Editorial Cíes e Marcial Lafuente Estefanía


No suplemento “Estela” (do dominical de Faro de Vigo), J. A. Otero Ricart publica unha interesantísima reportaxe sobre a Editorial Cíes, fundada en Vigo en 1941 por Eugenio Barrientos, o daquela propietario da libraría Tetilla, e destinada a edición de publicacións populares. Barrientos comezou publicando novelas policiais, mais consolidou a súa actividade (durante máis dunha década) coas novelas de vaqueiros de Marcial L. Estefanía, un escritor republicano que se asentou daquela nas Travesas (do que actualmente se prepara un documental). Na reportaxe, da man de Federico, o fillo de Estefanía (actual propietario de Cíes), relátase aquela interesante peripecia editorial da que tiñamos noticia polos traballos de Francisco Fernández del Riego. Para a recuperación da memoria da edición en Galicia, conviría seguir afondando no traballo desenvolvido por Barrientos que, ademais, das populares novelas de vaqueiros publicaba textos de literatura xuvenil de rancio sabor franquista (dos que temos só noticias dalgún título da súa colección “Amenus”). Seguiremos procurando noticias de Cíes.

Clicando sobre as imaxes pode lerse a reportaxe.

"Anxel Casal,un editor para un país"

O pasado día do libro presentouse Ánxel Casal, un editor para un país (Catálogos de Lar e Nós), un magnífico volume, coordinado por Alfonso Mato e coeditado polo Seminario de Estudos Galegos e o Consello da Cultura Galega. A edición desta obra supón, tras o traballo de Ernesto Vázquez Souza, un paso definitivo para fixar a historia da edición en galego no primeiro terzo do século XX, xa que se compila e cataloga todo o fondo bibliográfico editado por Ánxel Casal en Lar (xunto a Leandro Carré Alvarellos) coma logo en Nós, xa en solitario, onde se recollen todos os nosos clásicos da xeración das Irmandades da Fala e do Seminario de Estudos Galegos. Ademais, a publicación desta obra ten particular importancia para a difusión do fondo bibliográfico histórico en galego (o que constitúe un formidable recurso didáctico para o ensino da literatura galega do século XX), xa que tamén se pode descargar na rede, incluíndo a reprodución da totalidade das cubertas dos libros publicados polo editor mártir. Tras o éxito rotundo da celebración do ano dedicado a Xosé María Álvarez Blázquez, a edición do catálogo de Casal volve poñer sobre a mesa a necesidade de dedicarlle unha homenaxe semellante ao editor que “fixo máis que todos nós”. Beizóns a Alfonso Mato e ao seu equipo de colaboradores por tan formidable achega.

