Primeiras secuelas

Observo na sección de Cartas ao director de Faro de Vigo a aparición das primeiras secuelas do manifesto «GALEGO. PATRIMONIO DA HUMANIDADE» (nesta semana duplicou os seus apoios, camiño xa das tres mil adhesións) e do artigo da semana pasada no que se reclamaba ao PPdeG que se reintegrase ao consenso sobre o estatuto da lingua forxado nos últimos vinte e cinco anos. Semella que os sectores galegófobos acordaron mandar unha chea de cartas contra min ao Faro de Vigo (coma estás dúas, ás que, sen dúbida se engadirán outras), seguindo no seu contido o manual de campaña  ben coñecido («imposición del gallego», «legitimidad democrática después de gañar las elecciones»…). Ademais de amolar é buscar espazo  en «Faro», interpreto que a  intencionalidade da iniciativa é a de volver presionar a Feijoo (como xa leva facendo GB coa noxenta campaña contra Anxo Lorenzo) e impedir calquera posibilidade de recuperación do consenso sobre a promoción do galego, que eles interpretarían como unha traizón do PPdeG a unha promesa electoral. Que tristeza! As linguas serven para sumar e acordar, non para esgazar de forma tan egoísta unha sociedade.

Castrelos: «incredible setting»

Foto Sonia Daponte (Xornal de Galicia).

No artigo da semana, ao fío do concerto de Keane que abriu as festas viguesas deste ano, propoño unha reflexión sobre o que entendo é o «espírito de Castrelos» que, afortunadamente, se vai transmitindo xeración a xeración.

Keane, que curriños!

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/uQQpWmKoB4g" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

Excelente o concerto de Keane, graciñas!

A Feira do Libro de Vigo precisa unha virada

Hoxe rematamos a nosa participación na Feira do Libro de Vigo co acto de presentación do libro Prostitución: clientes e outros homes das sociólogas Águeda Gómez Suárez e Silvia Pérez Freire. Onte, acompañamos a Agustín Fernández Paz, nun acto e nunha asinatura de exemplares moi concorrida arredor de Lúa do Senegal, a súa máis recente novela. O luns fixémolo con Luís Rey Núñez, o autor de Monte Louro, novela que comeza a medrar nun fermoso boca a orella entre os lectores, e na fin de semana con Enrique Vázquez Pita na súa estrea con Sansón Troleyro e co profesor Xesús Alonso Montero que falou dos seus libros máis recentes, as Cartas de republicanos galegos condenados a morte e o libro sobre Ramón Piñeiro que publicou en Galaxia. A pesar de que a participación nos actos está sendo bastante elevada e as vendas (segundo confesan os libreiros en privado) semellantes ás de edicións anteriores, esta Feira do libro de Vigo necesita mellorar moito. O número de casetas é o máis baixo da historia (apenas 16, cifra á que non é allea a vergonzosa mudanza das datas, que supuxo a cancelación de oita reservas de expositores); a presenza das actividades da feira nos medios de prensa locais moi escasa; a ubicación das casetas e da carpa de actos (ao fío de autobuses e automóbiles) claramente inadecuada polo seu ruído enxordecedor. A Asociación de Libreiros de Vigo, como sinalamos o pasado ano, ten que coller o touro polos cornos e darlle unha virada a esta Feira que debe, canto menos, poñerse á altura da Feira do Libro da Coruña (no que previsiblemente participen case medio cento de expositores e milleiros e milleiros de visitantes). Cómpre estudar un novo modelo organizativo, novas datas de celebración, nova ubicación dentro da propia Alameda (aposto polo paseo interior, máis amplo e recollido), novo programa de actividades, novo tipo de promoción (con presenza no mundo de internet), novas fórmulas comerciais… Unha virada que, como demostra o éxito da última Feria del Libro de Sevilla (que coincidiu cunhas importantes xornadas profesionais arredor dos futuros do libro), é tan necesaria como posible. No que poidamos colaborar, ben saben os organizadores que contan coa nosa axuda.

Isabel Allende, gran discurso sobre a muller

Dezaoito minutos dun discurso memorable de Isabel Allende sobre a situación da muller no mundo.

