Listado de la etiqueta: carlos_negro

Onte 1989: Premios Xerais 2018

Resultou moi brillante e emotiva a cerimonia do serán de onte no Museo do Mar de Alcabre na que se entregaron os Premios Xerais 2018. Tras unha ducia de edicións na illa de San Simón, tras trinta e cindo edicións, Xerais inicia para os seus premios literarios unha nova etapa noutro espazo arquitectónico e paisaxístico emblemático da ría de Vigo e faino cun formato de acto literario novidoso e innovador, protagonizado polas obras xa editadas, que recibiron como aliciente todos os asistentes.

Marabilloume o ritmo da cerimonia e o deseño gráfico dos espazos, rotundo, claro, protagonizado pola emotividade do noso pantone vermello diante do que foi a loxa onde se celebraban as poxas do Berbés. Gustei moito das palabras de firmeza e esperanza coas que Fran Alonso abriu o acto, moi consciente de que o éxito da edición radica en concebila como unha tarefa realizada por pequenos grupos cohesionados en diálogo permanente coa creación literaria e co coñecemento do seu tempo. Como gustei das tres conversas coa gañadora e os dous gañadores da xornalista Teresa Cuíñas, modelo de rigor e amenidade, unha veterana compañeira de viaxe da editorial dende hai dúas décadas que moito admiramos.

Como extraordinarias foron tamén as palabras de gratitude de Carlos Negro en defensa da poesía na cultura actual, de Héctor Cajaraville (para quen non teño palabras para agradecerlle o seu agarimo comigo) reclamando o protagonismo do lectorado máis novo, e da Emma Pedreira que leu un poema soberbio, marabilloso, que deixou tremendo aos asistentes. Como inesquecibles foron as intervencións nas pantallas de tres youtubeiras que presentaron cada un dos premios, o Xerais, Besta do seu sangue, o Merlín, Kusuma, e o Jules Verne, Aplicación instantánea; unha iniciativa de comunicación literaria moi xeitosa que abre vieiros na rede para o protagonismo da lingua galega.

Por se todo isto non abondase, o cadro da editorial entregoume de forma completamente inesperada, unha das estatuíñas dos premios, un agasallo para min absolutamente extraordinario co que nunca soñara, que xa preside a biblioteca onde gardo todo o fondo da editorial. O mellor recoñecemento posible para toda a miña vida de editor en lingua galega, que nunca saberei agradecer como merecen estas sete persoas que mo outorgaron por min tan queridas.

Non hai dúbida que o novo formato de entrega dos Premios Xerais, coa presentación de tres excelentes edicións, marca outro fito innovador no noso sistema literario. No entanto, foi a estrela dos afectos ao solpor, entre as xanelas do Museo deseñado por Aldo Rossi, o que todos onte máis agradecemos. Parabéns, moitos, meus compañeiros e compañeiras! Beizón!

Onte 1619: Día da poesía 2016

XG00246801Celebramos onte o día da poesía e o día da árbore, efemérides que coinciden coa chegada da primavera. Unha xornada que a rede en galego dedicou, sobre todo, a homenaxear a figura de Manuel María, «o poeta que quixo coñecer aos galegos un a un», en afortunada definición do escritor Manuel Veiga. Un ano dedicado a Manuel María, poeta moi prolífico, autor de medio cento de poemarios, que debería contribuír a pór en valor e visibilizar a poesía galega toda. Xaora, en Xerais quixemos que este día da poesía coincidise coa publicación da edición monumental de Follas novas, preparada por Anxo Angueira, coa publicación do retrato e da antoloxía da poesía infantil do poeta chairego e das dúas primeiras novidades da colección Xerais Poesía, Os fillos da fame de Ismael Ramos e Masculino singular de Carlos Negro. Quen pode dubidar que a poesía é destilación da palabra e da frase, ese grande milagre do mundo que continúa a abraiarnos cada día.

Poema de hoxe 51: «Técnicas de afeitado» de Carlos Negro

XG00246901Unha poética de dobre folla;

suave e apurada por fóra,

pero cun gume cortante por dentro.

