Onte 974: Máis e-books de Xerais

/en , , , , , , /por

dixital-656x403

Continuamos incorporando novos títulos ao catáogo de libro dixital de edición xeral de Xerais. Onte publicamos Eu, pel, a primeira novela de Teresa González Costa, coa que incrementamos a nosa oferta (aínda pequena) de libro dixital para o lectorado dixital máis novo. Con todo, no último ano e medio levamos publicado máis dun cento de títulos en formato e-pub, distribuídos polas librarías dixitais de referencia, un catálogo ao que incorporamos tanto a maioría das novidades literarias (publicadas en papel) como recuperacións dixitais dalgúns dos nosos long sellers. Ademais de incrementar de forma significativa este oferta, a curto prazo os retos principais son crear espazos de visibilidade na rede para o libro dixital en galego (apenas unha pinguiña nun océano), aí como consolidar un modelo sectorial para o seu préstamo na rede das bibliotecas públicas galegas. O proceso de hibridación actual do secgor editorial obriga (polo seu carácter disruptivo) a ensaiar solucións para problemas que até agora descoñeciamos sequera que existisen. Crear unha oferta de e-books en galego suficiente, atractiva para os públicos polo seu prezo, diversidade e calidade, así como desenvolvela e consolidada como un mercado sostible (o que non semella doado), son obxectivos polos que traballamos.

Onte 973: Duelo de Penélopes

/en , , , , , , /por

diaz_castro_12-05-2014

Felicísimo foi o acto de onte no Club Faro de Vigo no que homenaxeamos a Xosé María Díaz Castro. Todas as intervencións foron moi brillantes e amosaron a relevancia do autor de Nimbos. Armando Requeixo, o biógrafo e estudoso do escritor de Guitiriz, presentouno como figura poliédrica, poeta durante sesenta anos e tradutor destacadísimo. Luís González Tosar, amigo e editor do poeta durante a derradeira década da súa vida, realizou o retrato humano. Contou con moita finura como Xosé María namorou por carta de María Teresa, a súa madriña de guerra, que sería a súa dona. Relatou a súa amizade con Charles Lessner, o afillado de Karl Marx, que sería en Vilagarcía, cando traballaba no colexio León XIII, o seu profesor de inglés e alemán. E lembrou Tosar con saudade e emoción aqueles días felices compartidos, nos que o poeta colaborou coa revista Dorna.

Pechou as intervencións Xosé Luís Méndez Ferrín abordando a relación de Díaz Castro con Vigo, «a capital editorial e cultural de Galicia do século XX e do comezo do XXI». Lembrou o papel esencial do poeta berciano Ramón González Alegre, director da revista Alba de Vigo, quen non seu libro Poesía gallega contemporánea, publicado en 1953 por Hugín, deu a primeira noticia do poeta Xosé María Díaz Castro. «Daquela ingnorábase en Vigo que Díaz Castro publicara en 1946 o opúsculo Nascida dun soño na imprenta e librería Celta de Vilagarcía». Continuou Ferrín recordando o decisivo que fora a publicación en 1956 da Escolma da poesía galega. IV Os contemporáneos, preparada por Paco del Riego, onde se recolleron textos de poetas inéditos como Díaz Castro. «Alí aparece o núcleo duro dos poemas diazcastrianos, dende a pérola negra, «Penélope», mais tamen outra «Penélope» a de Álvaro Cunqueiro. Unha sostense a carón da outra, a iso é o que chamamos “duelo de Penélopes”». «Daquela había sede de Díaz Castro. Un clamor para que publicase un libro en galego, cando en Galaxia había repulsión para a publicación de poesía. Así naceu a serie Sanlés, onde non aparece o carimbo de Galaxia, dirixida por Del Riego e Celso Emilio». Citou Ferrín as críticas entusiastas que recibira Nimbos, a pesar que Carballo Calero cualificara a Díaz Castro apenas como «poeta legible». Rematou Ferrín afirmando que «teñen razón aqueles que consideran que o canon da poesía galega do século XX está formando por Xosé María Díaz Castro, Aquilino Iglesia Alvariño, Álvaro Cunqueiro e Celso Emilio Ferreiro».

Texto da presentación (pdf).

