Onte 733: Ryanair e os libros

Chamoume moito a atención este chío publicado onte por Mario Beramendi no que recuperaba unha noticia curiosa publicada en novembro do pasado ano por La Voz de Galicia. Unha muller foi obrigada no aeroporto de Manises a abandonar un avión de Ryanair, que ía iniciar o voo entre Valencia e Santiago, a causa de levar unha bolsiña cun libro e un póster, obxectos considerados como pezas de equipaxe polos que debía pagar unha taxa de 50 euros. O feito de considerar estes produtos impresos á mesma altura ca unha maleta ou cun bolso amosa unha moi escasa consideración coa cultura do libro e co afán da lectura por parte dos responsables da compañía irlandesa, como non agocha o seu voraz afán recadatorio. O máis chocante do caso é que esta prepotente compañía, denunciada en numerosas ocasións por este tipo de abusos e irregularidades, recibe importantes axudas públicas en España, entre as que cómpre salientar as subvencións da Xunta de Galicia para manter as súas liñas con Lavacolla. Ben sería que fose obrigada polas autoridades tanto a respectar a normativa da seguridade aeroportuaria como o dereito dos cidadáns a non desprenderse dos seus obxectos persoais, sexa un libro, teléfono ou lector portátil. Mágoa que nestes voos de Ryanair, subvencionados con fondos públicos, se defenda máis o xogo da lotaría ca a posibilidade da lectura.

Onte 732: Do Pindo ao Ézaro

Esta noite as lapas saltaron o río Xallas e se achegan á fervenza e ás casas do Ézaro. Continúa así un incendio voraz que leva calcinadas dúas mil oitocentas hectáreas, transformando nun volcán o que puido ser un parque natural. Desolador. Xa en 1995 o mestre Xaquín Marín adiantara a solución que para estes casos ten preparada a Consellaría de Incendios. Unha sáida que, como amosa a viñeta do xenial Bichero en Faro, non perdeu nin unha faragulla de actualidade. Mentres escribo esta notiña indignada zoan os hidroavións sobre a ría de Vigo, camiño do incendio de Vincios, onde xa van doce horas de loita contra o lume. Ademais de participar no mitin no Milladoiro, terá previsto Feijóo presentarse este sábado nalgunha das zonas cero onde a veciñanza chora polos seus eidos?

Onte 731: Catástrofe no Monte Pindo

Tremenda catástrofe no Monte Pindo. O incendio declarado o mércores en Cima de Arca arrasou 160 hectáreas, a práctica totalidade do macizo granítico do Olimpo Celta e parte das marismas de Carnota. Así o denuncia a Asociación Monte PIndo Parque Natural que atribúe o desastre tanto as adversas condicións meteorolóxicas como «á carencia máis absoluta de medidas de prevención». Mágoa que a Xunta de Galicia nunca atendese a teimosa reclamación cidadá de declaración de parque natural sobre un espazo patrimonial no que se teñen identificado até 630 especies e endemismos como o «carballo enano, alén da importancia do seu carácter mitolóxico no noso patrimonio inmaterial. Vendo as imaxes de semellante desfeita, é difícil esquecer as secuencias de Costa da Morte, a película de Lois Patiño, gravadas no Pindo, que quedarán como testemuñas do fracaso da actual política forestal e da neglixente xestión dos espazos naturais protexidos. Diante deste fatídico mes de setembro, no que arde Galicia, continúa o presidente Feijóo considerando a actual «campaña de lumes como extraordinariamente positiva»?

Onte 730: Diada en Vilarón

Ao mediodía viaxei con Agustín Fernández Paz até Vilarón, nas terras do concello da Capela, onde Xabier DoCampo nos preparou o xantar. O mestre (narrador e cociñeiro) agasallounos cunha coidada antoloxía das súas especialidades máis sabedeiras, entre as que destacou a súa «pescada ao itálico modo», unha receita, coma outras do autor d’ O libro das cidades imaxinarias, que xa forma parte do canon (aínda non publicado) da cociña galega de entre séculos. Rematou a longa sobremesa de libros, contos, falares e pesares xa na tardiña coa cerimonia da plantación do carballo viaxeiro, unha galla que María Reimóndez entregara no inverno pasado na presentación de En vías de extinción e que para sorpresa de todos prendeu no balcón da miña casa. Foi esta a contribución nosa a celebración da #Diada, unha xornada que seguimos con emoción e esperanza. O carballiño quedou en Vilarón, ben abrigado dos ventos do nordés, para gañar o futuro.

Como se pode ver nas fotos acompañounos na plantación Secundino García Mera, o noso benquerido mestre da Capela, que gardará memoria do sucedido onte en Vilarón.

Onte 729: A portada de «Cadeas»

Cadeas, a novela de Xabier López, gañadora do Premio Xerais deste ano, xa vai no prelo. Estou moi satisfeito da cuberta que preparou Miguel A. Vigo a partir dunha imaxe suxerida polo propio autor, unha foto de 1923, «Kids at the Potomac bathing beach». A foto é unha metáfora visual do carácter poroso desta novela na que se van enganchando as historias como as cereixas. Mais tamén é capaz de expresar esoutra idea máis sutil de Xabier López, que entende a novela como un vehículo para explicar a vida sempre como suma de moitas vidas distintas. Eis o debuxo conformado polas miradas, sorrisos e formas desa rapazallada na praia atlántica. Gosto, tamén, da imaxe pola súa inequívoca connotación co inicio do XX, onde se sitúa tamén o comezo do devalar dun texto cuxas historias abrangue todo un século da historia de Galicia. Volveremos nas vindeiras semanas sobre Cadeas, novela que presentaremos por vez primeira o 11 de outubro no Liceo de Betanzos.

