Sociedade – Páxina 4

Onte 1162: Desolación e responsabilidades

1 de Decembro de 2014/en Deporte, Fútbol, Onte, Sociedade/por bretemas

Desoladora é a noticia da morte violenta de Francisco Romero Taboada «Jimmy», membro da sección Los Suaves dos Riazor Blues, tras ser golpeado e guindado ao río Manzanares nunha extraña «liorta» con membros do Frente Atlético. Uns feitos gravísimos sobre os que se ofrecen versións contraditorias que deben ser investigados pola autoridade xudicial e sobre os que haberá que establecer responsabilidades políticas e deportivas.

Non obstante, foi onte decepcionante a morneza coa que foron valorados en primeira instancia polos clubs, sobre todo polo presidente do Atlético de Madrid, mais tamén polos responsables da LEFP e da Federación, incapaces sequera de suspender o encontro. Como tamén debe ser explicadas polos responsables da Delegación do Goberno as razóns de contar cun dispositivo policial tan insuficiente como ineficaz para un partido no que se desprazaron a Madrid medio milleiro de deportivistas.

No entanto, a pesar da confusión (interesada?) sobre o acontecido, non hai dúbida que os membros do FA levan facendo dende hai tempo ostentación de símbolos nazis e fascistas no espazo que ocupan no estadio Calderón, un comportamento consentido polo club e pola propia Delegación do Goberno, incompatible coa democracia e inadmisible en calquera espectáculo deportivo. Como tamén é un feito que nesa mesma bancada se continúa celebrando con cánticos o asasinato hai dezaseis anos de Aitor Zabaleta, seareiro da Real Sociedade, unha barbaridade que conta coa complicidade conformista dos que acoden ao estadio e dos responsables do club que non lle poñen couto nin tacha a ese comportamento noxento. Probablemente aí se foi cocendo devagariño o caldo onde fermentou o odio que matou onte a Jimmy no Manzanares.

Acredito no que rezaba na tarde de onte nunha pancarta no Sánchez Tartiere: «O fútbol é unha paixón que non merece unha vida». No fútbol, sexa no amador coma no profesional, non ten cabida manifestación ningunha de violencia nin na lameira nin nas bancadas. O fútbol é un deporte colaborativo complexo e un espectáculo fermoso. Só recuperando os valores da cultura do fair play, dentro e fóra dos estadios, será posible erradicar esta lacra noxenta do fascismo e do racismo ultra nos estadios de fútbol.

Sei que é perfectamente posible expresar nas bancadas a nosa fachenda por pertencer a unha comunidade futbolística, por compartir con milleiros de persoas o mesmo sentimento por unhas cores e idéntica emoción para afrontar as rivalidades. Sei que é posible expresalo, sentilo e compartilo utilizando só os sintagmas da paixón, da emoción e do entusiasmo. Aqueles seareiros que non acepten este camiño dubido que compartan o afán de pertencer a esa comunidade fraterna e emotiva que crea o equipo e, polo tanto, deberán quedar fóra dos estadios, onde non hai sitio para eles.

Xaora, as miñas condolencias para a familia e as amizades de Francisco Romero, como para as persoas que comparten o sentimento deportivista. Nunca máis outra morte por causa da violencia no fútbol.

Onte 1157: Mans

26 de Novembro de 2014/en Dereitos_humanos, Educación, Educación_para_a_Paz, Efemérides, Eventos, Feminismo, Onte, Política, Sociedade, Xustiza/por bretemas

Gustei do comunicado publicado onte por Implicadas no Desenvolvemento e People’s Development Initiatives e as mulleres de Támil Nadu coas que traballan ambas as dúas organizacións con motivo do Día Internacional para a eliminación da violencia contra as mulleres. Efectivamente, «só unindo as mans contra as violencias diarias será posible conseguir sociedades que non toleren que a metade da súa cidadanía reciba malleiras de forma sitemática, sexa obxecto de violación, asasinato, dependencia económica, responsabilización da honra, das crianzas, da comida e da familia.» Non será posible erradicar a violencia constra as mulleres sen eliminar ese virus machista presente de forma implícita ou explícita en tantos eidos da vida social e comportamentos cotiáns aparentemente inocentes. Aí é onde está a orixe desta lacra noxenta.

