Onte 751: Liber 2013

/en , , , , , , , /por

Decepcionoume Liber 2013. A mudanza de ubicación a Madrid Arena non abondou para facer despegar unha feira na que se puxo en evidencia a profunda crise do sector editorial español e a actitude melancólica de boa parte dos editores. Crise expresada de forma contundente polos datos do estudo de Comercio interior del libro 2012 (presentado ao comezo da feira) que amosan unha redución das vendas do 10,9% no conxunto do sector (2.471,48 millóns de euros); un decrecemento do 4,9% no número de títulos editados  (79.175) e xa de apenas o 2,2% dos exemplares fabricados (280 millóns). Crise considerada estrutural pola maioría dos editores, como consecuencia do tránsito do paradigma da comunicación cultural e do proceso de hibridación do soportes de edición. Un diagnóstico que obriga a reconsiderar as bases sobre as que funcionou, ate agora, a cadea de valor do negocio editorial. Datos e actitudes que, porén, contrastan coa escasa presenza de novos proxectos e iniciativas nos corredores deste Liber, onde nin sequera no mal chamado «Corner Digital» se presentaron grandes novidades, quizais coa excepción dos diversos proxectos de préstamo bibliotecario de e-books e da plataforma Nubico, que fixo un importante esforzo publicitario.

Polo que atinxe á presenza galega, máis alá de que por segundo ano consecutivo nin a Xunta de Galicia nin a Asociación Galega de Editores tivemos na feira espazo de seu (os medios cos que contamos non o permiten), o máis novidoso foi a presentación de Sueños del Gatipedro, un selo infantil do que son socios a editorial Galaxia e Fol Música da discográfica Boa. As dúas primeiras e magníficas novidades, o salto ao castelán de Mamá Cabra e Magín Blanco, aventuran para o proxecto un éxito que agardamos rotundo.

Con todo, o que máis atención me chamou deste Liber foron as intervencións dos políticos do Partido Popular na cea de entrega dos Premios de Fomento da Lectura, que foi presidida polos príncipes de Asturias. Tanto José María Lasalle, secretario general de Cultura, como Ignacio González, presidente da Comunidad de Madrid, leron dúas excelentes pezas literarias sobre a historia do libro, o papel esencial dos editores e o valor do libro e da lectura para a formación integral das persoas. Porén, non fixeron referencia ningunha ás políticas públicas arredor do libro e da lectura. Ningún dos dous falou de recortes orzamentarios nas partidas para adquisición de fondos para bibliotecas ou para programas de fomento da lectura, o obxecto deste premios outorgados pola Federación de Gremios de Editores de España. Ninguén se referiu ao papel do sistema educativo na lectura nin sequera á posibilidade de apoio dos poderes públicos na promoción do libro editado en España no mercado internacional. Apenas unha referencia confusa aos retos da nova lei de propiedade intelectual e da «necesaria reforma do código penal no referido á loita contra a pirataría». Quedei abraiado, coma o resto dos presidentes das asociacións de editores que compartimos mesa, pola elegancia coa que se poden botar fóra os balóns máis comprometidos. Como tantas outras veces en actos deste tipo, saín coa impresión de que os responsables dos poderes públicos substituíron as políticas públicas de lectura por discursos fermosos sobre a importancia da lectura. Abóndalles. Deste xeito nin sequera xa teñen que xustificar os recortes nin a erradicación de programas básicos como o da adquisición de novidades editoriais para bibliotecas públicas.

O vindeiro ano será Barcelona quen recolla a testemuña da imprescindible renovación de Liber.

Onte 747: Orzamentos para Cultura

/en , , , , /por

As primeiras informacións sobre os Orzamentos Xerais para 2014, os que Montoro cualifica da recuperación, suporán máis recortes para a Cultura. Dúas partidas claves coma a de Bibliotecas (43,21 millóns de euros) e Cine (48,21 millóns) baixan de forma significativa, a primeira un 8,5% e a segunda un 12,4%. Con estas cifras, é probable que en 2014 continúe a cero (por segundo exercicio consecutivo) a partida do Goberno destinada a colaborar coas CC.AA. na adquisición de novidades editoriais para bibliotecas públicas; o que suporá unha nova catástrofe para o sector da edición cultural española nas súas diversas linguas. Sen menoscabo de afinar a análise dos orzamentos con cifras máis detalladas (ás que non tivemos aínda acceso), é moi difícil que así o sector cultural poida iniciar en 2014 a súa recuperación.

