Listado de la etiqueta: manuel_rivas

Onte 808: Culturgal 2013, día grande

Foi o sábado o agardado día grande do Culturgal 2013. Dende primeira hora da tarde o público familiar petou o Pazo da Cultura pontevedrés. Para nós, o grande protagonista da xornada (na que se desenvolveron medio cento de actividades moi diversas) foi o escritor Manuel Rivas (un clásico nas seis edicións de Culturgal). No espazo infantil contou e cantou O raposo e a mestra diante de varios centos de pequerrechos, axudado pola incrible sonorización musical que do seu relato fixo o xenial Cé Orquestra Pantasma. O pasecorredoiras final de ambos os dous foi memorable. Despois, Rivas participou na presentación da revista Luzes, que agotou os seus exemplares na fiera, un detalle máis ca esperanzador para este proxecto xornalístico. As asinaturas posteriores e as magníficas conversas de Teresa Cuíñas con Riveiro Coello, Berta Dávila, Pedro Feijoo e Diego Ameixeiras foron seguidas por centos de persoas. Hoxe domingo Culturgal 2013 ofrece unha xornada de peche tamén moi atractiva con case corenta actividades. Pola mañá contaremos coa presenza do grande Agustín Fernández Paz e pola tarde coa conversa de Anselmo López Carreira con Montse Dopico e coa presentación de Vento e chuvia de Manuel Gago e Manel Cráneo, un dos libros máis solicitados na feira.

Onte 804: Rivas en Twitter

No seu primeiro día en Twitter Manuel Rivas superou o milleiro de seguidores. Coincidiu esa exitosa saida coa impresión das primeiras planas da revista Luzes que codirixe con Josito Pereiro e que se presentará o sábado en Culturgal. Unha coincidencia que sei non é explicable pola providencia laica, apenas outra mostra máis da hibridación da comunicación contemporánea, da convivencia de soportes dixitais e impresos. A presenza de Rivas en Twitter é unha noticia magnífica para os lectores e lectoras desta rede informativa (Manolo comezou cun par de chíos memorables), mais tamen o é a aparición nos quioscos e librarías dun mensual en lingua galega (alicerzado xa sobre medio milleiro de suscricións) coa vontade de explorar os territorios do xornalismo necesario para reconstruír un país en ruínas. Benvido Rivas a Twitter, xaora Luzes!

Onte 785: «O raposo e a mestra»

Foi onte para o prelo O raposo e a mestra, o conto infantil de Manuel Rivas ilustrado por Jacobo Fernández Serrano. Para nós remata así este ano de edición en tempos de tránsito, no que o noso equipo intentou ofrecer un catálogo de boas lecturas para os públicos cos que conta a edición en galego.

O raposo e a mestra é unha alegato a prol da diversidade, da imaxinación, da canción popular, das linguas… É tamén unha homenaxe ao Pindo, o noso olimpo celta queimado, mais tamén ao papel esencial das mestras (e de todos os educadores) na formación das nosas conciencias e do noso alento por coñecer. Un libro algareiro para cantar e contar, ilustrado coma un cómic polo grande Jacobo. Presentarase o sábado 30 de novembro no Culturgal coa participación de Manolo Rivas e de Cé Orquestra Pantasma.

Onte 713: #Prazadoslibros

Pasei o domingo na #Prazadoslibros, o día grande do evento de promoción do libro e da lectura organizado polo concello de Carballo. Durante a mañán por cada libro mercado os lectores e lectoras recibían como agasallo cadanseu molete de pan de Carballo. Unha iniciativa magnífica de colaboración entre as panadarías de Carballo e as sete librarías participantes nunha feira do libro que comparte espazo coa feira de produtos de tempada ofrecidos polos produtores agrícolas da comarca de Bergantiños. Foi unha mañá intensa, na que Manuel Rivas asinou de forma paciente e minuciosa máis de medio cento de libros (a maioría d’ As voces baixas) ao longo de case tres horas. A tarde, foid e letras e música, coa presentación dos libros máis recentes de Xosé Neira Vilas e o concerto de Uxía e a súa «Rosalía pequeniño». Moita xente partincipando nunha iniciativa modélica na que os libros adquiren protagonismo no espazo público. Esta #Prazdoslibros xa é un referente no calendario galego do libro e da lectura, un modelo anovado do que a organización das Feiras do Libro de Galicia (que onte remataron en Monforte o seu periplo anual) deberían tomar boa nota. Os libros son en Carballo o pan da cultura. Beizóns ao concello que preside Evencio Ferreiro (a piques de contar cunha nova e magnífica biblioteca pública) e ao incansable Nel Vidal por tan magnífico traballo nesta #Prazadoslibros.

