Onte 1417: Alto do Fiouco

fioucoRegresando de Santander pola A8, o paso polo temible Alto do Fiouco, entre o lusco e fusco posterior ao solpor, coincidiunos cun moi espeso neboeiro. A experiencia foi ameazadora, propia dunha película de medo para a que non sacamos entrada ningunha no despacho de billetes. A pesar do túnel de luz creado polos sinalamentos laterais e na propia vía, a situación deste treito de dez quilómetros da A8 entre a Xesta e o Arroxo, vixiado por un radar de tramo, é absolutamente inconcebible, xa que continúa sendo unha inadmisible ameaza para a seguridade vial. Máis alá das razóns que levaron ao Ministerio de Fomento a trazar tan alta a autovía, nunha zona onde, sexa verán ou inverno, o contraste de temperaturas entre a Corda e a Mariña e o vento nordés provocan unha espesa néboa, é imprescindible procurar unha solución, que non sexa a de interrumpir decote o tráfico e evitar que os condutores e condutoras leven durante un cuarto de hora o corazón na man.

Onte 1416: Galicia celta

sargadelos_pont_avenNo Pont Aven, o ferri bretón no que onte navegamos de Portsmouth a Santander, hai varias vitrinas dedicadas a pezas de Sargadelos e abondosa cartelaría das primeiras edicións do Festival de Lorient, a comezo dos anos setenta dedicado a Escocia, Irlanda e Bretaña. Pareceume unha excelente promoción de Sargadelos nun barco utilizado cada ano por milleiros de viaxeiros británicos. No bulir desta travesía entre fisterras atlánticas, onde ollamos arroaces e mesmo o rastro dalgunha balea, falamos da excelente oportunidade que para Galicia supón ser recoñecida como nación celta. Máis alá do debate histórico sobre esa posible orixe do país, no que non vou entrar, esta marca europea celta, identificada no mundo enteiro pola música de raíz, constitúe unha tarxeta de presentación á que Galicia non pode renunciar en ningunha das expresións da súa cultura. A celta é unha fortaleza da nosa cultura que debemos poñer en valor. Non teñamos medo a considerarnos un país celta, claro que non.

Onte 1415: «Charlotte» de Foenkinos

Charlotte_gallimardGocei coa lectura de Charlotte de David Foenkinos, a biografía sobre a xove pintora xudía gaseada en Auschwitz en 1943. O grande acerto do autor está na elección dunha narración minimalista, sen descricións nin acoutacións, construída con frases que non ocupan nunca máis dunha liña, na que se insire como unha segunda voz a do narrador para expresar o seu asombro no proceso de escritura desta autobiografía de Charlotte Salomon. Foenkinos consegue un poema narrativo de 200 páxinas, unha novela do holocausto que o lector le conmovido coma se se tratase dun himno de exaltación das artes (pintura, teatro e música) que cultivou a artista durante os anos da ocupación nazi. Ademais do impacto do relatado, unha historia familiar na que se desvelan dolorosos segredos, o narrador rende ao lector coa elección acertadísima do punto de vista e o xogo de voces narradoras. Charlotte é unha novela de lectura aditiva e cativadora. Unha lectura moi recomendable para a formación de novos lectores e lectoras literarios.

Onte 1414: «Pontes co diaño» de Ignacio Castro

O filósofo compostelán Ignacio Castro recompilou en Pontes co diaño (Corsárias 2015) as súas entrevistas recentes, as que ofreceu entre a publicación de Votos de riqueza (2007) e as súas intervencións do pasado ano. O tema que enfía de forma transversal o libro é o da ruptura co moralismo do político, asumindo que o universal nace do continxente e o local da recreación que cada comunidade fai do descoñecido. No libro interesoume a reflexión sobre «o común», concepto tan reiterado na «nova política», que para Castro «vén sempre despois dunha pequena mutación que fai agromar algo novo a través da codia da historia». Xaora, a intencionalidade de Castro é poñer en cuestión o concepto do privado e reivindicar «un absoluto mortal que permita vivir con certa ironía a escena pública». Nun volume denso, que require de lectura atenta e demorada, é esencial a conversa con Marcos Lorenzo, «O que queda dos montes», a raíz da publicación da reedición de Roxe de sebes, a peza clave do proxecto filosófico de Castro. Un libro moi recomendable para repensarmos.

Onte 1413: Viñetas na Coruña

Cartel-Vinetas-desde-o-Atlantico-2015-A-Coruna-723x1024

Rematou onte a Feira do Libro e a uns pasiños inaugurouse Viñetas desde o Atlántico, o salón da banda deseñada da Coruña. A recuperación dos espazos do Kiosko Alfonso e a presenza de numerosas autoras son dúas das novidades do evento máis internacional da cultura do libro dos que se celebran cada ano en Galicia. Nesta edición pareceume moi acertada a instalación da Rúa da BD, na que libreiros e editores poñen a venda as súas novidades e onde tamén se realizan actividades de animación e numerosas e sempre moi concorridas sesións de autógrafos. As exposicións e os encontros profesionais cos autores e autoras convidados supoñen outro aliciente para esta intensa semana de exaltación do cómic e do libro ilustrado, que se ven organizando dende 1998. En tempos de hibridación e confusión dixital, a aposta polo soporte impreso de Viñetas desde o Atlántico é para ter moi en conta, como tamén a súa capacidade para dialogar con públicos diversos. Parabéns e azos para Miguelanxo Prado, alma mater do evento, Manel Cráneo e o resto dos organizadores.

