Media táboa

Tras a merecida vitoria fronte ao Getafe, moi curta para as numerosas ocasións das que dispuxo, o Celta de Claudio Giráldez supera o seu primeiro baixón de resultados da tempada e na altura da décimo segunda data, case superada a terza parte do calendario, colócase décimo nunha cómoda posición xusto en media táboa. Unha situación novidosa de tranquilidade para este celtismo, moi anovado pola rapazada, que na noite do luns expresou de forma deportiva tanto a súa solidariedade coas vítimas da catástrofe climática do País Valenciá, nunha xornada que a todas luces debeu adiarse, como o seu rexeitamento de xogar partidos entre semana, programados polos intereses da industria audiovisual internacional que gobernan o fútbol moderno, facendo caso omiso das necesidades de xogadores e seareiros.

Foi tamén a do luns a cuarta vitoria do Celta na casa, convertida polo cadro técnico de Claudio en fortín, nunha tempada até agora moi discreta lonxe de Balaídos, fronte a un rival incómodo e un adestrador José Bordalás que parecía lle tiñan collida a medida aos celestes. Enfrontamento, ademais, que tiña o interese engadido de comprobar como Claudio Giráldez ía derrubar na pizarra os dous muros dispostos inicialmente por Bordalás, nunha batalla que se sabía sería moi intensa para collerlle as costas aos visitantes. Con esa intención, o de Cans reforzou no once de gala a banda dereita coa entrada de Ristic para anular a Carles Pérez (o que conseguiu mentres estivo na lameira), de Beltrán no amplo espazo central e de Douvikas na punta. Mudanzas con respecto ao triste naufraxio de Butarque que deron resultado de contado, cando o dianteiro internacional grego, apenas transcorridos seis minutos de xogo, marcou de cabeza no segundo pao, tras unha marabillosa asistencia de Iago Aspas que centrou en carreira («coa súa perna mala») un globo que superou a altura do gardameta Soria. Unha marabilla de gol que obrigou a Bordalás a mudar o seu plan de partido.

Abofé que ao adestrador de Alacant hai que agradecerlle, en noite emocionalmente tan difícil para el, que co marcador en desvantaxe procurase cun xogo vertical o control da pelota para o seu equipo. Consegui que o Celta nunca estivese cómodo durante a primeira parte, obrigado a acurtar espazos e a defender a Uche e Álvaro, os dous dianteiros, que incomodaban a saída ordenada dos celestes, como lle gusta a Claudio. Labor na que foi extraordinario o desempeño de Starfelt (cada vez máis acertado), auténtico gladiador, e a contención e a saída de xogo proporcionada pola intelixencia en movemento de Marcos Alonso (unha fichaxe de auténtica categoría) nas situacións máis comprometidas. No entanto, a pesar de non monopolizar o balón como noutros partidos, o Celta puido ampliar o marcador antes do descanso cunha xogada marabillosa de Mingueza no 33’, que xutou ao pao longo despois de entrar caneando na área, outra das xogadas memorables do catalán, outra alfaia para Claudio.

Tras o descanso, os visitantes nun saque lateral puideron empatar no 51’, o que impediu Guaita cunha intervención salvadora, que fixo espertar ao Celta cun par de transicións moi perigosas coa participación de Aspas, que rematou a base do pao a primeira e case a seguir outra na que abriu para Hugo e Douvikas, que non chegou a cabecear por moi pouco. Minutos de euforia celeste que provocaron a expulsión de Berrocal no 65’, por dobre amoestación, que sería xa determinante para o desenlace do partido. En superioridade e contando con Borja Iglesias e Hugo Álvarez frescos, o Celta contou con moitas máis oportunidades para liquidar o encontro: un gol anulado ao nove compostelán (por fóra de xogo milimétrico), un man a man co porteiro de Hugo Álvarez (algo descentrado) e unha xogada incrible de Aspas no 78’ na que despois de canear a non sei cantos rivais xutou de forma defectuosa. Secasí, como non conseguiu ampliar o marcador, e como resulta habitual no estadio do Fragoso, o Celta sufriu nos derradeiros minutos e sobre todo no derradeiro dos catro de engadido, no que Carlos Pérez cruzou unha pelota envelenadísima sobre area pequena celeste que por ventura non atopou quen a rematase.

En todo caso, vitoria indiscutible do que foi o Celta menos canteirán da tempada, que consegue por segunda vez manter a porta a cero, estabilizada por unha liña de tres centrais cada vez máis sólida e centrada, sobre a que Claudio parece que pretende ensamblar o resto de pezas que muda en función das necesidades e requirimentos dos rivais.

Publicado en Faro de Vigo: 06/11/2024

Marta Souto

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo ao pasamento de Marta Souto:

Marta Souto pasará a historia de Vigo polo seu traballo como primeira técnica de normalización lingüística do concello de Vigo dende 1992. Funcionaria comprometida co servizo público, será lembrada polas iniciativas que promoveu como a campaña «En galego vivo Vigo, en galego Vigo vai», iniciada no curso 1991-1992, na que colaboraban a Dirección Xeral de Política Lingüística da Xunta e o concello de Vigo. Deseñada polo escritor Agustín Fernández Paz e destinada aos centros educativos vigueses pretendía modificar os prexuízos existentes no alumnado e familias arredor do uso e do status do galego, ademais de achegar aos docentes recursos para empregalo como lingua vehicular.

Unha campaña pioneira, que iniciaba tres décadas de colaboración cos centros escolares aos que dende o Servizo de Normalización Lingüística (SNL) achegaba propostas de dinamización coas que pretendía vincular a tradición coa contemporaneidade, ao tempo que, como salientou a necrolóxica publicada pola Coordinadora de Traballadores/as de Normalización da Lingua (CTNL), da que foi socia fundadora, «transmitir á mocidade unha visión en positivo da lingua galega». Froito desta angueira foi a creación do Centro de Interpretación da Oralidade de Vigo (CIOV) coa intención de poñer en valor a tradición oral e as novas formas de improvisación, como facía nos obradoiros que organizaba de regueifa, rap e beatbox.

