Listado de la etiqueta: castelao

Vigo, a nosa California

Dedico o artigo da semana no Faro de Vigo ao bando que leu Víctor Freixanes con motivo do Día de Galicia en Vigo 2017:

Encantoume o Bando que co gallo do Día de Galicia en Vigo 2017 leu en Castrelos o escritor e editor Víctor F. Freixanes, actual presidente da Real Academia Galega. Unha peza literaria fermosa na que reivindicou o liderado de Vigo no proxecto modernizador de Galicia, ao tempo que evocou de forma saudosa os seus corenta anos vencellado á cidade, desque comezou a traballar naquela Radio Popular de Vigo da época de José Andrés Hernández e Gerardo González Martín. Un discurso inzado de chamadas a mobilizar azos, ideas e vontades para que Vigo non perda nin a súa identidade nin o seu liderado. Freixanes citou a Méndez Ferrín para advertir que Galicia só se salvará se o fai Vigo, apelando así ao carácter acolledor, dinámico e cívico (“revolcado”, adxectivaba Xela Arias) dunha “cidade de encontros”, “cidade para construír e sementar, sen complexos, sempre a sumar, sempre a abrir os brazos aos que se achegan, porque todos somos de aquí, todos somos Vigo, e en sendo Vigo somos Galicia”. Xaora, foi o treito final do discurso o máis emocionante, cando Víctor relatou a historia dun seu veciño da praza da Constitución, un veterano alfaiate catalán que nos anos corenta, camiño de coller o barco para América, decidiu quedar en terra e facer de Vigo a súa California, o país de oportunidades para el e para a súa familia.

O memorable discurso de Freixanes, que pola súa forma e calado xa forma parte da historia viguesa, constitúe un chamamento dende as células primixenias da sociedade civil viguesa, as formadas polo mundo do traballo, do asociacionismo e dos movementos sociais, a recuperar o entusiasmo pola idea de construír colectivamente o Gran Vigo como primeiro motor de Galicia. Freixanes convocou a recuperar o soño de Castelao para Vigo, como aquela Barcelona atlántica deseñada polo arquitecto Antonio Palacios; a facer aquel Vigo cosmopolita, que entusiasmaba a Julio Camba; a desenvolver aquel Vigo en bisbarra, co que Ramón Otero Pedrayo salientaba o seu carácter policéntrico e a importancia das súas vinte e tres parroquias; mais tamén a non esquecer o Vigo das xeometrías fabrís, o “abismo e paraíso” do poeta Manuel Forcadela, “a cidade Feroz” de Iolanda Zúñiga, “a cidade teorema” de Celso Emilio Ferreiro, “a cidade das grúas asombradas” de Antón Reixa… En definitiva, a facer esa cidade nova, activa e agarimosa que sempre se ofreceu orgullosa a liderar en todos os eidos o proxecto dun país chamado Galicia.

Porén, xusto é recoñecelo, este proxecto de Vigo ao servizo de Galicia foi perdendo pulo nas últimas décadas, tanto pola ferocidade da crise económica sobre a área metropolitana viguesa, singularmente sobre os sectores da automoción e o naval, onde reside o seu ADN industrial, como pola perda do músculo financeiro que supuxo ao longo do século XX a Caixa de Aforros para a economía viguesa. A continuidade do índice de desemprego arredor do 20 % amosa as dificultades de recuperación da economía metropolitana. Mais Vigo neste mesmo período tamén perdeu peso político, como amosa o insoportable bloqueo institucional, especialmente da Xunta de Galicia e do Goberno de España, que paraliza e ralentiza boa parte dos seus proxectos estratéxicos como a posta en marcha da área metropolitana, a chegada directa do AVE da meseta ou a declaración pola Unesco das Illas Cíes como Patrimonio da Humanidade…

