Listado de la etiqueta: crtvg

Lei de Medios Públicos

/en , , , , , , , , , /por

Tras trece anos de mandato indefinido do director xeral da CRTVG, Alfonso Sánchez izquierdo, incumprindo o previsto na Lei 9/2011 dos Medios de Comunicación Audiovisual de Galicia, que obriga a súa elección consensuada no Parlamento por unha maioría cualificada (de 3/5), o Consello da Xunta presidido por Alfonso Rueda pretende normalizar a situación substituíndoa pola porta de atrás polo bautizado tan aparatosamente como «Anteproxecto de Lei de Servizos do Medios Públicos de Comunicación Audiovisual de Galicia para a Sociedade Dixital». Un texto que dinamita os principios de pluralismo, independencia e profesionalidade do texto de 2011, non esquezamos aprobado polo primeiro goberno de Alberto Núñez Feijoo, establecendo agora a elección da dirección xeral por maioría simple, aproveitando a viaxe para eliminar dun trazo o Estatuto Profesional e o Consello de Informativos vixentes e, se isto xa non abondase, abrindo a posibilidade da emisión de contidos en castelán, unha aspiración dos sectores máis reaccionarios e galegófobos do Partido Popular de Galicia. Un anteproxecto de lei, cuxa fase de suxestións pechou co 31 de agosto, rexeitado de forma contundente tanto polo Colexio de Xornalistas de Galicia e a Mesa do Audiovisual Galego como polo Comité Intercentros da CRTVG e a plataforma @DefendeAGalega, entidades que denuncian que a aprobación unilateral destas medidas promovidas polo executivo de Alfonso Rueda, nunca consultadas cos diversos sectores profesionais e empresas do sectores audiovisual e cultural, suporía un claro retroceso da calidade democrática en Galicia e incrementaría, se non abondase o que ten dende hai case catro lexislaturas, o control informativo do PPG da televisión e radio públicas galegas. Sen menoscabo do grave perigo que para o futuro da lingua galega supón pisar a liña vermella do carácter monolingüe das emisións dos medios públicos, creados expresamente pola Lei 9/1984 coa misión de ocuparse da promoción, difusión e impulso da lingua galega.

Publicado en Nós diario: 4/09/2024

Defendamos A Galega

/en , , , , , , , , , , , /por

Foi Camilo Nogueira o primeiro que comezou a falar de televisión galega antes de que existise a autonomía. Como tamén sendo deputado de Esquerda Galega foi o que presentou a primeira iniciativa de creación dunha televisión galega e unha proposición de Lei de Normalización Lingüística, concibidas como piares para desenvolver e defender a lingua e cultura galegas. Iniciativas que foron naquela primeira lexislatura (1981-1985) capaces de contaxiar o entusiasmo a toda unha cámara (no pazo de Xelmírez) onde os galeguistas e nacionalistas (ausentes) eran apenas unha inmensa minoría. Televisión de Galicia nacida, cando non existían as privadas, pola determinación de Xosé Luís Barreiro Rivas, entón vicepresidente da Xunta, que permitiu que o 24 de xullo de 1985 comezase a programación, despois de apenas un par de días de probas. E, dende entón, tanto a Radio Galega, nacida apenas tres meses antes, como a TVG, arrastran o seu pecado orixinal de nacer como medios do Goberno Galego e non do Parlamento de Galicia. Case catro décadas ao servizo do Partido Popular, coas excepcións dos parénteses de dous gobernos de coalición, que chegaron a súa máis vergonzosa expresión nos últimos trece anos, nos que a Xunta de Galicia de Feijoo e Rueda incumpre a Lei 9/2011 dos medios públicos de comunicación audiovisual de Galicia, que esixe unha maioría cualificada (de 3/5) para nomear a dirección xeral da CRTVG, que dende 2009 segue con mandato indefinido, nun entorno de xestión de persoal e de programación viciado e rutineiro e cuns informativos implicados coa axenda e os intereses do PP. Unha aldraxe institucional que o colectivo Defende a Galega de profesionais da compañía ven denunciando de forma heroica dende hai 322 venres negros. A defensa que fan dunha programación propia de calidade e dunha información plural e veraz merecen todo o apoio e recoñecemento noso. Defendamos a Galega, reclamamos a recuperación do prestixio dos medios públicos galegos e a dignidade dos seus profesionais.