Traballo de fomento do uso do galego que desenvolvía tamén sobre outros eidos que o Plan de dinamización lingüística de Vigo (2007) consideraba estratéxicos (o funcionamento do propio concello, os medios de comunicación, a inmigración, entre outros) coa intención de «facer normal o uso do galego en calquera ámbito da sociedade viguesa». Propósito co que o SNL colaborou de forma continuada coa Universidade de Vigo, fose coa realización de estudos sociolingüísticos como da publicación da colección «Toponimia do Val do Fragoso», iniciada en 2008 co volume de Coia de Iván Sestay Martínez, e da que xa se levan publicadas sete entregas doutras tantas parroquias viguesas. Enfoque colaborativo que Marta imprimiu a outras actividades promovidas polo seu servizo nos mercados municipais e comercios locais, nos programas de fomento da lectura en galego, como «No Nadal… un conto» e «Libros ao sol», no programa Apego de acollemento, na organización da formación en lingua galega, como nos cursos básicos «Achégate ao galego» ou no programa «En galego tamén outros mundos».

Debemos a súa intelixencia emocional e empatía o deseño das accións que consolidaron o uso do galego en Balaídos, iniciado polo speaker durante os mandatos da alcaldía de Manuel Soto, como a tradución do himno celeste ao galego ou a campaña «Gústame o galego de primeira», adaptación dunha iniciativa creada pola CTNL contando coa implicación do RC Celta SAD. Celtista afouta de vella raigame viaxou con aquel Celta de entre séculos, que asombraba nos estadios europeos, e foi comentarista lúcida e rigorosa nas súas intervencións na tertulia celtista semanal de Radio Vigo. Delegada provincial de Cultura durante o goberno bipartito (2005-2009) formou parte do equipo de Anxo Quintana (BNG), sendo a primeira muller que rexeu o deporte galego como directora xeral. Responsabilidade na que loitou arreo pola igualdade real no deporte, concretada na creación da selección feminina de fútbol, que debutou fronte a Catalunya en Balaídos en 2007, e no apoio á creación do colectivo Mulleres Deportistas Galegas. Sen esquecer o seu labor discreto que permitiu que Galicia formase parte da Declaración de San Mamés (29/12/2007), asinada por Ánxela Bugallo cos responsables deportivos de Euskadi e Catalunya, solicitando o dereito das súas seleccións deportivas a participar nas competicións internacionais.

Lembro con saudade a Marta Souto nas reunións que compartimos no Consello Social da Lingua nas que decote valorabamos con inquedanza os datos sobre o estado da lingua na cidade e o devalo do seu uso habitual por parte dos corporativos, incumprindo a modélica Ordenanza Municipal de Normalización Lingüística de 1989. Para quen fixo do fomento da lingua galega unha causa de vida, doíanlle estes datos que representaban un retroceso moi decepcionante. Por ventura, sei que a pesar da crueldade da súa doenza viviu con entusiasmo estes meses esperanzados do Celta de Marián e Claudio, un Celta de canteira de xogo propositivo e un club vinculado e comprometido co país e a súa lingua como ela defendía. Foron a igualdade, a lingua e o deporte os afáns principais de personalidade xenerosa como a de Marta Souto. Afouta pioneira en todos eses eidos, tras o seu prematuro pasamento, merece ser recoñecida polo concello de Vigo como a modélica funcionaria pública que foi.

Gran partido de fútbol

A Marta Souto

Entre as interpretacións literarias que coñezo sobre o fútbol sempre gustei do discurso que o escritor André Maurois pronunciou en 1949 con motivo do sesenta aniversario do fútbol francés. O intelectual normando definiu o fútbol como «a intelixencia en movemento», xa que ao longo dun partido «a cada instante se formulan problemas matemáticos dunha infinita complexidade que se resolven nun alustro de pensamento activo». A resolución deses «instantes decisivos», concepto acuñado por Henri Cartier-Bresson para a fotografía, era para Johan Cruyff a que permitía no fútbol acceder aos agasallos da fortuna, que no estadio se chaman gol, triunfos, títulos e glorias. Secasí, a noite do sábado en Balaídos ao Celta faltoulle só resolver con maior éxito os instantes decisivos, como ese derradeiro lance no tempo engadido cando Douvikas debeu decidir en carreira e nuns segundos como colocar a perna para tocar o balón enviado por Alfon de xeito que superase o brazo longuísimo de Courtois. Na resolución dese problema xeométrico, como o que afrontou Williot, transcorridos apenas sete minutos de xogo, estivo a chave dun gran partido de fútbol onde as figuras do Madrid de Ancelotti souberon resolver mellor os instantes decisivos que o cadro coral do Celta de Giráldez.

Un partido condicionado pola arbitraxe nefasta de Cordero Vega no estadio de Gran Canaria, que impediu que o Celta contase con Iago Aspas e Moriba sancionados de forma caprichosa, dúas pezas decisivas para enfrontarse ao Madrid. Condicionante que non impediu que Giráldez e o seu equipo técnico na semana da súa renovación propuxera un partido no que o Celta dominase, con quince primeiros minutos excelentes, onde tivo a posibilidade de abrir o marcador nunha xogada de fantasía, un triángulo ideado por Mingueza que enviou ao balón a Borja Iglesias quen ao primeiro toque pasou a Williot que corría a súa esquerda. Mágoa que o internacional sueco cando xutou só diante do porteiro lle faltasen uns centímetros para evitar as puntas das súas luvas. O primeiro instante decisivo estragado polos celestes, que espeliu aos merengues abrindo os ires e vires dunha porta a outra, nas que os visitantes procuraban as transicións de vertixe de Vinícius e os celestes tocar e tocar debuxando espazos no baleiro. Desa batalla, naceu a marabilla visual do gol de Mbappé dende fóra da área, nacido nunha entrega errada de Beltrán, dous instantes decisivos resoltos de forma ben diferente.