Os datos do “Informe económico e de competitivade Ardán 2017”, presentados hai apenas uns días pola Zona Franca, confirman que o Vigo metropolitano diminuíu o seu peso na economía galega, en boa medida polo crecemento da área urbana da Coruña. Unha perda do liderado, que o profesor Santiago Lago explica polo éxito da estratexia de “globalización intelixente de Inditex”, empresa para a que semella non existir a crise, da que depende o 70 % do saldo comercial de Galicia e que funciona como arrastre para a súa rexión urbana. Como non hai dúbida, pola contra, que a crise continúa batendo sobre os sectores industriais tradicionais viguesas da automoción e do naval, o que supón un factor de incerteza, mitigado, pola resistencia do tecido empresarial vigués que sigue sendo líder en Galicia, tanto en vendas brutas como en valor engadido, entre as compañías que facturan até 10 millóns de euros.

Vigo non pode deitarse nin nos brazos do conformismo nin nos do vitimismo cantonalista. Todos os datos amosan que pode volver a recuperar as posicións do liderado galego, sempre que asuma unha estratexia de rexeneración e diversificación profunda dos seus sectores, que podería ser moi facilitada pola creación dun entorno de cooperación institucional leal entre as diversas administracións públicas. Vigo debe continuar sendo terra vizosa de oportunidades e de acollida, como esa California da que lle falaba a Freixanes o alfaiate catalán.

60 anos de Follas Novas

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo, coincidindo co 25 de xullo, a lembrar a experiencia de Follas Novas, iniciativa que hai sesenta anos promoveron Xosé Neira Vilas e Anisia Miranda:

O 15 de xullo de 1957, aniversario da morte de Rosalía de Castro, o matrimonio de escritores Xosé Neira Vilas e Anisia Miranda inaugurou no seu propio fogar de Buenos Aires, na rúa Asunción 3035, o que bautizaron como Follas Novas, unha empresa editorial galega concibida para reunir todo o que se publicaba en galego e sobre Galicia en calquera lugar do mundo. Pepe e Anisia, daquela uns mozos recén casados, presentaron a iniciativa como “feira permanente do libro galego”, unha organización editorial e libreira continuadora do labor a prol do libro galego que viñan desenvolvendo sociedades e centros galegos e o activista e polifacético Luís Seoane que, contando coa colaboración de Arturo Cuadrado, impulsou edicións de libros galegos nas coleccións Hórreo e Dorna da arxentina Emecé Editores e máis tarde nos selos propios como Nova (1944), Botella al mar (1946) ou Citania (1957).

Un esforzo de resistencia da edición galega no exilio destinado tamén a facerse oír na propia Galicia interior, nos tempos difíciles do franquismo feroz onde os exemplares das edicións destes libros e revistas (como Galicia emigrante) chegaban de matute nos fondos das maletas emigrantes, sendo distribuídos despois de forma discreta nalgunhas librarías comprometidas, como a famosa anticuaria Monterrey de Pi e Margall 14, aberta dende 1948 por Luís Viñas Cortegoso e Xosé María Álvarez Blázquez.

Segundo confesou Xosé Neira Vilas no se discurso de ingreso na Academia Galega, «A cultura galega en Buenos Aires: 1950-1960», no seu primeiro ano de actividade Follas Novas comezou a distribuír as edicións de autor e os fondos de Emecé e Nova dispoñibles, aos que se engadiron os que chegaban de Galicia, os primeiros publicados por Galaxia, Bibliófilos Gallegos e a colección de poesía Benito Soto, que comezaban a reiniciar a actividade editorial galega no interior. Imprimiu catálogos, creou un sistema postal de novidades, que se distribuía entre asociacións de emigrantes, exiliados e universidades, ademais de instalar vitrinas en oito sociedades galegas da capital arxentina, onde se expoñían os libros galegos máis recentes.