Publicado en Nós diario: 14/07/2024

Acordo pola lingua

/en , , , , , , /por

Abondaron apenas dous minutos do debate da CRTVG para que Rueda premese na campaña a tecla antipánico e recuperase o discurso ultra da «imposición del gallego» de hai quince anos. Amosou que calquera referencia ao galego ou nova proposta para o seu uso lle parece excesiva ou perigosa. Sentiuse atacado por Besteiro cando convidou aos conservadores a utilizar o galego nas cámaras das Cortes. Quedou chocado cando Pontón se comprometeu a traballar por un gran acordo pola lingua, que incluíse a derrogación do decreto 79/2010 de Plurilingüismo e a aprobación doutro pola igualdade lingüística, coa intención de que todo o alumnado acadase «igualdade no coñecemento para que haxa liberdade de expresión». Proposta que levou a candidata do BNG, no seu momento máis brillante, a enfrontar a Rueda co dilema de unirse a este acordo ou continuar detrás da pancarta contra o galego como fixera o 8 de febreiro de 2009. E tras sete segundos (interminables) de silencio, non atopou outra saída que tirar do vello discurso lingüicida e tachar a proposta da nacionalista como de imposición do «monolingüismo, o do ensino unicamente en galego» e, despois, nun chimpo de TikTok convidar a «ler o programa do BNG». Lectura que ben paga a pena, xa que as seis páxinas que os nacionalistas dedican a lingua, un dos once eixos condutores do seu programa electoral, ademais das incluídas no de política educativa, constitúen un chamamento razoado a construír un grande acordo nacional pola lingua galega, que acade consenso amplo entre os axentes políticos, económicos e sociais para reverter a perda acusada de falantes da última década. E o que é, aínda máis novidoso, ofrece o compromiso de introducir unha perspectiva de lingua que axude a que se teña en conta o fomento do uso e do prestixio do galego nas accións do goberno que o permitan. O 18 de marzo escollemos tamén entre construír ese acordo estratéxico pola esperanza do galego ou continuar coa deriva actual do seu esmorecemento en voz baixa.

Publicado en Nós diario: 14/02/2024

Medios públicos

/en , , , , , , , , , /por

Os participantes no debate sobre Medios públicos na xornada «IIº Tecendo xornalismo», organizada pola Fundación Luzes, coincidiron na necesidade de que estes medios conten cun «consello de informativos» ou «consello de redacción» como garante dunha información independente, honesta e de calidade. Os tres xornalistas galegos, Xabier Fortes, presentador de La noche 24 horas (TVE), Daniel Álvarez, director de informativos de Radio Euskadi e Belén Regueira, xornalista da Radio Galega, coincidiron tamén en denunciar a anormalidade que supón que a CRTVG careza deste instrumento –a pesar de que exista noutras corporacións (tanto RTVE e EITB como CCMA) e de que fose recoñecido pola Lei 9/2011 de medios públicos audiovisuais de Galicia–, o que evitaría a vergonzosa manipulación informativa da TVG e RG a cargo do Partido Popular. Unha anomalía denunciada dende hai 257 semanas (si: cinco anos e medio!) por Defende A Galega, iniciativa dun grupo de traballadoras da CRTVG que demanda cada venres (negro) apenas o cumprimento da Lei 9/2011: a existencia dun Estatuto Profesional, a constitución do «Consello de Informativos» e a elección polo Parlamento Galego por unha maioría de 2/3 do director xeral e por un período de cinco anos, (cando o actual foi nomeado hai catorce anos por Feijoo). Recuperar a dignidade, a independencia e o pluralismo para a CRTVG, sen esquecer os seus principios fundacionais, entre eles a promoción e a difusión da cultura e a lingua galega, como a defensa da identidade galega, son cuestións políticas esenciais merecedoras de ser incorporadas de forma preferente na axenda pública galega. Normalizar o funcionamento anómalo da CRTVG, mais aínda cando se moven os seus marcos fundacionais, é imprescindible tanto para atender as xustas reclamacións dos profesionais da compañía como para respectar a propia audiencia (a cidadanía galega) que ten dereito a acceder a unha información en galego veraz, neutral e de calidade no marco dunha opinión pública plural.