Hora galega

/en , , , , , , /por

No artigo da semana en Faro de Vigo reflexiono sobre as posibilidades de mudanza horaria e adopción da chamada «hora galega»:

Hai sete anos comentabamos aquí a proposta aprobada na XIIª Asemblea Nacional do BNG de axustar a hora de Galicia á do meridiano de Greenwich, o que suporía atrasar unha hora os nosos reloxos, tanto no horario de inverno coma no de verán. Foron daquela moitos os comentaristas da corte, tanto tiña que estivesen instalados en Madrid ou chantados na propia terra, os que decontado consideraron provocadora esta proposta, cualificándoa de “estupidez inadmisible” propia de nacionalistas dispostos a rachar coa unidade española. Iniciativa que tamén foi rexeitada de raíz por algúns políticos galegos como Alberto Núñez Feijóo, entón á fronte da oposición conservadora, quen no parlamento galego presentou unha pregunta ao presidente Pérez Touriño ao respecto, considerando que o que denominou como “autodeterminación horaria” deterioraba a imaxe de Galicia, lembrando que José Blanco, secretario de Organización do PSOE, a cualificara como unha “chorrrada”.

Porén, a iniciativa do BNG, que inicialmente fora presentada por Lito Prado, entón militante do BNG de Ourense, non tiña intención ningunha arredista, xa que dende unha posición ecoloxista apenas pretendía poñer en evidencia un desaxuste obxectivo que sofre Galicia, como a maior parte das comunidades autónomas (non esquezamos que o meridiano de Greenwich debuxa a súa liña entre Aragón e Castelló), con respecto á hora central europea (UTC / GMT + 1) adoptada como oficial por España desque o impuxo Francisco Franco o 7 de marzo de 1940, como un xeito de expresar a súa querenza polo réxime de Hitler. Transcorridos case setenta e cinco anos, aquela excéntrica decisión do ditador de adoptar a hora centroeuropea, poderiamos chamala tamén “hora alemá”, continúa vixente como outra herdanza rotineira do franquismo, a pesar dos prexuízos económicos (sobre todo os referidos os elevados consumos enerxéticos) que ocasiona afastarse do horario solar medio adoptado polos países co que compartimos fuso horario como o Reino Unido, Portugal (tanto no seu territorio continental coma insular), Marrocos ou a maior parte dos países da África subsahariana. En conclusión, se empregásemos criterios exclusivamente xeográficos, a hora oficial de España debería ser unha menos da que contamos dende 1940, tal como propuxo tan razoadamente en 2006 o BNG para Galicia.

Mais o que resulta paradoxal do caso é que aquela proposta de reintegración ao fuso horario xeográfico, recibida de forma tan abrupta polo PP e PSOE –probablemente por unha actitude seitaria inconsciente, que os leva de forma rotineira a negar validez a calquera proposta nacionalista, sen valorar o seu axeitamento aos intereses xerais–, será debatida grazas ao informe presentando pola subcomisión ou grupo de traballo para o estudo da “Racionalización de horarios, a Conciliación da vida persoal, familiar e laboral e a Corresponsabilidade”, tras ser aprobada pola Comisión de Igualdade do Congreso dos Deputados coa abstención dos grupos de esquerda por considerar que “non afonda en resolver os obstáculos da conciliación”. Se o Goberno ten en conta este informe, a chamada hora galega (canaria ou portuguesa) podería ser a hora española do futuro inmediato. Mudanza significativa para os hábitos e formas de vida cidadá que expresaría, ademais, a posibilidade real de modificar moitos outros marcos e límites que, dende a Reforma Política, os partidos da alternancia consideraron coma fixos e incuestionables.