Follas Novas organizou actos culturais, como a grande homenaxe a Otero Pedrayo, que chegara a Buenos Aires invitado polo Centro Galego para ditar conferencias e tomar parte nos actos do Día de Galicia de 1959. Entre o 22 de xullo e o 5 de agosto de 1960 preparou a primeira exposición de prensa galega na arxentina, ademais de tres exposicións do libro galego, a do Centro Lucense de Buenos Aires; a de Montevideo, inaugurada por Lois Tobío; e a de Caracas, que contou coa participación de Emilio González López e Pura Vázquez. Cada sábado celebraba unha xuntanzas de mozos galegos e arxentinos nas que se comentaban os libros que ían chegando e se lían poesías e narracións. Follas Novas vendía libros nos actos públicos da comunidade galega, para o que contaba coa axuda de mozos vencellados ás asociacións.

Follas Novas anunciaba as súas actividades nas revistas da comunidade e contaba cunha emisión radiofónica, «Mirador bibliográfico galego», unha iniciativa pioneira onde semanalmente Elsa Fernández, unha colaboradora principal do proxecto, comentaba un libro. Ademais de establecer filiais e núcleos de colaboradores en Caracas, Montevideo, Santiago de Chile e Nova Iork, e na Arxentina en Mar del Plata, Santa Fe e Rosario. Tamén pola súa iniciativa, o 10 de outubro de 1959, creouse en Follas Novas a Asociación Arxentina de Fillos de Galegos, que editaba a revista «Alén mar» e mantería por anos unha fecunda actividade relacionada coa cultura e a historia dos seus ancestros.

Follas Novas tivo tamén actividade editorial iniciada coa publicación de Itinerario galego (1958) de Víctor Luís Molinari, ao que seguiron Terra aluciada (1959) do porriñés Xosé Conde e Esta es Cuba, hermano (1960) de Anisia Miranda, ademais do primeiro poemario de Xosé Neira Vilas Dende Lonxe (1960) e da súa novela fulcral Memorias dun neno labrego (1961). O propio Pepe Neira confesoume que dentro do programa editorial de Follas Novas estaba previsto facer unha segunda edición de Sempre en Galiza (1944) de Castelao, que xestionaran co Rodolfo Prada e Virxinia Pereira, «na que estaba en proceso de análise a posibilidade de incorporar dous novos capítulos que o autor non incluira na primeira». Non foi posible. Como tampouco a publicación da revista «Letras galegas», que deseñaran. O devalar da vida e os seus accidentes, o que Neira Vilas definiu como «problemas técnicos», obrigou a pechar en 1961 a aventura patriótica de Follas Novas, coincidindo coa marcha de Anisia e Neira a Cuba. Un capítulo heroico da nosa edición no exilio que seis décadas despois merece non ser esquecido.

Onte 1830: Presentación da novela «Os tres de nunca» de Nacho Taibo

Os_tres_de_nunca-16-02-2017

Viaxamos onte á Coruña para participar na Libraría Lume na presentación d’ Os tres de nunca a novela monumental de Nacho Taibo. Foi o escritor Xosé Manuel Martínez Oca, compañeiro de xeración e amigo do autor, quen lembrou como o trato con Taibo lle abrira a posibilidade de ler novos auotres e lle modificara as ideas sobre a narrativa. Xaora, Oca centrouse na deriva política dun dos protagonistas d’ Os tres de nunca, Bocoi, unha evolución que considerou moi ben levada.

XG00262101Nacho Taibo comezou recordando que coñecera a Oca hai corenta anos, «coincidindo coa apertura da propia librería Lume». Logo explicou a orixe desta «novela tocho»: «había moitos anos que quería empezar este proxecto que empecei en febreiro de 2010, cando por diversas razóns non tiña acceso a editores; pensei en continuar a fórmula que utilizara en Homes de ningures, unha novela tamén relacionada con Castelao coma esta, con dous personaxes en contrapunto». «Desbotei o enfoque de narrativa condutista daqueloutra de hai corenta anos e ideei para esta tres personaxes, Paracón, MIlorde e Bocoi, que fosen acompañados por moitísimas outras persoas que saísen e entrasen nunha narración de estrutura fragmentaria cuxa trama estivese centrada na Segunda Guerra Mundial en Galicia». «A a estrutura foime iluminada por Crash, unha película de 2004, que ten moitos personaxes que se van entrelazando, uns cen, que se explican no apartado “Elenco” do remate da novela». «Tardei un ano en escribir a primeira versión».