O noso devalo demográfico

25 de Novembro de 2014/en Artigos, Artigos Faro de Vigo, Economía, Goberno Feijoo, Política, Recurso_didáctico, Sociedade, Socioloxía/por bretemas

Ao fío da aparición do libro Galicia un pobo con futuro? promovido polo Museo do Pobo Galego, no artigo da semana en Faro de Vigo reflexiono sobre o reto demográfico que debe afrontar o país.

A medio e longo prazo un dos retos do futuro de Galicia é superar o actual devalo demográfico. Ao longo das dúas últimas décadas en Galicia morren máis persoas das que nacen, diminúe e envellece a poboación, o que provoca un severo déficit vital a un país que perde pulo, esmorecendo como comunidade. Unha situación alarmante para moitos, unha forma de lento suicido colectivo para outros, que en todo caso couta as posibilidades económicas e de benestar do país, que é tamén a súa xente, o seu pobo, a súa cidadanía. Unha hemorraxia poboacional que compromete a subsistencia da súa lingua e cultura e mesmo a súa viabilidade como suxeito político diferenciado e dono de seu.

O devalo demográfico, a pesar de ser un problema fulcral, non pasou aínda a formar parte das prioridades da axenda pública galega, manexada polos poderes públicos, medios de comunicación e axentes sociais, na que continúa primando a miopía curtopracista da próxima batalla electoral. Un libro colectivo recente, “Galicia: un pobo con futuro?” (Xerais 2014), coordinado por Manuel Blanco Desar e promovido polo Instituto Galego das Identidades, encadrado no Museo do Pobo Galego, pretende abrir un amplo debate social arredor do reto demográfico galego, desde a perspectiva dos estudos académicos e das achegas dos sectores da sociedade civil.

Dende a década de 1980, Galicia pasou dos 40.000 nacementos anuais aos 20.000 dos últimos anos. No mesmo período incrementou a súa renda por habitante até o 90 % da media da Unión Europea, mais foi reducindo a taxa de fecundidade (entre os 0,9 e 1,1 fillo/as por muller), moi por baixo da media da Unión (1,6) e de España (1,38). En cada un dos tres últimos anos, Galicia ten un saldo demográfico negativo de 8.000 persoas, o que de non modificarse polo incremento da fecundidade ou da mudanza dos fluxos migratorios, levaría a longo prazo a situar a poboación galega por baixo dos 2,5 millóns de habitantes. Se a iso engadimos a ventura de contar cunha elevada esperanza de vida, nas mulleres arredor dos 84 anos e nos homes dos 77, o escenario dunha poboación galega minguada e avenllentada semella o máis probable nas dúas vindeiras décadas.

Nin sequera para os demógrafos, economistas e sociólogos é doado explicar as causas desta ameaza, xa que non hai pobo que teña garantido o seu futuro sen contar coa enerxía do seu relevo xeracional. Xunto ás económicas, a incapacidade da nosa sociedade de asegurar emprego e estabilidade laboral ás novas xeracións, existen outras disfuncións que poden axudar a comprendela, vencelladas á modificación da valoración da familia, á falta de autoestima e mesmo a ausencia dun certo “patriotismo”, o que Manuel Blanco Desar considera un xeito de “instalación dunha normalidade ‘anómala’, onde o usual e intelixente é non ter fillos ou ter só un”. Galicia non é arestora un país amable para ter fillos e fillas, xa que existen atrancos para responder ás necesidades económicas e dedicación que isto exixe, unhas veces pola tardía incorporación das mozas ao mercado de traballo, outras polas dificultades de conciliación, polo elevado nivel de desemprego, pola emigración dunha parte significativa das postgraduadas ou pola inexistencia dunha rede de escolas infantís públicas e gratuítas.

De non acudir por ela, esta emerxencia demográfica tería consecuencias funestas para a sustentabilidade económica do país, debido a inevitable caída das rendas, desertizaría as provincias do interior, poñería en perigo o porvir dos sistemas públicos de pensións, sanidade e asistencia ás persoas maiores, e mesmo consolidaría un maior conformismo, cansazo ou escepticismo, o que afectaría á cohesión e solidariedade interxeracional da sociedade galega. De continuarmos con esta tendencia negativa, Galicia será un país máis pobre, máis desartellado territorialmente e máis dependente, o que constitúe unha tremenda ameaza para o seu futuro.

