A forza dos públicos

No número 14 de Luzes do pasado mes de xaneiro publiquei un texto que recupero completo para o arquivo do blog:

Fotonoticia_convocatoria-tenda1Na vídeonadaliña que Feijóo difundiu na rede como presidente do Partido Popular de Galicia non incluíu nin “lingua” nin “cultura” entre as palabras que nun teimoso exercicio triunfalista considerou que “por fin volveran o ano que remata a Galicia”. Arquitectura, arquivo, artes, biblioteca, cine, cómic, danza, ensaio, escultura, ilustración, lectura, libro, literatura, patrimonio, pintura, poesía, museo, música, teatro e tradución son outras vinte palabras dos eidos da cultura que non forman parte das prioridades dun goberno que renuncia a considerar o sector das industrias culturais e creativas como estratéxico para Galicia. E faino a pesar da súa importancia económica (o 1,9 % do PIB galego), dos seus 23.000 empregos directos e dos beneficios que achegan estas industrias á cohesión social e afortalamento da galeguidade como ao valor engadido da marca de identidade da lingua galega no actual mercado global.

Este desinterese de Feijóo pola cultura explícase por unha valoración subalternizada da súa función, negando o seu papel decisivo como motor social e económico. Para Feijóo e os membros do seu goberno a lingua e a cultura galegas son un ornato ritualizado da Autonomía que obriga a homenaxear ás figuras das artes e das letras (Rosalía, Otero, Laxeiro…) con discursos (ás veces) ditirámbicos, celebrar efemérides rotineiras (17 de maio, 25 de xullo) e manter “custosas” institucións como a Academia, o CGAC, a CDC, a pesar de que se saben pouco rendibles. Para eles o resto da cultura galega sería apenas expresión da política nacionalista, un territorio cativo e difícil onde os conservadores actuais, moi lonxe da estratexia das boinas de Fraga, teñen moi escaso interese electoral.

Concibida con semellante torpeza prexuizosa, esquecendo que non hai país economicamente importante que non teña unha cultura forte, a ninguén pode estrañar que os sectores culturais fosen os principais sacrificados na política de recortes dos gobernos de Feijóo nin que non estean entre os beneficiados do incremento, moi reducido, dos orzamentos da Xunta para 2015. Máis aínda, Feijóo volverá neste novo ano a reducir nun 5 % a dotación para cultura, que quedará en 57,7 millóns de euros, moi lonxe dos 141 millóns de 2009, o que supón unha severísima redución do 60 %. Recortes que afectan sen excepción a todos os sectores, con especial intensidade aos do libro e lectura, ás artes escénicas e ás artes plásticas, aos que non foron alleos, segundo datos do Observatorio da Cultura Galega, a perda dende 2009 de 10.000 empregos e a precarización de boa parte dos cadros de persoal das empresas.

Recortes que se produciron tamén nos recursos destinados á cultura polas administracións locais, sobre todo polas deputacións provinciais, que un recente estudo do Ministerio de Cultura valora nun 30 % no entorno da crise. Xaora, o incremento do IVE cultural ao 21 %, o máis elevado da UE, como as dificultades da distribución do contido cultural dixital, hoxe monopolizados por un par de empresas estadounidenses, como os efectos da devaluación salarial, as taxas brutais de desemprego e a precarización do mundo do traballo foron outros factores que levaron dende o inicio da crise a unha redución da facturación das industrias culturais en Galicia superior ao 30 %.

No entanto, como demostrou o éxito de Culturgal 2014, o futuro do sector das artes e das letras e do resto das industrias creativas en Galicia está na capacidade de autores, artistas, editores e produtores de fidelizar e consolidar a comunicación con cadanseus públicos. Como demostrou o profesor Manuel Gago no recente simposio da Asociación Galega de Editores, debemos asumir que por ventura non hai un único público para a cultura galega, xa que existen públicos diferenciados, anque nalgúns casos sexan reducidos, para cada unha das expresións culturais e artísticas que se desenvolven no país e na nosa lingua. O que supón unha segmentación transcendental para a normalización da nosa industria cultural e para a superación de prexuízos como os que até agora utilizaron os gobernos de Feijóo.

