Listado de la etiqueta: antonio_garcía_teijeiro

Quédanos a palabra

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo ao concerto de Paco Ibáñez con motivo do centenario do poeta Carlos Oroza:

Con motivo da celebración do nacemento do poeta peripatético Carlos Oroza celebrouse no Auditorio Mar de Vigo un histórico recital do cantautor Paco Ibáñez. Organizado pola viguesa asociación cultural Évame Oroza, no inicio os poetas María Lado e Antonio García Teijeiro recitaron algúns dos versos orocianos máis emblemáticos, aos que seguiron na pantalla mostras do derradeiro traballo musical (inédito) de Luis Eduardo Aute sobre textos do autor de Évame. Introito que deu paso ao concerto no que Ibáñez (89 anos) antologou dezasete cancións do seu amplísimo catálogo, nas que homenaxeou a poesía de clásicos españois como Quevedo, Góngora e Arcipreste de Hita até voces do século XX como Antonio Machado, Rafael Alberti, Federico García Lorca ou José Agustín Goytisolo. Hora e media de poesía e música, seguida con emoción contida e respecto, apenas rota polo humor do divertido cantor e o seu litixio imprevisto cun vaso de auga, por case un milleiro de persoas, na súa maior parte, entradas en anos. Un serán de nostalxia, tamén de memoria e de encontros agarimosos, tamén de despedida e derrotas saudosas, no que o irredutible Ibáñez, acompañado e coidado polo guitarrista catalán Mario Mas, amosou o valor incombustible da palabra como a máis valiosa das resistencias.

Embora foi a homenaxe a diversidade lingüística o que máis emocionou no recital de Paco Ibáñez, dándolle presenza, como sempre adoita, as linguas e literaturas do estado español. Acompañado do acordeonista vasco Josan Goikoetxea interpretou dous temas en éuscaro, o primeiro, «Peio Josepe», no que lembrou a súa nai da que mamou esta lingua, o segundo, o emocionante canto a liberdade «Txoria Txori» do poeta Joxean Artze, ao que puxo música Mikel Laboa, a quen Ibáñez lembrou, como a Imanol e a Xabier Lete formando parte da tríade de cantores euskaldúns. Con todo foron as tres cancións en galego a cerna do recital do Mar de Vigo, coa presenza en escena do poeta Antonio García Teijeiro, que acompañou con enerxía e gratitude o fermoso xesto de Ibáñez de incluílas no repertorio e recoñecer así a poesía galega. Tras a interpretación de «Que ocorre na terra?» e «Pomba», poemas de Teijeiro, que forman parte do libro Un rato díxolle á lúa (Xerais 2013), estreou en Vigo «Chove», canción sobre un fragmento do poema «Inverno» de Celso Emilio Ferreiro, composta por Ibáñez, despois de telo feito con «María Soliña», como homenaxe a Moraima, mais que nunca fora incluído en gravación comercial. A presenza entre o público da filla e do neto do autor de Longa noite de pedra deulle a esta estrea viguesa un carácter elexíaco inesquecible, un momento máxico inesperado.

Esta homenaxe a poesía galega e euscalduna, como a súa teimosa defensa de non utilizar anglicismos na fala cotián, como unha causa que chamou a compartir, como o entusiasmo que continúan concitando temas históricos do período tardofranquista como «Palabras para Julia», «Me lo decía mi abuelito» ou «A galopar», cantados polo público como himnos, fan de Paco Ibáñez un referente cívico entrañable tanto para as xeracións de militantes antifranquistas como tamén para as posteriores do desencanto do período da Reforma Política. Unha voz que despois de máis seis décadas nos escenarios, un mito dende aquela gravación do recital no Olympia de Paris (2 de decembro de 1969), a pesar da inevitable perda de sonoridade, gañou capacidades expresivas novas e nunha quentura que, como sucedeu no serán da pasada sexta feira, chega directa ao corazón do público. Unha voz que, como salientou o nobel José Saramago, é capaz «de abrir camiños de fraternidade auténtica no espírito das persoas que a escoiten». Unha voz que, para Manuel Vázquez Montalbán, o cantor coloca «ao servizo do coñecemento da emancipación individual e social», consciente de que a liberdade, como os dereitos, son unha conquista nunha agra colectiva.