A proposta de mudanza horaria, elaborada por un grupo de deputados e deputadas, coa participación de numerosos expertos de diversas disciplinas, asume que supoñería unha importante transformación de usos e costumes, tanto nos eidos escolar, laboral, comercial coma social, cunha imprescindible modificación e racionalización dos seus horarios. Un cambio que axeitaría o noso reloxo biolóxico co solar, axustando as nosas rotinas á luz e escuridade naturais, mais que, inevitablemente, debería ir acompañado dunha redución significativa das horas dedicadas ao traballo, rematando coas xornadas prolongadas (e tan frecuentes nalgúns sectores) do abrente ao solpor. A mudanza horaria non pode ser allea tanto ao respecto efectivo á lei de igualdade como a dunha normativa laboral que, a pesar dos seis millóns de parados, é rebentada decote pola carencia de inspeccións e pola flexibilización abusiva da contratación amparada pola recente reforma laboral. Só compartindo o traballo existente e organizando racionalmente as súas xornadas se poderá acometer unha conciliación efectiva coa vida familiar. Ogallá esta adopción da ventureira hora galega supoña tamén o inicio dunha revolución no reparto efectivo e organización do traballo, como na igualdade entre homes e mulleres.

Fracaso olímpico

/en , , , , , , /por

No artigo da semana en Faro de Vigo reflexiono sobre as consecuencias políticas do fracaso da candidatura de Madrid 2020:

Tras catro fracasos, tres consecutivos, e un cento de millóns de euros gastados en xestión (publicidade, viaxes, lobbies…) e máis de seis mil cinco centos millóns en infraestruturas (case unhas vinte veces o que custou a Cidade da Cultura do Gaiás compostelano), a candidatura do concello de Madrid a celebrar uns Xogos de verán debería asumir o seu fracaso olímpico e nun exercicio de realismo desistir da súa angueira.

Desque en 1965 o alcalde Carlos Arias Navarro (o que pronunciou o histórico “Españoles: Franco ha muerto”) presentara a candidatura para os Xogos de 1972, que se se celebraron en Múnic, Madrid nunca foi capaz de convencer cos seus encantos e argumentos ao centenar de membros do Comité Olímpico Internacional. Unhas veces foron as circunstancias políticas, outras as dificultades de seguridade e, nas últimas ocasións, a permisividade española sobre a dopaxe e a cultura do xogo limpo, as principais feblezas atopadas para explicar o feito “incomprensible” de que non fose escollida a candidatura madrileña fronte a de cidades como Londres (2012), Río de Xaneiro (2016) e Toquio (2020). Fracasos que, porén, non disuadiron a recuncar na tentativa a uns promotores, vinculados sempre co Partido Popular, movidos (probablemente no seu inconsciente político) a emular e superar o éxito rotundo daquela Barcelona 92 de Pasqual Maragall (tamén de Jordi Pujol e Felipe González), capaz de transformar coa organización dos Xogos toda a cidade e de presentar ao mundo unha imaxe moi atractiva de Catalunya como un país europeo moderno e cosmopolita.

Na reunión do sábado en Bos Aires, as intervencións de Samaranch Jr., Pau Gasol e do príncipe Felipe (que tamén presentaba a súa candidatura a unha rápida sucesión,) non abondaron para presentar o sentido e a singularidade do relato da candidatura española nin para agochar o deterioro actual da imaxe internacional de España. Abonda con seguir os medios internacionais de referencia, como “The Wasington Post”, para entender que o fracaso de Madrid 2020 ten moito que ver coa imaxe dun país que, “a pesar do optimismo da súa poboación”, é incapaz de solucionar politicamente as súas tensións territoriais e afrontar as súas lacras da corrupción política e das maiores taxas de desemprego da Unión Europea. Eis o fracaso do proxecto da mal chamada “Marca España”, agochado de forma sistemática pola burbulla oficialista dalgúns dos xornais madrileños, capaces de vender un encontro de Rajoy e Obama, que durou menos dun minuto e tivo lugar nun corredor das reunións do G-20, como un aval do presidente estadounidense a política de reformas do goberno popular e sinal inequívoco de recuperación económica española.

En Bos Aires, o equipo de asesores Mariano Rajoy soubo do sabor do pan que coce o demo. Deseñaron a segura elección de Madrid 2020 como unha escenificación internacional da saída da crise e da confianza dos investidores e dos mercados na “Marca España”, así como unha válvula de escape capaz de ocultar o escándalo de Bárcenas, que presupón o financiamento ilegal do PP. E coma se estivese ao pé do castelo de Soutomaior diante dos mandos do partido en Galicia, o presidente galego sacou peito e na tribuna do Hilton bonaerense leu un discurso que presentaba a España como “o gran éxito económico do mundo” (si, o que leron). Por desventura para el, os membros do COI, que mantiñan dúbidas sobre a credibilidade da candidatura española, axiña as despexaron diante de semellante ataque da perigosa doenza de triunfalismo. O fracaso de Bos Aires deixou a Rajoy como aquel rei nu do conto do traxe novo do emperador de Andersen.