Caracterizou despois Taibo os tres protagonistas: «Patacón é anarquista, ligón, agarrado, combatente a prol da república, mais a hora da verdade é un cobarde, non é un heroe». «Milorde é un fidalgo, sabe idiomas, detesta o fascismo, renega da sua clase, inconstante, consumidor de morfina». «Bocoi está inspirado en Pedriño d’ Os dous de sempre, gordecho, oficinista, ten tres intereses na vida: comer, comer e comer, pasará de galeguista a franquista». «Os personaxes amigan na Coruña durante os anos da República e durante a Segunda Guerra Mundial se separan até convertese case en rrecoñecibles. O Patacón será un exiliado intentando incorporrase no exército alidado, O Milorde traballa en Londres no servizo secreto británico e O Bocoi é un policía franquista dirixindo un campo de concentración».

Taibo explicou que a novela está organizada en moitos capítulos breves, «algúns teñen sentido por si mesmos». «Hai máis de cen personaxes que entran e saen da novela, algúns non son mera coicidencia, son reais, recrean persoas que existiron. Entre eles un personaxe da miña predilección é Tristán Trebón, un oficial do exército español que virará a tolo ppolo respecto as súas vítimas. Tamén hai personaxes que poden ser identificables como algúns da película Casablanca ou cos cómics de Tintín, aos que quixen homenaxear«.

Abordou Nacho Taibo a aparición dos trasnos, a compoñente do marabilloso na novela: «Eu creo nos trasnos, vinos, confúndense contra o fondo». «Utilicei un procedemento de sacramentación, concedinlle a cada un dos tres de nunca unha característica do marabilloso: O Milorde pode aumentar ou diminuír de tamaño; O Patacón pode entender todos os idiomas, menos o alemán; e O Bocoi pode ler o pensamento de todas as persoas se as mira de fronte e son da Coruña. A introdución do marabilloso é unha razón de moito peso pola que Os tres de nunca non poderá ser chamada unha novela histórica».

Rematou Taibo referíndose ao carácter de novela coruñesa d ‘Os tres de nunca: «Podo confesarme como unha persoa desleigada, nacín en Madrid e vivín alí até os 27 anos, mais nunca me sentín de Madrid, viña á Coruña aos longuísimos veraneos, vivía na casa de Juana de Vega, na rúa Real, onde se pariu o Álbum da Caridade, aquí non tiña amigos, máis quería ser de aquí. Os tres de nunca é a miña novela coruñesa».

Onte 1768: Beiras presentou en Compostela «O encargo do señor Castelao»

O_encargo_do_señor_Castelao_19-10-2016Xosé Manuel Beiras presentou onte no Airas Nunes de Santiago O encargo do señor Castelao, a novela de Luís Rei Núñez. Foi un fermoso serán literario no que, ademais das intervencións literarias, Susana Recouso e Delia Corujo leron fragmentos da obra e os músicos Luís Soto e Santiago Cribeiro interpretaron o «Alalá das Mariñas» e «Lela». Comezou o seu discurso Beiras expresando «a súa declaración de amor por esta obra de Luís Rei», para argumentar, despois, que «a vinganza é o tema deste novela, un fío que se mantén ao longo de toda a narración». «Este relato, que non sei en que medida se pode chamar novela, supón a reconstrución da vida de Castelao coa intención de propoñer unha reflexión: “en que medida persoas da talla moral e ética de Castelao e Bóvieda se prantexaban que a viganza fose lexítima”.» «Esta novela fíxome pensar nos Cadernos da ira de Cáccamo e nos textos que Xosé María leu en actos pola memoria histórica, nos que a única forma de xustiza para as vítimas era recuperar os seus nomes».