Carlos Negro, Masculino singular (Xerais, 2016)

Onte 1320: Máis alá da resistencia

Preemiados_aelg_2015

Gustoume moito que a entrega no Círculo das Artes de Lugo dos premios da AELG 2015 constituíse un alegato esperanzoso máis alá da resistencia, como sinalou sabiamente a xornalista Tarexia Navaza, xa que «resistir non é perder nunca a esperanza». Unha actitude que destilaron as palabras que lin de Agustín Fernández Paz, no momento de agradecer o premio que recibiu A viaxe de Gagarín como «mellor libro de Narrativa», lembrando que a loita polas liberdades «hoxe segue sendo necesaria». Espírito que reivindicou Ramón Nicolás, un ano máis premiado como «mellor blog literario», cando dixo que «en Caderno da crítica escribo dende unha actitude de construción colectiva, compartindo e colaborando na difusión da literatura galega.» Esperanza presente nas plabras sabias e afoutas de Montse Dopico, cando agradeceu o premio á «mellor traxectoria de xornalismo cultural» reclamando corresponsabilidade na defensa da nosa cultura e propoñendo que «non temos medo e imos máis alá da resistencia.» Actitude que compartiu Carlos Negro, premio «ao mellor libro infantil e xuvenil», convidando a que «non vos pinten costuras nos labios» e os xornalistas Xosé María Palmeiro, Margarita Ledo e Manuel Lombao e Tareixa Navaza, premiados como Bos e xenerosos, denunciando «a invernía do uso do galego nos medios» e afirmando que o xornalismo é unha profesión onde «non se pode ter medo.» Como gustei moito das palabras cheas de matices de esperanza de Cesáreo Sánchez Iglesias nas que proclamou «a literatura como territorio de soberanía do idioma« e reclamou un plan estratexico para o sector do libro e da lectura. Unha esperanzadora noite da letras, conducido con gran elegancia por María Solar. Regresamos felices, a pesar da picada dunha roda.

1058: Cuarto día de feira

Moi apretado foi o cuarto (e último) día da nosa participación na Feira do Libro da Coruña, un serán no que en tres horas presentamos os libros de poemas de Carlos Negro e Carlos G. Reigosa, a novela máis recente de Alfredo Conde e o primeiro libro de relatos de Ramón Vilar Landeira. Catro presentacións «express» nas que participou moito público que amosaron a viabilidade dun modelo de acto literario máis breve na súa duración (entre trinta e 45 minutos) e máis atractivo no seu formato para as feiras do libro de Galicia.

Penultimas_tendencias_05-08-2014

Comezou o serán coa conversa entre Mercedes Queixas e Carlos Negro arredor da Penúltimas tendencias, o poemario publicado na colección Fóra de Xogo. Tras lembrar de forma moi emocionante e fermosa as visitas da súa avoa ao centro da Coruña e a súa propia adolescencia, Queixas chegou á protagonista de Penúltimas tendencias, «unha rapaza que máis alá do universo rosa decide poñer a funcionar o seu cerebro», «ela decide ser, decide ir máis alá, decide a quen quere e como quere, decide non ser fashion nin cool, decide ser permanentemente ovella negra, blindar o seu corpo e a súa lingua de penúltimas tendencias uniformizadoras».

Carlos Negro comezou agradecendo «o agasallo da luz da Coruña, esta luz atlántica tan especial». Advertiu que «traía un libro de versos e, a pesar de ser consciente da existencia de etiquetas e idades, o que importa é como se enfronta cada lector cos silencios do texto». Definiu Penúltimas tendencias como «o diario da metamorfose dunha moza que sabe o que non quere ser, ainda que non saiba que quere ser».

Na conversa que mantiveron Queixas e Negro abordaron, entre outros temas, o modelo de amor romántico, ou «amor de cadeado», fronte o «amor de remar xuntos», como a necesidade de achegar a poesía aos adolescentes. Para Carlos Negro «os poetas absorbemos como esponxas os fluídos que nos dá a vida. Chegamos aos adolescentes non dende o discurso, senón dende a vivencia da emoción».