Que se pode facer para reorientar esta deriva? Sabendo que non hai receitas máxicas para cuestión tan complexa, a primeira é recoñecer a existencia dun problema que require unha abordaxe política estratéxica, esta é unha cuestión de país, coma a da reforma territorial ou a de preservar por xeracións o futuro da lingua galega. No marco dese debate aberto, semella imprescindible facilitar a incorporación de continxentes migratorios e a promoción de políticas de igualdade e protección da infancia e da mocidade, sexan medidas fiscais e de conciliación das vidas laboral e familiar, como do desenvolvemento dunha rede ampla de escolas de educación infantil públicas e outros servizos sociais e educativos. Xaora, a clave do repunte demográfico residirá na capacidade de deseñar un proxecto de país capaz de ilusionar ás novas xeracións, do que hoxe carecemos.

Onte 1131: Entrega do Premio Fernández del Riego

29 de Outubro de 2014/en Artigos Faro de Vigo, Lingua, Onte, Persoal, Premios, Sociedade, Vigo, Xornalismo/por bretemas

Emocionoume moito que a miña familia e tantas das miñas amizades me acompañasen onte en Pontevedra no acto de entrega do Premio Fernández del Riego de xornalismo en lingua galega. Na miña intervención (pode descargarse aquí en pdf) expresei palabras de gratitude para os convocantes do certame (Afundación e Ámbito Cultural El Corte Inglés), para os membros do xurado, para Luís Ventoso (gañador do premio Julio Camba) e para Faro de Vigo, o xornal decano que leva máis de trinta anos publicando os meus artigos. Lembrei o compromiso de Don Paco coa defensa da lingua galega e expresei tamén cales foron as miñas intencións cando publiquei «Illa soidade», a pasada Noiteboa. Para rematar propuxen que os xornais con difusión en Galicia aumentasen o espazo en lingua galega e utilizasen o galego cando esa é a empregada polas persoas entrevistadas ou consultadas pola redacción. Un serán que recordarei.

Onte 1110: Ébola

8 de Outubro de 2014/en Goberno Rajoy, Onte, Política, Sociedade/por bretemas

A crise do Ébola é outro síntoma da preocupante baixada da calidade do sistema público de saúde en España. O contaxio da auxiliar galega produciuse, probablemente, por algunha deficiencia no desenvolvemento do protocolo internacional ou por improvisación na súa posta en marcha. Así o testemuñan responsables médicos que consideran foi un erro das autoridades sanitarias españolas repatriar o pasado mes de agosto aos misioneiros españois por que non había as condicións para facelo, fose por carencias de recursos, tanto de equipamento e persoal sanitario formado no tratamento desta doenza, como de experiencia na abordaxe deste tipo de crises sanitarias. É innegable que non se fixeron ben as cousas e, o que é máis preocupante, non se coñece aínda como e onde se produciu o contaxio. As repatriacións dos relixiosos foron decisións máis políticas ca estritamente sanitarias. A ninguén pode extrañarlle, entón, que se reclamen responsabilidades políticas a quen as tomou. Ana Mato e Mariano Rajoy debe explicar o sucedido,

O Vigo de Sereos

30 de Setembro de 2014/en Artigos, Artigos Faro de Vigo, Sociedade, Vigo/por bretemas

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a alertar sobre a situación do programa Sereos de asistencia a persoa excluídas e con adiccións.

Resúltame difícil de comprender como é posible que nunha cidade como Vigo, cuxo concello conta en 2014 cun orzamento anual de gasto de 228 millóns de euros, non sexa capaz de dispoñer dun local onde ofrecer en condicións dignas o servizo de “café quente e bocadillo” do programa Sereos, xestionado pola Fundación Érguete e financiado polo concello, a un grupo persoas excluídas e empobrecidas, a maior parte delas vítimas das adiccións do alcohol e das drogas ou de patoloxías psicolóxicas.

Mais a precariedade do servizo de Sereos, outro capítulo do libro “Historias tristes de Vigo”, ven de lonxe. Foi a finais do século vinte, tras os excesos dos anos oitenta da movida, cando nos locais onde estiveran instalados uns aseos públicos na escalinata entre a rúa Elduayen e a praza de Argüelles, atopou teito o programa asistencial municipal que pretendía cubrir as necesidades básicas dun grupo de drogadictos do centro de Vigo. O intercambio de xiringas e o reparto de preservativos, medidas profilácticas imprescindibles na loita contra a SIDA, así como o engado dun “café quentiño” no inverno, constituían axudas de emerxencia para aquelas persoas que até entón deambulaban polas rúas do centro e do Casco Vello entre as súas choupanas e chutadeiros. Bautizado polos técnicos municipais de Benestar Social como Sereos, pola proximidade do local á escultura de Francisco Leiro da Porta do Sol, o programa alicerzábase sobre a metodoloxía da “axuda entre iguais”, concibindo a hora do café-calor como un punto de encontro, unha referencia na súa rotina, máis tamén nunha oportunidade de socialización, acougo e posibilidade de realización de actividades formativas e rehabilitadoras entre persoas que alí se sentían durante unhas poucas horas formando parte dunha comunidade.