Publicado en Nós diario: 22/11/2023

Chapapote

/en , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo ao vinte aniversario da catástrofe do Prestige, ao fío da publicación do libro colectivo Chapapote coordinado e editado por Xosé Manuel Pereiro:

O 13 de novembro ás 15:15 horas fanse vinte anos desde que o Prestige, cando estaba situado a 28 millas (uns 52 quilómetros) de Fisterra, emitiu o seu mayday, a alerta mariña diante dun perigo de naufraxio inminente. O capitán, o grego Apostolos Mangouras, anunciaba así a existencia dunha greta no tanque 3 de estribor no casco do seu buque cargado con 77.033 toneladas de fueloil Mazut M100, en realidade residuos de refinaría de baixa calidade (popularmente chamados como chapapote, piche ou galipote). Unha vella embarcación monocasco abandeirada en Bahamas, procedente de San Petersburgo e con destino a Xibraltar, que dende entón e durante case seis días seguiría un rumbo suicida diante da costa galega, até partirse en dous e fundirse ás 08:00 horas do martes 19 de novembro nunha fosa entre 3500 e 4000 metros de profundidade, provocando un vertido tóxico de 22.000 toneladas que afectou a tres mil quilómetros de costa, inundando as rías galegas e impregnando ás de Asturias, Cantabria, País Vasco e mesmo Francia, unha das maiores catástrofes en contaminación marítima do planeta. Unha marea negra que xa na mañá do sábado 16 emporcara toda a praza de Muxía e salpicara algunha vivendas, fenómeno ao que o entón responsable de Pesca do Goberno de Fraga quitáralle ferro declarando que «non é unha marea negra, son manchas soltas».

Sería o comportamento errático das autoridades sobre o que facer co barco e sobre a escasa e a todas luces enganosa información que proporcionaban sobre o inicio do vertido, durante o tempo que pasou entre o SOS e o afundimento do Prestige, o que provocou a mobilización da cidadanía galega o 1 de decembro de 2002 en Compostela, na que se reuniron en man común até 200.000 persoas con cadanseus paraugas, unha resposta de emerxencia que se convertería en xornada histórica na que de feito naceu Nunca Máis, o seu lema, a súa bandeira (presente en milleiros de fiestras e escaparates) e o seu movemento civil como expresión de dignidade colectiva. Unha mobilización de corazóns petroleados, definición certeira do escritor Manuel Rivas, un dos catro fundadores de Greenpeace España (1984), á que seguirían outras moitas, sempre concibidas con espírito cívico, irónico e inconformista: A Marea Gaiteira do 6 de decembro en Compostela, a Procesión das cruces do día dos santos inocentes na Coruña, a resposta das afeccións no derbi do 4 de xaneiro de 2003 en Riazor, a marcha festiva de Burla Negra que percorreu as rúas Vigo no serán do Día de Reis, a cadea humana de 55.000 estudantes e 3.000 profesores e profesoras nos areais e cantís da Costa da Morte o 22 de xaneiro, os concertos expansivos comezados coa lectura do «Manifesto contra o silencio» en 150 cidades mundo adiante do 1 de febreiro, a Marcha das Maletas da Coruña do 9 de febreiro, a manifestación en Madrid do 23 de febreiro, até a manifestación en Bruxelas o 14 de xuño de 2003, entre outras.

Unha resposta ao chapapote encabezada polos mariñeiros das rías galegas, os primeiros en frear a marea negra coas súas propias mans. Como foi decisiva tamén a achega xenerosa da marea de voluntariado, miles de persoas chegadas de toda a península, que durante varios meses limparon as peores costras contaminantes que penetraron en praias e cantís. Unha resposta da sociedade civil que reclamaba seguridade marítima e medioambiental para que non se repetise nunca máis outra catástrofe como as que periodicamente estragaron a costa galega, marcando a cada xeración, dende o Polycommander (1970) na ría de Vigo, o Urquiola (1976) na baía coruñesa, o Casón (1987) na Costa da Morte ou o Mar Exeo (1992) diante da Torre de Hércules. Unha cidadanía que reclamaba información veraz dos medios públicos, RTVE e CRTVG, controlados ferreamente polos gobernos de Fraga e Aznar e capaces de retorcer a realidade até transformala a conveniencia dos seus responsables.