O espírito colaborativo expresado en Culturgal por máis de 14.000 persoas, cincuenta asociacións profesionais dos diversos eidos da cultura, un cento de empresas, medio milleiro de autores e artistas e o patrocinio de tres administracións públicas de distinta cor política constitúe un modelo de funcionamento corresponsable, inclusivo e transversal que debemos valorar como merece. Sen esquecer que as administracións non poden renunciar a súa responsabilidade de velar pola igualdade da cidadanía no acceso aos bens culturais e de preservar o patrimonio cultural galego, en boa medida o futuro das industrias culturais está na forza e resistencia dos seus diferentes públicos.

A batalla dos aeroportos

No artigo da semana en Faro de Vigo reflexiono sobre o conflito aeroportuario no marco da campaña electoral.

AeropuertoSomos moitos os cidadáns da área metropolitana viguesa que utilizamos Alvedro para viaxar a Londres. A excelente combinación diaria de Vueling co aeroporto de Heathrow, apenas unha hora e media de voo á primeira hora da tarde, permite despois poñerse en apenas media hora na estación de Paddington, enlazar con calquera outro voo intercontinental, transoceánico ou coller un transporte terrestre cara outro punto do Reino Unido, dado o carácter de nodo intermodal de comunicación da terminal londiniense. O mesmo sucede cando empregamos Peinador para trasladarnos a París, grazas a conexión diaria que Air France mantén dende hai tempo co Charles de Gaulle, ou cando usamos a portuense de Sa Carneiro para ir a Frankfurt con Lufthansa ou a Ámsterdam con Portugalia, aeroportos europeos que permiten conexións con destinos de todos os continentes, o que supón unha alternativa ao modelo de comunicación radial con Madrid característica tradicional do tráfico aeroportuario galego.

Xaora, a diferenza entre estas conexións do noroeste peninsular con estes nodos aeroportuarios do norte de Europa radica no feito de que a primeira, a londiniense, está fortemente subvencionada polo concello da Coruña, como tamén os voos de Air Europa a Madrid ou o de TAP a Lisboa dende Alvedro, ao abeiro dunha voluminosa partida do goberno municipal de Carlos Negreira de “promoción turística”, o que sen dúbida desvirtúa a competencia aeroportuaria entre as catro terminais do Eixo Atlántico e mesmo entre as compañías aéreas que manteñen as conexións. Mais outro tanto sucede con boa parte das de Lavacolla convertida por mor das subvencións millonarias do concello de Santiago en terminal de auténtico luxo para compañías low cost, que a utilizan como base de operacións. Agustín Hernández, actual alcalde popular da capital, tras a nefasta xestión dos seus dous predecesores do seu partido nun mesmo mandato, unha marca dificilmente superable, negocia agora unilateralmente con diversas compañías novos destinos, esquecendo aquelas boas intencións de coordinación aeroportuaria expresadas cando era conselleiro de Infraestruturas.

Por desgraza, o alcalde Abel Caballero tamén sucumbiu a esta nefasta febre da dopaxe ás compañías aéreas, sen dúbida coa intención de contribuír a mitigar ás pobres cifras de tráfico do aeroporto de Vigo que, a pesar da ampliación das súas instalacións, continúa á cola das catro terminais do noroeste peninsular. Mais non nos enganemos. A pesar das novas conexións subvencionadas desta primavera e das comprometidas para os dous vindeiros anos, tras o concurso convocado polo concello de Vigo, é difícil que Peinador recupere de forma significativa os tráficos anteriores á crise. Nin a conexión con Luton, a máis incómoda das terminais londinienses, nin as novas rotas transversais con Sevilla, Málaga ou Gran Canaria, van solucionar as carencias aeroportuarias viguesas. Novos destinos que constituirán apenas un parche publicitario en tempada preelectoral mais incapaces de agochar un problema moito máis grave, o da alarmante diminución e deterioración horaria das conexións áereas con Madrid e Barcelona e o inevitable aumento dos prezos dos billetes, destinos claves para os viaxes de traballo das empresas da nosa área metropolitana. Unha tendencia á baixa que previsiblemente se intensificará nos vindeiros meses coa apertura do eixo atlántico ferroviario.