Kid_salvaxe_05-08-2014

Foi o poeta Miguel Anxo Fernán Vello que presentou Kid Salvaxe, o primeiro libro de poemas de Carlos G. Reigosa. Tras expresar a súa admiración polo autor, Fernán Vello, prologuista do libro, debullou algunhas definicións da poesía como a de Gabriel García Márquez, «a poesía contaxia o amor; a poesía é esa secreta enerxía da vida cotián», ou a de Joseph Brodsky, «a poesía é a verdadeira educación do gusto literario». Para o editor de Espiral Maior, «a poesía foi sempre un motor da creación literaria de Carlos Reigosa, desde os seus tempos universitarios madrileños, no que escribiu os poemas de Eu e Esperta Galiza».

Fernán Vello definiu a poesía de Reigosa en base a tres consideracións. A primeira: «a poesía de Carlos Reigosa está tinxida toda ela de experiencia vital, coa carga da memoria e da experiencia no tempo que actúa como percutor da material verbal». A segunda: «a poesía de Carlos Reigosa contén a carga profunda do confesional». A terceira: «a poesía de Carlos Reigosa é poesía da memoria dos instantes vividos. Como sinala Gamoneda, “a poesía é unha arte da memoria, instante de instantes”». Para Miguel Anxo esta tres consideracións resumiríanse neste verso esencial, onde Reigosa sintetiza a súa poética: «Eu son alguén que vai cara o lugar onde se funde a memoria». «En Kid Salvaxe o poeta mantén un diálogo intenso coa propia vida, fuxindo de calquera ornamento para trasladarnos a carga emotiva que funda o poema, o golpe, a emoción e conmoción que persegue toda obra artística». Desvelou Fernán Vello a importancia no libro da morte do pai, «que funciona como a brasa que queima». Citou despois as referencias a Dylan e Kerouac presentes nestes versos, «onde se identifica un ritmo de blues e ás veces de jazz de tarde melancólica de domingo». Un libro que, aventurou Fernán Vello, «vai marcar un momento na traxectoria literaria do autor, deixará cinza e remol nos lectores». «A poesía deféndese soa ou non a defende ninguén».

Carlos Reigosa confesou que «tomaba a poesía menos en serio do que dixo Fernán Vello». «Non me sinto poeta, o que me sinto é autor de poemas».

Chovida_do_ceo_05-08-2014

O xornalista Manuel Rodríguez, pregoeiro desta edición da Feira do Libro da Coruña, presentou Chovida do ceo, a novela de Alfredo Conde. «Esta novela retrata moi ben a un personaxe, o inspector Salorio, no que identifico a añoranza do espírito do capitán do propio autor». Gabou Rodríguez a novela de Conde, «onde se relatan situacións moi diversas, moi divertidas de ler, onde non falta nin a imaxinación nin a prosa retranqueira, como adoita o autor en toda a súa obra».

Pola súa banda Alfredo Conde, confesou que «non sei escribir novelas negras, só sei facer novelas. Non creo que haxa novelas policíacas, negras ou históricas, só hai novelas». Expresou a súa admiración por Henning Mankell e Stieg Larsson, «que escriben novelas con mortos e policías, máis que transcenden a novela policial». «Chovida do ceo continúa a serie que abrín con Ósos de santo, protagonizada polo inspector Salorio, que probablemente terceira unha terceira e derradeira entrega». «O inspector Salorio é un tipo que me cae moi ben, ten unha visión da vida que me é familiar».

Os_televisores_estrabicos_05-08-2014

Rematou o serán literario coa presentación do libro de relatos de Ramón Vilar Landeira Os televisores estrábicos diante d emáis dun cento de persoas. Sinalou o autor a importante presenza da Coruña no libro, o segundo topos da obra, a cidade magnética na que se desenvolven algúns relatos. Tras ler varios dos comentarios recibidos dende a publicación do libro, Ramón Vilar reinvindicou o dereito a rir, «que non nos rouben o dereito a rir». Magnífico remate para un serán que moito pagou a pena.

Onte 1009: Con Alfredo Conde

Tras a presentación o venres do libro de poemas de Carlos Negro volvimos onte a Bertamiráns, a nova cidade de Ames, para acompañar a Alfredo Conde na de Chovida do ceo, a segunda novela protagonizada polo seu comisario Salorio, o que dera a coñecer en Ósos de santo. O café Ferlós da praza da Mahía encheuse para escoitar ao autor, ao crítico Xosé Antonio López Silva e a Alfredo Padilla, que cantou unha milonga e un par de tangos.