Hoxe desapareceu aquel modelo de intervención socioeducativa que pretendía sacar a estas persoas empobrecidas e doentes do inferno da rúa e do desarraigo provocado pola súa soidade. Sereos transformouse apenas nun programa de reparación de danos que se ofrece nos días laborables de dez a catorce horas nunha furgoneta instalada na rúa Jacinto Benavente, preto da rúa da Paz. Entre o rebumbio propio dun espazo industrial e portuario, entre os perigos do tráfico dos trailers e vehículos dos talleres e frigoríficos, arredor da furgalla de Sereos arremuíñanse cada mañán unhas setenta persoas que acuden alí na procura dun bocadillo, un café quente e, ás veces, un iogur achegado polo banco de alimentos. Sen privacidade ningunha para estas persoas indixentes, sen posibilidade sequera de sentarse nalgún tallo ou de protexerse do frío e da choiva, a degradación deste servizo social municipal dirixido a un dos sectores da veciñanza máis empobrecido e maltratado semella tan imparable coma vergonzoso, como testemuña a redución do número de persoas atendidas e a supresión do servizo pola tarde, cando máis persoas acudían en Elduayen. De pouco serviron até agora nin a longa reportaxe publicada no mes de agosto na revista “Luzes”, que pon o acento sobre o desenvolvemento do servizo e as historias de vida dos seus protagonistas, como as continuas protestas realizadas polo Grupo Imán de Autoaxuda VIH, Sida e Adiccións denunciando o peche do local de Sereos da rúa Elduayen, cuxa principal razón parece ser a intención dos responsables municipais de limpar o centro e o Casco Vello de “xente con mala pinta”, o que axudaría a mellorar a imaxe nun espazo tan turístico e emblemático da cidade.

Mais é inevitable preguntarse ónde e cómo viven as persoas que continúan acudindo á furgalla de Sereos ou aqueloutras que abandonaron o servizo cando foi trasladado. Algunhas son usuarias do albergue de transeúntes de Marqués de Valterra, outras viven en naves industriais abandonadas de Beiramar, outras á intemperie nalgúns portais do centro, e un número moi importante delas nos edificios arruinados do antigo asilo de Pi e Margall e nas casas do Barrio do Cura, un auténtico inframundo no corazón do Paseo de Afonso, a sala de estar preferida dos vigueses. Algunhas destas persoas con patoloxías físicas e psicolóxicas continúan deambulando arredor do que sempre foi o seu entorno habitual, completamente alleas a decisións políticas, reuníndose ao longo de toda a xornada na Praza da Princesa. Así de teimosa e complexa é a realidade social.

O Vigo de Sereos tamén forma parte da cidade. É vergonzoso que se arruíne un servizo social, que apenas constitúe a derradeira oportunidade para un cento de persoas. Como é moi preocupante o estado de precariedade de persoal e recursos do conxunto dos servizos sociais, tanto municipais como os da Xunta de Galicia, nunha cidade que pretende ser humanizada. Todas as persoas sen exclusións deberan ser a prioridade das administracións.

Onte 1096: Retirada a tempo

24 de Setembro de 2014/en Feminismo, Goberno Rajoy, Onte, Sociedade/por bretemas

A retirada do anteproxecto de lei do aborto anunciada por Rajoy e a demisión presentada onte por Gallardón son unha clara vitoria do movemento feminista e da cidadanía mobilizada contra unha contrarreforma tan regresiva para os dereitos das mulleres como a presentada polo que foi ministro de xustiza. Esta é unha clara vitoria da sociedade civil, mais tamén un alivio para as mulleres que son as únicas que deben decidir sobre a súa maternidade. Como tamén, nono esquezamos, unha proba da eficacia que a mobilización cidadán ten na defensa dos dereitos e liberdades conquistadas. Rajoy e o equipo de Arriola comprenderon, por fin, o perigo electoral que corrían impoñendo unha contrarreforma avalada só polos grupos ultraconservadores e a xerarquía da igrexa católica. Mágoa que este criterio realista non fose utilizado antes para evitar a aprobación da contrarreforma educativa de Wert, cuxa orixe e o seu rexeitamento son semellantes ao anteproxecto retirado. Outrosí debería suceder coa reforma anunciada no procedemento de elección das alcaldías. Ben sabe Rajoy que é preferible unha retirada a tempo que lamentar a derrota.