Mais non nos enganemos. O fracaso olímpico das candidaturas de Madrid é apenas o dun modelo político e económico baseado na construción con inxentes cantidades de cartos públicos de grandes instalacións e infraestruturas, na cultura do espectáculo e nas actividades de baixo valor engadido. En definitiva, como tamén sucede co proxecto de Eurovegas, auspiciado polo mesmos políticos madrileños, na aposta por un modelo económico baseado nos sectores da construción e do turismo, que se amosou como unha das principais causas da crise actual.

Coma un xeito de xustiza poética, a decepción do Madrid 2020 obrigará ao Goberno de Rajoy a enfrontarse con severidade e maior dedicación aos problemas reais. En primeiro lugar, ás portas da diada do 11 de setembro,  á repercusión internacional da reivindicación independentista (Catalunya achega o 18% do PIB español, o 25% das exportacións), na que é probable se abra unha posibilidade de negociación no marco europeo. En segundo, a abordar a modificación do modelo produtivo capaz de reducir unhas taxas de desemprego que se agoira se manterán por riba do 20% ao longo da década, o que non axudará á comprometida redución do déficit. Cómpre abandonar os elefantes brancos de grandes estadios e arquitecturas efimeras e substituílos por investimentos en educación, sanidade e innovación, prioridades de calquera estado moderno que pretende recuperar a sensatez.

Onte 722: A millonada de Bale

/en , , , , , , , , /por

Rin un pedazo coa páxina de The Guardian na que se pregunta como se podería gastar en España a millonada (85 millóns de libras, cen millóns de euros) que pagou Florentino por Gareth Bale. Utilizando diversas comparacións, o texto facilita a comprensión do que a todas luces semella un caprichoso disparate en termos económicos e sociais do fachendoso empresario do grupo ACS. Cen millóns de euros equivalentes a 25 millóns de tapas de patacas bravas, todo un referente para os millóns de turistas británicos que nos visitan. Máis tamén, unha millonada que supón o salario mínimo anual de once mil traballadores dun estado con seis millóns de persoas desempregadas; un 0,1% da cantidade do rescate público dos bancos e caixas españois ou o equivalente a cantidade que en 2011 o Goberno de Zapatero destinou para axudas «a cultura, lecer e relixión (imaxino que nesta cifra non computa as entregadas á igrexa católica)».

As irónicas comparacións do xornal «laborista», unhas máis afortunadas e documentadas ca outras, expresan entre liñas a necesidade de reconversión do sector do fútbol profesional español. Un formidable tinglado sostido con respiración asistida pola burbulla dos dereitos televisivos e pola tolerancia infinita da Axencia Tributaria e da Seguridade Social coas que os clubes manteñen unha débeda de 524 millóns de euros, na que non se contabiliza a daqueles catro (entre eles o Madrid e o Barcelona) que non se converteron en Sociedades Anónimas Deportivas, de cuxas cifras a administración do estado non ofrece información. Unha millonada á que habería que engadir os case 900 millóns de euros de débeda que os clubes manteñen coas entidades de crédito, algunhas hoxe en mans públicas como Bankia ou Novagalicia. Estas empresas futbolísticas privadas teñen a fortuna de recibir tanto dos bancos como do Goberno un trato extraordinariamente comprensivo e deferente, o que como todos sabemos non sucede con outros sectores industriais e dos servizos nestes tempos de grandes sacrificios, a maior parte a costa da clase traballadora. E se dubidamos deste trato de favor que recibe o fútbol profesional, abonda con ler un artigo moi esclarecedor do economista da Universidade de Vigo Santiago Lago no que se estima que a débeda dos clubes de fútbol só co Estado (eses máis de 500 millóns) é equivalente aos recortes que no ano 2012 se realizaron nas políticas públicas de I+D. Aí queda outra comparación para reflexionar.