O emotivo e exitoso concerto de Paco Ibáñez, no que tamén vibrou no introito a voz de Carlos Oroza medrada coma trigo nas fronteiras, amosou que o Vigo literario, ademais de novela, conta con expresión poética. Unha actividade poética de manifestacións diversas, que van dende o fomento do interese pola poesía na infancia e mocidade, encabezada pola teimosía de Antonio García Teijeiro, recoñecida en 2017 co Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil, pasando pola conservación da memoria e da obra do poeta Carlos Oroza, encabezada pola asociación Évame e a editorial Elvira de Javier Romero, ou do poeta Celso Emilio Ferreiro pola fundación que leva o seu nome e pola editorial Xerais, até o activismo en outono do Festival Kerouac de Poesía e Performance ou dos recitais e itinerarios poéticos do grupo Rompente e doutros colectivos poéticos vigueses. En Vigo, por ventura, quédanos a palabra.

Ledicia e Antonio, Vigueses Distinguidos

Dedico o artigo da semana no Faro de Vigo ao nomeamento de Ledicia Costas e Antonio García Teijeiro como Vigueses Distinguidos:

O nomeamento de Ledicia Costas e Antonio García Teijeiro como Vigueses Distinguidos constitúe para eles como poetas e narradores vigueses unha merecida honra da corporación do seu concello, que moito orgulla a Vigo na celebración da Reconquista 2018. Galardoados co Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil outorgado polo Ministerio de Educación, Cultura e Deporte, o maior recoñecemento que pode recibir unha obra publicada, Ledicia Costas en 2015 por «Escarlatina, a cociñeira defunta» (Xerais 2014), e Antonio García Teijeiro en 2017 por «Poemar o mar» (Xerais 2016), este primeiro agarimo da cidade onde naceron e na que escriben e publican a súa obra literaria supón, probablemente, para eles un emocionante exercicio de xustiza poética. Xaora, esta distinción constitúe ademais a constatación do éxito colectivo de todas as participantes nos proxectos da literatura infantil e xuvenil e do fomento da lectura en lingua galega, tantas veces agochados ou inxustamente minusvalorados, a pesar de constituír un exemplo da achega formidable da diversidade acuñada polas minorías, en todo caso fantasías realizables das que Ledicia e Antonio son activistas e destacados promotores.

Con esta honra Vigo recoñece popularmente a unha autora e a un autor en lingua galega de xeracións distintas. Ledicia Costas pertence á Xeración da Esperanza, a das autoras que comezaron a publicar coa mudanza de século, no seu caso en 2000, ano no que apareceron no catálogo de Xerais tanto a súa primeira novela xuvenil «Unha estrela no vento», escrita en plena adolescencia, como o seu relato «Negrita» no volume colectivo «Narradoras», publicado na serie Abismos xunto a outras 24 narradoras. Pola súa banda, Antonio García Teijeiro forma parte da Xeración dos fundadores e fundadoras da Literatura Infantil e Xuvenil Galega, a dos autores e autoras que comezaron a súa actividade nos oitenta e noventa do século pasado. Décadas desde as que García Teijeiro é incansable e teimoso promotor da causa da poesía infantil, tanto como autor («Aloumiños» foi en 1988 o seu primeiro poemario), editor (codirixiu a colección «Árbore» da editorial Galaxia, tamén desde 1988, xunto a María Victoria Moreno e David Otero), crítico (desde 1980 colabora nas páxinas de «Faro de Vigo») e docente durante tres décadas no Colexio Possumus. Un labor extraordinario de divulgación e fomento da poesía para a infancia que Antonio foi capaz de estender fóra de Galicia e da propia península, especialmente en Colombia e México, converténdose nun dos referentes internacionais desta angueira literaria.