Onte 972: Aí ven o maio

/en , , , , , , /por

vigo-festeja-1Celebrouse onte a festa dos maios coa que no centro de Vigo recibimos a primavera. Organizada dende hai máis de tres décadas pola Asociación Casco Vello, esta festa estacional, alicerzada na cultura agraria, transformou a praza da Constitución  en adro de danzas tradicionais (felizmente recuperadas). Ademais de gozarmos na festa do euforizante recendo de pampullos, laranxas e fiúnchos, non faltaron as coplas satíricas e humorísticas nin a dramatización da chegada da primavera. Nin o maio do grupo Imán reclamando o regreso do programa Sereos ao Casco Vello, trasladado de forma vergonzante á rúa Jacinto Benavente. Aí ven o maio de flores cuberto.

Campo do Fragoso CLIII

/en , , , /por

celtacronica

PECHE MEMORABLE

Nun serán de festa e exaltación celtista, o equipo de Luis Enrique pechou a tempada en Balaídos de forma memorable. Noqueou ao contraataque e con aparente facilidade a un Madrid asequible, eivado sen a súa temible tripla dianteira. Os dous golazos de Charles puxeron en evidencia as fraquezas defensivas do equipo de Carlo Ancelotti, un adestrador que non se pode sentir moi cómodo no banco de Balaídos lembrando como en marzo de 2000 recibiu catro goles coa Juventus en oitavos da UEFA e onde só puido empatar co Milán, abrindo o vieiro para aqueloutra xesta celeste, o mítico 1-2 de San Siro en 2003, que supuxo o pase a oitavos de final na primeira participación celeste na Liga de Campións. A pesar da súa insistencia na segunda parte, cando os seus xogadores coñecían que cos empates de Atlético e Barça contaba aínda con posibilidades de título, o Madrid foi incapaz de marcar a un Celta moi solidario nas axudas defensivas e a un porteiro infraqueable baixo os tres paos. Ancelotti lembrará, pois, como en 2014 volveu ao pesadelo de Balaídos, onde perdeu de vez o tren dunha liga de vai e ven.

Non tardara moito o Celta en atuar ao Madrid. Dende os minutos iniciais, Krohn-Dehli conduciu ao Celta polos camiños da fantasía, os do xogo da serpe, que son os máis valorados na lameira do Fragoso. Apenas transcorreran cinco minutos cando o danés serviu cun cano preciso un balón co que Nolito avisou ao galego Diego López que ía ter un serán de moito traballo. Foron pouco despois Orellana, quen caneou preto da área pequena, e Nolito quen cun artístico taconazo abrían liñas de gol na área visitante. O Celta gozaba co seu xogo de toque fronte a un Madrid moi apático, que prefería as opcións do fútbol directo e a quen lle custou vinte e cinco minutos que Morata fixera o seu primeiro remate perigoso. Cando o partido se densificaba cun intercambio de golpes no medio do campo, nun gran duelo entre o brasilego Rafinha e o brasileiro Casemiro, chegou a xogada decisiva. Charles soubo aproveitar un erro garrafal do central Sergio Ramos e logo sentar cun caneo formidable a Diego López para marcar a porta baleira. O Celta conseguía o máis difícil, adiantarse na táboa de marcas.

Na segunda sesión, o Madrid saíu moito máis determinado e intenso. Nos minutos iniciais arreciou unha tempestade sobre a área celeste. Un paradón de Sergio Álvarez a un pexegazo de Morata e outro posterior de Isco evitaron o empate. Mais coma sucedera no primeiro tempo, o segundo tanto galego chegou cando máis apretaban os brancos (esta vez vestidos de laranxa), froito dun erro de Xabi Alonso, a quen pouco antes Ancelotti colocara de central. Charles interceptou a cesión do tolosano ao seu porteiro e volveu superar ao de Paradela. Quedaba case media hora de xogo, mais o Celta soubo xestionar con serenidade a súa vantaxe e tivo moitas oportunidades para conseguir o terceiro. Mágoa de poste de Bermejo nos minutos de desconto que tería sido un peche de ouro.