Continuou Beiras salientando o carácter de contrapunto da novela, onde ademais do fío condutor da vida de Castelao, baseado nun traballo moi exhaustivo de documentación, o autor colle o de Gayoso, un dos maquis. Castelao e Gayoso foron dúas figuras distintas, ainda que estaban en conexión, ambos os dous foron represaliados no 34, os dous estiveorn nos remuíños do século XX, fose en Moscova, Nova York ou Bos Aires, algo enormemente esquecido.» Rematou Xose Manuel Beiras reflexionando sobre a situación política actual: «Estamos hoxe na mesma posición dilemática doutrora. Vivimos no único páis de Europa onde un golpe de estado fascista e unha guerra civil aínda non rematou, como proba que esteamos padecendo un golpe de estado parlamentario.»

Onte 1757: A gran novela sobre Castelao

Casa_Casares_Qurioga_05-10-2016 (2)

Intensa sesión literaria a que vivimos onte na Casa Museo Casares Quiroga da Coruña onde se presentou O encargo do señor Castelao de Luís Rei Núñez da man de Xesús Alonso Montero, presidente da Real Academia Galega, e Xulio Ferreiro, alcalde da Coruña. Unha obra que foi cualificada polo presidente da Academia como “a gran novela sobre Castelao” e polo alcalde da Coruña “como a visión do Castelao cidadán, un ser humano que fixo da súa vida un exemplo de dignidade”.

XG00258201Comezou o seu discurso Alonso Montero salientanto a importancia da personalidade de Castelao, “tan fecunda na súa fraxilidade, e ao mesmo tempo tan plural, que pertence ao noso país e tamén ao patrimonio da humanidade”. Alertou, despois, que o de Luís Rei Núñez “era un libro perdurable, estamos diante dunha novela,non dunha biografía de Castelao”. “É unha novela na que os episodios protagonizados por Castelao son episodios que se deron. Desque morreu Valentín Paz Andrade non sei de ninguén que nos teña ofrecido tantos datos e tan precisos sobre Castelao como Luis Rei nesta obra”. Advertiu don Xesús que “esta é unha novela na que o autor permite que os personaxes tomen as súas decisións. Quen lea este libro lerá o 99% de cousas sobre Castelao que son certas. Sobre Castelao e as súas relacións Luís Rei sábeo todo. En definitiva, lendo nestas páxinas quedei asombrado pola erudición do autor e disposición dos acontecementos de ficción”.

Comezou o seu discurso Luís Rei Núñez agradecendo as moitas persoas que o axudaron na preparación do libro, especialmente a Carlos Portomeñe. Referenciou despois o lugar da presentación, a casa de Casares Quiroga con algúns espazos coruñeses da novela, como o número 31 desta rúa Panaderas, onde no cuarto piso o pecé tiña un piso clandestino ou a proximidade do cárcere da Coruña onde foron fusilados José Gómez Gayoso e Seoane.”No libro ten moita presenza a cidade da Coruña, onde suceden cousas determinantes do que aquí se conta. A Coruña xa estaba presente en Expediente Artieda, na que se fia un retrato da Coruña popular, a que sofre. Tamén estaba n´ O señor Lugrís e a negra sombra, onde se retrataba a Coruña da bohemia, que sobrevivía nas marxes que permitía aquel réxime dictatorial. Agora volve coa Coruña da primeira década da ditadura”.