Onte 694: Máis «Luzes» para Galicia

Seguín por twitter e streaming o acto de presentación do proxecto de refundación da revista Luzes. As intervencións de Manolo Rivas, Josito Pereiro e Iago Martínez expresaron que outro xornalismo é posible, tamén en Galicia e tamén na nosa lingua. A pesar das dificultades do tránsito comunicacional actual e do intento de suspensión das conciencias que sufrimos, onte na Coruña expresouse que «hai fame de xornalismo», que cómpre fuxir do ruído diario ofrecendo «un xornalismo transxénico que loite contra a vulgaridade» e permita unha lectura sosegada e reflexiva. Sei que o presentado foi apenas o xermolo do número Cero dun mensual en papel (de maqueta fermosa e contidos atractivos) que aposta polo protagonismo do lectorado e por unha axenda informativa aberta. Gustoume a definición sintética da intención dos promotores: «Luzes, revista aborixe e indíxena universal». Este (re)nacer de Luzes foi unha nova que encheu onte os nosos depósitos de esperanza. Beizóns a Manolo, Josito e Iago!

Onte 661: «Faneca Brava» en Vigo

Excelente o serán na Feira do Libro de Vigo no que Manuel Portas presentou Faneca Brava, Manuel Rivas fixo unha lectura d’ As voces baixas e Elena Gallego asinou exemplares da súa triloxía Dragal.  As presentacións dos libros dos manueles constituíron senllos alicientes para moitas persoas para as que a carpiña da Alameda quedou moi pequena.

Foi Ramón Nicolás quen presentou Faneca Brava que comezou cualificando como «unha ficción escrita con maiúsculas». Salientou despois aspectos que consideraba comúns con respecto ás novelas anteriores de Portas, como a importancia da arquitectura e das relacións de amizade ou consaguinidade que establecen os personaxes. «Portas non opta por unha ficción historicista. Até agora todas as súas ficcións foron moi contemporáneas, protagonizadas por personaxes de carne e óso. En todas introduciu unha dosificación da intriga e de certo nivel de suspense como elementos que axudan a soster o interese do lectorado». A continuación, sinalou Ramón Nicolás os elementos que entendía principais en Faneca Brava. Primeiro: «a construción dunha saga familiar con arrecendo e precedentes en autores como Otero Pedrayo e Carballo Calero». Segundo: «o respecto ao tratamento á figura da muller e a presenza de moitos personaxes femininos». Terceiro: «a figura da voz narradora, que o autor domina moi ben, como un recurso que vai dando frescura, veracidade e movemento , para chegar a un final explosivo, un clímax, unha catarse, que permite a reconstrución da memoria familiar e colectiva». Rematou o seu discurso Nicolás cualificando Faneca Brava como »un libro chamado a perdurar». «Manuel Portas é un escritor que escribe con claridade, talento e con vontade de que lean».

Pola súa banda, Manuel Portas comezou a súa intervención sinalando que consideraba Faneca Brava como unha novela diferente ás dúas anteriores. «En Faneca Brava hai unha espiña central constituída pola historia dunha muller que lle tocou vivir unha etapa moi dura, a infancia na metade do franquismo, na que sufriu os problemas daquel tempo e o feito de ser muller. Concha Pereira padece pola súa beleza, polo seu espírito rebelde, que a leva a non calar, a reaxir fronte a sociedade que lle tocou vivir». Referiuse despois a Arousa, Compostela e Barcelona como os tres puntos do seu topos vital, presentes tamén nesta novela, e ao seu «atrevemento» a escribir aos cincuenta anos. «A esta idade non abonda co chispazo dunha boa historia. É tamén o momento de construír unha arquitectura. De novo quixen ser arquitecto. Na primeira novela, Denso recendo a salgado, xoguei coa estrutura do tempo. Na segunda, Un dendo manchado de tinta, xoguei como Pirandello cos personaxes. Nesta terceira quixen facelo coa narración, coa gradación da información, cos puntos de vista. Fíxeno para abordar a biografía dunha muller muller considerada como a ovella negra do seu entorno familiar. A polifonía resultaba necesaria para transmitir a idea de que a realidade non é única, fun engorsando a historia para facela verosímil, así como introducindo unha tensión para manter o interese da narración». Rematou Portas desculpando que na obra non se fixese máis referencia «á importancia da música, especialmente a de Fausto».