Con todo, o marcador en contra non mudou os plans de Giráldez e o Celta seguiu incomodando aos visitantes, cada vez mellor plantado atrás, cunha tripla de centrais, que semella consolidada, onde destaca Marcos Alonso (gran fichaxe), e dous carrileiros Hugo Álvarez e Mingueza, que amargaron a Bellingham e Vinícius, e apareceron na área como os mellores argumentos celestes. Determinación dos nosos que tería a súa recompensa ao inicio da segunda parte co gol de Williot, outro triángulo debuxado por Bamba sobre Mingueza que en carreira dende a banda pasou a Williot que chegaba a área e desta vez si superou a Courtois no instante decisivo. Co marcador igualado, Ancelotti sacou a Modric, a súa carta comodín, sempre eficaz, que a primeira vez que tocou o balón foi para asistir a Vinícius que as costas dos centrais superou a Guaita, outro instante decisivo, unha xenialidade do mago croata. Co case media hora por diante, Giráldez para intentar a igualada, tirou de canteira e sacou a Alfon, Javi, Pablo Durán e Damián que reforzaron un asedio sobre a porta de Courtois. Mágoa que a falta de puntería no instante decisivo malograse resposta de tamaña afouteza. O Celta puido empatar nun xute de Bamba ou nunha entrada descomunal na área de Mingueza (hoxe o xigante do equipo) que despois de dous caneos de fantasía, no instante decisivo xutou lixeiramente alto. Como no tempo engadido debeu empatar co remate de Douvikas relatado ao inicio.

Foi un gran partido de fútbol onde ao Celta só lle faltou máis puntería nos instantes decisivos. Sempre quedaremos coa dúbida de que podería ter sucedido co Celta reforzado por Moriba e sobre todo por Aspas, o noso mago de Moaña, o mellor especialista co que contamos en resolver con alustros de intelixencia en movemento os momentos decisivos de gol. Con todo, o Celta de Giráldez nunca decepciona e sabemos será capaz de recuperarse diante dos vindeiros rivais, Leganés e Getafe, dunha derrota que o sábado non mereceu por xogo e determinación.

Publicado en Faro de Vigo: 21/10/2024

Aspas ao rescate

No día no que Balaídos celebrou os 500 partidos de Aspas coa elástica celeste, o Merlín de Moaña acudiu de novo ao rescate do seu equipo cun golazo de alta escola no minuto 80, cando non facía sequera dez minutos da súa entrada na lameira. Unha xogada coral de auténtica fantasía, que el mesmo iniciara cunha impresionante mudanza de orientación sobre Hugo Álvarez que en carreira serviu a Williot na área, quen de costas asistiu ao capitán para que rematase un xute raso e axustado sobre o pao curto. Outro gol de Iago fermoso na execución e finalización, que fai o número 216 na súa carreira como céltico, dos que 157 goles foron en primeira división, 159 se engadimos os dous que marcou co Sevilla, o segundo goleador español do que vai de século XXI, tamén o mellor do que vai de ano 2024. Números de auténtica lenda, que lle permiten entrar no grupo escollido dos vinte primeiros goleadores da liga de todos os tempos. Outro tanto histórico que, ademais, nivelaba un partido no que, até a súa entrada en xogo, o Celta de Giráldez se amosara inferior ao Girona de Michel. Outro rescate de Aspas, e xa perdemos a conta de cantos foron dende o seu debut milagroso en 2009, que permite ao Celta consolidarse na metade dunha táboa moi axustada cunha cuarta parte dos puntos necesarios para acadar o seu obxectivo, unha rendiña para afrontar con certa tranquilidade a permanencia.

Diante da eficacia determinante dos seus constantes rescates, cabería preguntarse cal tería sido o destino do Celta, con Berizzo, Coudet, Carvalhal ou Benítez, agora con Claudio, sen a participación de Iago. Como é inevitable especular sobre cal será, agardemos que a medio prazo (nun dianteiro de trinta e sete anos), o futuro dun equipo que xa non contará todas as semanas cun xogador tan diferencial, tamén o mellor da súa historia. Velaí a auténtica cerna do horizonte celeste desta tempada e quizais da seguinte: preparar a medio prazo un equipo competitivo de Primeira sen contar co seu astro das bateas na lameira. Non obstante, sen chegar a esa cuestión, Claudio ten xa a obriga de xestionar con intelixencia e empatía os tempos actuais de Iago, que pasan tamén por descansar no banco, como sucedeu o domingo, despois de 180 minutos xogados a tumba aberta na mesma semana. Unha xestión que de ser eficaz pode manter o seu carácter diferencial, como se demostrou diante do Girona, revolucionando o partido en vinte e cinco minutos e converténdose no mellor xogador dos trinta e dous que pisaron o terreo de xogo.

Ademais do revulsivo que supuxo a participación de Iago, o partido co Girona merece algún comentario máis, xa que o Celta se amosou impreciso e inferior ao seu rival, sobre todo na primeira parte na que foi superado en ambas as dúas áreas, non atopando nunca a forma de crear superioridade nas proximidades da área catalá e ofrecendo unha preocupante fraxilidade para defender os centros á área, erro habitual para o que Claudio non atopou aínda remedio. Así chegou o gol de Herrera no 37´da primeira parte, ao que os celestes tardaron en responder corenta minutos, cando entraron Sotelo e Aspas. Un Celta que se presentaba, como adoita en cada data, cheo de novidades, cunha dianteira inédita, na que acompañaban a Borja Alfon e Pablo Durán, con escasa fortuna; na que reaparecían na defensa Carlos Domínguez e Mingueza, equipo artellado por unha dupla nova formada por Damián e Moriba, que nunca acabou de collerlle o pulso ao xogo visitante. Ampla rotación que non resultou satisfactoria, sobre a que cabe preguntarse, sabendo da súa necesidade por tratarse dunha semana de tres partidos, se non impide consolidar os mecanismos, sobre todo defensivos, que precisa o equipo cando case chega a metade da primeira volta.