Luis Rei sinalou que “O encargo do señor Castelao é un libro histórico, pero é unha novela”. “A historia que a min me interesa e a guerra dos nosos avós, onde está a raíz do noso tempo. Todos os narradores queremos ser tusitalas, contadores dunha historia na que podemos permitirnos erros e serendipias. Manexamos varias historias que van chocando, de xeito que algunha require unha atención máxima. Aí é onde arrinca un texto, a súa epifanía, cando prende o lume. Nesta caso cando na mente de Castelao aparece o dilema moral que expresa o ánimo de vingarse”. “A novela é política, escrita desde alguén que cre na xente do común, na tendencia actual de desacralizar a unha figura como a de Castelao, na que cabe preguntarse se cheiraba só a auga bendita. Porén, Gayoso é o anxo escuro do libro. A pregunta que cabe formularse é se ese personaxe tan expeditivo nos métodos só cheiraba a xofre”. “A lección que podemos tirar é a da necesidade de mudar o mundo, afastándonos da moral cataventos, do camaleonismo, a parte dun certo adanismo, cando a xente se acustumou nalgunhas ideoloxías a manter silencio, froito do medo a expresarse, algo que seguimos padecendo neste tempo».

Rematou Luís Rei Núñez falando do novela como artefacto literario e das etiquetas utilizadas para clasificar autores, obras e xéneros. “Todo funciona nas fronteiras, como dicía o verso de Carlos Oroza, ‘dejad que el trigo crezca en las fronteras´. Como sucede coa augas das rías, as cousas, as persoas, as ideas contamínanse unhas con outras. Nesas augas híbridas sitúase esa novela. As novelas son o alimento da xente ás que o mundo non chega. Prefiro repartir dúbidas a certezas”.

Onte 1736: Casal, editor galego moderno

Anxel-Casal-Publicidade-de-Nós-1933-Únome á lembranza que a Asociación Galega de Editoras fixo onte de Ánxel Casal con morivo do oitenta aniversario do seu asasinato. O editor, libreiro, impresor, tamén alcalde de Compostela, foi cuneteado en Cacheiras o 18 de agosto de 1936, o mesmo día que tamén o fora en Víznar Federico Garcia Lorca, autor dos Seis poemas galegos que Casal publicara un ano antes. Destino tráxico que o editor galego e poeta andaluz comparten na nosa memoria como referentes da dignidade fronte á barbarie fascista, mais tamén como construtores do futuro sobre os alicerces chantados pola cultura,os libros e a palabra.

Casal foi o primeiro editor galego moderno, capaz de crear un catálogo editorial na nosa lingua, primeiro na editorial Lar (1924), máis tarde na editorial Nós (1927), onde desenvolveu o proxecto editorial fulcral para a cultura galega do século XX. Co apoio da súa compañeira María Miramontes (outra figura, até agora, invisibilizada), Casal asumiu o papel do editor moderno como o de soporte e canle para a creación artística, como activista político da lingua e da causa galega, como aglutinador de vontades diversas do galeguismo, mais tamén como creador vangardista capaz de abrir vieiros inexplorados para a nosa cultura. Filosofía do proxecto editorial de Nós que Casal resumía, como recolleu Alfonso Mato, de xeito ben sinxelo:

«Pubricar todas aquelas obras que estando escritas na nosa fala contribuian de calquer xeito ao seu máis grande uso sin perder o tempo en disquisicións literarias inuteis. Nós pensa e así o praitica, que hoxe en galego hai que escribir de todo e para todos.»

Consonte a esta concepción editorial expansiva, sempre atento ao que pasaba no mundo, Casal pretendeu ampliar o público para o libro galego do seu tempo, ensaiando novos formatos de edición, utilizando a publicidade e as suscricións como as súas mellores ferramentas.

Figura poliédrica na sociedade do seu tempo, de quen Castelao dixo «que fixo máis que todos nós» pola causa galega, Ánxel Casal non recibiu, aínda, o recoñecemento que merece.

Poema de hoxe 189: «Alba de gloria» de Castelao

Que a fogueira do esprito siga quentando as vosas vidas e que a fogueira do lume nunca deixe de quentar os vosos fogares.