Mais non esquezamos que Vigo recoñece tamén esta Reconquista a dous dos seus poetas primeiros, pertencentes a unha nómina iniciada hai oito séculos por Martín Codax e Meendiño, fundadores de Vigo como cidade literaria. Non hai dúbida que García Teijeiro é un dos nosos poetas maiores, xa con medio cento de libros de poemas publicados, boa parte deles traducidos, desde que hai xa tres décadas apareceran «Parolando coa vixencia» e «Retorno ós lamentos» (Xerais) até a súa recente e  extraordinaria «Triloxía do Mar» da que forma parte «Poemar o mar», a obra pola que obtivo o Nacional, ademais de «En la cuna del mar» (Creotz 2015) e «Palabras do mar» (Embora 2015). Como tamén é poeta Ledicia Costas, fundadora do colectivo de renovación Poetas da Hostia, xunto a outros poetas vigueses da súa xeración, como Daniel Landesa, María Lado ou Xabier Xil Xardón, creadores dos recitais combate, ademais de autora de «Xardín de inverno» (2012), o conmovedor poemario escrito desde a desolación provocada pola morte da avoa.

Vigo agarima e agradece o traballo de dous dos seus escritores cabezaleiros en lingua galega, desa (para a nosa ventura) longa relación de contemporáneos que teñen localizado en Vigo a súa obra literaria, iniciada por María Xosé Queizán e Xosé Luís Méndez Ferrín, e continuada por Pedro Feijoo, Fran P. Lorenzo, Manuel Esteban, Fran Alonso, Cid Cabido, Domingo Villar, entre outros. Como poeta vigués do mar, Teijeiro dialoga ao longo de toda a súa obra coa tradición milenaria de Martín Codax, mais tamén con outra voces viguesas como as de Xohana Torres de «Estacións ao mar» e «Tempo de ría», María do Carme Krukenberg ou a da inesquecible Xela Arias de «Denuncia do equilibrio». Outrosí acontécelle a Costas como narradora, que reconstrúe nas páxinas de «Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta» (Xerais 2016) aquel Vigo cosmopolita que visitou Verne en 1884, xermolo da cidade en estrépito, a abella da ribeira e a cidade revolcada ao longo do século XX.

O nomeamento de Ledicia e Antonio como Vigueses Distinguidos honra a quen outorga a distinción e á xenerosidade da cidade que os recoñece de forma unánime. Parabéns para eles e para as outras persoas e institucións distinguidas.

Hai futuro para a edición infantil e xuvenil en galego

No número de decembro de Tempos Novos publico este artigo sobre a situación da edición infantil e xuvenil en galego:

Os datos da Panorámica de la edición española de libros 2016, o informe máis recente elaborado cos datos da oficina do ISBN, acenden o piloto de emerxencia para a edición galega: o número de inscripcións continúa retrocedendo un 13,10 % con respecto ás do ano anterior, acadando apenas as 1.211, o que supón una merma do 52,39 % das publicadas en 2010. En apenas seis anos, o libro galego publica case a metade que antes ofrecía. Un retroceso interanual nesta caso que aínda resulta máis acusado para o libro impreso en galego (14,44 %), fenómeno que non sucede nin na edición en éuscaro, que medra un espectacular 34,50 %, nin na catalá nin na castelán que se incrementan arredor do sete por cento. Non hai dúbida que a edición do libro galego, cada vez máis hibridada no formato (o 31,54 % da nova oferta de 2016 foi dixital), vive o peor momento das últimas tres décadas. Datos alarmantes traducidos nun S.O.S., emitido periodicamente polas asociacións profesionais de editoras e librarías, que non recibe apenas resposta por parte da Xunta de Galicia, que dende 2009 rebaixou os fondos públicos destinados ao sector nun 80 %, mais tamén escaso interese dos grupos da oposición. Deixou de formar parte o libro e a lectura da axenda política galega da Autonomía?