Chegada a carreira electoral, as alcaldías da Coruña, Santiago e Vigo recuperaron a batalla dos aeroportos e das a todas luces insostibles subvencións municipais como a máis xenuína das súas vocacións e dos seus compromisos “en defensa dos intereses da cidade”. Ninguén está disposto a dar un paso atrás nesta disparatada batalla de axudas que confronta a tres aeroportos en crise, cuxos tráficos a pesar das subvencións municipais están moi por baixo das previsións efectuadas cando foron ampliados por AENA. No baúl dos bos propósitos quedou arrombado calquera matiz do discurso da cooperación e complementariedade entre as tres terminais galegas e a necesidade de ofrecer unha oferta común capaz de competir coa portuense de Sa Carneiro, cada vez máis atractiva para os galegos que viaxan fóra da península. Xaora, particularmente patética nesta lamentable batalla é a inacción do Goberno Galego e do seu presidente que prefire os réditos do despregue emotivo dos localismos dos seus alcaldes ca apostar pola racionalidade e o rigor das políticas de concertación territorial.

No eido da política aeroportuaria, como en tantos outras, Galicia é un país á deriva, sen goberno de seu e sen proxecto estratéxico que o oriente, sometido á improvisación e ao curtopracismo dos localismos. De non mudar o rumbo, agoiro dificultades.

Onte 1230: Queremos galego

queremos_galego_08-02-2015Lonxe de Compostela vivín con satisfacción o éxito da convocatoria da plataforma Queremos galego e a unidade dos grupos políticos da oposición e dos colectivos educativos e cívicos na defensa da lingua. Milleiros de activistas galeguistas expresaron na Quintana a súa vontade de rebelarse contra o actual proceso de substitución lingüística, unha situación que a pesar da súa gravidade, pode ser aínda reversible. O galego precisa dunha ampla maioría social que asuma o compromiso da súa transmisión interxeracional, corresponsabilizándose do seu futuro no entorno familiar e cidadán. Mais tamén é imprescindible forxar un novo consenso político para nuns casos actualizar e noutros recuperar os contidos do Plan Xeral de Normalización de 2004. Onte nas rúas de Compostela milleiros de persoas de diferentes filiacións políticas demostraron outra vez que a lingua galega é un patrimonio común, que a todos pertence e que a todos obriga. A mobilización de Queremos galego constituíu unha inxección de optimismo e unidade galeguista en tempos difíciles onde semellaba que todo se derrubaba.

Onte 1229: 302.500 euros

54928f9601764-64382_10152599675553124_363019800129471059_nBotei contas sobre os 302.500 euros que o goberno de Feijóo destinará a subvencionar un vídeo desta canción de Enrique Iglesias. Equivalen á cantidade que a Consellaría de Cultura e Educación dedica durante tres anos a apoiar o programación de tradución en galego, a dous anos de axudas á edición de materiais didácticos na nosa lingua ou a un ano de compras de novidades editoriais en galego para as bibliotecas públicas.  Ou á cantidade superior nun 70 % á que se dedica a apoiar a todos os medios en galego ou a dous anos de feiras do libro. En momentos de precariedade para a nosa industria cultural e a nosa lingua, tratar de convencer á cidadanía galega, como pretende Feijoo, de que estes 302.500 euros son un investimento de ganga na promoción turística de Galicia produce estupor e noxo.

