Afeccionadas celestes reclaman á volta de Notario

/en , , , /por

Tras a frustración do serán do sábado, o debate en Vigo sobre o futuro do Celta bota chispas. Hoxe recibín unha carta na caixa do correo, enviada por unhas moi veteranas seareiras. Reclaman a volta á portaría de Notario como medida salvadora. O ton da escrita é realmente dramático, expresando o seu auténtico sufrimento e impotencia para poder reconducir a situación. Eusebio Sacristán  saberá entender a reclamación destas afeccionadas?

Transcribo o texto polo  valor documental que posúe para escribir unha futura  historia heroica da afección celeste. Así vivimos aquí o perigo do descenso.

Manuel Bregado, me tomo el atrevimiento de escribirle este correo porque lo veo expreso en el Faro y siempre le leo. Somos amantes del Celta desde tiempos… lejanos; nuestro padre fue uno de los fundadores. Ahora estamos sufriendo y no comprendemos la actitud del entrenador. Es una cosa bien rara que el portero Notario que llegó a apodarse “San Notario” esté en el banquillo y lleve tiempo jugando éste que nunca mantiene la portería a cero.
El motivo de ésta es para animarle a que hablen con Sacristán y consigan  que vuelva a ponerlo, (será la única forma de, por lo menos, empatar en Alicante). No sé si los cronistas deportivos ya le han hablado del tema; me extraña que no lo hicieran. Tenemos oído que lo “desterró” por unos comentarios que hizo contra la táctica del entrenador; ¿es cierto?.
Si es así, hay que decirle a éste, que lo 1º es el Celta, y a estas alturas lo importante es garantizar la portería, aunque uno tenga que rectificar y “dar su brazo a torcer” por el bien último. En este caso no se pierde autoridad. ¿No está de acuerdo?. Me encantaría que lo tenga en cuenta y ya desde aquí le damos las gracias si consigue el cambio. Estamos, a veces, en el campo. Pero no nos atrevemos a ir el domingo próximo si está éste en la portería. Se sufre demasiado.
Un abrazo de [xxxxxx] y cinco más

Campo do Fragoso LXXIX

/en , , , /por

ARGUMENTO COÑECIDO

Para os que imos cada quince días a Balaídos non foi sorpresa ningunha o empate diante do Murcia, que afunde ao equipo noso un pouco máis nese escuro territorio das tebras e fantasmas da perda da categoría. Magoadamente, o encontro desenvolveuse cun argumento ben coñecido: un inicio moi esperanzador, no que o Celta se adiantou con dous tantos; un desenvolvemento tedioso e pouco brillante, durante a maior parte do partido, no que o Celta dominaba e a medida que transcorrían os minutos perdía gas e serenidade; e un remate dramático, no que os nosos, vencidos polo medo, recuaron e estragaron toda a súa vantaxe. Con este argumento desenvolvéronse outros empates anteriores a dous goles, fronte ao Elxe e fronte ao Levante. Partidos feitos, ambos os tres, que semellaban gañados polos celestes cando ían moi avanzadas as súas segundas partes. Encontros, porén, incriblemente malogrados pola incapacidade do Celta e, especialmente, do seu adestrador de saber vencer o medo diante do fracaso e manexar  coa serenidade precisa os tempos defensivos que requiren as situacións de asedio medualiano. Tivo a vantaxe o Celta de contar co apoio de máis de dezasete mil seareiros, na mellor entrada do campionato, que apuparon de seu nos momentos máis difíciles; mais iso non abondou para acadar esa vitoria tan necesaria para afastarnos do precipicio. Sacristán apostou pola volta ao seu esquema de xogo máis habitual, catro defensas tres medios e tres dianteiros. Nos vinte primeiros minutos deulle un resultado excelente. A pesar de que os pementoneiros levaban a iniciativa, no minuto dezaseis Dinei loitou nun barullo na área rival e conseguiu así roubar o primeiro gol.  Tres minutos despois, foi Kameli Ghilas quen, tras dous bos caneos, trazou unha diagonal pola banda esquerda desde a que rematou cun xute cruzado moi preciso que superou ao porteiro murciano. No resto da primeira parte, a bancada soubo agradecer as boas combinacións técnicas entre Michu e Trashorras, mais paseniñamente o dominio local foi minguando. No entanto, co comezo da reanudación, dúas boas asociacións pola banda esquerda de Ghilas e Roberto Lago puideron liquidar o partido, ao tempo que o Celta comezou a amosar preocupantes síntomas da súa vertixe diante da “síndrome do 2-0”. Foi entón cando Eusebio deu orde, como fixo noutras ocasións, de que se retirasen os recollepelotas para así ralentizar o desenvolvemento da media hora final. Un erro fatal. Semella que ese foi o sinal que os murcianos agardaban para arrecunchar ao Celta na súa área e agardar a que chegasen os seus habituais erros defensivos. Ese argumento coñecido polos rivais desenvolveuse con toda fidelidade: no minuto 79 marcou o ex-céltico Núñez e no derradeiro minuto da prolongación,  o do empate, tras un saque de recanto moi mal defendido polos nosos. O Celta, outra vez máis, non soubo xestionar a súa vantaxe nin o seu dominio durante a maior parte do encontro. A este equipo de Eusebio fáltanlle moitas doses de competitividade para ser minimamente fiable. Como agoiramos en crónicas anteriores e polo que vimos onte, a salvación celeste pendura dun único fío, o previsible fracaso do Alavés. Que medo!