O fútbol profesional español precisa un saneamento total. Urxe desatoar as cloacas dos amaños de partidos (outra das formas da corrupción), mais tamén obrigar a todos os clubes a respectar idénticas regras societarias, desde o cumprimento das súas obrigas tributarias, pasando polo establecemento de topes salariais á fiscalización das súas contas. Medidas que, non hai outro remedio, levarían ao severo enmagrecemento que xa padecen os clubes en concurso de acredores (pasoulle primeiro ao Celta durante o seu calvario, sucédelle agora co seu ao Deportivo). Mais serían medidas que a longo prazo redundarían en facer a competición (sobre todo a da primeira división) máis igualada, equitativa e emocionante para as afeccións. Coa ostentosa fichaxe do dianteiro galés, só se incrementa a velocidade dunha carreira cara ningures. Cantas tapas de patacas bravas custará cada un dos goles futuros de Bale?  A cantos postos de traballo con salario mínimo equivalerán cada unha das súas asistencias a Cristiano Ronaldo? Cantos libros se poderían mercar para as bibliotecas públicas con cada unha das súas veloces galopadas?

Publicado en Galicia confidencial.

Onte 717: Borrados

/en , , , /por

O dos discos duros do PP éche coma un conto. Comezou cun exercicio encomiable de transparencia: non se sabe quen destruíu os discos duros de ambos os dous ordenadores do tesoureiro un mes despois de que a Policía visitase a sede do partido de Rajoy. Proseguiu cun esquecemento sen importancia: a señora María Dolores de Cospedal omitiu este detalliño rotineiro na súa declaración como testemuña do caso Bárcenas diante do xuíz. Continuou cun exceso de seguridade informática (aparentemente) irreparable: a preceptiva copia de seguridade diaria dos arquivos de Luis Bárcenas gravábase cada noite en diferido nos servidores de Génova baixo un sistema tan sofisticado de almacenamento seguro que agora non hai hacker que sexa capaz de recuperar a información. Sen dúbida, un disgusto para os responsables do partido, que non puideron atender coa debida dilixencia a solicitude de Ruz, realizada con tanta cautela e antelación. E como o que naceu torto pode rematar aínda máis revirado, o avarento Bárcenas coidouse ben de gravar pola súa conta e risco, fóra do sistema, arquivos no seu pendrive, agochando, quizais, algunhas sorpresas para Mariano e María Dolores. «O PP actuou cos ordenadores como con todo o material» confesou Floriano para xustificar que os discos propiedade do partido fosen borrados, no marco da estratexia de reutilización de material de oficina na que está comprometida a dirección popular, que supoñerá aforros sen cuantificar e outro exemplo máis de austeridade e xestión eficiente. Non lle falta razón  ao segundo de Cospedal, nunca foi doado colaborar coa xustiza e ao tempo cumprir coa Lei de Protección de Datos. Non vos riades, que o conto é triste.

Peinador castigado

/en , , , , , /por

No artigo da semana en Faro de Vigo volvo sobre a situación do aeroporto de Peinador:

Esculcando nos libros da historia local de noso foi como souben que hai oitenta e seis anos comezaron a desembocar en Vigo os camiños do aire, cando se realizou a primeira tentativa da súa incorporación ao mapa das rotas aéreas peninsulares. O 9 de setembro de 1927 aterrou na praia de Panxón o «Maribú», un avión da Unión Aérea Española co que esta compañía de capital hispano-alemán estudaba a posibilidade de establecer unha liña aérea que comunicase as cidades da beiramar galega (Ferrol, A Coruña e Vigo) coas portuguesas de Porto e Lisboa e destas con Sevilla e Madrid. A aquel Junkers para dous pilotos e catro pasaxeiros levoulle catro horas a viaxe directa dende Madrid, a unha velocidade máxima de 170 km por hora. Da viaxe do «Maribú» deixou testemuña o obxectivo de Pacheco que fixo a primeira serie de fotografías aéreas de Vigo tomadas dende un avión. Dous anos despois, abriuse o porto de Vigo ao tráfico de hidroavións, mais habería que agardar vinte e cinco anos até aquel 25 de abril de 1954 no que aterrou sobre a pista de mil cinco centos metros de Peinador un DG-3 de Iberia inaugurando o enlace aéreo Madrid-Vigo.