Como a afección celeste, sempre por riba das 21.000 persoas en Balaídos, pode preguntar sobre cales son as razóns de que o seu equipo non conseguise manter a cero aínda a súa portaría, sendo o segundo máis goleado (recibiu 15 tantos) da categoría, como por ventura tamén o terceiro máis goleador (marcou 15) do campionato. Como é inevitable preguntarse pola incapacidade de puntuar lonxe de Vigo, pola que tamén pasan as posibilidades da permanencia. Números vermellos que sabemos ten en conta o equipo técnico de Giráldez para consolidar un proxecto, apoiado con entusiasmo por todo o celtismo, mais que sabemos precisa dalgunhas melloras e retoques. Agardamos que no estadio de Gran Canaria e coa próxima visita do Real Madrid se vaian producindo.

Publicado en Faro de Vigo: 01/10/2024

500 con Aspas

No partido 500 de Iago Aspas coa elástica celeste, o cadro de Claudio Giráldez nun gran partido fracasou porque a raíña Fortuna, cuxa ruleta distribúe caprichosamente os bens e os males, preferiu entregarlle no derradeiro minuto o tesouro dos tres puntos ao equipo de Diego Simeoni. Explicación mitolóxica que atopamos para explicar o sucedido na noitiña do pasado xoves no coliseo do Fragoso, onde todo debería ter mudado se no minuto 41 da primeira parte o noso Merlín de Moaña axustase apenas dez centímetros á dereita o seu xutazo dende a frontal ao pao, que detivo de forma asombrosa o gardameta colchoeiro, tras unha combinación con Borja Iglesias, o noso nove, con quen tan ben se entende. Unha xogada que, xunto á oportunidade fallada no 89’ a porta baleira por Javi Rodríguez, determinou o resultado dun partido no que os de Aspas mereceron a vitoria (ou canto menos a dignidade do empate) porque atacaron mellor, sobre todo na primeira parte, e defenderon de forma eficiente (mellor ca ningunha outra vez no que vai de liga) até o desafortunado minuto 90, no que por primeira e única vez funcionou a conexión Griezmann e Julián Álvarez, dinamitando o dispositivo creado con tanta paciencia e disciplina por Giráldez. Unha desgraza, outro inxusto agasallo da deusa Fortuna que premia, como tantas outras veces, a equipo tan vampírico e antipático como o de Simeoni.

E no 500 de Aspas, a lenda que representa hoxe o celtismo, o mellor xogador da historia do Celta –a piques de superar a marca de partidos de Manolo «o gran capitán», o heroe do Celta da miña infancia– foi substituído exhausto no 83’, despois doutro partidazo no que correu coma un xuvenil, pelexou coa incomoda defensa atlética (toleando a Reinildo) cada un dos balóns, dirixiu a recuperación tras a perda e encarou a Oblak até en tres ocasións. Derrota que non embaza a excelente actuación de todo o equipo castigado de forma moi severa por un lixeiro desaxuste na defensa dun balón lateral, erro frecuente que Claudio aínda non foi capaz de remediar. Xaora, a pesar de resultado tan doloroso, que decontado encheu de melancolía o celtismo dos padeceres afeito a estas desgrazas, non invalida nin moito menos a proposta do adestrador de Cans e o seu concienciudo cadro técnico, capaz de preparar cada partido como se dunha final se tratase, como se fose un caso único e singular, ofrecendo o once máis axustado posible ao perfil do contrincante, sorprendente metodoloxía táctica de rotacións constantes que comeza a ser envexada e estudada polos seus rivais.

Secasí, para facerlle fronte á visita do difícil Atlético, Claudio preparou unha defensa con tres centrais veteranos, que durante 90 minutos funcionou coma un reloxo, na que destacou Starfelt, que anulou a Sorloth, o perigoso xigante noruegués, e nas que uns magníficos Marcos Alonso e Manquillo mantivéronse firmes na contención e xenerosos no ataque. Como acertada foi a incorporación a banda dereita de Carreira que creou o pánico atlético cos seus pases da morte e de Fran Beltrán, capitán durante os minutos finais, no medio centro atrasado, que deixou unha das mellores actuacións que lle recordamos proporcionando unha moi boa saída ao equipo e unha fluidez moi valiosa. Proposta claudiana que funcionou até que na segunda parte Simeoni introduciu os seus primeiros trocos, coa entrada de Julián Álvarez e Riquelme, cos que os colchoeiros gañaron presenza (e perigo) nas inmediacións da área celeste. Movemento ao que respondeu Giráldez coa incorporación de Douvikas e Alfon, que por desgraza non melloraron a eficacia atacante celeste, e, quizais un pouco tarde, de Javi, Damián e Ilaix, coa intención de afrontar con máis músculo os decisivos derradeiros minutos.

A desafortunada derrota do partido 500 de Aspas non embaza, tampouco, a traxectoria do dianteiro de Moaña, en magnífica forma, que aventuramos escalará ao longo desta campaña posicións na táboa de goleadores históricos da Liga, entrando a formar parte do selecto grupo dos vinte primeiros de todos os tempos, o segundo futbolista galego, despois de Manuel Fernández «Pahiño» o dianteiro vigués de Navia lector de Dostoieski. Escalada da nosa primeira figura que agardamos continúe o domingo, no que o míster porriñés introducirá novas sorpresas no once de gala para facerlle fronte ao temible eurogirona e coa cuarta vitoria consolidar ao Celta no medio da táboa.