Aínda que neste contexto adverso poida resultar estraño, a crise do noso sector coincide con outro momento de fulgor e proxección da literatura infantil e xuvenil galega, tanto no que atinxe a cantidade, calidade e diversidade da súa oferta como á proxección fóra do país da nosa creación. Eis, Poemar o mar (Xerais 2016), o recente Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil de Antonio García Teijeiro, o primeiro para un libro de poemas galegos, o segundo premio galego para as tres últimas edicións deste premio, considerado o máximo recoñecemento dos poderes públicos para a creación literaria. Eis, tamén, A balada dos unicornios (Xerais 2018), o novo Premio Lazarillo de literatura xuvenil (convocado nas catro linguas oficiais) de Ledicia Costas, autora que conta con milleiros de lectores e lectoras para as súas obras escritas en galego e publicadas e recoñecidas en castelán, catalán ou coreano.

As cifras do subsector da literatura infantil e xuvenil galega merecen ser coñecidas. Segundo o estudo do Comercio Interior del Libro de 2016, elaborado cos datos achegados polas editoras o número de títulos supuxo o 35,90 % dos publicados polo sector, porén constitúe o 27,90 % dos exemplares fabricados e o 25,40 % da facturación. Ou noutras palabras, o libro infantil e xuvenil en galego conforma un mercado interior superior aos cinco millóns de euros, una cantidade importante, como tamén o é que un de cada tres libros editados en galego e un de cada catro vendidos nas nosas librarías sexa considerado coas etiquetas “infantil” ou “xuvenil”. Consideracións que compriría completar co peso crecente deste subsector da edición galega no Comercio Exterior do Libro (un dato que descoñecemos), sobre todo pola oferta de álbum ilustrado que achega Kalandraka e as súas diversas filiais internacionais. Cifras que amosan a resistencia da literatura infantil e xuvenil galega no entorno da hibridación, así como a súa importancia, xunto coa edición do libro de educativo (suman o 76,60 % da facturación), para o conxunto do noso sector. Un fenómeno que caracteriza á edición galega ao longo das tres últimas décadas, que comparten tamén a realizada en catalán e en éuscaro.

A boa saúde da edición de literatura infantil e xuvenil non pode agochar o reto de preservar a diversidade e a singularidade dos contidos da súa oferta, desafío que comparte coas editoras doutras linguas da contorna europea, ameazadas polos efectos da  hibridación dixital e da homoxeinización audiovisual sobre os comportamentos do lectorado en formación. Como tampouco pode descartar os efectos que sobre o propio sector está ocasionando a perda acelerada de falantes iniciais do idioma galego, xa que semella moi difícil que poida ser viable a edición vizosa nunha lingua que resulte allea ou estranxeira para a maioría dos seus potenciais lectores ou lectoras, mesmo a pesar de que poidan contar con competencia lectora pasiva.

Como tamén a nosa edición de literatura infantil e xuvenil debe afrontar o desafío que formula tanto a ampliación da súa oferta dixital, até agora máis reducida ca no eido da narrativa para persoas adultas, como do seu nivel de interacción, esencial para continuar prendendo no lectorado novo. Como é obrigado abrir o catálogo do sector máis decididamente nos territorios da chamada “non ficción”, sobre todo de contidos de divulgación científica e humanística, como reclaman de forma insistente dende as bibliotecas escolares (por certo, de funcionamento modélico, no caso galego). Sen esquecer, a necesidade de contar neste eido, a pesar da consolida presenza internacional das editoras de álbum, cunha estratexia de proxección internacional, compartida por pola Xunta de Galicia e o sector privado, que facilite a tradución dos nosos autores e autoras máis alá das viaxes illadas dalgúns ás feiras de Boloña ou Guadalajara.

Retos no contexto da hibridación editorial internacional que cómpre continuar abordando coas doses elevadas de autoestima e innovación coas que traballou sempre este subsector, quizais o máis dinámico e cosmopolita da edición en galego. Hai futuro para a lix galega!

Poemar o mar

Dedico o artigo da semana no Faro de Vigo a Antonio García Teijeiro, recente gañador do Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil polo seu libro Poemar o mar.

Coma se fose outro milagre laico ou serindipia inesperada a noticia da concesión do Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil a Poemar o mar (Xerais 2015), o libro escrito polo poeta vigués Antonio García Teijeiro e ilustrado por Xan López Domínguez, produciuse cando o Pergamiño Vindel, que atesoura as sete cantigas de Martín Codax, estaba xa para orgullarnos depositado temporalmente no Museo do Mar de Alcabre.

