectoria.

Onte 1854: “A elegancia do século” de Pura Tejelo

/en , , , , , /por

A_elgancia_do_seculo_30-03-2017

XG00262501Moita xente, moita, acompañou onte a Pura Tejelo na presentación en Portas Ártabras do seu primeiro libro de poemas, A elegancia do século, premio Johán Carballeira 2016 do concello de Bueu. Tras as cantigas dos Cantareiros do Naval, o poeta Xulio Valcárcel salientou a madurez deste debut poético, todo un canto humanista de esperanza, “onde as palabras de Pura firen o noso corazon”. Un poemario sobre a cidade e sobre os libros, “Se vas morrer na guerra leva un libro contigo”, dise con ironia nestas páxinas onde abrollan, tamén, flores de pena e contrapena, que posúen a intriga do descoñecido. Un serán onde a autora leu versos memorables, acompañada do acordeón desgarado de Sabela Caamaño: “Mentres a nai lea, haberá luz na casa”. Un libro cuxo título, explicou a autora, “fala de emigrantes que remiten fotos da nova cidade onde viven dando esperanza e valor ás persoas que aquí os agardaban”. Un libro que é un ramallo de vida.

Guardar

Onte 1853: Víctor presidente

/en , /por

Academia_Galega_28-03-2017

A elección de Víctor Freixanes como presidente da Academia debería abrir un período de relanzamento da institución de Tabernas. A experiencia de xestión empresarial de Freixanes, a súa capacidade de comunicación e o seu compromiso inquebrantable coa patria da lingua son razóns abondas para confiar nun proxecto que deberá enfrontar retos complexos. O primeiro, asumir a situación dramática da lingua galega e contribuír ao desenvolvemento dunha alternativa ao vixente decreto de plurilingüismo que, asegurando a adquisición da dobre competencia de todo o alumnado ao remate do ensino obrigatorio, sexa capaz de forxar un amplo consenso social e político. O segundo, consolidar o carácter académico da institución, coa publicación da nova Gramática e co desenvolvmento de novos estudos sobre a produción literaria galega dos séculos XX e XXI. E o terceiro, quizais o máis determinante para o éxito do proxecto, recuperar o diálogo a nivel interno, mais tamén coa sociedade civil, con especial incidencia co asociacionismo e co mundo empresarial. O resultado da votación de onte expresa que o novo presidente conta co apoio dunha maioría ampla no plenario, anque tamén que continúa aberta unha fenda cun sector significativo, aquel que durante as presidencias de Barreiro e Ferrín termou dos proxectos da Academia (como o Portal das palabras, o dicionario en liña ou a comunicación dixital) máis exitosos e valorados pola sociedade. Como tamén será un reto para Freixanes continuar feminizando a institución e pluralizando a procedencia das súas incorporacións, até agora moi debedoras de dinámicas que veñen de moi lonxe. En definitiva, non vai ser doado para Víctor Freixanes transformar a Real Academia Galega nesa factoría de ideas e plataforma de encontro que tanto precisa o país. En todo caso, sei que Víctor e o seu equipo vai intentar darlle a volta ao carpín con toda a súa intelixencia e traballosa teimosía. Os meus parabéns e mellores desexos dun venturoso desempeño.