Onte 728: Novos Blanco Amor

Revisamos onte os ferros de Dióxenes en Dolorida de Ignacio Vidal Portabales, obra gañadora o pasado ano da XXXª edición do premio Blanco Amor. Unha novela inusualmente divertida para a literatura galega actual, mesmo moi atrevida na introspección que propón sobre as relacións de parella entre homes e mulleres, coa que este profesor de Mercantil da Facultade de Dereito da USC, descoñecido nos ambientes literarios, inicia o seu percorrido na narrativa galega. Aparición sorpresiva e inminente que coincide co fallo esta fin de semana polo concello de Ferrol da edición deste 2013 do premio Blanco Amor, que recaíu na novela de Jorge Llorca O violín de Rembrandt; novela (cen por cen ferrolá) que, como coa anterior, moito me fixo rir, unhas veces polo seu carácter paródico, outras polo carácter irreverente dos acontecementos relatados. Dous Blanco Amor enfiados tanto polo carácter anovador e divertido das novelas gañadoras como polo feito curioso de ser escritas por autores debutantes serodios sen vinculación profesional co mundo literario, o que quizais poida supoñer unha interesante ampliación de límites para a nosa narrativa. Novelas e autores que merecen a nosa atención.

Onte 727: Francisco a prol da causa da paz

Admiro a determinación e afouteza do papa Francisco a prol da causa da paz e contra da intervención militar en Siria. «A guerra é sempre unha derrota para a humanidade» salientou onte durante o rezo do Ángelus. Valiosas xa foron tamén as súas declaracións criticando o negocio da venda de armas, onde está tantas veces a orixe dos conflitos.Como a presenza inédita de Francisco nunha vixilia silenciosa a prol da paz, celebrada no solpor romano, acompañando a representantes doutras crenzas e persoas laicas, ateas ou agnósticas,constituíu unha novidade extraordinaria, unha mudanza profunda no comportamento da Igrexa. Imaxinamos aos párrocos galegos convocando concentracións cidadáns a prol da paz nos adros das súas igrexas? Quedo con algunhas das palabras claras de Francisco pronunciadas no serán pola paz: «A violencia non é o camiño para a paz». «O perdón, o diálogo e a reconciliacion son as palabras da paz, na amada nación Siria, no Oriente Medio e en todo o mundo.» Será posible aínda evitar o ataque?

Onte 726: Pode Internet substituír ás bibliotecas?

Ás voltas coa procura de información sobre o futuro das bibliotecas no entorno do tránsito dixital, tema arredor do que xirará o vindeiro simposio da Asociación Galega de Editores, dou cun texto interesante publicado no blog arxentino «Rincón del bibliotecario», apenas un resumo das dez razóns polas que Mark Y. Herring considera que Internet non pode substituír ás bibliotecas convencionais. «Altos custes, desorde, pouca fiabilidade, constantes omisións, fan de Internet un recurso que xamais poderá substituír ás bibliotecas convencionais», argumenta o decano dos servizos bibliotecarios da Universidade de Winthrop do estado de Carolina del Sur. Unha reflexión en liñas xerais acertada, que asume a idea de hibridación, na que coexisten soportes documentais impresos e dixitais, mais non exenta de prexuízos ridículos e falsidades de pé de banco sobre a cultura dixital, como a de que «a lectura durante media hora dun libro electrónico produce dor de cabeza». É unha mágoa que a defensa da cultura e da tradición do libro impreso se considere contraditoria coa asunción do paradigma da comunicación dixital e hipertextual. Un erro grave de perspectiva. Cómpre non esquecer que a hibridación, a coexistencia de formatos e soportes de lectura, afecta a todos os ámbitos do sector do libro, dende a autoría e a edición, pasando pola distribución, até os procesos de mediación co lectorado asumidos polos profesionais bibliotecarios e da documentación.

Onte 725: Xerais en Pinterest

Abrimos onte o perfil de Xerais en Pinterest, unha rede social moi atractiva e de emprego moi doado para compartir o contido informativo a partir das imaxes. A utilización didáctica de Pinterest, así como a súa presenza no eido das librarías e bibliotecas públicas foron dous alicientes máis para profundizar nesta nosa aposta por esta rede en constante crecemento. Estou convencido de que a construción da imaxe dixital dunha editora é un proceso complexo que require o emprego e presenza continua de diversas utilidades (no caso de Xerais escollimos o blog, twitter, Fb, You tube e agora Pinterest). Con todo, o esencial é o interese do contido publicado e o nivel de participación do lectorado, unha resposta no caso noso aínda moi reducida. Quédanos moito por facer e aprender, quen o dubida.

Onte 724: eBookVigo

Dende onte funciona eBookVigo, a plataforma de préstamo bibliotecario de libro electronico do concello de Vigo. Producida pola libraría dixital viguesa Nube dixital e polos responsables da Biblioteca Pública Xosé Neira Vilas do Calvario, esta plataforma tecnolóxica ensaia un modelo de préstamo bibliotecario de epubs, durante períodos de vinte e un días, dispoñibles pra diversos dispositivos móbiles de lectura. A de eBookVigo é unha experiencia pioneira que abeizoamos, que ten apenas o seu precedente dende hai uns poucos meses en eBookPozuelo, que utiliza a mesma tecnoloxía. No vindeiro Simposio O Libro e a lectura, que a AGE organizará o 14 de novembro en Santiago, arredor do futuro da biblioteca, agardamos que se poida presentar esta experiencia e realizar as primeiras valoracións sobre o seu funcionamento.