Onte 1094: Zapatillas rotas

22 de Setembro de 2014/en Autores, Beizóns, Narrativa, Novidades, Onte, Sociedade, Xerais/por bretemas

Relín durante a fin de semana a versión editada de Zapatillas rotas, a quinta novela de Xabier Quiroga. Volvín enguedellarme cunha narración de lectura engaiolante, unha road movie á galega movida cun motor narrativo moi potente, unha estrutura contrapuntística sólida, unha peza escrita toda ela cunha prosa galega de auténtica festa, unha marabilla que flúe coma a seda. Volvín rir a gargalladas con algúns dos enredos relatados, sobre todo os referidos ao comportamento hipócrita que na clase política galega e nalgúns medios audiovisuais provoca a desaparición dun velliño de oitenta e pico anos cuxo mérito é ser sogro dun director xeral dunha Consellaría. Volvín emocionarme cunha historia dun amor imposible que os amantes levaron tatuada nos seus corazóns durante sete décadas. Volvín alporizarme coa violencia brutal contra as mulleres e os maiores, tanto aquela agochada durante décadas nos eidos do privado como aqueloutra utilizada polo estado no devalo moral da sociedade actual. E, sobre todo, volvín conmoverme coa ollada que o narrador deita sobre o mundo das persoas maiores do noso agonizante mundo rural, co valor vivificador da súa memoria, coa narración das rotinas cotiáns dos centros de maiores ou coa afouteza e profesionalidade do seu persoal. Secasí, o deseño de personaxes magníficos como Miriam, a asistenta social, o sarxento Parga, Pepe, a avoa Lola e o avó Xaquín merecen mención á parte. Con Zapatillas rotas, Xabier Quiroga confírmase como un dos mestres da novela galega do noso tempo. Novela conmovedora, divertida, emocionante, memorable. Aventuro, eis a primeira e moi gabanciosa crítica, que será unha obra que interesará a moitos lectores e lectoras. Beizóns, Xabier.

Sobre o terrorismo machista

16 de Setembro de 2014/en Artigos, Artigos Faro de Vigo, Dereitos_humanos, Educación, Educación_para_a_Paz, Feminismo, Goberno Feijoo, Goberno Rajoy, Política, Recurso_didáctico, Sociedade, Socioloxía, Xornalismo, Xustiza/por bretemas

No artigo da semana en Faro de Vigo reflexiono sobre a escalada da violencia machista do pasado mes de agosto.

Este verán produciuse en Galicia unha escalada de violencia machista. Até finais de agosto foron seis as mulleres asasinadas (catro na provincia de Pontevedra) polos seus maridos, noivos ou amantes ou polos seus ex maridos, ex noivos ou ex amantes, un número de vítimas que duplica as de todo o pasado ano, sendo o peor rexistro deste tipo dos últimos cinco, semellante ao doutras comunidades como Catalunya e Madrid de moito maior poboación. Escalada que tamén se produciu no conxunto do estado, onde estas cifras criminais son tamén tremendas, xa que até o pasado seis de setembro eran 41 as vítimas da violencia machista, dez máis que na mesma data do ano anterior, xa preto das 55 de todo o 2013. Cifras a engadir á estatística da última década na que se levan computadas máis de setecentas mulleres asasinadas. Unha barbaridade que debera ser considerada e abordada como un fenómeno terrorista, unha lacra a erradicar de raíz, un problema político e social de primeira magnitude.

