Listado de la etiqueta: francisco_porrúa

Onte 1179: Morreu Paco Porrúa

Soubemos onte do pasamento de Paco Porrúa. Precisamente, o xoves pasado, o día no que morreu, Xosé Pérez Mondelo, o autor dun gran artigo en Alén da chuvia sobre as raíces do noso editor emigrante, deume o seu teléfono para o que chamase en nome de Galicia e dos editores galegos. Magoadamente, chegamos tarde, non sabiamos que había quince días que estaba internando, Con Porrúa vaise o editor literario galego máis internacional, o primeiro tradutor e editor en castelán de Bradbury e Tolkien, o editor que en Sudamericana se ocupou de Rayuela ou apostou pola publicación de Cien años de soledad. Comprometido coa edición literaria como indagación da vida e da linguaxe, Porrúa pertenceu a unha xeración de editores do século XX que fixeron da nosa profesión unha forma de creación e transformación do mundo. A nosa lembranza e gratitude.

Onte 1178: «Alén da chuvia», revista literaria do Instituto Eusebio da Guarda

alen_da_chuvia_ies_eusebio_da_guarda

Na visita que onte fixemos ao Instituto Eusebio da Guarda, instituto histórico coruñés onde na sála de profesorado está instalado o mural de Felipe Criado «Lucubración para una dinámica Espacio-Tiempo», fomos agasllados cuha colección da revista Alén da chuvia. Cadernos escolares de literatura. Non podo agochar a sorpresa e entusiasmo que me produciu esta revista literaria de coidadísima diagramación de fasquía clásica, con textos variados e de gran calidade de investigación, crítica e creación literaria do alumnado e profesorado do instituto. Nunha lectura apresurada reparei no interese de artigos sobre as raíces galegas do editor Francisco Porrúa do número 5, a intervención no centro de Isaac Díaz Pardo, recollida no número 4 (un texto que será fulcral na documentación sobre os primeiros anos coruñeses de Isaac) ou nas traducións para o galego do «Brinde pola poesía» de García Marquez, da «Liberté» de Paul Éluard e de «Il n’y a pas d’amour heureux« de Louis Aragon, publicadas no número 6, correspondente a este 2014. Quedan aínda moitos artigos e textos por debullar nos vindeiros días nesta magnífica publicación literaria. Toda unha marabilla que nos enche de fachenda aos que cremos na calidade e rigor no ensino público galego. Parabéns para os seus coordinadores, Xosé Pérez Mondelo e Rosario Soto Arias, e para o seu deseñador, Xulio Cuba Orosa, como para o alumnado e profesorado do Eusebio da Guarda que participa nesta modélica revista escolar.

Onte 540: Paco Porrúa, editor emigrante

Cando esta semana viaxei a Ferrol, Nicolás Vidal agasalloume un exemplar de Ferroláns de seu. 43 entrevistas en Diario de Ferrol, un libro publicado por Edicións Embora, que preparou co seu compañeiro José Gómez Fandiño. Aproveitando algúns ocos duns días moi intensos e atafegados, comecei o libro pola lectura das entrevistas co intelectual galeguista Fernando Pérez Barreiro-Nolla e co editor Francisco Porrúa. Unha marabilla! Estas dúas pezas magníficas demostran que é posible facer xornalismo cultural de calidade en xornais locais, para o que cómpre contar cunha ollada inequivocamente glocal e unha paixón e paciencia abondas para seguir os fíos máis longos das historias.

A entrevista de Vidal e Fandiño co editor arxentino nacido en Corcubión en 1922 e formado en Ferrol durante o inicio da súa adolescencia constitúe unha auténtica lección do que se entendía por edición cultural no século XX. Nunha ducia de páxinas o grande Paco Porrúa sintetiza as ideas fulcrais da nosa profesión: «O editor xenuíno é un home que ten por unha banda como paixón os libros, e pola outra ten moi en conta os cartos, e esas cousas son contraditorias». Asumindo esta dobre dimensión, o sabio Porrúa defende o seu compromiso inequívoco coa edición literaria, concibida como «unha indagación do mundo e da linguaxe», «un xeito de poñer un pouco de orde no caos». Tamén aposta Porrúa pola lectura literaria como «un desciframento do mundo e un enriquecimento do pensamento». «Un lector sabe que pode pensar en termos doutro, doutro autor, doutro home. Na entrevista non deixei de anotar esta frase memorable sobre a función ética da literatura e da edición literaria: «Entendo a literatura coma unha sorte de entusiasmo case pedagóxico, de dar felicidade aos lectores no sentido de darlles unha comprensión do mundo, unha maior sutileza, un maior axuste das palabras nun mundo no que a linguaxe está completamente terxiversada, onde as palabras se empregan en sentido contrario: dise paz cando hai guerra e diose violencia cando hai afecto, todo ao revés».

A figura deste editor galego emigrante merece ser reivindicada en Galicia, coma el fixo coa contribución doutros editores galegos emigrantes da xeración anterior a súa, Seoane, Dieste e Lorenzo Varela, os que promoveron proxectos como os de Ediciones Botella al mar. Non esquezamos que Paco Porrúa foi o editor na editorial Sudamericana do Rayuela de Julio Cortázar e o que apostou pola publicación de Cien años de soledad de Gabriel García Márquez. Fundador da editorial Minotauro, foi o primeiro editor en castelán de Tolkien e de Bradbury, de quen traduciu Crónicas marcianas, baixo o pseudónimo de Francisco Abelenda (F.A.), o seu apelido materno, libro que editaría cun prólogo de José Luis Borges. Hoxe vive xubilado en Barcelona, despois de vender en 2002 Minotauro ao Grupo Planeta. Beizóns, mestre!