Onte 1221: Pola vida do galego

rag_30-01-2015A declaración institucional da Academia Galega, «O galego dá vida. Pola vida do galego», presentada onte polo seu presidente Xesús Alonso Montero, recupera o pulo e a intelixencia colectiva que a institucioón amosara noutros momentos decisivos da nosa historia. O feito que nos dous primeiros puntos do decálogo (de redacción nalgúns parágrafos moi luminosa) reclamase o desenvolvemento das medidas previstas no Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega de 2004 e a derrogación do decreto chamado de plurilingüismo, recorrido legalmente pola propia RAG, supón recuperar a firmeza no discurso e o liderado que lle son propios a unha institución cuxa obriga mais importante non é outra que, como reza o artigo primeiro dos seus estatutos, a da «defensa, ilustración e promoción da lingua galega».

Mágoa que a reclamación que a RAG fixo á Xunta de Galicia de realizar «unha reflexión seria» e promover «un novo impulso para evitar o desafiuzamento do galego da súa propia casa, Galicia» fose despachada unhas horas despois polo Goberno Galego cunha nota de propaganda na que se ratifica punto por punto nas medidas da súa política lingüística que, como tamén sinala a declaración da Academia, «non só tiveron resultados insatisfactorios, senón que supuxeron un retroceso evidente». Diante de comportamento tan decepcionante, é lexítimo preguntar, outra vez máis, cando explicará Feijóo as razóns desta súa teimosa estratexia antigaleguista, que tanto dano está causando á lingua galega e ao seu futuro. Como tamén sinala o documento da RAG no seu derradeiro punto, o galego precisa «un marco normativo máis axeitado, pero sobre todo, un discurso renovado, positivo e proactivo». Nesta tarefa colectiva, á que a Academia chama a participar ao conxunto da sociedade galega, correspóndelle á Xunta de Galicia «tomar a iniciativa e liderar o esforzo social». Que eu engadiría constitúe unha responsabilidade irrenunciable dos poderes públicos en Galicia e daquelas persoas que os encabezan.

Parabéns a Academia Galega pola claridade e oportunidade da súa declaración e pola recuperación da unidade de acción de todos os seus membros en tema tan esencial. Unha lección de galeguismo.

U-la biblioteca de Vigo?

No artigo da semana en Faro de Vigo reclamo que se retome o proxecto da construción en Vigo dunha biblioteca pública do estado e propoño que se estude a posibilidade de ubicala no edificio da Metalúrxica.

vancouverDende hai dúas décadas, diversos sectores cidadáns levamos reclamando a construción dunha biblioteca pública do estado en Vigo. Consideramos imprescindible contar con esta infraestrutura cultural e informativa básica, existente xa en todas as capitais de provincia e noutras grandes cidades, como Santiago de Compostela, que paliase de vez as carencias bibliotecarias viguesas, ao tempo que servise de nodo referencial para a creación dunha auténtica rede bibliotecaria que facilitase á poboación metropolitana o acceso en igualdade a todo tipo de información (textual, sonora ou audiovisual) e a toda clase de soporte documental (impreso, dixitalizado ou en liña).

Un proxecto que despois de tirapuxas políticas quedou recollido en diversos orzamentos xerais do estado, tanto dos gobernos de Zapatero coma de Rajoy, mais que decaeu pola imposibilidade dos responsables do concello de Vigo de ofrecer un espazo municipal para ubicala. Despois de terse barallado diversas posibilidades, dende algunha das plantas baleiras do Auditorio Mar de Vigo até a propia Escola de Artes e Oficios, o alcalde Abel Caballero expresou de cando en vez a súa convicción de que a Panificadora sería o espazo ideal para construír a que debera ser a primeira biblioteca viguesa. Porén, non é segredo ningún que a recuperación para o espazo público da nosa catedral industrial e laica é un proxecto moi difícil nas circunstancias políticas e económicas actuais, polo que moito tememos que de seguir así as cousas a biblioteca pública do estado na Panificadora quedará en auga de castañas.