Vinte anos despois da catástrofe e tras unha década da lectura da primeira sentenza que axuíza os feitos, enredo xudicial que permanece aberto, publícase Chapapote (Libros del K.O., 2022), libro coordinado e editado por Xosé Manuel Pereiro, codirector da revista Luzes, un dos xornalistas que mellor coñece a catástrofe. Un libro no que o fío do relato dos acontecementos, ofrecido por Pereiro de forma moi precisa e detallada, dialoga cos textos doutros xornalistas que o amplían ou interpretan, dende o editorial de Manuel Rivas, pasando polas infografías e datos de Artur Galocha e Lara Graña, até as reportaxes de Arturo Lezcano, Lucía Taboada, Natalia Junquera, Marta Veiga, Xosé Hermida, Gonzo, Brais Cedeira e Silvia R. Pontevedra. Un relato colectivo que aclara o que e por qué pasou todo aquilo e como a catástrofe inflúe no presente e no futuro. Un libro oportunísimo que reivindica o valor do relato do Xornalismo, que recomendamos vivamente.

«A vella compañeira»

/en , , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a publicación d’ A vella  compañeira do xornalista Anxo Lugilde:

Saín impresionado da presentación no CLUB FARO DE VIGO do libro A vella compañeira (Luzes 2021; edición castelá, Península; catalá, Columna) no que o xornalista lucense Anxo Lugilde relata a súa loita durante trinta anos contra a depresión. Unha reportaxe vital que Manuel Rivas, prologuista da edición galega,  cualifica de «libro extraordinario de natureza insurxente» que transmite información esencial, «unha odisea da alma» na que o correspondente de La Vanguardia en Galicia e Portugal «afonda máis alá do que semella a liña do inaccesíbel, alumea o que non está ben visto, porque adoita ocultarse, porque incomoda ou porque non se deixa ver».

Unha obra arriscada na que empregando o formato xornalístico, o autor desvela os ires e vires contra esta doenza autoritaria (totalitaria), á que bautiza como «vella e odiada compañeira», unha «enfermidade da alma que che quita as ganas de vivir». Unha crónica con vontade literaria dunha guerra contra o «Terceiro Reich» das doenzas mentais. Un exercicio de escritura autobiográfica con vontade de estilo que confesa lle resultou liberador e terapéutico e aspira a que contribúa tanto a rebaixar a incomprensión social que sofren as persoas que padecen depresión como a axudalas a procurar azos para continuar a súa batalla.

Con semellantes intencións terapéuticas, afastadas das dun libro de autoaxuda, Lugilde relata a súa biografía depresiva dende aquel neno rariño, que nos anos 70 cursaba primeiro de EXB do colexio xesuíta do barrio barcelonés de Sarriá, no que como zurdo contrariado comezou a visitar o gabinete da psicóloga do centro, pasando tamén polo estigma de ser fillo de pais separados nunha idade crítica ou a súa peregrinación por varios centros escolares no seu regreso a Lugo, a súa cidade natal, até os seus días máis difíciles de internamento nun centro psiquiátrico catalán deste pasado verán.

Unha crónica na que seguindo o fío dos exemplos dalgúns dos acontecementos claves da Segunda Guerra Mundial, da que é un grande coñecedor (e aínda mellor contador), Lugilde reconstrúe co detalle e a precisión do reporteiro a batalla que libra contra este trastorno dende os dezaoito anos cando Laureano Álvarez Armada, o médico de cabeceira de Samos, identificou o mal ao que se enfrontaba e o levou por vez primeira diante dun psiquiatra. Como fixera o xornalista vigués Nacho Mirás («Rabudo»), Lugilde utiliza a forma militar para contar a loita individual contra unha doenza, razón pola que en Laureano identifica ao seu Churchill particular, xa que foi o primeiro que deu no cravo, coma fixera o político do puro e do chapeu cando na década de 1930 alertou sobre a ameaza expansionista e de rearme de Adolf Hitler.

Tinguido o relato dunha finísima retranca, de «humor dramático,  humor morado, no que podemos ver os hematomas das doenzas da alma», en palabras de Manuel Rivas, particular importancia teñen os episodios referidos ás tentacións suicidas. Apaixonado do mundo dos trens «para viaxar neles», Lugilde confesa que aos 21 anos cando traballaba xa como xornalista na delegación de Ferrol de La Voz de Galicia comezaba a lectura do xornal polas páxinas onde figuraban os horarios dos trens «e non precisamente para viaxar neles». Un comportamento, que aclara pouco máis adiante, «era máis ben un exercicio mental, pois en realidade non tiña intención de facelo». Tentacións suicidas que se repetirían noutras ocasións xa que a depresión é unha doenza da alma con efectos químicos sobre o cerebro que provoca unha tristeza infinita e unha abraiante falta de ganas de vivir e na que no caso dalgúns ataques extremos leva ao doente a pensar na morte e no suicidio. Doenza secreta, na maior parte das veces, sufrida no medio do silencio e tinguida dun estigma de rexeitamento, Lugilde relata como a depresión provocoulle somatizacións frecuentes, que lle afectaron ás pernas e ás costas e outras veces ao propio cerebro que o levaron a quedar en branco cando estaba en antena como comentarista político.