Dúas obras protagonizadas polo mar que coa diferencia de oito séculos comparten a ría de Vigo como espazo poético. Dúas pezas escritas en galego que arrecenden a marusía, senllas exaltacións da nosa admiración polo mar coma suxeito protagonista e fonte de vida: “Ai, ondas que eu vin mirar!, / se me saberedes contar”; “E bañarnos hemos nas ondas!”, cantou a finais do XIII Martín Codax, o fundador literario da cidade de Vigo. “Quero chegar ao mar para abrazalo”, “Quere o mar o que non ten / os seus soños / non se ven”, “Eu quero en silencio / perderme no mar”, canta Teijeiro, a comezos do XXI.

Outro nacional –o máximo premio que unha obra literaria editada en galego pode recibir–, o vixésimo primeiro que recibe a literatura e edición galegas desde que 1978 comezaron a ser convocados estes premios polo Ministerio de Cultura, o undécimo para unha obra publicada por Edicións Xerais de Galicia, e o terceiro no que se premia un libro de poesía infantil, que recoñece tanto a excelencia dun libro memorable como a traxectoria de máis de tres décadas dun autor que concibiu a creación poética e a formación do lector de poesía como idéntica tarefa.

Xaora, o nacional de Antonio García Teijeiro, o sexto obtido por un libro infantil editado orixinalmente en galego –tras os de Paco Martín (1986), Xabier DoCampo (1995), Fina Casalderrey (1996), Agustín Fernández Paz (2008) e Ledicia Costas (2015)–, constitúe outro éxito colectivo da nosa vizosa e potente literatura infantil e xuvenil, un recoñecemento da excelencia dos seus textos e creacións editoriais, mais tamén nestes tempos difíciles para a nosa lingua un formidable exemplo do valor da diversidade acuñada polas minorías.

Un nacional que lle chega a Antonio García Teijeiro no momento máis acaído, o da súa madurez autoral, coincidindo coa súa xubilación como docente do Colexio Possumus, cando conta con máis de medio cento de libros individuais publicados en galego e mobiliza todo o seu fulgor creativo como activista poético. Un catálogo de autor o seu extraordinario que supera con moito o cento de obras, se incluímos as edicións dos seus poemarios en castelán, as súas obras de narrativa, ensaio, as súas edicións de poetas como Rosalía e Celso Emilio ou a súa participación sempre xenerosa en libros colectivos. Un labor literario comezado en 1980 nas páxinas de “Artes e Letras” do Faro de Vigo, que entón compaxinaba coa súa actividade docente e deportiva (non esquezamos que Teijeiro foi porteiro do Academia Octavio e do Teucro en categoría nacional). Un traballo continuado a partir de 1984 no suplemento “A Pizarra”, tamén de Faro de Vigo, onde se ocupaba da crítica de literatura infantil e onde publicou entrevistas inesquecibles con figuras como Rafael Alberti, con quen tanto amigaría.

Dende 1988 iniciou o seu camiño como autor de tres libros fundacionais para a nosa poesía infantil, publicados na colección “Tartaruga” de Galaxia: Nenos, Coplas e Aloumiños. Textos nos que empregou os recursos da raíz popular e comezou a súa depuración da sonoridade como ferramenta necesaria para contaxiar a emoción da palabra poética. Son algúns dos seus moitos libros imprescindibles: Cacarabín, cacarabón (Edelvives 1991), Na fogueira dos versos (Xerais 1996), premio Merlín, premio Pier Paolo Vergerio e Lista de Honra do IBBY; Paseniño, paseniño (2003); Chove nos versos (Xerais 2004) e Un rato díxolle a lúa (Xerais 2013), antoloxía da súa obra, que inclúe un disco no que canta tres poemas, entre eles o xa mítico “Que ocorre na terra?”, aos que lles puxo música o seu amigo Paco Ibáñez.