Xaora, esta imposibilidade (arrastrada dende hai unha década) de ofrecer unha ubicación para unha gran biblioteca pública, que sería construída con fondos estatais e xestionada despois pola Xunta de Galicia no marco da súa rede de bibliotecas nodais, expresa o dramático fracaso da política cultural dos poderes públicos en Vigo, tanto do concello coma da Xunta e do Goberno do Estado, incapaces de artellar acordos mínimos sobre as infraestruturas culturais esenciais da área metropolitana, sexa a rede de bibliotecas e arquivos como a rede de museos (eis o caso do Marco), cuxas portas permanecen abertas cada día de auténtica milagre, sometidas a unha precariedade orzamentaria asfixiante. Ningunha das administracións públicas que operan en Vigo, nin o Concello nin a Deputación nin a Xunta nin o Goberno, como ningún dos seus líderes, consideran que as políticas culturais formen parte das súas prioridades estratéxicas e, polo tanto, teñan peso nos seus orzamentos. Semella que para os responsables destas administracións as políticas culturais e de promoción da lingua galega carecen de importancia na axenda electoral, xa que probablemente son consideradas como propias de culturetas e xente aborrecida, especies doutro tempo en inevitable devalo.

Porén, noutras moitas cidades do mundo, estas políticas culturais públicas, sobre todo as relacionadas coa lectura, son consideradas como esenciais na proposta municipalista. É un feito que as modernas bibliotecas públicas estanse convertindo nos espazos públicos máis intensamente utilizados en cada comunidade local, consideradas como portos seguros para a convivencia interxeracional e a educación permanente. Máis aínda cando no marco do actual proceso de hibridación da lectura, o futuro das bibliotecas aparece máis vinculado ao seu carácter de centro comunitario interxeracional facilitador do acceso e alfabetización dixital que coa conservación e préstamo de libros impresos, até agora parte esencial do ADN das bibliotecas. Concibida así, a biblioteca é un espazo hibridado, no que conviven soportes analóxicos e accesos dixitais, central en cada comunidade local como lugar de encontro, sendo o bibliotecario un promotor comunitario especializado en facilitar á cidadanía o acceso á información.

Neste novo contexto, onde a biblioteca pública asume centralidade como espazo comunitario, moito pagaría a pena que antes das eleccións municipais se recuperase o proxecto da biblioteca pública do estado para Vigo. Sobre todo cando semella posible atopar unha ubicación axeitada no espazo da Metalúrxica, na rúa García Barbón, onde a Tesourería da Seguridade Social anunciou o seu proxecto de construír as súas novas oficinas. Non sería posible que a Tesourería ocupase as plantas do Hospital Xeral da súa propiedade, que nuns meses quedarán baleiras, cedendo a Metalúrxica para construír a biblioteca que a área metropolitana de Vigo precisa? Unha posibilidade que de ser viable dende o punto de vista técnico e urbanístico requiriría apenas dun acordo político interinstitucional entre o goberno municipal de Vigo e o do Estado. Queremos ou non unha gran biblioteca para Vigo?

Onte 1202: Chamamento de Prolingua aos partidos políticos

Esta fin de semana Prolingua enviou aos partidos políticos un chamamento para que detallen cales son as súas propostas «para un consenso nacional sobre o idioma e cales as medidas que urxe tomar.» Para Prolingua é a hora de recuperar o consenso na dobre dirección de fortalecer os dereitos das persoas galegofalentes e garantir o dereito das castelanfalantes a aprenderen e valoraren o idioma propio de Galicia», xa que só así se pode escoller en liberdade e só ese consenso responde ao que sente a maioría social. Como ben sinala o chamamento o futuro da lingua galega «está nas nosas mans, nas das persoas que falan galego habitualmente e nas dos que o fan en castelán, pero comparten un obxectivo común: non queren nin están dispostas a permitir que o idioma galego siga nun devalo que nos borraría do mundo como pobo diferenciado.» Cremos posible este acordo imprescindible.