Vía Trafegando ronseis (moitas grazas)

A fusión das caixas

A cuestión do financiamento (non pinta ben, xa que non contar con novo Estatuto é un prexuízo grande para a negociación bilateral co Estado) e o da teimosa ofensiva contra o galego non pode adiar na mesa de Feijoo o complexo problema da inevitable fusión das caixas para gañar perímetro na actual crise financeira. A crónica política de Anxo Luxilde (recomendo para estar informado sobre temas principais non perdela semana ningunha) clarifica as tres alternativas que sobre a cuestión se están manexando en San Caetano. A primeira, a que promove Génova: integrar Caixa Galicia no proxecto de fusión de Caixa Madrid e a CAM valenciana, que supoñería formar a maior caixa de España (superando a «La Caixa»), unindo así os esforzos das tres comunidades onde goberna o PP. A segunda, sería que as nosas caixas liderasen fusións con outras de comunidades veciñas, como Caja Asturias ou algunhas das de Castela León. A terceira, sería a fusión galega de Caixa Galicia e Caixanova.

As tres alternativas supoñen importantes dificultades para os seus promotores, especialmente as dúas primeiras, xa que o novo perímetro desvencellaría ás caixas galegas do proxecto de promoción económica do país. Atreverase Feijoo a promover a liquidación de Caixa Galicia como entidade ao servizo de Galicia? Porén, a da fusión galega, despois de vencer algunhas resistencias localistas (xa contamos coa experiencia da fusión de Caixanova), debería asumir o elevado custe social e laboral de eliminar a duplicidade das redes directivas e de oficinas de ambas as entidades. A pesar das dificultades que poidan aparecer semella que esta fusión galega é a única solución viable para poder seguir contando cunha ferramenta financieira propia. O Goberno Galego non pode adiar expresar a súa posición nun tema tan decisivo para Galicia. Outrosí sucede para os dous partidos da oposición que, a pesar dos riscos de abordar un tema  “difícil” coma este –ninguén quere nin pode ter problemas con estas entidades–, teñen unha magnífica oportunidade de visualizar diante da sociedade o rigor da súa alternativa económica e de desenvolvemento sostible.

Lingua: recuperar o consenso

No artigo da semana, tras a presentación do manifesto «Galego. Patrimonio da Humanidade», propoño en termos moi semellantes a recuperación do consenso arredor da lingua. Reproduzo o texto, xa que a versión publicada contén algúns erros e grallas que pexan a súa lectura (as miñas desculpas).

“Ata hai pouco tempo era un valor compartido, que formaba parte dos consenso básicos sobre os que se articulaba o autogoberno de Galicia, que o idioma galego era merecente dunha especial protección por parte dos poderes públicos”.

Esta é a primeira frase do manifesto “Galego. Patrimonio da Humanidade” que avalado por máis de mil trescentas persoas, pertencentes os máis diversos sectores profesionais e de afinidades políticas, foi presentado o pasado venres na Casa Galega da Cultura de Vigo coa intención de reclamar ao PPdeG que regrese ao terreo común das políticas de afirmación positiva para o idioma galego, que durante varias décadas impulsou desde os diversos gobernos presididos por Albor e Fraga. Un manifesto que constitúe unha chamada cívica de recuperación do consenso arredor das políticas de fomento e protección do idioma forxado tras tres décadas de esforzo colectivo entre os partidos políticos no Parlamento de Galicia, ao que tampouco foron alleos diversos sectores sociais, e plasmado nas unanimidades parlamentares acadadas pola Lei de Normalización Lingüística de 1983 (aprobada sendo presidente Xerardo González Albor) e polo Plan Xeral de Normalización Lingüística de 2004 (aprobado sendo presidente Manuel Fraga e vicepresidente Alberto Núñez Feijoo).

Porén, dende a campaña electoral, cando a dirección do PPdeG quedou prendida nos cantos de serea de grupos galegófobos minoritarios e das directrices emanadas de FAES, e sobre todo nestes meses andados tras a constitución do Goberno Galego, o presidente Feijoo, tras asumir (con inusitado protagonismo) os custes e beneficios políticos de subvertir o marco actual do galego, decidiu acometer unha operación consciente e planificada de desmontaxe dos tres consensos básicos acadados durante o período autonómico arredor da protección da lingua e da cultura galegas. Primeiro, o de considerar a igualdade do galego e do castelán como linguas oficiais de Galicia en todos os ámbitos sociais; segundo, o da obriga de todos os poderes públicos sen excepción de asegurar a normalización do galego como lingua propia de Galicia; e, terceiro, o de asegurar a non discriminación de ningún cidadán ou cidadá por razón de lingua.