Publicado en Faro de Vigo: 28/09/2024

Celta fiable en Balaídos

Tres vitorias consecutivas do Celta de Claudio Giráldez en Balaídos xa non pode considerarse de xeito ningún unha serpe de verán que pretende entusiasmar ao celtismo tras o calvario sufrido nos meses de Rafael Benítez. Nin tampouco poden atribuírse a fortuna nin a polémicas decisións arbitrais ou da sala VAR ou sequera a aparente debilidade amosada polos visitantes, Deportivo Alavés, Valencia e onte Real Valladolid. Xaora, semella moito máis razoable consideralas froito do excelente traballo do cadro técnico do adestrador de Cans que desde a súa chegada transformou ao Campo do Fragoso nun auténtico fortín onde o Celta non coñece a derrota, un logro extraordinario que está revolucionando (e rexuvenecendo) ao celtismo que vive unhas xornadas de entusiasmo (e crecemento) das que habería que atopar precedentes só coas de Eduardo Berizzo e, xa moito máis atrás, coas do profesor Fernando Vázquez ou das de fantasía de Víctor Fernández. E o mellor do caso é que o maior éxito, até agora de Giráldez (aclamado pola bancada), non foi outro que facer do Celta en Balaídos un equipo fiable e comprometido coa tarefa do gol (oito en tres partidos), o  que non pode agachar que arrastra algunhas doenzas defensivas (non foi capaz de manter a cero a súa meta nin como a domicilio nin como visitante), que loxicamente precisan ser sandadas.

Diante dun Valladolid recén ascendido, Claudio volveu a sorprender co seu once de gala, no que apareceron como novidades Hugo Sotelo e Pablo Durán, consolidando así a porcentaxe de máis do cincuenta por cento de canteiráns nas súas aliñacións, nas que cada semana conta con practicamente todos os efectivos dispoñibles. E o porriñés volveu acertar de cheo cun equipo que nunha primeira metade, sen apenas erros ningúns na saída xogada da pelota, foi moi superior ao de Pucela, tanto nos duelos de medio campo (onde os visitantes amosaron unha brusquidade innecesaria), nas chegadas a portaría como no propio marcador. Custoulle ao Celta vinte e un minutos encarreirar o partido, tras un balón longo de Jailson sobre Hugo Álvarez que, despois de apoiarse nunha parede con Pablo Durán, fixo un cano de fantasía a Luis Perez e a seguir xutou ao pao longo batendo ao porteiro, a quen se lle coou entre as pernas. Outro gol memorable do carrileiro ourensán que, un cuarto de hora despois, dende a banda esquerda asistiría a Iago Aspas que entrando por dentro xutou en carreira sobre o porteiro, rexeitamento que aproveitou de cabeza e a porta baleira Borja Iglesias. Outro gol de magnífica factura que contaba coa participación do ourensán, na súa mellor actuación da presente liga.

Con tan cómodo resultado, que lucía de marabilla no novo luminoso da grada de Marcador, tras o intervalo saíu o Celta apagado de máis, o que souberon identificar os visitantes. Febleza celeste, sobre todo da súa banda dereita, pola que entre os defensores se coou Raúl Moro que acertou a bater a Guaita, que tamén volvía ao once, e puido facer moito máis para evitar un gol que ilusionou aos pucelanos e descompuxo aos celtiñas durante un cuarto de hora, no que perderon o control da pelota. Desequilibrio resolto por Giráldez cos seus trocos, dando entrada a Damián e a Williot, que recuperaron e balón e abriron, sobre todo coa velocidade do sueco, os corredores que o partido demandaba. Tras a anulación polo VAR dun tanto de Javi Rodríguez, foi a primeira xogada na que participou Douvicas a que confirmou o resultado, xa no tempo engadido. O dianteiro grego transformou unha asistencia maxistral de Aspas nun remate letal, coa mesma facilidade impresionante coa que un mago saca un coello da súa chistera.

Diante de semellante espectáculo e da serenidade coa que os de Giráldez xestionaron o marcador axustado, o celtismo expresou a súa gratitude cantando a oliveira a capela, celebración non exenta de contención, tan característica dunha afección máis afeita aos padeceres que as euforias efémeras. A fiabilidade da pizarra de Claudio en Balaídos e a súa afouteza para asumir riscos e corrixir dende o banco, cando veñen mal dadas,  é moi esperanzadora de cara a acadar o obxectivo da permanencia cos sufrimentos imprescindibles. Fariña doutra muiñada é que o Celta comece a responder de forma máis eficaz lonxe do Campo do Fragoso, onde até agora conta por derrotas as súas participacións. Velaí o reto inmediato deste Celta tan esperanzador que agardemos tamén comece a puntuar como visitante. Ogallá poida facelo xa na Catedral ou no estadio de Gran Canaria, próximas visitas.

Publicado en Faro de Vigo: 17/09/2024

Días felices

Sei que somos moitos os celtistas que conservaremos a captura de pantalla da clasificación da segunda xornada da Liga 24/25 na que aparece o Celta como líder, con dúas vitorias, cinco goles a favor e dous en contra. Un inicio de tempada extraordinario, un soño de verán para gozar tras dous partidos memorables sobre a alfombra do Campo do Fragoso, tamén outras dúas impresionantes remontadas do cadro de Claudio Giráldez que desde o mes de marzo pasado como adestrador do primeiro equipo converteu Balaídos en fortín inexpugnable (onde aínda non coñece a derrota, cinco vitorias e dous empates) e, o que non é menos relevante, devolveu ao celtismo o goce do fútbol de salón, a lembranza do xogo artístico e destemido daquel Eurocelta de hai máis de dúas décadas ou dos partidos máis tolos do mestre Eduardo Berizzo. Unha celebración merecidísima da bancada que contra vento e marea sostivo ao Celta secuestrado durante sete meses horribles polo xogo ruín e desfasado que lle impuxo Rafael Benítez, adestrador que nunca entendeu nin agora respecta, velaí a súa rancorosa parrafeada recente dende Liverpool, o carácter soñador e afouto acuñado por un equipo xa centenario como o noso.