“Poemar o mar”, o libro co que Antonio obtivo o nacional, forma parte da súa Triloxía do Mar, formado tamén por En la cuna del mar (Creotz 2015) e Palabras do mar (Embora 2015), un proxecto poético no que demostra que o emocional é compatible cun discurso crítico que afonda na complexidade da innovación estética. “En cada libro que escribiu, –sinala o seu antólogo o poeta Fran Alonso– o seu verso foi medrando, como un mar de escuma, como un mar de prata, como un mar de bruma”. Aí atopamos o ADN da obra deste poeta vigués do mar, pacifista comprometido, amante da música, seguidor de Bod Dylan e Luis Eduardo Aute, que entende a poesía como unha chave expresiva capaz de transformar as persoas. Parabéns, Antonio. Que continúen chovendo versos e palabras azul celeste!

Onte 1888: «Lendo lendas, digo versos» na Lista de Honra de IBBY

XG00236001Aledeime que Lendo lendas, digo versos, un dos títulos da nosa serie Milmanda, fose seleccionado para formar parte da Lista de Honra do IBBY do bienio 2016-2018. Recoñécese así esta obra como unha das máis significativas no eido infantil e xuvenil das publicadas no mundo neste período, o que constitúe un estímulo para o traballo do equipo de Xerais, ao tempo que un recoñecemento para o labor cooperativo dos autores e do ilustrador. Poucas veces coma esta foi tan xusto chufar o labor do compartido, dende a semente do popular, deixada nos textos das lendas recollidas e catalogadas por Antonio Reigosa, como polas brillantes traducións á linguaxe poética realizada por Antonio García Teijeiro e a icónica por Xosé Cobas,  Alédanos este recoñecemento internacional a esta aposta tan arriscada polo diálogo entre tres olladas e linguaxes artísticas, capaz de poñer en valor a nosa tradición oral, a nosa poesía e o valor (e a beleza) dos libros ilustrados impresos.

Lendo lendas, digo versos é un libro único e singularísimo na edición galega, ao que resulta difícil colocar etiquetas de xénero, que pon en valor o diálogo entre a nosa creación contemporánea e a nosa tradición.Unha auténtica proeza creativa colectiva, que xa fora premiada na Gala do Libro Galego como mellor iniciativa bibliográfica de 2016. Parabéns a todas as persoas participantes en semellante empeño, recoñecido agora tan xustamente polo IBBY.

Onte 1771: “Todo ser humano é un río” de Manuel Veiga

Todo_ser_humano_e_un_rio_27-10-2016

Presentamos no serán de onte na libraría Librouro de Vigo Todo ser humano é un río, a nova novela de Manuel Veiga. Presentou a obra o poeta Antonio García Teijeiro que a culificou de “novela río, da memoria, que mestura xéneros e rexistros sintácticos diferentes cunha brillantez enorme, unha verdadeira obra de arte”. Comezou Teijeiro o seu discurso referíndose á novela “como un xénero que ampliou horizontes, un xénero en movemento capaz de rachar muros e procurar intertextualidades, o que leva a resultados fascinantes como a novela que presentamos de Manuel Veiga, un autor que sempre creu na novela literaria”. Debullou a seguir o presentador as tres partes dunha novela “que funciona como un conxunto arredor da memoria, do paso do tempo e do seu devalar”. “Na primeira a protagonista é a montaña, os seus segredos e as súas xentes, mesturados con referencias históricas, literarias e artísticas coa intención de afondar na Galicia interior”. Na segunda, “refírese á familia do escritor, con especial relevancia para a nai, nun relato cálido, non exento de humor, ameno, anécdotas que dan sentido ao texto, case unha literatura oral que fascina, onde Monforte conforma un espazo físico e emocional”. “Nesta segunda parte atopamos poesía e xogo filosófico, toda a maxia e a solidez da escritura de Veiga.” “Na terceira, o autor ofrece a biografía do Pazo de Muíños de Antero e dos seus habitantes de varias xeracións”.