Límites da cidade bonsai

No artigo da semana en Faro de Vigo reflexiono sobre o modelo de cidade ornamental presentado pola alcaldía viguesa coa intención de renovar o seu mandato.

alcaldiaO éxito popular do arranxo urbano deste Nadal levou ao concello a decidir prolongar algúns dos seus elementos lumínicos máis espectaculares, como paraugas e arcos de lucería, até a celebración dos desfiles do Entroido da metade do vindeiro mes de febreiro. Outrosí sucederá, neste caso de forma definitiva, coas xardineiras da porta do Sol e da praza da farola de Urzaiz e as colocadas en Príncipe, diante do Marco, coa intención “de mitigar o predominio das losetas”, a pesar de que a humanización destes espazos urbanos é recente. Con estas medidas, anunciadas cando se inauguraron de forma imprevista as escaleiras mecánicas da rúa da Segunda República (a pesar de non estar rematada a totalidade da obra proxectada), a alcaldía profundiza no seu modelo de cidade bonsai, esa cidade fermosa e ornamental, que a súa comunicación popularizou como a das “humanizacións”, durante os seus dous mandatos en minoría. Modelo co que levado a súa máxima expresión pretende recuncar un terceiro e mesmo un cuarto con maioría absoluta.

Coma se de Campos de Jordão se tratase, a cidade bonsai da Serra da Mantiqueira no estado de São Paulo, chamada a capital da Suíza brasileira, en Vigo estendemos sen problema ningún a celebración lumínica das festas de inverno case outros dous meses, alleos a austeridades e estreiteces deste tempo de devalo no que moito se ampliaron as desigualdades. E o peor do caso non é o dispendio que a continuidade da lumareira vai ocasionar, que aposto será defendido polos seus promotores coma un “importante” aforro, nin os efectos contaminantes provocados por este consumo enerxético, que aventuro serán considerados como marxinais, se non, e sobre todo, o pobre exemplo que, ás portas das eleccións municipais de maio, supón para a cidadanía viguesa o modelo político deste conformismo dominante.

Mais non nos enganemos, no Vigo de 2015 non existe outra primacía política que non sexa a establecida pola alcaldía. Hai tempo que Abel Caballero carece de oposición, abandonándose no Campo de Granada o diálogo, a concertación e a planificación estratéxica como criterios para o arranxo dos asuntos do común. Razón pola que pouco importa contradicir o calendario gregoriano, trasacordar os costumes do noso ciclo anual de festas ou esquecer o carácter austero e laborioso dunha cidade atlántica industrial nacida coma abella da ribeira.

Sempre tan antipáticos, os datos sobre a situación económica e social de Vigo e a súa área metropolitana ao remate de 2014 non son para botar máis foguetes que os imprescindibles nos votos de esperanza do aninovo. A pesar do seu descenso, as taxas de desemprego mantéñense moi por riba do 20 %, o que supón máis de 31.000 persoas inscritas en Vigo nos servizos públicos de emprego, cerca de 45.000 nos concellos da área metropolitana, e das que practicamente a metade non reciben ningún tipo de prestación. Co agravante de que se ven reducindo tamén a poboación activa, mesmo a pesar da (aínda) lixeira reactivación do sector naval e do anuncio do novo modelo da furgoneta de Citröen, que obrigará a unha diminución dos costes sociais da factoría matriz e das empresas do sector da automoción, coas consecuencias que iso suporá para os salarios dos seus traballadores.

Coma tampouco son para facer grandes alardes os datos publicados polo Ministerio de Facenda sobre os gastos en servizos públicos básicos que con 371,5 euros por veciño sitúan ao concello de Vigo na posición 2.212 do ránking estatal (por detrás dos da Coruña e Pontevedra) ou sobre o gasto en protección social por habitante que con 66,8 euros o sitúan no posto 2.945 (por detrás da Coruña). Nin tampouco o tan cativo desenvolvemento do planeamento de vivenda social e equipamento público previsto no PXOM nin as cifras de viaxeiros de Peinador que medraron un pouco no último ano, mais que continúan deixando a nosa terminal como a pechacancelas das tres galegas.