Onte 1412: Incendios forestais

arde_galicia

Cando regresamos onte de Aldán, unha nube mesta de fume adiantaba o solpor sobre a ría. Os incendios no Baixo Miño durante toda a xornada, en ambas as dúas beiras do Miño, engadíanse á relación de 74 lumes da fin de semana en Galicia. Particulamente graves foron os lumes que rodearon outra vez Compostela e a provincia de Ourense, como os que afectaron a espazos protexidos da rede Natura como Toques, Corrubedo ou o monte de Santa Tegra no esteiro do Miño. Porén, para o actual Goberno Galego os incendios forestais xa non forman parte da axenda pública galega. Queda xa moi lonxe a indignación de Feijoo cos lumes daquel verán de 2006, onde culpaba da súa orixe ao goberno de Touriño. Os recurtes nos medios de extinción e prevención, denunciados con retranca polo Bichero de Davila, como a recente mudanza lexislativa aprobada polo Partido Popular sobre a posibilidade de recualificación de terreos queimados poden estar afectando tamén aos incendios forestais deste verán tan seco en Galicia.

Onte 1411: O suco do Marisquiño

ADRIAN IRAGO. 08.08.2015. PARQUE AS AVENIDAS. Marisquiño

ADRIAN IRAGO. 08.08.2015. PARQUE AS AVENIDAS. Marisquiño

Vigo é un Marisquiño. O centro está abarrotado de rapaces e familias chegadas á cidade co reclamo do festival de acrobacias, motos, bicis e patíns que se celebra esta fin de semana no Náutico e nas Avenidas. A pesar das dificultades e do apoio desigual das administracións, xa non hai dúbida que este Marisquiño abriu fenda, consolidou, foi capaz de crear suco e tradición. Grazas ao Marisquiño Vigo forma parte do mapa global dos deportes e da cultura urbana. Grazas ao Marisquiño a hostelaría e restauración viguesa teñen o mellor fin de semana do ano. Quen podía pensalo hai quince anos cando comezou coma unha iniciativa duns toliños do skate? Mágoa que a lingua galega non teña apenas presenza no evento nin sequera na súa web. Xaora, parabéns aos promotores pola súa paciente teimosía. Non é doado consolidar novas tradicións nunha cidade que tantas outras veces adorou o efémero e as aves de paso.

Onte 1410: Verán literario en Sanxenxo

sanxenxo_07-08-2015

Presentamos onte no concello de Sanxenxo a biografía intelectual de Xosé Filgueira Valverde preparada polo profesor Xesús Alonso Montero. Organizado pola Librería Nós de Sanxenxo dirixida polo noso admirado Xaime Corral, o acto formaba parte do ciclo «Verán literario 2015» e pretendía iniciar unha nova tradición, a de celebrar na cidade de Silgar a comezos do mes de agosto o Día das Letras Galegas. Unha programación de nove presentacións e sinaturas de libros, realizadas ao longo de cinco semanas en diversos lugares de Sanxenxo (Hotel Justo, Adega Eidos de Padriñán, casa do concello e a propia libraría), no que cun gran esforzo se mesturan novidades editoriais e autores e autoras moi diversas. Con esta magnífica oferta cultural, que se remonta a máis dunha década, como coa organización do premio Luis Cuadrado de cultura, investigación e historia sobre o concello de Sanxenxo, o libreiro Xaime Corral amosa o papel dinamizador da libraría cultural independente que dialoga coa súa comunidade lectora. Xullo e agosto son tamén meses magníficos para as actividades literarias. Unha experiencia que merece ser emulada e recoñecida.

Onte 1409: Bono Cultura Galega

libraryA posta en marcha por AGADIC da Tarxeta-Bono Cultura Galega é unha boa noticia para os nosos sectores do libro e das artes escénicas. A Xunta de Galicia decidiu experimentar a vella proposta do sector editorial galego de incentivar o consumo cultural por medio dun sistema de subvención directa ao lector/a. O modelo escollido por AGADIC pretende incentivar nos mozos e mozas de 18 a 30 anos o consumo de libros en galego e de espectáculos de artes escénicas no noso idioma. Cada bono de 50 euros terá para o consumidor un prezo de 33, polo que supón unha rebaixa do 34 %. Nesta primeira convocatoria, que se desenvolverá no derradeiro trimestre do ano, o orzamento do programa é de 100.000 euros e poderán participar 180 establecementos. Non está mal para comezar.

Onte 1408: «Cómo aprendí a leer»

16525020141009084725COMO-APRENDI-A-LEERAgnès Desarthe reflexiona en Cómo aprendí a leer sobre as relacións entre lectura, tradución e escritura. Para esta escritora e tradutora francesa, a aprendizaxe da lectura é un proceso que se demora sempre ao longo de varias décadas. «A lectura é ao mesmo tempo o lugar da alteridade calmada e o da resolución nunca concluída do enigma que constitúe para cada un a súa propia historia.» Para ela a escritura é unha etapa necesaria na aprendizaxe da lectura, «un traballo de tradución no que o escritor confía á linguaxe o coidado de transmitirlle ao lector unha impresión que, de partida, non está feita de palabras». Entre a autobiografía e o ensaio, Desarthe ofrece un libro testemuñal da súa experiencia (sempre difícil) de lectora inacabada, en permanente formación, Xaora, entende que non hai non lectoras, senón persoas que aínda non atoparon o libro que lles permita acceder ao xardín da lectura literaria.