Onte 276: Rescate (para as palabras)

Rajoy pretende evitar a ferro e fariña que os 100.000 millóns do rescate poidan estragarlle a lexislatura. O camiño escollido para evitalo volve ser a utilización perversa do eufemismo, torcendo o valor das palabras. O rescate, unánime para a prensa internacional, convértese para Rajoy e o seu goberno apenas nunha «inxección de liquidez aos bancos en condicións privilexiadas». A solicitude do rescate, considerada polos mercados de débeda como unha claudicación do estado intervido, nas palabras de Rajoy transfórmase nun «éxito do Euro» e nun obxectivo acadado, previsto dentro do plan económico da lexislatura, destinado a promover o crecemento e a creación de emprego. Afirmacións insostibles dende a racionalidade, mais que Rajoy pronuncia con certa vacilación e os altofalantes gobernamentais promoven  sen aparente vergonza. Non fai falta ser Krugman para saber que este rescate aumentará a débeda e incrementará o déficit por mor dos intereses que haberá pagar o Estado. Inevitablemente, chegará a subida do IVE, o endurecemento do calendario de xubilación ou a redución das prestacións de desemprego. Rescatar o significado das palabras é, neste contexto, imprescindible para comezar a desmontaxe desta estratexia de engano. A presenza do presidente no palco polaco, coma seareiro do equipo de Del Bosque, non é unha anécdota menor, xa que para el visualizaría a celebración de semellante «éxito».

Reivindicación do texto manuscrito

O meu admiradísimo Carlos Núñez (Le Vieux), mestre tipógrafo e deseñador gráfico, creador da tipografía Gallaecia Castelo, envioume un correo electrónico no que reivindica o texto manuscrito. Non esquezamos que na mudanza de paradigma, o tránsito do textual ao hipertextual, prodúcese tanto nas formas na lectura como na escritura. Mudan as formas de lecturas e as formas de escritura. Isto é fulcral. Polo grande interese desta reflexión, «El escrito a mano es la expresión del alma», sobre todo dende o punto de vista didáctico, permitinme convertila nun documento pdf que se pode baixar aquí. Grazas, Carlos!

Onte 275: Outro serán en San Simón

Foi o serán de onte en San Simón o da babuxa, circunstancia que nos obrigou a facer todo o convivio ao cuberto. A pesar dos malos agoiros do rescate, anunciado por Guindos mentres Marilar Aleixandre remataba o seu discurso e Calveiro recollía o seu Merlín, dende as palabras de apertura de Celia e as pezas de Xurxo Souto, o serán foi emotivo e emocionante, amosando que alí se tecía, tamén, unha comunidade de afectos. Coa aparición de María e Manuel Lorenzo, autores de Tona de laranxa, saltou a grande sorpresa. En San Simón onte reivindicouse o valor tremendo das palabras (na intervención memorable de Calveiro) e a paixón pola literatura expresada pola familia do poeta Eusebio Lorenzo Baleirón. A volta a Cobres, entre unha mesta brétema, fixo aínda máis inesquecible estoutro Xerais.

Xuntos somos invencibles


Din que conmoveu a Paco Herrera e que serviu para motivar ao vestiario antes do partido co Córdoba, probablemente é a mellor peza da nosa admirada Karpinha08. Tamén recomendo moi vivamente a peza máis recente «Amos do noso destino, capitáns da nosa alma», hoxe gabada no Faro.

Onte 274: Valentín Arias na lembranza

«Como puido tanto un home só» foron as palabras coas que Rexina Vega iniciou a emocionante homenaxe a Valentín Arias. Un serán no que se lembrou a unha persoa que Beiras definiu como de «enteireza enorme, de afouteza extraordinaria e de xenerosidade sen límites». Unha persoa extraordinaria, para Víctor Freixanes «un esteo», para o seu fillo Lois «un home ordenado que traballou arreo porque quería mellorar Galicia». Nas miñas palabras salientei a súa importante relación con Xerais, sobre todo na etapa fundacional da editorial, o seu carácter de «patriarca dos tradutores galegos» e o seu carácter de «home de país» que desenvolveu un labor polifacético,  actividades todas nas que se entregou cunha xenerosidade incesante, unha discreción superlativa e unha dispoñibilidade permanente para o abrazo e a axuda máis fraternal con todos aqueles que compartían ansias e vieiros. Foi o de Valentín Arias, pois, un labor de alicerce e soporte esencial sen o que non poderíamos entender o pulo da cultura textual en galego do noso tempo. Home de elegancia natural e trato agarimeiro forxou acordos en positivo alí onde se precisaba a súa presenza. Mais e sobre todo, Valentín Arias exerceu como mestre no sentido máis amplo desta palabra sagrada. Ben merecería que a cidade na que viviu durante corenta anos o lembrase co nome dunha rúa onde rezase «Tradutor e mestre Valentín Arias». Con todos os nosos abrazos para Amparo, os seus fillos e oito netos.