Un serán excelente de música e novela. Xosé Antonio López Silva comezou lembrando que para Paul Auster a novela policíaca éra coma un caixón para introducir todo aquilo que quixese o narrador. Nese ámbito situou a Chovida do ceo, «unha novela de xénero que comeza cun cadáver sorpresivo, sorprendente, situado no escenario que dfine a historia e os personaxes. Dende aí todo vaise centrando e concentrando». «Novela, pois, compostelá, unha Compostela coma é, vetusta, dacabalo da realidade do roubo do Códice Calixtino. Mais unha novela que homenaxea, tamén, a Mahía, espazo onde se desenvolven moitas das escenas, como este Café Ferlós, onde hoxe estamos, onde hai os mellores cruasáns da comarca». Referiuse, despois, López Silva, ao xogo irónico entre autor e narrador, así como a intención de Conde de levar o culturalismo ao xénero policíaco. Citou a Pedro Laín Entralgo para quen «a novela policíaca é estritamente intelectual, xa que sempre trata de recompoñer unha historia que falta». «En Chovida do ceo o que consigue é a reivindicación da novela policíaca intelectual parareivindicar o local, a ironía e o gozo do lector». »Unha gran novela dun excelente autor», rematou.

No seu discurso Alfredo Conde confesou que quería que «as súas novelas policíacas fosen novelas, nas que sei sae un retrato social». «Interésame a ollada sobre o social, a reflexión, moito máis ca as persecucións de coches e a súa velocidade».

 

Onte 1005: Amor de cadeado

Candadospontdel´archeveche1Desque un anaco da varanda da Ponte das Artes sobre o Sena foise abaixo, o concello de París decidiu retirar os cadeados que alí deixaban os namorados. Un costume presente en diversas cidades emulando aos protagonistas de Tengo ganas de ti, unha das novelas xuvenís de Federico Moccia, que se prometían amor eterno pendurando un cadeado nunha ponte do Tíber ao que logo tiraban a chave. As novelas do italiano e o cadeado son hoxe iconas do mito do amor romántico e eterno coma unha cadea. Este mito nefasto e reaccionario mantén o seu pulo nas series xuvenís perpetuando así os modelos patriarcais de submisión das mozas, que chegan a ser controladas minuto a minuto polos seus mozos. Noxento.

Nos últimos meses publicamos en Xerais dúas obras dirixidas a público xuvenil que considero moi importantes para combater este mito do amor romántico, a triloxía Ámote Leo A. de Rosa Aneiros e o libro de poemas Penúltimas tendencias de Carlos Negro. En ambas as dúas critícase a idealización do amor que leva á posesión e ofrécese dende a literatura unha alternativa baseada na autonomía, responsabilidade e liberdade de cada unha das persoas. Moi atinadamente Carlos Negro cita nas presentacións do seu libro unha frase de Antoine de Saint-Exupery en Ciudadela que resume a crítica ao amor de cadeado:

«Non confundas o amor co delirio de posesión, que achega os peores sufrimentos. Porque pola contra, segundo a opinión común, o amor non fai sufrir. Mais o instinto de propiedade si fai sufrir, o que é o contrario do amor.»

Onte 984: Na Feira do Libro de Vigo


Penultimas_tendencias_23-05-2014

Comezou onte a Feira do Libro de Vigo, instalada na praza de Compostela até o domingo un de xuño. Pola mañá asistimos o acto de inaguración no que Pedro Feijoo interviu como pregoeiro e pola tarde participamos nas presentacións dos libros máis recentes de Carlos Negro e Agustín Fernández Paz. No seu pregón Pedro reivindicou o papel de Vigo como cidade literaria e a necesidade da comunicación directa do autor coa lectora, sen esquecer o papel das políticas públicas de fomento da lectura. Un texto excelente (pode baixarse en pdf) de lectura moi recomendable. Antes de falar dos contidos de Penúltimas tendencias, Carlos Negro leu un texto chamado a convertirse en clásico («Decálogo para unha poesía que se cadra non existe») no que reivindica e enxerga futuro para a que bautizamos como «poesía orientada a un público xuvenil». Un texto de gran interese para a formación do lector literario e para a reivindicación da poesía no entorno educativo e bibliotecario. Por último, na presentación d’ A viaxe de Gagarin conversamos con Agustín sobre o contexto daqueles anos sesenta sobre os que teceu a súa emocionante novela da memoria e de formación. Agustín puxo en evidencia a importancia do seu blog documental, un espazo pioneiro (extraordinario traballo) niso que podemos chamar «edición estendida«. En definitiva, un excelente inicio dun programa intenso de presentacións e actos que continuará para nós o vindeiro luns.