Ediçoes Nelson de Matos: ler para crer

Levaba varias semanas buscando un oco para preparar unha anotación en condicións sobre a posta en marcha das Ediçoes Nelson de Matos, a nova editora literaria promovida polo noso amigo e grande editor Nelson de Matos. Despois de vinte e tres anos á fronte de ediçoes Dom Quixote, converténdoa na editora portuguesa de referencia, logo da súa recente aventura como editor literario de Ambar, Nelson desenvolve agora o seu proxecto editorial máis persoal e minucioso. Coa convicción do papel ético do editor como creador dun catálogo, concibido como espazo de creación cultural, e da necesidade do seu traballo constante co texto ao carón dos autores, os primeiros títulos da nova editora de Nelson aparecen organizados en cinco coleccións: “Mil horas de leitura” (Literatura), “Textos literarios” (apoio ao ensino), “Historia hoje” (historia e actualidade), “Outras direcçoes” (lecer) e “Pensar*Navegar (ensaio). Un catálogo ben estruturado e organizado que recupera a centralidade do papel do editor de cultura independente, posición tan difícil e complexa en Portugal (como tamén en España) fronte á tiranía que establecen no mercado a actual concentración tanto da edición como da distribución en librarías.
Todos os libros da nova editora levan a marca do editor coidadosa e experto: un formato común e moi manexable, un deseño de interiores magnífico e unha liña de cubertas limpa, onde o branco identificará a imaxe da editora. Dos primeiros títulos que coñecemos debemos salientar O Lavagante, o inédito de José Cardoso Pires, título xa reeditado no mesmo mes da súa aparición, o que constitúe unha mostra clara das posibilidades de éxito da nova editora. Como tamén me pareceu moi interesante Infância, quando eles eram pequeninos, un gozoso libro de entrevistas de Sarah Adamopoulos sobre a recuperación da memoria da infancia de trinta e catro personaxes portugueses. A primeira acollida dos libros non pode ser máis entusiasta e xa son moi numerosas as referencias aparecidas na prensa portuguesa.
Este novo proxecto dun editor freelancer (como gosta definirse o propio Nelson) amosan que aínda hai un oco para a edición de cultura. O traballo artesanal do editor na confección das coleccións, as tarefas minuciosas de lectura dos manuscritos, o compromiso na comunicación editorial constitúen as claves deste novo proxecto. Beicemos a afouteza deste mestre de editores para continuar na fantasía da edición cultural. Seguiremos dende Galicia estas Ediçoes Nelson de Matos, como un facho de esperanza.

Etiquetas:

Voces de liberdade, a homenaxe do PEN Clube

Onte asistín ao xantar de homenaxe a Francisco Fernández del Riego e Isaac Díaz Pardo, organizado polo PEN Clube de Galicia, con motivo da terceira edición dos seus premios “Voces de liberdade”. A organización e o desenvolvemento desta homenaxe a estes dous grandes editores da nosa memoria histórica, que contou coa xenerosa colaboración da Tenencia de Alcaldía do concello de Vigo, foi excelente. As laudatios de Marilar Aleixandre e Camiño Noia brillantes e á altura literaria do labor hercúleo dos homenaxeados. Os discursos dos políticos agarimosos, ben preparados e moi axeitados. A condución do acto do presidente do PEN galego, Luís González Tosar, amena e emocionante. Mesmo o menú foi exquisito (coa excepción das peras ao mousse con chocolate, por baixo dun nivel culinario óptimo). Con todo, o mellor do acto foron os momentos das intervencións dos homenaxeados. Don Paco debullou, petando co seu caxato no chan (aínda está ben rexo), o seu percorrido vital, insistindo en que “a miña traxectoria foi sempre de continuidade como home que son do Seminario de Estudos Galegos, sen altibaixos, adaptándome sempre aos tempos que vivimos”. Isaac, que comezou a súa parolada cunha brincadeira pouco inocente (saudou á Secretaria Xeral de Política Lingüística como a “a muller que está traballando para que o galego morra dignamente”, que logo lle replicou de forma moi elegante dicindo que “todos estabamos alí para darlle vida a lingua”), utilizou o seu tempo para gabar a don Paco: “un grande amigo do meu pai”. O único que vin un pouco fóra de lugar (nunha sesión marathoniana, durou cinco horas), foi algunha das intervencións “espontáneas” dos asistentes que na sobremesa ocuparon o atril (unha mágoa!, que desluciu un chisco un acto magnífico e tan ben preparado). Beizóns a don Paco e a don Isaac, a Tosar e ao equipo directivo do PEN Clube de Galicia por este berro de liberdade literaria galega!

Francisco Castro incorpórase a Galaxia

Francisco Castro incorporouse ao cadro de persoal da editorial Galaxia para encargarse dos Novos Proxectos (presupoño que para desenvolver os relacionados, especialmente, co mundo dixital e a edición electrónica). Un profesor e escritor experimentado e un inquedo animador cultural e da lectura como foi até agora Francisco, son un perfil moi prometedor para un convertirse nun bo editor disposto a alongar as perspectivas do libro galego. Os meus mellores desexos de éxito para el e os meus parabéns para a editorial Galaxia por tan importante fichaxe.