Ademais da reclamación de máis atención para as doenzas mentais dentro do sistema de saúde pública, que Lugilde presentou na fin de semana pasada en Moncloa ao Presidente do Goberno, as páxinas d’ A vella compañeira constitúen unha brillante defensa da profesión xornalística, da liberdade de expresión e do dereito á información. Lugilde denuncia o deterioro durante os gobernos de Feijoo –ao que bautiza como «O Moderadísimo»– das xa de por si estreitas marxes para o exercicio do xornalismo crítico en Galicia, das que para el son mostras a existencia de listas negras e a censura nos medios públicos, denunciadas cada venres pola plataforma Defende a Galega de profesionais da CRTVG.

Recomendo vivamente a lectura d’ A vella compañeira e parabenizo a Lugilde por tan xenerosa valentía.

TVG3, a canle do Xabarín

/en , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo á iniciativa lexislativa popular e solicita a creación dunha terceira canle da TVG e unha app dedicada a contidos dirixidos ao público infantil e xuvenil:

No nadal de 1982, Xerais publicaba A chamada da selva, a noveliña de aventuras de Jack London traducida para o galego por un Gonzalo Navaza moi novo. Abríase así a colección «Xabarín», a primeira da edición galega destinada ao público infantil e xuvenil na que o editor Xulián Maure pretendía traducir boa parte dos títulos clásicos para crianzas de autores como Oscar Wilde, Herman Melville, Jules Verne, Lewis Carroll ou E.A. Poe, entre outros. Dende entón os inconfundibles volumes azuis de Xabarín, con cubertas deseñadas e ilustradas por M. Fragoso, comezaron a entrar en moitas casas, sendo para moitos mozos e mozas da década dos oitenta a súa primeira lectura en lingua galega. Títulos identificables, tamén, pola presenza na contra capa da icona da serie, unha cacheira frontal do xabaril cos cadanseus cairos ben afiados, unha imaxe moi divertida que hoxe identificamos cunha emoji que expresa ledicia

Unha oferta pioneira en galego, que superaría os sesenta títulos, mais que por ventura sería ampliada anos despois coa aparición das primeiras coleccións infantís de lecturas graduadas de creación propia como O barco de vapor (SM, 1985), Merlín (Xerais, 1988) e Árbore (Galaxia, 1989), nas que se formaría o lectorado galego de entre séculos. A semente daquela icona do primeiro xabaril, redeseñada en 1987 por Xosé Díaz de Revisión como un xabaril de toda unha peza, cando a colección era dirixida polo editor Luís Mariño e polo escritor X.L. Méndez Ferrín, agromou na primavera de 1994 na TVG da man do xornalista vigués Suso Iglesias coa creación do Xabarín Club, o espazo máis emblemático da historia da televisión pública galega, tamén a orgullosa insignia sentimental da actual xeración millennial.

Deseñada como banda de continuidade da programación infantil vespertina, Iglesias encargou ao ilustrador Miguelanxo Prado a creación gráfica dun personaxe que fose o fío condutor dos contidos diarios dirixidos a crianzas de 3 a 14 anos, asociados á diversión e ao lecer. Por vez primeira na súa historia, a lingua galega contaba cun espazo e un discurso dirixido á infancia para consumir na casa coa familia e coas amizades, onde se mesturaban os debuxos de Shin Chan, Son Goku e Dragon Ball coas cancións de espírito rebelde e de exaltación do compañeirismo dos grupos galegos do momento, como Yellow Pixoliñas, Os Diplomáticos, Aerolíneas, Rastreros… Xaora, amais dun espazo televisivo, Iglesias concibiu o Xabarín, en tempos sen acceso a internet nin redes sociais, como un club catódico que chegou a contar con 142.000 afiliados, que sentían o orgullo de formar parte dunha comunidade que o día do seu aniversario lle concedía o privilexio de publicar en pantalla a súa fotografía durante sete segundos. Un feito tan emocionante como memorable.