Datos todos que obrigan a recoñecer a fraxilidade, cando non precariedade, económica e social na que se atopan tanto a cidade, como a súa área metropolitana, esoutro proxecto estratéxico varado en mar de ningures pola incapacidade dos responsables do concello e da Xunta de chegar a un acordo institucional, sequera para poñer en marcha o imprescindible servizo de transporte metropolitano.

Sei que nas próximas municipais a cerna do debate xirará arredor do engado do modelo de cidade bonsai presentado con fita de agasallo pola alcaldía. Xaora, non estaría de máis darlle unha volta de torca e lembrar se non sería viable unha cidade fermosa nas súas beirarrúas e espazos públicos, mais tamén inclusiva nas políticas sociais, educativas e culturais, capaz de artellar o seu entorno metropolitano como cidade industrial atlántica. Pagaría a pena ampliar os límites da cidade bonsai.

Onte 1193: Adeuses en Alvedro

Aeropuerto de AlvedroEmocionoume onte ver na cafetaría do aeroporto de Alvedro a dous emigrantes maiores gozando dunha tapa de polbo antes de tomar o voo a Heathrow. Comían en silencio, bebendo a groliños da cadansúa copa de tinto, cunha tristeza que me pareceu desoladora. Como tamén o é que este enlace a Londres estea abarrotado de rapaces e rapazas novas, algunhas xa cos seus picariños no colo, o que demostra que, probablemente, xa decidiron construír as súas familias no Reino Unido. Galicia non é hoxe un país de oportunidades, por moito que lle pese ao seu presidente triunfalista, ao que ben lle viría pasar un par de horas de calquera destes mediodías en Alvedro e comprobar como emigra a nosa mocidade. Xaora, é difícil comprender, mesmo para os investigadores sociais, como un pobo cunha taxa de fecundidade tan baixa coma a nosa, continúa achegando continxentes emigratorios. Galicia desángrase en silencio, camiñando cara a súa desaparición como pobo e entidade política. Moito ensinan os adeuses de Alvedro.

Onte 1191: 2015, l’ Any de les biblioteques

Any_de_les_bibliotequesA Generalitat de Catalunya declarou 2015 como o ano das bibliotecas, unha celebración que coincide co primeiro centenario da creación da rede de bibliotecas da Mancomunitat de Catalunya. Aquel proxecto de crear bibliotecas en todo o territorio de Cataluña, redactado  por Eugeni d’ Ors co «afán de estender a cultura e a formación a todo o país», máis alá da rede de bibliotecas públicas provinciais, supuxo o primeiro modelo de bibliotecas públicas municipais do estado. A celebración do ano das bibliotecas, ademais de homenaxear a esta experiencia centenaria, supón poñer en valor o que é a primeira institución cultural de cada comunidade local. Bibliotecas como puntos de encontro interxeracional, cuxa finalidade é achegar á toda a cidadanía en condicións de igualdade acceso á información e fomentar a lectura na comunidade que conforma.

Galicia tamén precisa o seu ano das bibliotecas, que lle proporcione un novo pulo a unha rede que leva resistindo de forma heroica seis anos de asfixia económica, sofrindo severísimos recortes orzamentarios (mesmo a pesar daquel 2010 estragado como ano da lectura), ao tempo que incrementando o número dos seus usuarios. Precariedade económica que continuará en 2015, xa que o seu orzamento para actividades e novas adquisicións continuará estancado, diminuíndo outros 100.000 euros a cantidade prevista pola Consellaría de Cultura para a adquisición de novidades editoriais impresas. Unha situración de privilexio, se a comparamos coa prevista para arquivos, cuxo orzamento diminúe un 8 %, a pesar da aprobación da Lei de Arquivos de 2014.

Neste contexto de precariedade bibliotecaria, sería moi significativa a implicación por simbólica que fose do presidente da Xunta, como fixo Artur Mas, en calidade de presidente do «Any de les biblioteques». Moito valorariamos un xesto de amizade de Feijoo co sector do libro e a lectura coma onte fixo co da automoción. Fago os meus votos por un ano das bibliotecas en Galicia.