XG00249101Comezou Manuel Veiga expresando a súa gratitude a Xerais por acompañalo dende hai anos “nun proxeco literario que sei é un pouco raro”. Referiuse despois á importancia da ficción, “que non é simplemente unha representación da vida, non é un retrato é un engadido, froito da observación do artista dende un punto de vista propio”. Relatou Veiga como naceu a primeira parte do libro, os dous primeiros capítulos, “cando me arrastraton a un monte mítico, o Penagache, onde acabei descubrindo todo un mundo”. “A literatura nace das dúbidas, cóidome de non saber todo de nada, vou escribindo a medida que vou aprendendo, o mesmo proceso que propoño ao lector”.”En certa medida este é un libro de viaxes. Se ampliamos o concepto, toda a literatura é unha viaxe capaz de mudar a nosa percepción da vida, razón pola que é unha editorial sería tamén unha axencia de viaxes”. “No Penagache descubrimos moitas historias interesantes como a dos contrabandistas”.

A seguir falou Veiga da segunda parte referida a Monforte, “onde me restrinxín a rúa onde naceu miña nai e abordei algunhas das miñas obsesións de infancia como o medo aos cans rabiosos”. “O último capítulo, o titulado ‘Casa viaxiada’, referido ao pazo pode considerarse un texto autónomo. É descoñecido en Monforte, a pesar  que pertence ao casco urbano. é algo estraño”.Veiga salientou que a escrita da novela levouno a indagar sobre tres figuras: a dos desterrados (como os fillos de Largo Caballero en Monforte), a dos apartados (“aqueles que non eran afectos ao réxime, boa parte deles mestres republicanos que crearon academias privadas”) e os contrabandistas e estraperlistas con historias incribles. Rematou Veiga falando da relación entre os conceptos de campo e do moderno, “o que ten unha tradución na ficción e nas artes”.

Onte 1658: «Poemar o mar» de Antonio García Teijeiro

poemar_o_mar_librouro_29-04-2016

A libraría Librouro encheuse onte coa presentación de Poemar o mar, o novo libro de Antonio García Teijeiro, ilustrado por Xan López Domínguez. Iniciou o acto Helena Pérez, en representación de Xerais, que explicou a orixe desta edición, a primeira colaboración entre Teijeiro e López Domínguez, e a encadrou na triloxía do mar do autor, da que forman parte ademais deste volume Palabras do mar, editado por Embora, e En la cuna del mar, editado por Creotz ediciones.

XG00253201No inicio da súa presentación, o escritor e crítico Ramón Nicolás lembrou a relación de García Teijeiro con Celso Emilio Ferreiro e Moraima, a quen entrevistou. Definiu Poemar o mar como «libro memorable e indeleble, con ritmo de seu dende o propio título, «un libro que constitúe un compendio e actualización de toda a poesía galega do mar, dende Johán de Cangas e Mendiño, pasando por Manuel Antonio e Cabanillas, até os poetas actuais.» Para Nicolás «a palabra clave no libro é a emoción poética«, como tamén o é «a idea do mar como salvación», «xa que Antonio García Teijeiro cando fala do mar fala de todas as cousas». Rematou Ramón Nicolás identificando o paralelismo do libro de Teijeiro coa obra de Rafael Alberti cando dicía aos oitenta e seis anos que «o mar cabe nunha soa onda». Pola súa banda, o autor salientou que concibe «o mar como un sentimento íntimo», «sinto que o mar me chama, como me chaman os poetas do mar como Alberti, Mendiño ou Martín Codax».

Poema de hoxe 97: “Quero chegar ao mar” de Antonio García Teijeiro

XG00253201QUERO chegar ao amar

(se está fuxindo)

para abrazalo,

Antonio García Teijeiro, Poemar o mar (Xerais 2016)

Onte 1498: «Lendo lendas, digo versos»

XG00236001Acabamos de publicar Lendo lendas, digo versos de Antonio Reigosa e Antonio García Teijeiro, ilustrado por Xosé Cobas. Un libro fermoso e singular, dentro da nosa serie Milmanda, no que se recollen vinte lendas con cadanseu poema e cadansúa ilustración. Como sinalan na presentación os autores, «non existía até agora no noso acervo literario poemas que falasen de mouras, encantos e tesouros». Na literatura galega apenas existen creacións poéticas que atendan aos seres míticos da nosa cultura popular. A pesar de que si existen moitas referencias dos mitos de creación cultura como Breogán e Merlín. Os dous Antonios intentaron cubrir este baleiro esquecido. Un empeño compartido no que dende posicións creadoras distintas estableceron un diálogo entre relato e poema. Reigosa recuperou o relato dende a tradición, Teijeiro traduciuno ao verso, o que nunca de fixera na nosa historia literaria. Mentres que Xosé Cobas captou o momento preciso do desencantamento na súa tradución visual e pictórica.