Transcorridos vinte e cinco anos daquela proeza colectiva, manifestación de orgullo polo propio, de modernidade e de interese polo idioma do país, apenas o 5 % da programación infantil e xuvenil que se emite nas canles accesibles en Galicia se ofrece en galego e a programada na TVG perdeu o pulo e entusiasmo por aquela festa rachada que marcou á xeración Xabarín. Unha situación á que non foi allea a fragmentación tecnolóxica provocada pola disrupción dixital e pola aparición de novos formatos de distribución dos contidos audiovisuais, mais tamén durante a última década polo escaso interese da propia TVG por axeitar a súa programación infantil ás circunstancias e necesidades dunha lingua, cada vez máis allea á nosa infancia. Unha oferta en galego que queda hoxe moi por baixo da ofrecida nas televisións públicas catalá e vasca en Super3 e ETB3, as súas terceiras canles destinadas especificamente aos menores de catorce anos.

Coa intención de que a TVG abrise unha terceira canle infantil que ofrecese contidos infantís en galego vinte e catro horas diarias naceu a iniciativa lexislativa popular «Xabarín Club» promovida pola Mesa pola Normalización Lingüística á que decontado se sumaron a maior parte das asociacións profesionais da industria cultural, de sindicatos do ensino, movementos de renovación pedagóxica como ANPAS galegas e artistas de referencia para os máis novos. Unha iniciativa que pretende reunir as sinaturas necesarias para que o Parlamento de Galicia debata a creación desta nova canle e dunha app infantil da TVG, mais tamén para que TVE emita con opción dobrada ao galego os contidos de Clan, a súa canle infantil. Iniciativa que non o esquezamos se desenvolve cando o colectivo Defende a Galega de traballadores da TVG continúa cos seus venres negros denunciando o control político da CRTVG e reclamando a aplicación da Lei de Medios de 2011 na que se contempla a posta en marcha do Estatuto profesional e o Comité de Redacción, aínda inexistentes.

Defende a Galega

/en , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo ao conflito na CRTVG arredor da posta en marcha da Lei de Medios Públicos de Comunicación Audiovisual de Galicia:

Tras case catro décadas de autonomía, probablemente, os dous feitos máis relevantes até agora foron o ensino en galego e a creación dunha radio e televisión públicas que emiten as vinte e catro horas en galego. Dous fitos nacidos na primeira lexislatura autonómica onde nunha atmosfera non exenta de confusión e certo temor (lembremos o 23 efe) sobre o futuro das autonomías, se puideron forxar consensos importantes como os da Lei de Normalización Lingüística (1983) e a Lei de Creación da Compañía de Radio e Televisión de Galicia (1984). Daquela todos os partidos presentes no parlamento (AP, UCD, PSOE, PCG e Esquerda Galega) apoiaban o ensino en galego e todos querían unha televisión en galego (a proposta foi de Camilo Nogueira) que informase de forma obxectiva e plural.

Foi grazas a ese pulo como o 24 de febreiro de 1985 a Radio Galega emitiu o seu primeiro programa de proba. E foi idéntica determinación, a que permitiu a imaxe histórica da noitiña do 24 de xullo de 1985, protagonizada por Dolores Bouzón, coa que comezaron as emisións da TVG. Dende entón, a TVG e a RG, os nosos medios de comunicación públicos, constitúen a máis valiosa ferramenta da que dispoñemos para a difusión, dinamización, defensa e normalización da lingua e cultura galegas, mais tamén como soporte de expresión das opinións, angueiras e problemas da sociedade galega en toda a súa diversidade interxeracional e territorial como no seu pluralismo político.

Medios que consolidaron un espazo de comunicación e creación audiovisual diferenciado, achegando referentes novos a un sentimento identitario de pertenza a un país e a unha comunidade lingüística, ao tempo que contribuíron a crear un sector audiovisual privado propio que xa desborda os límites da nosa comunidade, mesmo a pesar das incertezas que supón o proceso de uniformización cultural, sexa pola «americanización» como polo monopolio da distribución dos produtos audiovisuais. Medios públicos que ao longo de milleiros de horas de programación ofreceron espazos que forman parte xa da memoria de varias xeracións como nos oitenta aqueles episodios da serie «Dallas» en galego, a creación nos anos noventa do Club Xabarín, as series «Mareas vivas» e «Pratos combinados» nos anos de entre séculos, a continuidade de «Luar» de Xosé Ramón Gayoso, as locucións en galego de partidos do Celta de Xaime Escudeiro ou o «Diario Cultural», que durante vinte e catro anos dirixiu Ana Romaní, merecedora por este extraordinario traballo do Premio Nacional de Xornalismo Cultural (2018).