Consensos que se pretenden facer cachizas amparándose na existencia dunha suposta “imposición lingüística do galego”, promovida polos sectores nacionalistas. Unha falsidade que, de tantas veces repetida ata o delirio por parte de sectores galegófobos, semella ter calado, magoadamente, nunha parte da sociedade galega, e que oculta un modelo de monolingüismo baseado na supremacía do castelán e a consideración residual do galego apenas como lingua etnográfica. Consensos que, ademais, semellan considerarse innecesarios cando os membros do actual Goberno se amparan na maioría absoluta obtida nas eleccións como mellor argumento para xustificar algunhas das súas medidas (como a supresión da proba de galego no acceso á función pública), que constitúen os primeiros retrocesos institucionais sobre protección do galego coñecidos no período autonómico.

Porén, como sinala o manifesto cidadán, “Galego. Patrimonio da Humanidade”, “gañar unhas eleccións non autoriza a destruír o que é unha das bases da convivencia na nosa sociedade e un dos signos da nosa existencia como país”. É innegable que en Galicia se falan dúas linguas, e é innegable, tamén, que están en situación de moi clara desigualdade, como demostran os estudos sociolingüísticos independentes, que salientan, ademais, o feito dunha recuperación histórica da sáude do galego nos últimos anos (un feito que debemos celebrar). Desigualdade na que reside a razón pola que o galego debe recibir unha especial protección e fomento da súa aprendizaxe por parte dos poderes públicos, requisito imprescindible, ademais, para asegurar a posibilidade de elección en total liberdade dos seus usos por parte dos cidadáns e cidadás do noso país. Mais se isto non abondase, os estudos sociolóxicos amosan a existencia na sociedade galega dunha corrente basal de aprecio cara a lingua de noso, independentemente de cal fose o idioma no que cada cidadán se expresa decotío. Unha corrente de aberta simpatía en amplos sectores cidadáns cara as medidas de fomento do galego e do desenvolvemento dunha sociedade plurilingüe, onde o galego sexa considerado como lingua propia e de uso preferente nos eidos educativos e sociais.

A recuperación do espazo de consenso arredor do idioma, tan traballosamente forxado, é o requisito primeiro para a nosa convivencia en liberdade. Poñer en perigo semellante patrimonio común, como se ven facendo durante estes últimos meses, pode ter consecuencias inimaxinables para o país. Pola contra, o exemplo do recente consenso acadado na FEGAMP (onde están presentes os partidos do goberno e da oposición) con motivo do vinte e cinco aniversario da “Declaración do Hostal”, afirmando con toda claridade “o galego como lingua propia dos concellos e deputacións de Galicia”, é o camiño a seguir.

«Como galego sinto vergoña»

Tras o acto de presentación do manifesto «Galego. patrimonio da Humanidade» (onde houbo unha importante participación e intervencións moi relevantes), fixen estas declaracións para Galicia hoxe.

Como galego sinto vergonza de que o presidente do meu país teña tan escasa consideración co esforzo colectivo de case tres décadas que costou forxar o actual estatuto xurídico do galego. Recuperar este consenso é unha prioridade para a nosa convivencia. Interpreto a tremenda acollida que ten o manifesto  (alén do papel dinamizador da propia rede) e o xermolar de diversas iniciativas  organizativas arredor do idioma como un síntoma do malestar existente en sectores urbanos moi diversos da sociedade coa actual política do Goberno Galego sobre a lingua, mais tamén como un síntoma moi esperanzador de vitalidade cívica.

«GALEGO. PATRIMONIO DA HUMANIDADE», presentación do manifesto

O venres, 10 de xullo, ás 12:30 horas, no Salón de Actos da Casa Galega da Cultura de Vigo presentaremos o texto do manifesto «Galego. Patrimonio da Humanidade». Ata o día de hoxe apoian o texto 1.152 persoas.

The library

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/jpsRma-pC2o" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

Este vídeo sobre a biblioteca non podiamos deixar de publicalo aquí.

Grazas a Trafegando ronseis.