Trasacordo

/en , , , , /por

No artigo da semana abordo a utilización da institución galega do «trasacordo» por parte do Goberno de Núñez Feijóo durante o seu primeiro mes, con especial atención ao caso da frustrada Delegación da Xunta de Galicia en Vigo.

2010, Ano da Lectura

/en , , /por

O conselleiro de Cultura, Roberto Varela Fariña, anunciou onte no acto da homenaxe a Marcos Valcárcel, organizado polo PEN Clube (beizóns para Tosar pola organización e as súas palabras oportunas e valentes), que o Goberno Galego declarará 2010 como «Ano da Lectura» en Galicia.

Un dos poucos  compromisos electorais que se pon en marcha. Aledámonos desta medida que dende hai tempo vimos defendendo. A lectura en Galicia precisa un momento de inflexión, un arreón nese esforzo compartido. Agardamos que esta celebración supoña ese pulo necesario.

[Grazas pola foto, tirada da reportaxe de As uvas da solaina.]

Roto o consenso sobre o PXNL

/en , , /por

A que semella imparable deriva do actual Goberno Galego lévao a rachar o consenso acadado en 2004, entre as forzas sociais e as tres forzas parlamentarias, arredor do PXNL. Facendo caso omiso das recomendacións do recente documento da Academia Galega (que reclamaba como un dos principios básicos da súa proposta de acordo social integrador: “a reafirmación e desenvolvemento do Plan Xeral de Normalización Lingüística”, aprobado polo Parlamento de Galicia en 2004), o presidente Feijóo e o seu desafiante conselleiro de Educación dan outro paso atrás que nos sitúa outra volta diante do precipio. Os globos sonda lanzados esta semana polo conselleiro, visualizando así (e para que non haxa dúbidas ningunhas) quen manda na política lingüística popular, tanto o referido á  posibilidade de segregar ao alumnado por lingua vehicular, a posta en marcha dunha consulta inmediata ás familias, como o desvencellamento do establecido  no PXNL, a pesar da súa dubidosa validez xurídica, agoiran que así non vai ser posible restaurar o consenso. Tres medidas moi regresivas, ás que se engade a intención da Dirección Xeral da Función Pública de implantar outra medida regresiva, esta vez na función pública, retirando o exame de galego das oposicións dos funcionarios. Todo despois da manifestación da Mesa e na primeira semana de traballo do novo Secretario Xeral de Política Lingüística.

Que consenso, ou que pacto lingüístico (esa é a denominación empregada polo novo secretario Xeral de Política Lingüística), pretenden propoñer os responsables do Goberno Galego?  Canto tempo tardarán en poñer en solfa os contidos da Lei de Normalización de 1983 (que esta semana Gloria Lago solicita con toda claridade que sexa derrogada)? É lexítimo pedir un novo consenso, ao tempo que se van desmontando os que tanto esforzo custou acadar? En apenas unha semana esquecéronse as boas intencións do nomeamento de Anxo Lorenzo?

Fermín Bouza (beizóns por esa serie de anotacións extraordinarias no seu blog) volve atinar cando propón unha estratexia total para a recuperación do consenso idiomático, onde xunto ao necesario traballo político tome protagonismo a militancia cívica, organizada en redes sociais.  Un vieiro imprescindible que cómpre artellar decontado.