Vitoria contundente diante do Valencia que repetiu, con apenas algúns matices, o argumento principal de remontadas celestes anteriores. Con todo, os de Claudio comezaron mellor o partido que a semana anterior co Alavés, mais non souberon evitar que nun lance desafortunado, no minuto 14, na primeira chegada dos visitantes, Diego López cabecease á rede, superando a Iván Villar, que puido facer moito máis, despois dunha cadea de erros da defensa celeste, incapaz de despexar un balón que recollería Rafa Mir de chilena e remataría o perigoso dianteiro turonés. Un contratempo, asumido polos locais como acicate, o que non modifica a trama de partidos anteriores, xa que desta volta a sala de máquinas funcionaba como a seda, tanto na saída do balón dos tres centrais (Javi Rodríguez, Jailson e Carlos Domínguez) máis fluída como na cadencia e criterio que introduciu Damián Rodríguez, cunha asombrosa autoridade, para crear espazos sen balón e dirixir a proxección atacante do equipo. Estrutura táctica que permitiu que a sociedade formada por Aspas e Mingueza, dous futbolistas en estado de graza que gozan co que enxeñan, dinamitase o marcador en seis minutos con dous goles marabillosos. O do empate no 23’, grazas a asistencia do moañés sobre o catalán, que de repente apareceu na banda esquerda da área visitante e enganchou un remate brutal. O segundo no 29’, cando Óscar filtrou verticalmente sobre Iago que desmarcado realizou un perfecto control orientado e xutou certeiro superando ao temible Mamardashvili.

Dous grandes goles para conservar na memoria pola súa exacta execución táctica e beleza ximnástica, que tampouco desmerecen o terceiro de Fran Beltrán, xa no minuto 60, que aproveitou o despexe dun saque de recanto para enganchar un balón fóra da frontal da área que entrou pola mesma escuadra. Outro gran gol, probablemente candidato a un dos mellores da tempada, que pechou un marcador, que os nosos puideron ampliar, tanto no lanzamento de penalti errado por Aspas, que non mancha un ápice seu partido descomunal no que correu a velocidade dun xuvenil, como das ocasións das que dispuxo Williot, outra figura, que cada vez que chega o balón as súas biqueiras é capaz de mellorar ou finalizar a xogada. Excepcional panorama que fixo entolecer a bancada celtista, eufórica, desbordada e cantareira, que sen querelo tirou do repertorio dedicado aos días felices. Xaora, na alfombra do Fragoso non foi todo coser e cantar, e os minutos finais, nos que os de Baraja apertaron con dignidade e tiveron mesmo un poste para camuflar o resultado, obrigaron a Claudio a controlar a euforia coa entrada de Starfelt, que moito axudou a levar o barco ao porto sen contratempos.

Así e todo, o principal responsable destes días felices para o celtismo é Claudio Giráldez e o seu equipo técnico que aposta de forma moi valente por un xogo propositivo coral e un once no que a canteira galega ten un peso protagonista (co Valencia: 6 xogadores no inicio e até 9 ao longo do partido). Unha atmosfera de entusiasmo que contaxia aos propios xogadores, que poden sentirse protagonistas, como sucede con Aspas, Williot ou Mingueza, e seguros e apoiados, como acontece cos mozos da canteira. Manter ese entorno de confianza, cando cheguen os resultados adversos, que inevitablemente chegarán, é o novo reto do adestrador de Cans. Con todo, no futuro deste Celta non descartemos a intervención de Puck, o trasno protagonista d’ Un soño nunha noite de verán, a comedia de William Shakespeare, capaz como o noso Iago Aspas de mudar o curso dos acontecementos, mesmo os aínda non escritos.

Publicado en Faro de Vigo: 25/08/2024

O reto de Claudio

Á memoria de Paco Amoedo, que non o puido ver, e merece ser lembrado.

No serán do día grande de San Roque, o santo milagreiro máis celtista, o Celta rompeu o fado dunha década e estreou a tempada cunha vitoria. Tres puntos que valen un mundo, o liderado virtual durante unhas horas, diante dun Alavés que estragou moitas excelentes oportunidades, sobre todo durante a primeira media hora de xogo, na que escangallou por completo a un Celta irrecoñecible, incapaz de sacar unha pelota xogada con xeito, medroso e caótico, que semellaba preferir ser espectador inane do partido ca protagonista do primeiro duelo da temporada. Un inicio vacilante diante dos babazorros, no que os dous conxuntos tiveron as súas grandes oportunidades, sobre todo nos minutos moi vibrantes entre os dous goles válidos do Celta, xa na segunda parte, unha auténtica ruleta rusa, que os celestes souberon afrontar con afouteza e oficio, o que constitúe unha novidade esperanzadora. Como tamén resultou emocionante comprobar a capacidade do celtismo (cada vez máis novo e numeroso no coliseo do Fragoso) para soster e empurrar ao equipo nos momentos decisivos, unha bancada que confía cegamente no seu técnico, o grande protagonista do momento, e na súa estratexia de confianza na canteira, que apunta poder chegar a constituír a metade do cadro. Estrea afortunada que permite apuntar algunhas das fortalezas celestes actuais, mais que non pode ocultar tampouco as súas inquedantes feblezas.

Entre as primeiras, o partido amosou a capacidade de competir do equipo de Claudio, nunha segunda parte magnífica, así como a determinación do técnico do Porriño de intervir no devir do xogo cos trocos e mudanzas de debuxo que considere necesarias. Non lle tremeu a man para deixar no intermedio na caseta a Starfelt, incapaz de sacar como líbero sequera unha pelota xogada, a Manquillo indolente e a un Bamba intermitente na súa participación no xogo, tres veteranos de fichas elevadas dos que se agardaba máis. Giráldez arriscou e incorporou na médula da defensa a Jailson e Javi Rodríguez, o canteirán debutante, e na banda a Williot, facilitando todos os tres que o equipo dese ese paso adiante que precisaba para propoñer en campo contrario.

Como foi moi ilusionante comprobar a evolución do xogo de Williot Swedberg, chamado a converterse esta liga na nova estrela celeste, xogador decisivo nas transicións trepidantes, artilleiro destemido na finalización diante da portaría, intelixente na creación de espazos no baleiro e xeneroso nas asociacións que forma con Aspas e Douvikas. Sen esquecer, o papel determinante que aínda pode manter esta temporada o admirable Merlín de Moaña, a pesar de colocarse sempre no gume da navalla, tanto para ofrecer o extraordinario, xogando de todo campista, despois do gol de Kike García, cando o equipo estaba noqueado, ou goleando de forma contundente en dúas ocasións (só unha válida), como para sorprender coa cara oculta, a piques de ser expulsado ao inicio do partido por exceso de enerxía cun defensa.