Non é lenda urbana ningunha. Peinador foi construído, literalmente, pinga a pinga polos vigueses, co esforzo dos nosos avós e dos nosos pais. Durante os anos de entusiasmo republicano, o concello, co apoio dalgúns empresarios vigueses, pulou polo proxecto de construír un aeródromo terrestre nuns terreos próximos ao primeiro apeadeiro do tranvía Vigo-Mondariz, bautizado como «Peinador» en homenaxe ao emprendedor galeguista Enrique Peinador Lines. En 1936 deseñouse un primeiro proxecto para Peinador con tres pistas de voó e unha estrada de circunvalación. Tras o levantamento militar, o goberno obrigou aos veciños dos concellos de Vigo, Lavadores e Mos a traballar dous días de cada mes sen remuneración ningunha na construción do futuro aeroporto. Unha prestación persoal que podía ser redimida –só por uns poucos, ben adiñeirados– pagando en 1937 doce pesetas á Junta del Aeropuerto de Vigo. A apertura da primeira liña regular do aeroporto de Lavacolla en 1937, que unía Santiago, Salamanca, Valladolid e Zaragoza, adiou o ritmo dos traballos de Peinador, que serían recuperados unha década despois. Tras a posta en marcha da liña de Aviaco con Madrid no 54 e con Barcelona no 58, o pulo industrial vigués foi tirando de Peinador, que cada década foi sometido a obras de ampliación da terminal de viaxeiros e dos servizos de axuda á navegación.

Tan alicerzado na historia viguesa e dos vigueses, o castigo actual que está sufrindo Peinador deixa tamén moi tolleita, eivada, á nosa cidade metropolitana. Viaxar a Peinador é cada día máis difícil e, por riba, moito máis caro. O noso aeroporto metropolitano perde viaxeiros, conexións e frecuencias. Unha auténtica sangría que de no ser atallada decontado, sen dúbida, o levará a perder a súa categoría (relegándoo a un carácter subalterno) e máis tarde, quizais, á súa quebra e peche. Porén, non é doado reverter unha situación, que ten a súa orixe tanto na diminución da actividade económica na nosa área metropolitana (estímase que o 45% dos viaxeiros de Peinador son profesionais e de negocios) como na dopaxe (subvencións directas a determinadas liñas áereas e destinos que adulteran a libre competencia) coa que funcionan as tres terminais competidoras de Porto, Santiago e A Coruña.

Vigo non pode resignarse a perder a súa conectividade aérea e o seu carácter histórico de cidade cosmopolita e transoceánica, pares do seu ADN. Na xusta defensa do seu aeroporto, Vigo non pode deitarse nos brazos do vitimismo paralizante nin na antipática confrontación visceral e improdutiva con outras cidades amigas, e moito menos coas súas cidadanías. Vigo sempre traballou a prol da integración de todas as cidades no proxecto galego e no do eixo da antiga Gallaecia. Vigo foi, é, e deberá ser no futuro, a cidade metropolitana que lidera os procesos de modernización e innovación en Galicia. Razón pola que cómpre mudar a confrontación pola cooperación, as negociacións bilaterais polas multilaterais e os vellos modelos centralistas polos máis modernos e eficaces da rede e da innovación.

Vigo (as súas institucións e cidadanía) ten que exixir con maior firmeza e determinación, acudindo a todas as instancias ao seu alcance (sen desbotar a xurídica da Unión Europea), a desaparición das subvencións públicas (tanto en España como en Portugal) ás liñas aéreas. Vigo debe promover a creación dun comité técnico aeroportuario do Eixo Atlántico (ou noroeste peninsular) que elabore unha proposta estratéxica para o desenvolvemento das catro terminais deste espazo aéreo baixo os criterios de especialización de tráficos (tanto de viaxeiros como mercadorías), destinos e bases operativas como de complementariedade de frecuencias e enlaces europeos e intercontinentais.

Por riba dos intereses políticos curtopracistas, a racionalidade indica que a saída para un conflito de intereses como o dos aeroportos do noroeste peninsular pasa por tratar a todos os protagonistas coas mesmas regras de xogo, sen menoscabo de atender aos intereses de carácter xeral. É perfectamente posible.