 

Onte 961: Lectoras novas

amote_leo_a_30-04-2014

Nas dúas presentacións do serán de onte na Feira do Libro de Compostela, tanto na primeira de Penúltimas tendencias de Carlos Negro coma na da triloxía de Ámote Leo A. de Rosa Aneiros, púxose en evidencia o papel fulcral das mediadoras na formación da lectora literaria e a esperanza representada pola xeración de lectoras novas.

Reitero en cada unha das miñas intervencións a nosa gratitude como editores polo labor de intermediación tan xeneroso realizado nas aulas, bibliotecas e redes por persoas como Montse Pena Presas e Gracia Sanctorum, integrantes destacadas desa xeración de profesoras promotoras dunha revolución silenciosa, a da lectura educativa en Galicia. O papel da mediadora como apoio, modelo, incitación, interlocución, provocación ou confrontación é esencial no proceso de integración da lectura, e da lectura literaria, nos hábitos da vida adulta.

No entanto, o protagonismo onte na feira foi para as lectoras. Recoñeceuno Carlos Negro lendo emocionado algúns comentarios (extraordinarios, engado eu) publicados en blogs de bibliotecas escolares sobre Penúltimas tendencias, amosando que «os termos poesía e adolescencia non son antagónicos, son complementarios», sempre que se «se proporcionen chanzos de acceso». Outro tanto aconteceu na presentación da triloxía de Aneiros, onde Denise Varela e Alba Moreira, integrantes do Clube Lectura pola Igualdade do IES de Silleda, opinaron sobre os dous volumes publicados e conversaron coa autora con sinceridade e profundidade sobre o texto literario. Rosa Aneiros confesou ao remate dunha conversa engaiolante para os asistentes, que «nos clubes de lectura as autoras enfrontámonos directamente ás novas xeracións». O de onte foi un serán de festa para a lectura, a Xeración da Esperanza tamén está nas lectoras novas. Saímos felices da feira.

[Grazas a Xesús Cociña pola magnífica galería de fotos da presentación de Ámote Leo A.]

Onte 914: «Penúltimas tendencias»

XG00217101Foi onte o crítico Armando Requeixo quen se ocupou de Penúltimas tendencias, o libro de poemas no que Carlos Negro continúa e profundiza o vieiro aberto por Makinaria de revisión da cultura adolescente actual. Como sinala Requeixo, se en Makinaria abordaba o mundo masculino da velocidade e os seus vehículos, en Penúltimas tendencias aborda a tiranía que sobre as rapazas creou a cultura do fashion & cool & chic & sexy. Dous títulos esenciais no catálogo da nosa colección Fóra de Xogo que contribúen a achegar ao lectorado en formación á poesía (non só a narración), mais que tamén achegan criterios para desmontar prexuízos e alicerzar valores alternativos. Mais se o texto do crítico non abondase, onte lin un comentario dunha lectora de 15 anos, Mariña Gándara, reproducido coma imaxe nun chío de Gracia Sanctorum. Pareceume un texto extraordinario e moi emocionante. Transcribo o derradeiro parágrafo:

Bi4OGSNCUAAj2BgPenúltimas tendencias é a voz de moitas de nós, que estamos fartas de ser etiquetadas con falsos factores que imprimen outros libros, as series, a publicidade. É o son revolucionario que rompe as cadeas da monotonía (…)

Penso que e o libro que debería definirnos na actualidade. A verdadeira cara da muller, o verdeiro grito de guerra; unha guerra entre nós e toda a sociedade que, ao longo de tantos anos, só é capaz de recoñecer á xente de forma superficial.

Un comentario de lectura abraiante pola súa madurez para un libro necesario tanto na formación do criterio do lector literario coma na desmontaxe dos prexuízos sexistas. Recomendo vivamente Penúltimas tendencias.