Onte 533: Galician Songs

Saber de libros da literatura galega traducidos a outras linguas é para min unha das noticias profesionais máis estimulantes. A carencia dun programa público ou dunha estratexia país de proxección da literatura e da edición galega no mundo (cuxa necesidade teño reiterado aquí até o aborrecemento) é suplida, até hoxe, unhas veces por iniciativas illadas de editores internacionais de curiosidade entusiasta e outras polo azar ou polos vieiros da providencia laica. Concibo cada unha destas edicións traducidas coma un milagre que debemos celebrar.

A comezos desta semana recibín un exemplar de Galician Songs, a edición de Small Stations da tradución de Erín Moure de Cantares gallegos. Un fito na nosa historia literaria, que coincide por riba coa celebración do cento cincuenta aniversario da proeza de Compañel, xa que se trata do primeiro libro completo en inglés de Rosalía de Castro. Onte recibín a imaxe da cuberta e contracuberta da edición coreana d’ O lapis do carpinteiro, publicada pola editorial Illusionist, coa que esta novela de Manuel Rivas acada as trinta linguas traducidas. Outro fito extraordinario para a nosa historia literaria, o do libro máis traducido da nosa lingua. Coreana tamén é a fermosísima edición da última tradución d’ O único que queda é o amor, o libro de relatos polo que Agustín Fernández Paz recibíu o seu premio nacional. Tres milagres que celebramos con fachenda na alborada da festa rosaliana.

Onte 469: Radio na libraría

Na xornada pontevedresa de promoción d’ As voces baixas, gustei moito da conversa que a xornalista de Onda Cero Susana Pedreira mantivo con Manuel Rivas na libraría Cronopios. O reducido espazo da libraría abríuse dende o fermoso escaparate á rúa onde varias ducias de persoas seguían con moito interese a conversa arredor dun libro. Esta experiencia da radio na libraría, que Onda Cero de Pontevedra e a Cronopios veñen promovendo con éxito dende o pasado mes de maio, merece ser emulada, mais aínda cando, coma nesta caso, é apoiada por un clube de lectores. A visibilidade do libro nos espazos cidadáns é fulcral para recuperar a presenza da lectura na axenda pública que utilizan os medios e as administracións. Parabéns a Susana Pedreira, Onda Cero e Cronopios.

A conversa (case unha hora) será emitida hoxe e logo subida á rede. Recoméndoa.

Onte 468: Os alicientes de Rivas

Acompañamos a Rivas en Ourense. Primeiro asinou exemplares na renovada Libraría Torga, hoxe tamén café e tenda de comercio xusto, despois realizou unha lectura d’ As voces baixas no salón noble do Liceo. Como é adoito, Rivas miniou coa paciencia e a habilidade do artesán os seus alicientes (así chaman en México ás asinaturas de libros), onde singulariza cada un dos exemplares. Unha marabilla!

Nas palabras limiares da súa lectura no Liceo, Rivas confesou a importancia que tivo a súa nai no nacemento d’ As voces baixas. Referíuse a ese xogo no que todos participamos algunha vez no que pretendemos identificar cal foi a nosa primeira lembranza: “Que é o primeiro que lembramos? Que hai nesa cámara escura, estenopeica capaz de captar a luz da primeira lembranza, desa faísca, desa epifanía, o primeiro recordo?” “No meu caso ese recordo é o primeiro medo. Mais nesa lembranza hai un detalle definitivo, imprescindible para que nacese este libro. Unha lembranza daquela frase que pronunciou a miña nai: ‘Eran os dous xigantes cabezudos. Isabel e Fernando. Os Reis Católicos’. Aí foi onde vin por vez primeira a boca da literatura. Unha construción moi sutil, nacida do imprevisible, do máis insospeitado. unha frase que na súa sinxeleza une o terror e o exconxuro por medio da ironía e do humor. Nesta herdanza de agasallo que fixo a miña nai, coido que está a cerna deste libro, a cerna da literatura, ese urdido de humor e dor, esa alquimia fundamental da linguaxe literaria”.