Homenaxe á cidade da liberdade

/en , , /por

O sábado 23, ás 20:30 horas no Teatro Rosalía de Castro celebrarase a “Homenaxe á Cidade da Liberdade”, un acto literario arredor da novela de Manuel Rivas, Os libros arden mal. A entrada é de balde.
A boca da literatura e a da canción, as palabras e a música, a poesía e os tangos, entrelazan e levedan nunha conmoción sen tregua sobre o escenario. A fonte que inspira este encontro é a novela Os libros arden mal, de Manuel Rivas, que ten por escenario a cidade da Coruña. Desta obra, co gallo da súa publicación en Francia, o xornal Le Monde dixo que provoca no lector “emoción, asombro, marabilla e pracer”.
O punto de arrinque desta “historia dramática da cultura” é un feito real, o da queima de libros que tivo lugar en agosto de 1936 nas proximidades da dársena coruñesa. Aquelas fogueiras tentaban queimar para sempre o corazón libertario da cidade. Porque se hai unha esencia fundacional da Coruña é o amor pola liberdade.
Fronte a esa pulsión totalitaria, que trata de controlar o poder as mentes, resiste e xermola a enerxía do desexo e a re-existencia, a que se expresa a través da literatura, a música e a memoria das que o historiador Ranahit Guha chamou as “voces baixas” ou silenciadas da humanidade.
Esta posta en escena conta coa participación de: Manuel Rivas (narrador), Marcos Meléndrez (voz tangos), Gastón Rodríguez (guitarra), Pulpiño Viascón (voz, gaita, serrucho). Está prevista a participación doutros músicos invitados.

Un paso adiante, outro atrás

/en , , , /por

Tras o regreso esperanzado de Compostela da tarde de onte, hoxe volvemos a realidade e comprobamos que a saída ao conflito da derrogación do decreto de fomento do galego vai ser moi difícil. Tras a moi coidada «Operación Láncara» (na que se fían na mesma secuencia o manifesto da RAG, o nomeamento de Lorenzo e os actos de homenaxe a Piñeiro da RAG e do Goberno Galego), as primeiras declaracións do conselleiro de Educación e do Secretario Xeral de Política Lingüística volven a intraquilizarnos moito. A verdade que nos deixan como estabamos antes do nomeamento de Lorenzo. Cos termos e argumentos que utiliza o conselleiro de Educación é imposible, hoxe por hoxe, recuperar o consenso alicerzado sobre o Plan Xeral de Normalización de 2004.  Cantos pasos adiante, cantos atrás?

No entanto, dos importantes acontecementos da fin de semana podemos adiantar tres tendencias para sacarlles punta no debate:

– A importante manifestación (tanto polo número de persoas que convocou, como pola súa pluralidade) amosou que aínda existe un músculo cívico potente no país. Unha nova excelente, que impregna o comezo de lexislatura de forma esperanzadora. 

– Non volveremos a reiterar que a lingua é un patrimonio de todos, sen excepción de clase ningunha; razón pola que a ausencia dos socialistas na manifestación de Compostela foi unha torpeza maiúscula. Como, tamén o é, a defensa “nominal” que do decreto de fomento do galego  fai Mar Barcón empregando o castelán. Se con este xesto os socialistas pretenden visualizar o seu afastamento dos nacionalistas, amosan unha inxenuidade delirante.

– Porén, a posibilidade dun pacto encuberto entre o PPdeG e PSdeG sobre a reforma do decreto, que deixe fóra aos nacionalistas, é unha hipótese que cada vez semella máis verosímil. Eis está ese novo consenso do que se comeza a falar?

Libro en galego, datos para un diagnóstico

/en , , , /por

No suplemento de El País Galicia dedicado ao 17 de maio publico un traballo arredor da situación do libro en galego. Reprodúzoo, xa que tampouco aparece na edición dixital do xornal.