Con este gran partido, o Celta despedía en Balaídos unha magnífica tempada na que finalizará entre os dez primeiros. Foi o de onte un serán de saudades no que con certeza se despedían Rafinha e o propio Luis Enrique. A pesar das súas excentricidades e dalgúns caprichos e vacilacións iniciais o balance do adestrador asturiano da súa breve etapa en Vigo é excelente, tanto no que atinxe aos resultados, sobre todo nunha grande segunda volta, ao fermoso e sólido xogo do equipo, como pola súa aposta por mesturar a canteira cun grupiño de xogadores internacionais de calidade. Luis Enrique merece, pois, o respecto e gratitude do celtismo. Un peche memorable para o seu proxecto. Beizóns, Lucho!

Onte: 971 Balbordo en Pontevedra

/en , , , , , /por

Pontevedra_10-05-2014

Tiñamos previsto realizar onte na Feira do Libro de Pontevedra dous actos que tivemos que cancelar. A celebración dun festival musical organizado por Cáritas e Mans Unidas, na mesma praza da Ferrería onde está instalada a feira, provocou un balbordo tremendo que impediu desenvolver as actividades literarias previstas. Nun serán con elevada presenza de visitantes na feira, apenas puideron celebrarse as asinaturas programadas nas librarías, xa que con semellante boureo era imposible desenvolver calquera conversa. Indignación, desolación, desacougo, tristeza, impotencia na que debería ser a tarde maior da feira do libro pontevedresa.

O máis inexplicable do caso é que ambas as dúas actividades contaban coa autorización do concello de Pontevedra e ambas as dúas foron anunciadas con antelación. Resulta incrible que ningún responsable municipal reparase na coincidencia e solucionase semellante erro de coordinación. En moitas ocasións temos gabado o excelente traballo do concello de Pontevedra a prol do fomento da lectura e do sector do libro, como o seu proxecto de rexeneración urbana que transformou as prazas pontevedreses en espazos de encontro xeracional gozoso. Porén, onte en Pontevedra asistimos a unha indignante falta de respecto co sector do libro, cos libreiros organizadores da feira, cos lectores e lectoras que alí acudiron a participar nos actos programados, obrigados todos a renunciar ao uso do espazo público que lexitimamente lle correspondía. Os organizadores da Feira do Libro de Pontevedra, as autoras e os autores dos actos cancelados merecen unha desculpa por parte dos responsables de semellante balbordo.

Onte 970: «Liña azul» de David Pobra

/en , , , , , /por

Liña_azul_ribeira_09-05-2014JPG

Presentamos onte no salón de plenos do concello de Ribeira Liña azul, a obra de David Pobra gañadora da IVª edición do «Premio de novela cidade centenaria». Creo que o de Ribeira é xa un certame de noveliña (entre os 80.000 e os 140.000 caracteres) consolidado grazas aos excelentes textos de Begoña Paz, Ignacio Silva, Goretti Fariña e David Pobra, todos os catro membros da xeración de narradoras e narradores do novo século. Onte asinamos tamén a continuidade da colaboración entre o concello de Ribeira e Xerais para a quinta edición, xa convocada, que se ditaminará na primavera de 2015 e editará na de 2016.

No que atinxe ao acto literario, David Pobra (nome literario de David Pérez González) confesou ao comezo da súa intervención que unha das ideas de Liña azul fora «animar a escribir, non só a ler, unha intencionalidade recollida nas páxinas da propia obra cando se di “senta o cu e ponte a escribir”». Confesou que o maior piropo que se lle pode facer á novela é considerala «un texto inspirador», como foi cualificada por unha das súas lectoras amigas antes de publicala. David relatou as orixes da obra remontándose a súa estancia en Barcelona hai oito anos, cando estudara alí Filoloxía Galega cunha bolsa Séneca. Lembrou as súas primeiras colaboracións con Vieiros Barcelona onde publicou os seus primeiros relatos e a súa experiencia como viaxeiro da liña azul do metro barcelonés. «Creei “Historias da liña azul”, unha sección semanal na que solicitaba aos lectores ideas para o inicio do próximo relato. Aí apareceu un detective. Publicáronse vinte e un relatos, tantos coma paradas da liña».