Porén, o equipo de Claudio amosou feblezas estruturais preocupantes, que se fixeron evidentes na nefasta primeira media hora, na que a defensa de tres de Starfelt, Manquillo e Carlos Domínguez amosou unha inseguridade angustiosa, incapaz de sacar unha pelota xogada, sufrindo os sete sufrires para non perder as costas do xigantón Kike García, que aproveitou unha delas para marcar. Dores defensivas aliviadas lixeiramente cos trocos, a pesar de continuar os sustos na saída de balón, que de non ser solucionadas, agoiran importantes dificultades futuras. Non foi tampouco brillante a participación de Beltrán e Damián, que perderon a maioría dos duelos cos mediocampistas babazorros na loita pola recuperación, unha liña de medios que deberá coller maior consistencia coa chegada de Ilaix, que nos poucos minutos que xogou semellou con maior proxección atacante ca parella inicial.

En definitiva, unha primeira vitoria celeste que convida a esperanza e a certo entusiasmo contido, mais que non oculta debilidades, aventurando unha liga emocionante na que o obxectivo do Celta non pode ser outro que asegurar a permanencia coa maior prontitude posible. O proxecto de Claudio é moi ilusionante e merece todo o apoio da bancada, tanto pola beleza do xogo atacante cando o equipo consegue despregarse, como pola confianza nunha alquimia de canteira e de valores novos como Williot, Douvicas e Ilaix, coa veteranía de futbolistas como Aspas, Borja Iglesias, Mingueza ou Pepiño Aidoo. Conseguir a fórmula óptima entre estes tres compoñentes é o grande reto que ten por diante Giráldez e o seu equipo técnico.

Publicado en Faro de Vigo: 18/08/2024

A exclusión do Mundial 30

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo á exclusión de Balaídos como sede do Mundial de Fútbol 2030:

O feito de que o estadio de Balaídos non apareza como unhas das once sedes do Mundial 30 na lista da Real Federación Española de Fútbol (RFEF) non é unha derrota para a cidade de Vigo nin para a súa reputación, aínda que sexa un fracaso para o goberno municipal que presentou a candidatura. Unha decisión federativa opaca da que se descoñecen os criterios utilizados e as puntuacións obtidas na avaliación da proposta viguesa, como a do estadio de Riazor, que competían pola única praza adxudicada a Galicia pola RFEF. Unha exclusión do Mundial que ten que ver, probablemente, máis coa estratexia política utilizada na defensa da candidatura viguesa ca en razóns deportivas, na medida que fiaba as súas posibilidades no contacto directo e no apoio do Consello Superior de Deportes (CDS), organismo gobernamental que ten baixo tutela á RFEF, desprezando a influencia que puidese ofrecer a instancia da Federación Galega de Fútbol (FGF), presidida por Rafael Louzán, ex-presidente da Deputación Pontevedra e do Partido Popular de Pontevedra, durante un período no que mantivo a Vigo a ración de pan e auga. Estratexia inversa á utilizada pola candidatura municipal coruñesa que puxo todos os ovos na cesta de Louzán, a pesar de que precisaba máis obras no estadio, o que obriga a maiores cargas para as arcas públicas.

Esta exclusión da sede viguesa non merece ser chorada, cando debería constituír unha oportunidade para que Vigo conte canto antes cun estadio municipal moderno co aforo e as condicións que precisa o Real Club Celta de Vigo S.A.D., abandonando os custosos cantos de serea a que obrigaba o proxecto do Mundial, concibido apenas para responder os requirimentos voraces da FIFA para xogar tres partidos en 2030. Unha negativa que debe ser transformada nun acicate orgulloso para que a obra prevista para a grada de Gol, cofinanciada polo Concello de Vigo e a Deputación de Pontevedra, se execute no prazo e condicións previstas, como tamén a das obras das pistas municipais de atletismo anexas, sen esquecer as melloras necesarias no interior da grada de Río, onde despois de máis de corenta anos urxe modernizar a súa actual accesibilidade e sistemas de seguridade. Vigo non precisa un estadio para 45.000 persoas nin pode engadir entre 60 e 75 millóns de euros aos que xa leva investido na obra de renovación do estadio iniciada en 2014, máis aínda, cando despois de Qatar 2022, a estratexia de construír grandes estadios para uns poucos partidos amosouse ruinosa para as súas cidades no económico e insostible no ambiental.

Xaora, que Vigo non conte con sede mundialista non pode supoñer de maneira ningunha que se renuncien ás melloras nas infraestruturas contempladas no proxecto da candidatura, sobre todo as referidas ao reto de dispoñer de até 5.000 prazas de aparcamento próximas ao estadio nos días de partido e a contar cun aeroporto e cunhas conexións ferroviarias de primeiro nivel. Como en todo caso, esta exclusión do Mundial 30; como a negativa de Abanca, propietaria do Deportivo da Coruña S.A.D., de ceder sequera en usufruto o Teatro Cine Fraga ao concello; como o chasco da actual liña do AVE, que de facto apenas reduciu nuns minutos a conexión con Madrid; como a imposibilidade de gozar en Vigo dos beneficios do transporte metropolitano, coma no resto das rexións urbanas galegas, entre outras decepcións viguesas recentes, obriga a repensar como se veñen abordando en Vigo as cuestións estratéxicas e as relacións entre as administracións. E non habería que facer un pouco de autocrítica? A pesar da omnipresencia do alcalde en todo tipo de actos, os membros do goberno municipal socialista poderían pensar que quizais non todo se está facendo ben. Outrosí sucede cos responsables locais do PP de Vigo, a pesar da nova estratexia aparentemente conciliadora de Alfonso Rueda que esta semana anunciou «un antes e un despois para a cidade», que ignoran as reclamacións á Xunta de Galicia para que salde a importante débeda que mantén co Vigo metropolitano no que atinxe a mobilidade, vivenda, sanidade, educación, medio ambiente ou servizos sociais.