O 17 de maio é data acaída para facer un balance do estado de saúde do libro en galego. As estatísticas dispoñibles (tanto as elaboradas polo Ministerio de Cultura, a partir dos datos do ISBN, como as do estudo do comercio interior do libro da Federación de Gremios de Editores) amosan que o volume da produción editorial en galego (tanto no número de títulos editados como de exemplares impresos) se estabilizou dende 2004. Cos datos na man, non podemos negar que parou aquel formidable crecemento, que levou a multiplicar por dez o número de títulos publicados en galego (dende os 187 do ano 1980, cando comeza o proceso autonómico, aos 1.849 de 2004, unha marca non superada dende entón). Porén, o que medrou foi a edición realizada en Galicia que no ano 2007 acadou os 3.376 títulos, cifra que reduce a edición en galego até o 55% da realizada en Galicia. Nos últimos anos, semella consolidarse en Galicia, pois, a tendencia a un incremento importante da actividade editorial (nos últimos dez anos duplicouse o numero de empresas que forman parte da Asociación Galega de Editores, 43 en 2009, o que supoñen máis de 300 empregos directos), o que constitúe unha boa noticia para a nosa primeira industria cultural e, ao mesmo tempo, a unha ralentización da actividade editorial en galego e da súa cota de mercado..

A pesar desta ralentización do seu medre, o libro en galego está nas mellores marcas da súa historia. Así en 2007, último ano do que temos datos dispoñibles, editáronse 1,780 títulos e imprimíronse máis de dous millóns dous centos mil exemplares (case un por cidadán galego; non está mal). No entanto, convén precisar que desta produción máis do setenta por cento correspondeu a libros de texto, dicionarios e títulos de literatura infantil e xuvenil, o que amosa a gran dependencia da produción dos editores en galego con respecto a esta canle educativa. Outrosí sucede coa facturación (22 millóns de euros para todo o libro en galego), no que a dependencia dos produtos escolares ou paraescolares acada o oitenta por cento (unha barbaridade!). Esta tendencia de forte escolarización do libro en galego acentuose nestes últimos anos, tanto pola implantación dos novos currículums da reforma educativa (o que compensou o impacto negativo da modalidade de préstamo da gratuidade do libro escolar) como pola crise na que caeu o libro literario en galego.

En 2007 publicáronse 238 títulos literarios en galego, dos cales 113 foron de narrativa, 63 de poesía e teatro e 62 de ensaio e investigación literaria. Con respecto ao ano anterior, diminuíu o número de títulos en apenas o 1,90%, porén a perda foi moi notable no número de exemplares (nada máis e nada menos que 66.000) o que supón unha baixa do 15,10%. A pesar deste retroceso, o volume da produción literaria en galego en 2007 acadou os 291.000 exemplares de libros literarios en galego (o 13,60% dos impresos en galego). Con todo, continúa sendo o máis significativo o peso da edición de narrativa (133.000 exemplares, o 45,70% da produción literaria do ano); fronte ao menor de poesía e teatro (60.000 exemplares, o 20,61% da produción literaria do ano) e o sorprendente peso do ensaio e investigación literaria (98.000 exemplares, o 33,67% da produción literaria do ano).

O libro literario en galego acadou en 2007 unha facturación de 2,65 millóns de euros, o que supón o 12,00% do conxunto do sector en galego. Esta cifra supón unha diminución de 650.000 euros con respecto á de 2006 (un descenso do 20,00%) e unha perda do 2,90% de participación nas vendas do libro en galego. A narrativa en galego supuxo unha facturación de 1,97 millóns de euros (o 9,00% da facturación do libro en galego e o 74,33% da do noso libro literario), o que supón un descenso de 900.000 euros con respecto ao ano 2006 (un 31,59%) e unha perda de 4,1% con respecto á participación nas vendas totais). As vendas de poesía e teatro achegaron 280.000 euros (o 1,30% da facturación en galego e o 10,56% do noso mercado literario) e as de ensaio 400.000 euros (o 1,80% da facturación total e o 15,11% do mercado do libro literario).Tendo en conta que a facturación total do libro en Galicia foi en 2007 de 165,53 millóns de euros e a do libro literario en galego de 2,65 millóns de euros, podemos estimar a súa cota de mercado en Galicia no 1,60%. Outrosí podemos establecer para a narrativa en galego, cuxos 1,97 millóns de euros de facturación supoñen o 1,20% do mercado do libro en Galicia. Non esquezamos que o libro en galego no seu conxunto no ano 2007 acadou o 13,27% da cota do mercado do libro en Galicia.

Contención da produción, forte escolarización e crise comercial dos títulos literarios aparecen como as tres principais tendencias detectadas para o devir actual do libro en galego. Síntomas claros dunha crise de crecemento e de racionalización e profesionalización do sector que non debe paralizarnos, xa que hai moitos outros indicios da envexable saúde da sociedade lectora en galego. Mais ese xa é outro traballo.