Media táboa

/en , , , , , , , /por

Tras a merecida vitoria fronte ao Getafe, moi curta para as numerosas ocasións das que dispuxo, o Celta de Claudio Giráldez supera o seu primeiro baixón de resultados da tempada e na altura da décimo segunda data, case superada a terza parte do calendario, colócase décimo nunha cómoda posición xusto en media táboa. Unha situación novidosa de tranquilidade para este celtismo, moi anovado pola rapazada, que na noite do luns expresou de forma deportiva tanto a súa solidariedade coas vítimas da catástrofe climática do País Valenciá, nunha xornada que a todas luces debeu adiarse, como o seu rexeitamento de xogar partidos entre semana, programados polos intereses da industria audiovisual internacional que gobernan o fútbol moderno, facendo caso omiso das necesidades de xogadores e seareiros.

Foi tamén a do luns a cuarta vitoria do Celta na casa, convertida polo cadro técnico de Claudio en fortín, nunha tempada até agora moi discreta lonxe de Balaídos, fronte a un rival incómodo e un adestrador José Bordalás que parecía lle tiñan collida a medida aos celestes. Enfrontamento, ademais, que tiña o interese engadido de comprobar como Claudio Giráldez ía derrubar na pizarra os dous muros dispostos inicialmente por Bordalás, nunha batalla que se sabía sería moi intensa para collerlle as costas aos visitantes. Con esa intención, o de Cans reforzou no once de gala a banda dereita coa entrada de Ristic para anular a Carles Pérez (o que conseguiu mentres estivo na lameira), de Beltrán no amplo espazo central e de Douvikas na punta. Mudanzas con respecto ao triste naufraxio de Butarque que deron resultado de contado, cando o dianteiro internacional grego, apenas transcorridos seis minutos de xogo, marcou de cabeza no segundo pao, tras unha marabillosa asistencia de Iago Aspas que centrou en carreira («coa súa perna mala») un globo que superou a altura do gardameta Soria. Unha marabilla de gol que obrigou a Bordalás a mudar o seu plan de partido.

Abofé que ao adestrador de Alacant hai que agradecerlle, en noite emocionalmente tan difícil para el, que co marcador en desvantaxe procurase cun xogo vertical o control da pelota para o seu equipo. Consegui que o Celta nunca estivese cómodo durante a primeira parte, obrigado a acurtar espazos e a defender a Uche e Álvaro, os dous dianteiros, que incomodaban a saída ordenada dos celestes, como lle gusta a Claudio. Labor na que foi extraordinario o desempeño de Starfelt (cada vez máis acertado), auténtico gladiador, e a contención e a saída de xogo proporcionada pola intelixencia en movemento de Marcos Alonso (unha fichaxe de auténtica categoría) nas situacións máis comprometidas. No entanto, a pesar de non monopolizar o balón como noutros partidos, o Celta puido ampliar o marcador antes do descanso cunha xogada marabillosa de Mingueza no 33’, que xutou ao pao longo despois de entrar caneando na área, outra das xogadas memorables do catalán, outra alfaia para Claudio.

Tras o descanso, os visitantes nun saque lateral puideron empatar no 51’, o que impediu Guaita cunha intervención salvadora, que fixo espertar ao Celta cun par de transicións moi perigosas coa participación de Aspas, que rematou a base do pao a primeira e case a seguir outra na que abriu para Hugo e Douvikas, que non chegou a cabecear por moi pouco. Minutos de euforia celeste que provocaron a expulsión de Berrocal no 65’, por dobre amoestación, que sería xa determinante para o desenlace do partido. En superioridade e contando con Borja Iglesias e Hugo Álvarez frescos, o Celta contou con moitas máis oportunidades para liquidar o encontro: un gol anulado ao nove compostelán (por fóra de xogo milimétrico), un man a man co porteiro de Hugo Álvarez (algo descentrado) e unha xogada incrible de Aspas no 78’ na que despois de canear a non sei cantos rivais xutou de forma defectuosa. Secasí, como non conseguiu ampliar o marcador, e como resulta habitual no estadio do Fragoso, o Celta sufriu nos derradeiros minutos e sobre todo no derradeiro dos catro de engadido, no que Carlos Pérez cruzou unha pelota envelenadísima sobre area pequena celeste que por ventura non atopou quen a rematase.

En todo caso, vitoria indiscutible do que foi o Celta menos canteirán da tempada, que consegue por segunda vez manter a porta a cero, estabilizada por unha liña de tres centrais cada vez máis sólida e centrada, sobre a que Claudio parece que pretende ensamblar o resto de pezas que muda en función das necesidades e requirimentos dos rivais.