Hoxe Rivas estará en Pontevedra, primeiro, ás 18:00 horas, nunha asinatura na Libraría Cronopios e ás 20:00 horas na lectura que  no Salón de Actos do Sexto Edificio do Museo organizou o Ateneo de Pontevedra.

Onte 467: Antón Patiño fala das “voces baixas” de Rivas

Manuel Rivas estivo toda a tarde en Librouro, a veterana libraría viguesa creada por Antón Patiño, o libreiro da memoria de ferro. Despois de asinar exemplares, realizou unha lectura de dous capítulos d’ As voces baixas, que foi precedida por unha intensa intervención do pintor e ensaísta Antón Patiño (fillo).

Patiño comezou definindo As voces baixas como un “libro histórico. Un libro que ten a intensidade das mellores obras de Manuel Rivas, un libro que ten tamén algo único, xa que non tivo que separarse do espazo familiar. Ten algo novo, xa que apreixa un relato que non lle é alleo a súa experiencia”. “Manuel Rivas ofrece un álbum familiar, onde a memoria ten dimensión comunitaria, transpersoal. O autor botou man dese lugar máxico, ese paraíso esquecido de Monte Alto e logo desa casa prendida no ceo de Elviña. Aquí as imaxes son relampos na néboa do esquecemento. Cada palabra está imantada, reververa sobre o silencio, ten o ADN libertario e republican dos libros de Rivas”.

Continuou Patiño dicindo que “o libro está atravesado polo loito dos seres queridos, mais tamén polo humor. A figura do pai, retranqueiro, como un pensador presocrático. A nai, unha muller que non puido ter o luxo de estar enferma. Seres loitadores moi apegados á natureza.” Despois salientou “a paciencia coa que o escritor agardou pola palabra precisa para representar este mundo”, así como “que lle parecía imposible pensar este libro sen lembrar ao fotógrafo Virxilio Vieitez. As voces baixas é un documento antropolóxico de nós, da Galicia daquel ano 57, no que naceu Manuel Rivas, o mesmo ano no que Manuel Ferrol realizou na Estación Marítima da Coruña, un día concreto, a súa famosa fotografía da Emigración”.

Patiño referíuse despois á presenza da melancolía no libro, “a señardade é unha lente de aumento, unha lupa, que no eido emocional queda representada por unha bágoa vidrosa. Non podemos separar esta literatura do corpo, das emocións, dos cronotopos. Estamos atravesados por relatos. As voces baixas comeza de forma maxistral co primeiro medo, literatura expresionista da nova obxectividade, dunha nova realidade, semellante á pintura de Maruja Mallo ou Urbano Lugrís. O libro treme dende a primeira páxina, constitúe unha chamada decisiva da gran literatura, que marca o ton de todo o relato. Aparece o estrañamento, o inhóspito, a prensenza do totalitario”. “Neste libro está isto e moitas cousas máis. A memoria colectiva. A aldea urbana, aldea oceánica, anfibia. O libro é unha auténtica caixa de sorpresas, onde hai un importante inventario de perdas. Como está moi pigmentado de pintura e da presenza de animais. Estilisticamente hai unha economía expresiva comparable á de Rulfo, Beckett, Cunqueiro ou o mellor Castelao narrador. Non hai dúbida que Manuel Rivas é un escritor de liña clara, o que o vincula a Tintín”.

Rematou Antón Patiño dicindo: “As voces baixas é un libro onde todo ten un recendo táctil, matérico. Unha marabilla”. “Manuel Rivas é un escritor postvangardista. Leva anos constituíndo a comunidade do pobo da noite, onde gravitan voces e sombras protectoras, que debuxan unha cartografía simbólica. Aquí, nestas voces baixas atópanse moitas das claves de toda a obra de Rivas”, foron as súas últimas palabras.

Hoxe Rivas estará en Ourense e mañá en Pontevedra, onde asinará exemplares e realizará novas lecturas d’ As voces baixas.