Onte 273: Homenaxe Nacional a Agustín Fernández Paz

Marcos Pérez Pena pediume que en apenas trinta segundos expresase as razóns polas que Agustín Fernández Paz merece unha Homenaxe Nacional. Non hai dúbida que aos membros da Cerna de Prolingua –a promotora desta iniciativa civil aberta a todos os amigos e amigas, admiradores e admiradoras do escritor– moveunos o afecto e o desexo de expresar agarimo por quen tanto fixo polos proxectos colectivos a prol da dignidade da lingua e pola galeguización e renovación pedagóxica da escola nosa. Unha homenaxe, tamén, de estrita xustiza a unha persoa que representa unha extraordinaria dimensión moral. Durante case catro décadas, tanto nos proxectos colectivos nos que participou (dende Adarra e MCEPG, pasando polo Colectivo Avantar e Nova Escola Galega, até Prolingua), como no traballo profesional que desenvolveu como ensinante (na Coruña, Gernika, Mugardos e Vigo, até a súa xubilación), Agustín foi motor infatigable, referente de honestidade e racionalidade, así como de compromiso insubornable coas súas conviccións pedagóxicas, democráticas e galeguistas. E se a isto non abondase, como escritor foi capaz de desenvolver en case vinte e cinco anos unha obra narrativa de calidade, moi coidada, diversa e sempre engaiolante para o lectorado de todas as idades. Agustín é hoxe un dos escritores que conta con máis lectores e lectoras en galego, mais tamén con moitos seguidores nas outras comunidades onde foron traducidos a maior parte dos seus libros, sobre todo en Cataluña e Valencia. A Homenaxe Nacional do 30 será unha oportunidade para expresarlle a este mestre a nosa gratitude por tanto e tanto que lle debemos.

Onte 272: Bradbury e os libros viventes

Morreu Ray Bradbury, o grande escritor dos libros viventes, do que tivemos a fortuna de editar en galego, traducidos por Magdalena Fernández Pérez, dúas das súas novelas mçais memorables, Crónicas marcianas e Fahrenheit 451. Un autor que defendeu o poder da lectura e a ledicia da escritura, concebidas coma unha celebración e un pracer, mais tamén coma unha conquista colectiva. Foi, ademais, como el recoñeceu no magnífico prefacio da edición inglesa de 1993 de Fahrenheit 451, o autor do século XX que máis poemas, ensaios, relatos, pezas teatrais e novelas creou sobre bibliotecas, bibliotecarios ou autores. No seu pasamento recupero un de tantos fragmentos da súa obra que me teñen impresionado:

O meu avó dicía que cando alguén morre sempre debe deixar algo atrás. Un neno, un libro, un cadro, unha casa, unha parede ou un par de zapatos feitos por el mesmo. Ou un xardín, por exemplo. Algo onde deixar a túa pegada, para que a alma teña un sitio onde ir cando morras. Así, a xente mirará esa árbores ou esa flor e ti estarás alí, dicía o meu avó. Tanto ten o que fagas, dicía tamén, con tal de que cambies algo de como era ao principio e o transformes noutra cousa parecida a ti. A diferenza entre algúen que simplemente sega o céspede e un xardineiro auténtico está no toque persoal. A obra de quen sega o céspede pasará desapercibida; a do xardineiro permanecerá alí toda a vida. Fahrenheit 451

Si,Bradbury foi un xardineiro das palabras.

Onte 271: Mareas vivas

Cando Venus pasea diante do Sol nestes días achegados ao solsticio de verán, as mareas vivas están a piques de asolagar o peirao do Náutico. Dúas moi fermosas imaxes para conservar.  O xeito no que a natureza se fixo presente onte en Vigo no Día Internacional do Medio Ambiente.

Onte 270: Xerais web

Dedicamos unha intensa xornada a puír a nova web de Xerais, que nos deseñou o Estudio de Pumpún Dixital, esa factoria viguesa de Internet de Chiu Longina e Berio Molina. Un traballo magnífico! Tratamos de actualizar completamente a identidade dixital da editorial, mudamos o deseño do blog e da web corporativa, creamos o xermolo do que será unha completa web de recursos educativos, con especial atención á nova edición dixital, tanto á educativa, como a dunha Biblioteca Dixital de lectura en rede. Apena so inicio dun proxecto de edición dixital que, despois do verán, incrementará moi considerablemente a nosa oferta de e-books para lectura en dispositivos portables.

Onte 269: O Celta co galego

Balaídos fala galego dende hai décadas. O serán do ascenso foi outra manifestación da lealtade e respecto do Celta co noso idioma, xa que a lingua galega foi a vehicular na festa do ascenso. A cartelaría e sinalética, as intervencións do animador, dos membros de «A Roda» e do resto dos grupos musicais, foi todo en galego. Outrosí sucedeu coas entrevistas da maioría dos xogadores galegos na TVG ou a presenza de bandeiras galegas no campo, mostras de que o noso equipo ten raíces moi ben chantadas na terra. Este Celta galego é unha fachenda para todos.