Publicado en Faro de Vigo: 06/11/2024

O manifesto atlántico de Rivas

/en , , , , , , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo a Manuel Rivas, premio das Letras Españolas 2024:

Poucas veces un premio como o das Letras Españolas outorgado polo Ministerio de Cultura a Manuel Rivas causou satisfacción e orgullo tan unánime en todos os sectores da cultura galega. Simpatía e admiración pola figura dun escritor e artista excepcional que dende hai case cincuenta anos, cando publicou os seus primeiros poemas nos catro números da revista Loia, que fundou en Madrid cos irmáns Xosé Manuel e Lois Pereiro e Antón Patiño, foi construíndo coa paciencia do artesán das palabras unha obra brillantísima en todos os xéneros literarios (relato curto, novela, poesía, teatro e xornalismo). Obra aberta e enraizada nas voces baixas dunha psicoxeografía propia (a boca da literatura) que ofrece unha ollada de gran angular sobre o final da cultura tradicional campesiña e identifica o agromar da simbiótica nas últimas cinco décadas. Escritor monolingüe en galego, cun compromiso firme co idioma (salientado no ditame do xurado), capaz de ofrecer unha obra universal na súa temática, excelencia e beleza literaria traducida a trinta linguas. As súas novelas O lapis do carpinteiro (Xerais 1998) e Os libros arden mal (Xerais 2006) son as máis traducidas da narrativa galega e o seu autor o primeiro embaixador da nosa literatura contemporánea no mundo.

Antes de acompañalo como editor durante case tres décadas, souben de Manolo Rivas pola presentación que o 2 de abril de 1985 fixo no Ateneo da Coruña de Todo ben (Xerais 1985), unha primeira novela na que ensaiou o xénero policial na atmosfera do fútbol profesional. Presentación na que leu un pasquín que escribira co título «Manifesto por un fútbol atlántico», un texto político pioneiro (aparentemente deportivo) co que inauguraba as súas extraordinarias prosas libertarias de intervención, recollidas en volumes como Toxos e flores (Xerais 1992), Galicia. Galicia (Xerais 1999), Contra todo isto (Xerais 2018), Zona a defender. A esperanza indócil (Xerais 2020) ou o Libro dos manifestos (Luzes 2019), no que recolleu os manifestos mensuais publicados dende 2013 na revista Luzes, que fundou co tamén xornalista Xosé Manuel Pereiro, o seu cómplice inseparable desde que compartiron as aulas da facultade de Periodismo de Madrid. Textos esenciais para entender a intencionalidade da obra literaria de Manolo Rivas que nunca renunciou a exercer o seu activismo ambiental, social e político formando parte da tripulación do Xurelo ou asumindo a voz de Nunca Máis aquel inesquecible 1 de decembro de 2002.

Escrito hai case corenta anos e distribuído en fotocopias aquel «Manifesto polo fútbol atlántico» de Manolo non perdeu sentido, tanto polo seu contido como pola súa beleza capaz de contaxiar entusiasmo, outra das claves da súa literatura. Escrito antes da aparición do Deportivo da Coruña de Lendoiro e do Celta de Vigo europeo de Horacio Gómez, cando os dous pelexaban en Segunda, o texto convidaba aos clubs a «abandonar un século de fútbol subalterno» e a crear un novo estilo ofensivo de pases e ideas longas, o que engadía «era necesario tanto para o fútbol como para o conxunto da sociedade galega». Rivas anticipaba que «un fútbol mediocre, administrado con mediocridade, acaba envilecendo ao pobo. É así que o espectáculo máis triste non sucede no campo, senón fóra de xogo, nas bancadas e aínda alén do estadio». Para continuar lembrando que nos anos trinta, cando lle preguntaron sobre a autonomía, «Valle Inclán dixo que Galicia debería rexerse por un Estatuto Atlántico que afirmase máis aínda a súa singularidade». Para rematar Rivas o seu primeiro manifesto coa súa contundencia poética propoñía que «tamén en Galicia debería xurdir un fútbol con fasquía atlántica, un froito de tanta encrucillada. Un fútbol forte e teimoso coma os ventos do norte, alegre coma o son dos tambores que chegan dos mares do sur e de ideas longas como as ondas do océano».

Recluído nas páxinas da revista Luzes, como redactor dos seus manifestos de ideas longas e cunha ollada sempre no porvir, e da columna «Toxos e flores», Manolo recibe este premio das Letras Españolas, outorgado por vez primeira a un autor en galego, coa humildade e gratitude dun artesán das palabras. Faino ademais atribuíndo este logro a que apenas é herdeiro dunha tradición, a dunhas voces baixas que non queren dominar, como a do seu propio pai, que exclamaba cando quería expresar a súa satisfacción: «Que rebenten as marabillas do mundo!» Secasí, o éxito da traxectoria literaria de Manolo, recoñecida por este premio, non foi outro que a súa capacidade para establecer conexións que facilitan ao seu lectorado a capacidade de entender a vida. Velaí a cerna de tantos parabéns e gratitudes que recibe estes días. Avergonza que o presidente da Xunta de Galicia, despois de transcorrida unha semana do anuncio, non o fixera aínda.