Etiquetas:

Conversas con Francisco Pillado

Rematei a lectura do magnífico libro de conversas co editor Francisco Pillado, preparado polo tamén editor Xosé Luna Sanmartín (quen no vindeiro mes de xaneiro publicará na nosa colección BLG dúas pezas teatrais de Manuel Varela Buxán) e publicado por Espiral Maior. Un libro sincero, descarnado, intimista, valente, indispensable para adentrarse na figura humana, intelectual, literaria e política de Pillado, unha persoa a quen lle teño dende o que coñecín tanta lei como admiración persoal. A verdade é que cada vez gusto máis de ler e editar estes libros de conversas, un xénero biográfico que permite un achegamento máis complexo e obxectivo aos seus protagonistas, estimulados (coma neste caso acontece con Xose Luna) polo entrevistador a tirar da súa memoria e da súa capacidade de reflexión. Entre os moitos aspectos que me chamaron a atención do libro salientaría, sobre todo tres: o relato do traballo de Pillado na reinvención do teatro galego contemporáneo (figura fundamental, xunto a do seu amigo e compañeiro Manuel Lourenzo, tan presente nestas páxinas); o seu traballo como autor de libros de conversas (en colaboración co seu, tamén inseparable, amigo o editor Miguel Anxo Fernán Vello, con quen preparou o de Carballo Calero e os dous volumes de Xosé Manuel Beiras, libros fundamentais para entender a cultura galega contemporánea) e o seu labor de editor vocacional en lingua galega, á fronte dos indispensables Cadernos da Escola Dramática Galega, Biblioteca do Arlequín de Sotelo Blanco e de Edicións Laiovento (no libro reconstrúese a historia deste proxecto editorial, trabe primeira da edición ensaística galega dos últimos dezasete anos). Moi interesantes son, ademais, as reflexións de Pillado sobre o estado da edición cultural no mundo, sobre a conveniencia de creación dunha editora nacional, a defensa da popularización do elitismo cultural como o mellor antídoto contra a vulgaridade reaccionaria ou as súas opinións sobre a deriva que colleu o BNG nos últimos anos, organización política na que Pillado militou de forma destacada. Un libro que recomendo vivamente.

Carlos Lema, premio de poesía Johán Carballeira

Unha noticia ben bonita: o noso amigo o editor Carlos Lema obtivo o premio de poesía Johán Carballeira convocado en Bueu. O xurado salientou que a obra gañadora por unanimidade, O xeito de Freud. Transferencias da realidade, foi escollida “pola solidez da súa construción”, o que demostra “ser moi complexo na súa elaboración”, así como pola “riqueza que establece no diálogo intercultural e intertextual co discurso contemporáneo”. Non teño dúbidas que o debú literario de Carlos será unha obra importante. Beizóns!!!

Etiquetas:

Premios da Edición 2007

Eis o resultado dos Premios da Edición 2007 fallados onte na Coruña. Para min o máis interesante da velada celebrada no Aquarium, ademais da nosa ledicia polo premio recibido polo libro de Agustín Fernández Paz (un recoñecemento alboral a unha obra que presinto vai dar moito que ler), foi a magnífica intervención institucional de Alfonso García Sanmartín.
En apenas sete minutos, o presidente da AGE debuxou con claridade meridiana a folla de ruta do sector editorial privado galego para os vindeiros anos: aposta polas políticas de lectura pública, modificación do sistema de préstamo, modernización e formación do sector e consolidación da estrutura e funcioamento gremiais. Palabras oportunas e firmes (mágoa que non aparecese sequera unha pequena referencia a ela na información nos medios) para recuperar a autoestima e o traballo solidario dos editores galegos. Boa falta fan!
O vindeiro ano, a cuarta edición desta Noite da Edición celebrarase en Vigo.