Todos os tres construíron un tratamento pioneiro do lendario popular galego, representativo dos seres e dos lugares onde aniña a lenda, coa intención de provocar a curiosidade polo coñecemento da literatura e da cultura popular de Galicia. Xaora, Lendo lendas, digo versos é unha proposta para conversar coa nosa tradición sen renunciar, como sinalan os autores, «nin á historia (substancia que alimenta a fantasía) nin a poesía (o recendo musical do imaxinario) nin á imaxe (un instante imborrable na memoria). Un libro único na edición galega, un fito creativo de tres clásicos contemporáneos en diálogo coa nosa tradición. Convido a participar nas presentacións que se celebrarán o mércores 11 de novembro na Libraría Trama de Lugo e o 18 en Librouro de Vigo.

Onte 988: O fío do vermello de An Alfaya

Presentacion_O_fio_vermello_27-05-2014

A editora Helena Pérez e o escritor Antón Garcia Teijeiro presentaron onte O fío vermello, o libro máis recente de An Alfaya publicado por Xerais na coleccíon Merlín. Comezou o seu discrso Antonio expresando a sua convicción de que a literatura debe estar cerca dos nenos, dos lectores en formación. Confesou sentirse identificado coa concepción da literatura de An Alfaya: «unha autora que ten unha voz propia, non fai concesións, sabe que nunha novela ademais da trama son moi importantes os personaxes e os seus sentimentos». «An Alfaya escribe literatura de personaxes, interésanlle máis as emocións que os feitos. An ten un espírito de escritora comprometida coa literatura». Comentou, despois, O fío vermello, que definiu como «novela de personaxes moi vivos, personaxes que representan o amor, a superación, a amizade e a tenrura». «”O fío vermello” é, tamén, a metáfora da dignidade de Carlo, o rapaz que se pecha na terraza onde escruta o firmamento agardando pola chegada do seu irmán. É a metáfora da acción, do desexo de actuar sen renunciar a súa convicción». Rematou as súas palabras Teijeiro cualificando O fío vermello de «libro enxeñoso, comprometido co ser humano, un libro de altura, escrito con claridade e intelixencia. Non se pode dicir máis, só cómpre lelo».

Comezou An Alfaya as súas palabras dicindo que para ela non hai temas para nenos e outros para adultos, «só cómpre facer un esforzo para achegarse aos nenos e adolescentes». Confesou que lle interesaban as aventuras emocionais, «preocúpame o que lle fai sufrir ás persoas, eses conflitos que cómpre sacar fóra». «Sei que algúns dos meus textos poden ser considerados duros xa que se tratan temas duros, porque non toda a realidade é guai», engadiu. Enumerou algúns deses temas abordados en libros anteriores, a Sida n’ O caderno azul, a soidade dos sen teito en Illa soidade, a nai na cadea no Aroma do liquidambar, para referirse, despois, O fío vermello, «unha novela protagonizada por un neno decepcionado polo mundo adulto, que cando recibe unha grande mentira decide rebelarse de forma pacífica, decide pecharse nun lugar e non falar nunca máis, un xeito de tirar do nobelo que teñen que resolver os adultos». «Un personaxe, Carlo, que necesita unha fuxida, cara o mundo dos soños, que atopa nas estrelas fugaces, as Perseidas, ás que pide un desexo que no plano da razón non se pode cumprir».

Magnífica presentación seguida por un numeroso grupo de persoas que ateigaron a carpa da Feira do Libro viguesa nun serán chuviñento.