Onte 712: O paseíño de Ribadumia

/en , , , /por

Rajoy concedeulle ao Partido Popular de Galicia o protagonismo do paseíño de Ribadumia. Apenas oitocentos metros para ser acompañado no seu esforzo atlético por vinte dos mandos galegos máis escollidos, acompañados polo agarimo das cámaras e moi lonxe da incomodidade dos micrófonos. Un paseíño saudable, un xesto deportivo previo a un cumprido xantar galego (seguro que baixo unha carpa) de polbo e carne ao caldeiro cun cento de dirixentes coidadosamente convidados por Rueda e Louzán. Un limiar, tamen, da mobilización do vindeiro sábado en Soutomaior na que, por fin, o presidente anunciará a saída da crise económica.

Para os responsables do gabinete de comunicación de Rajoy a intención do paseíño de Ribadumia é expresar o acougo do presidente no seu retiro galaico, alleo ás mentiras de Bárcenas e de Pedro Jota e aos ruxerruxes e intrigas madrileñas do partido. Para os responsables do PPG, o paseíño é outra demostración  do peso e da influencia sobre o presidente da organización galega, capaz de arroupar a Mariano nos transos máis difíciles. Mágoa que estas intencionalidades mediáticas se fagan a costa da dignidade dos medios chamados para fotografar o paripé e a percorrer en diferido as pegadas dos zapatos (as zapatillas son para os paseos de seis quilómetros) de Rajoy. Con todo, ao paseíño de Ribadumia pode tirárselle máis miga do que parece.

Teño para min que tras o estraño empeño da presidencia do Goberno por parte de Rajoy vai ser moi difícil para o Partido Popular de Galicia volver upar a un dos seus dirixentes an Madrid. Nas fotos do paseíño percíbese que o fulgor de Feijóo decaeu un chisco. O noso presidente semella triste. Tan activo hai un par de anos nos medios madrileños, nesta lexislatura diminuíu notablemente a súa aura e xa non se presenta con aquelas ínfulas de renovación que acredita a condición de sucesor. Un decaemento ao que non foron alleos nin os efectos das fotos co narcotraficante Marcial Dorado nin a aparición das informacións sobre unha posible conexión galega do caso Bárcenas e de presunto financiamento ilegal do PPG, probablemente filtradas dende as proximidades de Genova.

Como tamén é significativo que na comitiva deportiva non apareza en posicións destacadas (mesmo non sabemos se participou no xantar) o responsable do partido (e da deputación) en Ourense. Un «detalle» que expresa xerarquía, mais que con certeza non se repetirá en Soutomaior. Como tamén é salientable a presenza protagonista de Carlos Negreira (un home que non perde o sorriso), responsable do PP na Coruña, íntimo de Feijóo, como do conselleiro Hernández, asumindo ambos os dous cada día un maior protagonismo nos medios. Dos dirixentes populares vigueses, amortizada Corina Porro, xa só queda Chema Figueroa e Enrique López Veiga, confirmados así como aspirantes a baterse en duelo co alcadismo de Abel Caballero. Así  é de sufridiña a política popular.

Onte 710: O síntoma de Baralla

/en , , , , /por

Non é sorpresa ningunha o sucedido onte no pleno do concello de Baralla. O veterano alcalde non dimite xa que «pedín desculpas ao PP e mas aceptaron», unha forma de recoñecer que a lexitimidade do seu cargo está nos órganos de dirección do seu partido e non na veciñanza que o elixiu. Unha boa lección de democracia orgánica. Como é probable que considerase abondo que durante o pleno expresase unha confusa desculpa («errar é de humanos e de sabios é retificar», dixo) e admitise  a súa «imprudencia» por pronunciar «unhas palabras no fragor dunha discusión». Non debe estrañar a ninguén este comportamento xa que o alcalde de Baralla actúa conforme ao protocolo da «ética dos vencedores», completamente allea ao proceso de recuperación da memoria e da dignidade das vítimas da ditadura franquista (4.600 persoas asasinadas en Galicia), que atribúen ao pensamento esquerdista e republicano. A construción dun relato común sobre o sucedido na Guerra Civil e na Ditadura, unha nova memoria colectiva, precisa un consenso político e social do que aínda carecemos. Só nese novo contexto será posible aprobar unha lei que declare delito a exaltación, defensa ou negación dos crimes franquistas, como sucede en Alemaña cos do nazismo. O sucedido en Baralla é un síntoma dunha doenza cívica moi dolorosa, a da impunidade, que ameaza o sistema democrático.