Unha relación de programas que constitúe unha expresión do excelente traballo desenvolvido polos cadros de profesionais da tele e da radio galegas capaces de ofrecer unhas programacións de referencia, con niveis de audiencia significativos, mesmo a pesar da súa cada vez maior fragmentación, como do carácter descaradamente progubernamental dos seus programas informativos, doenza acentuada durante os anos das presidencias de Manuel Fraga e de Alberto Núñez Feijoo que utilizaron os medios públicos como un dos seus medios de propaganda máis eficaces. Doenza denunciada dende hai case seis meses por varios centos de profesionais da compañía que reclaman cada venres o cumprimento íntegro da Lei 9/2011 de Medios Públicos de Comunicación Audiovisual de Galicia, aprobada cos votos do PPG e do PSdeG-PSOE, contando coa oposición do BNG e dos sindicatos da CRTVG. Unha lei aprobada coa intención de desgobernamentalizar a compañía e garantir a independencia e a neutralidade da radio e televisións públicas galegas a través de mecanismos de control e do nomeamento de cargos por maiorías parlamentarias cualificadas.

Aí reside a cerna da mobilización dos traballadores que vestidos de negro saen cada venres a «Defender a Galega» reclamando a neutralidade e pluralismo dos informativos, a aprobación dun Estatuto Profesional, a creación dos Consellos de Informativos, a reapertura das delegacións pechadas, medidas en definitiva que garantan a súa independencia profesional. Ollo, non reclaman máis salarios, só o cumprimento dunha lei aprobada hai sete anos, que ampare o regreso á función social do xornalismo e permita a recuperación do prestixio dos medios públicos e a dignidade dos seus profesionais.

Por desgraza, non se pode agochar que o futuro inmediato dos medios públicos galegos depende en boa media da estratexia de quen hoxe os controla, Alberto Núñez Feijoo. Ben sería que máis alá dos seus intereses e os do seu partido, o presidente considerase a necesidade de pór en marcha a lei de medios aprobada cos votos do seu grupo. Calquera outra posibilidade compromete o futuro dunha das institucións principais do autogoberno galego. Defendamos a Galega.

 

Onte 1968: O «Diario Cultural» é máis que un programa de radio

/en , , , , , /por

Soubemos onte á noite da intención da dirección da CRTVG de suprimir o Diario Cultural da grella da programación da vindeira tempada da Radio Galega. Unha pésima noticia para o fráxil ecosistema da lingua e cultura galega que podería perder unha das súas trabes de ouro, un engrenaxe moi potente capaz de alentar cada tarde toneladas de biodiversidade e esperanza. Unha intención que agardo sexa modificada tras a mobilización extraordinaria que se ven producindo desde que se coñeceu.

Xaora, non sexamos inocentes, esta non é a primeira vez que a actual dirección da CRTVG intenta suprimir espazos de galeguización e pluralismo da grella da programación da Radio Galega. E mesmo a pesar de constituír a difusión da cultura e a lingua galegas un dos eixos do estatuto (e da razón de ser) da CRTVG, que non esquezamos recibe unha achega institucional anual (da Xunta de Galicia) de case cen millóns de euros. A tempada pasada, sen ir máis lonxe, fomos despedidas das tertulias de informativos un bo fato de colaboradoras (a maior parte de posicións galeguistas e de esquerda) sen sequera unha palabra de gratitude ou calquera explicación.

No entanto, no caso do Diario Cultural hai aínda marxe para retificar. O programa do equipo que dirixe Ana Romaní é un patrimonio colectivo da cultura galega de entre séculos que debe ser respectado e merece ser potenciado. Sabemos canto supón anualmente o custe do DC dentro deses cen millóns de euros que recibe a CRTVG das arcas públicas? Cuantificaron os responsables desta decisión o valor da desfeita que sobre a nosa industria cultural (do libro, da música, do teatro, das artes plásticas, do audiovisual….)  podería ocasionar a desaparición do DC? Alfonso Sánchez Izquierdo, director xeral da CRTVG, debería explicar canto antes cales vai ser o futuro do Diario Cultural, que é moito máis que un programa de radio.