En resumo, non me parece lóxico que as administracións gastasen unha millonada nunhas obras de ampliación innecesarias no estadio de Balaídos, mentres a cidade e a cidadanía precisa outras actuacións preferentes, adiadas por ausencia de vontade política de quen é competente para asumilas, ou simplemente por continuar esa batalla interminable de reproches mutuos, que beneficia a ambas partes nas urnas. A pesar diso, cómpre que Vigo abandone calquera asomo de vitimismo e presente un proxecto estratéxico, amplo, potente e compartido, con vontade inequívoca de liderar a economía, a cultura e o proxecto político galego, a vacina máis eficaz para evitar decepcións como a da exclusión do Mundial.

O estadio

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo ao estadio de Balaídos:

A foto da sinatura do convenio entre o Concello de Vigo, Deputación de Pontevedra e Real Club Celta SAD para a construción da nova Grada de Gol asegura, se unha catástrofe non o impide, que a reforma de Balaídos rematará antes do inicio da tempada 2027/28, doce anos despois de que o 25 de xaneiro de 2015 fose colocada a primeira pedra das obras, tras o acordo entre Abel Caballero e Carlos Mouriño, entón presidente da SAD, e Rafael Louzán, daquela presidente da Deputación, para dotar a Vigo dun estadio do século XXI cun aforo para 31.100 persoas. Xa choveu dende entón e os 22 millóns de euros de orzamento inicial se triplicarán co remate das obras, como aos prazos (tamén optimistas) de finalización en 2017 se alongarán unha década. En todo caso, unha gran noticia para a cidade, que contará, a pesar dos atrancos sufridos polo proxecto do arquitecto Pedro de la Puente, cun estadio municipal á altura dos doutras cidades atlánticas. Como é nova para que celebren abonadas e seareiras celtistas que contarán cun estadio ao xeito británico, coas gradas máis achegadas a lameira, o que supón en terra de abelairas un novo «coliseo do Fragoso», vestido coas ondas dunha elegante cuberta celeste.

Beizóns que merece pola importancia do logro o alcalde Abel Caballero, que defendeu contra vento e marea a viabilidade do proxecto e o carácter municipal do estadio. Como parabéns son obrigados a Marián Mouriño, actual presidenta da SAD, que con afouteza e intelixencia trasacordou a estratexia arroutada do seu pai, representada cada partido na vergonzosa butaca baleira no palco, colaborando ela con lealdade en desatrancar o proxecto do concello de Vigo, o que arrastrou aos responsables actuais do Partido Popular de Galicia na provincia a que a Deputación presidida por Luis Pérez continuase facéndose cargo da metade da financiación do proxecto de Gol. Xaora, estamos diante dunha cuestión política relevante, cando no Vigo actual son escasos os acordos entre institucións gobernadas por diversas cores, o que abre unha xanela para desatoar a axenda doutros temas pendentes como o transporte e área metropolitana. Como o debate sobre o estadio foi en Vigo, pouco despois da fundación do Celta, en concreto en setembro de 1924, cando se comezou a buscar unha alternativa á «catedral de Coia», cuestión moi importante na preocupación cidadá.

E convén non esquecer que a historia do estadio celeste foi dende o seu inicio difícil. Nacido da iniciativa, dunha sociedade chamada «Stadium de Balaídos S.A.», presidida por Javier Fontán e constituída en 1926, o seu primeiro logro a acadar fora mercar por arredor de 50.000 pesetas os soares moi húmidos dunha campiña situada a carón do río Lagares, 35.000 metros cadrados, a maior parte da herdanza do Marqués de Alcedo, utilizada en 1911 como aeródromo que acolleu a colaxe e aterraxe do piloto francés Jules Vedrines.  A construción do estadio, deseñado polo arquitecto Jenaro de la Fuente para 22.000 persoas, reorganizou o entorno, desviou o río Lagares e supuxo a apertura da avenida de Balaídos que facilitaba o acceso ao campo desde a estrada de Vincios. Inaugurado o 30 de decembro de 1928, co Celta en primeira, en 1941, o concello pretende adquirilo para modernizalo, o que obrigou en 1945 a argallar unha complicada operación, cando a sociedade propietaria vendeullo ao Celta por 825.000 pesetas a cargo dunha hipoteca subscrita por vinte anos coa Caixa de Aforros Municipal de Vigo, o que permitiu que o club cedese durante ese mesmo período o usufruto do estadio ao concello, que a cambio achegaría 70.000 pesetas anuais para subvencionar o préstamo e se faría cargo da reforma das gradas de Río, Marcador e Gol.

Unha vez liquidado o préstamo, Balaídos pasou a ser propiedade municipal e dende entón o concello asumiu as súas diversas reformas. En 1970 instalou a iluminación e en 1971 finalizou a construción de gradas e viseiras de formigón de Tribuna, Marcador e Gol, iniciadas en 1967, obra dirixida polo arquitecto Antón Román Conde. En 1982, inaugurou a nova grada de Río, coincidindo cos tres partidos da Copa Mundial de Fútbol, e en 2004, coa participación do Celta na liga de campións se fixeron obras de acondicionamento. Un estadio que despois de trinta anos quedara incómodo e perigoso e que precisaba refacerse case na súa totalidade. E como sucede co Celta, o estadio de Balaídos é máis que un campo de fútbol, é unha icona que identifica a Vigo no mundo, como tamén é un espazo de sociabilidade e educación emocional onde varias xeracións celestes, dende os picariños e adolescentes até os maiores, herdamos, gozamos, padecemos e compartimos a paixón do celtismo. Un estadio que pasa agora do entrañable «Vello Balaídos» dos 90 ao esperanzador novo «Coliseo cuadrangular do Fragoso» dos novos 20. É o noso estadio.