XG00225301Intervín no acto como editor e membro do xurado para gabar esta metanovela. Unha noveliña sobre os límites e os compoñentes da novela que constitúe unha ficción sobre a xénese da ficción. Mais que tamén podería ser definida como unha obra de ficción radical sobre o proceso de escrita dunha obra narrativa na que se mesturan as fronteiras dos xéneros até confundirse. Narrativa ou ensaio? Novela negra, de intriga, de ideas, novela literaria, novela humorística? Insistín na importancia do diálogo inicial entre o autor e o seu personaxe, un detective sen nome, de quen saberemos moito máis tarde ten a súa orixe en Palmeira. Un investigador que non ten moi claro o obxecto do seu caso, mais si os límites do seu espazo, o percorrido pola liña azul do metro de Barcelona. Un diálogo entre entre autor e personaxe ampliado, logo, á participación dunha lectora que forma parte do Club de Lectores A Serpe, e despois, ás propias veces narrativas, a primeira e a terceira, que se van mesturando como os diversos rexistros normativos da lingua galega.

Rematei a miña intervención salientando que na miña opinión un dos grandes acertos de Liña azul é colocar aos personaxes na situación de abandonar a ficción e cobraren vida de seu. Esta é unha novela na que as persoas lectoras cobran corporeidade, pasando de ser espectadoras a personaxes ficcionais. Por último, interpretei o título de liña azul, seguindo o fío azul de Gustavo Martín Garzo, como unha metáfora do texto literario. Liña azul é unha obra metaliteraria provocadora, que interroga, que propón incorporarnos ao mundo da escritura, iso é percorrer as estacións da liña azul a velocidade de vertixe. Por último, expresei as melloras intencións para unha noveliña que deixa ao lectora pendurado da liña azul do texto literario. Excelente novela para un premio xa de referencia e para un autor novo que debuta na narrativa galega cunha obra importante.

Onte 969: Con Teresa González Costa no Grove

/en , , , , , , , , , /por

Virginia_Bersabe_Carlos_Besada_Teresa-Gonzalez_08-05-2014

Magnífica presentación a do serán de onte na Galería Besada do Grove d’ Os santos nunca dormen, a novela máis recente de Teresa González Costa. Coincidindo tamén coa inauguración de «Almas de cántaro», unha impresionante exposición da pintora sevillana Virginia Bersabé, Teresa regresou ao seu Grove natal para reivindicar «que esta novela desenvólvese nun lugar que me habitou dende hai moito, unha vila sen nome onde o tempo fica parado, no Atlántis, ventre de balea, un casa de hóspedes onde se aloxan persoas extravagantes, magníficas, capaces de vivir poeticamente, personaxes libertarios, conscientes que na vida todo flúe coma a balea branca».

Citou despois Teresa algúns dos temas da novela: a angustia, as perdas persoais, como a guerra civil que deixou pegadas. «Quixen escribir unha traxedia. non un drama, onde non faltase a presenza do humor. A obra fala do odio e as súas consecuencias». «Na novela hai reflexións profundas e varias intrigas persoais que se cruzan». «Abordei a memoria como reparación e conciliación». «Na novela as fronteiras entre o real, o fantástico e onírico están esvaídas. Jeremías, restaurador de imaxes, aquí de seres humanos tamén, entra nun mundo de dimensións inesperadas, a través de “vivencias atlánticas”. Restaura e será restaurado. Os santos nunca dormen fala da vida coa intención de que o corazón da balea volva bater. A vida existe para ser vivida».

Dedicou Teresa unha parte da súa intervención a expresar a gratitude cos autores aos que debe moito esta obra: Melville, Nicolas Bouvier, Dionisio Pereira, Mark Twain e algúns autores franceses. Tamén ás conversas con Alfonso Abel, Loli Virulegio, Arximiro Fernández e coa súa visaboa da que tirei o título, «os santos nunca dormen». lembrou ao señor Jorge, un artesán compostelán co que falou toda unha mañá, que lle ensinou o anxo con lentes, fotografado na cuberta.

Para rematar leu o poema «O tempo» que escribiu para esta presentación.