Porén, este noxento terrorismo machista non recibe por parte da nosa sociedade no seu conxunto, nin dos seus poderes públicos en concreto, a mesma repulsa e a mesma severidade que a lacra do terrorismo político. Quizais iso explique as razóns polas que as penas para os condenados polos delitos asociados á denominada “violencia de xénero” son sensiblemente menores ás dos crimes políticos. Quizais iso explique que diante da opinión pública este crimes contra as mulleres se transformen en froitos dunha cegueira transistoria por un amor non correspondido, polo feito de ter sido abandonado, por un ataque de celos ou mesmo pola falta de traballo do asasino. Quizais, tamén por iso, os actos de repulsa por cada un destes asasinatos case nunca convoquen a milleiros e milleiros de persoas, quedando reducidos á rotina dos minutos institucionais de silencio, á expresión da dor das familias e amizades nos enterros e ás teimosas mobilizacións de resistencia do movemento feminista. Quizais por iso a excarcelación prematura destes asasinos non provocara nin as protestas nin a indignación da doutros autores de atentados. Quizais por iso eses centos de mulleres asasinadas non recibiron a consideración de vítimas do terrorismo. Semella que estes asasinatos continuos de mulleres fosen apenas unha inevitable e fatal expresión dunha violencia no eido do privado imposible de atallar, un fenómeno que non provocou aínda suficiente “alarma social” para ser abordado como cuestión de estado.

A pesar de que xa hai case dez anos foi aprobada a “Lei de Medidas de Protección Integral contra a Violencia de Xénero” a loita contra o terrorismo machista nunca chegou a formar parte do primeiro plano da axenda pública, aquela que manexan os poderes públicos e os medios de comunicación. Así o entenden as organizacións feministas que a pasada semana entregaron no Parlamento Galego unha táboa reivindicativa na que reclamaban a posta en marcha dunha serie de medidas contra a violencia machista, no marco dunha abordaxe integral do problema. A loita contra a lacra machista non é unha responsabilidade só das políticas e departamentos de Igualdade, xa que corresponde a acción global dos gobernos.

As medidas educativas encabezan sempre estas accións destinadas a combater o virus machista que inocula de forma silenciosa a sociedade. Sexa por medio de programas coeducadores nos centros, rachando xa dende a educación infantil e primaria cos funestos estereotipos actuais do universo rosa de princesas para as nenas e dos superheroes violentos para os nenos, como polos programas de educación afectivo-sexual impartidos para o alumnado adolescente de Secundaria, nos que se deberían poñer en cuestión os funestos modelos de amor de cadeado, onde hoxe teñen a súa orixe moitos comportamentos machistas e violentos da nosa mocidade e mesmo algúns destes crimes.

Por importantes que sexan, para loitar contra esta violencia machista non abonda coas medidas educativas. Precísase, ademais, completar o mapa de xulgados especializados en violencia de xénero e poñer en marcha medidas para axilizar a tramitación de denuncias. Cómpre desenvolver campañas de concienciación sobre a corresponsabilidade social para illar aos agresores. Como tamén é necesario respectar un protocolo de actuación a respecto do tratamento da violencia de xénero nos medios de comunicación na liña das recomendacións do Colexio Profesional de Xornalistas. En definitiva, requírense medios para desenvolver programas específicos nos eidos xudicial, sanitario, laboral, asistencial e de protección das vítimas e das súas familias. E, polo tanto, a mobilización de recursos económicos públicos, o que resulta incompatible coas políticas de recortes nunha cuestión de estado coma esta.

Onte 1082: Terrorismo machista

10 de Setembro de 2014/en Dereitos_humanos, Educación, Educación_para_a_Paz, Feminismo, Goberno Feijoo, Política, Recurso_didáctico, Sociedade, Xustiza/por bretemas

Tras a intervención do vicepresidente Rueda sobre a escalada de violencia machista en Galicia, diante dunha bancada do Goberno baleira, Carme Adán preguntou na tribuna: «Imaxinemos, por un momento, que estivésemos a falar de sete persoas mortas por terrorismo. Vostedes cren que non estaria aquí Feijóo?» E non lle falta razón á deputada do BNG cando fai este duro paralelismo, xa que o terrorismo machista debe ser considerado como unha cuestión de estado, un problema político e social de primeira magnitude. Así o entenden as organizacións feministas que entregaron onte ao vicepresidente unha táboa reivindicativa de medidas contra a violencia de xénero, que van dende accións educativas e sanitarias, a outras referidas coa xustiza e a seguridade, o emprego, o apoio ao asociacionismo feminimo, a erradicación da publicidade sexista ou o protocolo de actuación dos medios de comunicación sobre esta cuestión. Para combater a lacra do terrorismo machista non abondan os minutos de silencio. Requírese que pase ao primeiro plano da axenda pública. Daquela, a bancada azul non quedaría baleira cando se abordase no Parlamento.