Castelao, Alba de Gloria (25 de xullo de 1948)

Onte 1711: 80 anos do Estatuto

Que o 80 aniversario do plebiscito do Estatuto de 1936 pasase onte case desapercibido amosa a anemia política que sofre o noso país.O do 28 de xuño foi un fito histórico que supuxo o recoñecemento de Galicia como entidade política,ao tempo que a primeira vez na que o pobo galego decidiu sobre o seu futuro. Unha data, pois, que non é unha efeméride calquera xa que nela se recoñeceu a oficialidade da lingua galega e a Galicia como nacionalidade, froito dun amplo consenso capaz de conformar unha posición orixinal de Galicia como suxeito político. Unha proeza colectiva que obriga hoxe a institucións, partidos e colectivos sociais e cidadáns polo que ten de referente para Galicia como nacionalidade histórica, á altura de Catalunya e Euskadi. Xaora, a inauguración da exposición “Meu Pontevedra” no Museo de Pontevedra, abrindo este novo ano Castelao, supuxo unha nota de autoestima e fachenda neste panorama conformista. Como tamén foi un acerto que a FUNCEF anunciase nesta data a convocatoria do Premio Celso Emilio Ferreiro de poemas musicados, unha iniciativa única de promoción da creación musical galega.

Onte 1644: «A morte de Valle-Inclán»

pancho_valle_inclan_carlos_reigosa_15-04-2016

XG00246401-198x3001111Presentamos onte en Compostela A morte de Valle-Inclán, o libro de Javier Valle Inclán e Carlos G. Reigosa que publicamos no pasado mes de xaneiro lembrando o oitenta aniversario do pasamento do autor de Divinas palabras. Ambos os dous autores insistiron na proximidade de Valle co galeguismo e na importancia deses oito derradeiros meses de vida que pasou en Galicia. Reigosa definiu a Valle como «o escritor galego máis universal, un dos sete dramaturgos máis representados na actualidade en todo o mundo». Citou a Dieste e a Castelao para reivindicar o «caracter galego da lingua de Valle»: «Valle-Inclán universalizou o galego rexional ao escribir en castelán o pensado en galego. A lingua de Valle-Inclán leva o cuño e o carácter doce e duro, á vez, do espírito galego». Lembrou Reigosa a participación dos galeguistas o día do enterro en Compostela, mentres que Javier Valle-Inclán lamentou «a desidia da Xunta de Galicia na celebración deste ano Valle do que nada se sabe» e dos  intentos do PP de fixar «un Valle carlistón e conservador».

Onte 1568: Día da ilustración

Marcos_Viso_Día_da_Ilustración_2016

Celebrouse onte nas bibliotecas «O día da ilustración». Unha data incluída no calendario galego do libro e da lectura, coincidindo co aniversario do nacemento de Castelao, coa intención de salientar «a importancia da ilustración e do deseño no libro e na lectura, así como para poñer en valor o sector galego da ilustración». Unha efeméride que debería servir, ademais, para reparar na situación dun subsector da creación que, a pesar do proceso de hibridación e mudanza do sector editorial, vive en Galicia un momento dunha certa efervescencia, fose pola consolidación nos mercados (tamén nos internacionais) dalgunhas das figuras da BD galega, sexa pola aparición constante doutras novas no terreo da edición infantil ou do portadismo editorial.

Xaora, sobre o mundo da ilustración galega pairan importantes dificultades, dende a reducida dimensión do noso mercado editorial interior, pasando polas dificultades para a exportación, concertación de edicións e venda de dereitos, até os prexuízos aínda existentes sobre este traballo artístico. E para mostra destas eivas abonda con reparar na lista de vinte e cinco creadores convidados a participar na Feira do Libro de Buenos Aires, que a Consellaría de Cultura e Educación publicou a pasada semana, e comprobar que só asistirá unha ilustradora. Apenas un síntoma dunha ollada prexuizosa sobre a ilustración galega, ademais dunha torpeza, cando se visita un país onde esta disciplina ten unha importancia fulcral no mundo editorial.

Parabéns a todos os ilustradores e ilustradoras, mercedoras de todo o noso recoñemento e apoio por tan destacado traballo artístico.

Grazas a Marcos Viso pola ilustración.