 

O Tempo

Hai quen di
que o tempo
o pon todo
no seu sitio
pero tamén
é certo
que ás veces
hai que axudalo
porque o Tempo
vai ás présas
e non sempre
se decata
dos detalles.
Outras veces
parece
que chega tarde,
o Tempo
purga o tempo
toma o seu tempo
co seu chapeu
repleto de distracións,
e entón a demora
pode durar
demasiado
para quen agarda.
Hai que axudalo,
ao Tempo
e escribirlle cousas,
pequenos ou grandes
recordatorios
para a súa
libraría persoal,
poemas
historias
grandes ou pequenas
debuxos
para que o tempo
tome o seu tempo
da contemplación.
Hai que ofrecerlle un sorriso
e un intre
de xenerosidade
e de sinceridade.
Ás veces
o Tempo
o pon todo
no seu sitio,
pero outras
veces non.
É entón
cando hai que botarlle
un cabo
como se di
aínda que só
sexa
para non ter
a sensación
de perder
o verdadeiro Tempo.

O Grove 8, maio, 2014

 

 

Onte 968: Grosse Coalition

/en , , , , /por

vigo-capital

Tras o acordo orzamentario de Caballero e Figueroa en Vigo, hai indicios de que o PSOE e o PP poden repetilo no concello de Lugo. Sería outro froito do modelo da Gran Coalición, acuñado por Merkel en Alemaña, na que o partido socialdemócrata abaixa os brazos diante do conservadorismo liberal, que ameaza con expandirse en España como a mellor saída defensiva dos partidos sistémicos no entorno da crise de devaluación interna e de empobrecemento xeralizado.Tras as eleccións europeas, cuxo resultado é probable non vai modificar moito o escenario, aventuro que se continuará ensaiando o modelo en diversas ámbitos dos poderes públicos. Ten moita razón Fermín Bouza cando afirma que este modelo da Grosse Coalition é unha pésima idea, unha irregularidade histórica, un sintoma inequívoco da incapacidade do PSOE para abandonar o terreo enlamado na corrupción política e económica. Mágoa da falta de coraxe dos membros da súa dirección!

Onte 967: PISA, críticas de expertos internacionais

/en , , , , /por

AIDS epidemic in ChinaPublicouse onte en The Guardian un importante artigo, escrito en forma de carta aberta a Andrea Schleicher, coordinador do programa PISA, na que oitenta e seis profesores de facultades de Educación de universidades dos Estados Unidos, Canadá, Reino Unido, Australia, Nova Zelandia e países nórdicos, denuncian as consecuencias negativas provocadas polos rankings de PISA nos sistemas educativos de máis de sesenta países da OCDE, crítican os contidos e a xestión das probas e exixen a súa paralización para o próximo trienio. Un texto moi crítico e contundente que moito chama a atención no entorno do noso sistema educativo onde as probas PISA se valoran case como infalibles, síntomas dos déficits do sistema e xustificación das principais mudanzas da LOMCE e dos recortes na educación pública do goberno Rajoy, a introdución de reválidas e probas externas e a centralización do currículum das administracións educativas.

Os expertos denuncian que PISA se convertiu no árbitro global da educación no mundo, «un modelo que pode matar o pracer de aprender», capaz de moldear as políticas educativas do mundo, imposto sen debate ningún sobre as necesidades ou as limitacións das metas educativas sinaladas pola OCDE. «Medir unha gran diversidade de tradicións educativas e culturais utilizando unha medida única, limitada, prexuizada, podería causar un dano irreparable ás nosas escolas e estudantes». A seguir, denuncian como principais consecuencias negativas provocadas por PISA unha perigosa homoxeinización e empobrecemento dos currículums; un curtopracismo das accións educativas, que abandoan os aspectos non medibles como o desenvolvemento físico, moral, cívico e artístico do estudantado; ademais dun «estreitamento da imaxinación colectiva respecto ao que é a educación e ao que debe ser».

Estes expertos en Educación críticos con PISA propoñen reconsiderar o modelo actual, contando coa participación das comunidades educativas e das organizacións educativas internacionais. Exixen que se coñezan os custes directos e indirectos da xestión das probas, de xeito que os contribuíntes dos países membros poidan procurar usos alternativos aos cartos gastados nelas e decidir se queren continuar participando nelas. Así mesmo, expresan a necesidade de coñecer se existen conflitos de intereses entre as empresas privadas que preparan, executan as probas e xestionan os seus resultados. Por último propoñen que se adíe o próximo ciclo de PISA coa intención que contar con tempo abondo para fixar un novo modelo mellorado das probas.

PISA centra o debate e as preocupacións educativa de moitos países. É inevitable abrilo tamén no noso.