Unha lingua para todos

O pronunciamento da Academia Galega sobre o estado da lingua, a pesar de chegar con certo retraso, merece todos os parabéns. A claridade e contundencia do chamamento achega argumentos de autoridade que, canto menos, dificultarán a modificación unilateral do decreto de fomento do galego no ensino prometida polo actual Goberno Galego.  Acerta a Academia cando propón un gran acordo social arredor da lingua, recuperando así o consenso acadado en 2004 co Plan Xeral de Normalización. Acerta, tamén, cando insiste en que a lingua non é propiedade de ninguén e que a política lingüística non pode quedar reducida ás aulas. O documento supón un duro correctivo para as intencións expresadas por Feijoó, a pesar de que deixa unha xanela aberta para o consenso, propoñendo partir do consenso do Plan Xeral de 2004, obviando así o decreto de fomento do galego do Goberno Bipartito (un matiz que non debe pasar desapercibido).

Feijoó non mediu as consecuencias que conlevaría o seu compromiso con Galicia Bilingüe de derrogar o decreto de fomento do galego. Saír deste labirinto estalle hipotecando o primeiro período do mandato, mais aínda, cando xa é consciente que non o poderá facer nin sequera para o vindeiro curso. A necesidade de modificar, tamén, os decretos de currículum das ensinanzas obrigatorias, aos que están enganchados o de fomento do galego, require un trámite longo no que é preceptivo (por poñer só un caso) o ditame do Consello Escolar de Galicia. O mesmo acontece coa cuestión dos libros de texto (o curso que comenza en setembro, incorpóranse novos materiais para 5º e 6º de Educación Primaria), sobre os que Feijoo asumiu outro compromiso, o de modificar o actual sistema de gratuidade mediante préstamo. Se a isto engadimos os custes que suporía outro dos compromisos do PPdeG de acadar ao remate da lexislatura que o 30% dos centros fosen plurilingües, Feijoó ten moi difícil realizar esta cuadratura do círculo.

No entanto, a pesar deste aparente fracaso das prometidas e temibles medidas galegófobas, nestes momentos é máis decisiva ca nunca a voz da sociedade civil, expresada polas súas institucións e entidades, como dende a propia mobilización social. Só así poderemos asegurar o mantemento do actual marco de fomento do galego no sistema educativo. A manifestación do vindeiro domingo debe ser decisiva neste proceso de recuperación dunha grande consenso social arredor deste patrimonio de todos.

«Os ollos do Contomar»

Acredito que este libro é unha marabilla. Poucas veces gocei tanto da beleza da lectura como nestas fotografías de Manuel G.Vicente. Outrosí sucede cos textos, que constitúen unha antoloxía fulcral sobre a lectura, o libro e a biblioteca.

Beizóns para Espazo Lectura!

[recomendo baixar as primeiras 28 páxinas en pdf]

Homenaxe a Ramiro Fonte en Lisboa

Mañá, martes, 12 de maio, ás 18:00 horas, participaremos nun acto de homenaxe a Ramiro Fonte que terá lugar no Instituto Cervantes de Lisboa. Na mesa redonda, que será presidida por Carmen Cafarell (directora do Instituto Cervantes), acompañaremos a Carlos Marzal, Graça Videira, Jose Manuel Mendes e Raúl Veiga. O actor Evaristo Calvo recitará unha antoloxía de poemas de Ramiro e serán proxectadas imaxes do poeta cedidas pola TVG.

Campo do Fragoso LXXVIII

ABISMO

No serán do pasado sábado o Celta deu un chimpo de xigante para precipitarse no abismo e enterrar máis de oitenta anos da afouta historia do fútbol atlántico. Unha auténtica temeridade. Un suicidio deportivo. Os seis mil resistentes da bancada –os que non desertamos da causa celeste, a pesar de vivir en Balaídos fracaso tras fracaso– non podemos comprender como un equipo que, a pesar dunha nefasta tempada, tiña todas as posibilidades na súa man de asegurar a permanencia gañando apenas dous partidiños, decide baixar os brazos e enlearse nunha batalla onde ten moitas posibilidades de quedar ferido de morte. Esa liña celeste suicida, albiscada no período de Pepe Murcia, cando comezaron aquelas derrotas do mes de xaneiro que nos desengancharon dos postos de cabeza, acentuouse con esta lamentable xeira dirixida por Eusebio Sacristán, sen dúbida, o principal responsable desta perigosísima derrota co equipo das Palmas. O sábado o Celta saíu xustamente derrotado por que en ningunha das fases do encontro mantivo a intensidade e a serenidade abonda para controlar con claridade o xogo. Os de Eusebio estiveron atenazados, torpes e sen chispa ningunha en ataque (onde apenas podemos contar unha ocasión clara, estragada por David Rodríguez dous minutos despois do descanso) e, sobre todo, trabados no medio campo, onde Renan e Jonathan Vila  non puideron en momento ningún coa parella de pivotes canarios. Diante dos temibles ataques amarelos, que se repetiron dende o primeiro cuarto de hora de xogo, o esquema de tres centrais e dous carrileiros de Eusebio amosou a súa insuficiencia defensiva. O troco no minuto trinta de xogo de Trashorras por Jordi (que recibira unha tarxeta) e o precipitado debut do xuvenil Joselu (que substituíu a Óscar Díaz ao comezo da segunda parte) supuxeron unha mudanza radical do debuxo táctico do equipo, e outra mostra de que Sacristán non acaba de atopar o seu once ideal nin un esquema solvente para facer fronte a estas finais a cara de can. Con estes trocos, o Celta gañou unhas pingas de control defensivo, máis non de profundidade atacante. Diante de semellante escenario de conformismo galego, os pacientes canarios foron durmindo aínda máis o encontro, conscientes de que un dominio morno facilitaría a aparición da súa oportunidade, que chegou en forma doutro dos agasallos habituais de Peña (unha das maiores fichas do cadro celeste, expulsado por segunda vez consecutiva por cometer penalti). Co marcador desfavorable, como era previsible, o noso equipo de xiz quedou noqueado. Nos case vinte minutos de xogo que restaron, o Celta amosou todo o amplo repertorio da súa impotencia, agoirando o peor dos remates de tempada posibles. Sendo realistas debemos admitir que diante da situación anímica e deportiva do equipo (acomodado nas tebras do abismo) e das escasas posibilidades do adestrador para atopar unha saída de luz, para evitar o descenso a Segunda B (e, quizais, tamén a desaparición da entidade), só cabe confiar no fracaso dalgún dos dous rivais directos, do Córdoba ou do Alavés. Así de difícil ten o seu futuro o noso Celtiña do corazón.

Vertebrar Galicia

No artigo da semana volvo sobre a necesidade de abordar a organización territorial como requisito para poder modernizar as administracións locais e crear as áreas metropolitanas. Sen solucionar ese debate estratéxico para a construción da nación, témome que nos fartaremos de participar en  enleadas localistas. Contaremos con esa estratexia de país?

Vivir é compartir

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/orukqxeWmM0" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

Publicidade de T-Mobile.
Vía: Estrelas e limóns (grazas).

Troles da Coruña, anos setenta

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/sf01GiYq-U4" width="425" height="350" wmode="transparent" /]
[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/xmAzMP7g2dY" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

Unha viaxe polas rúas e barrios coruñeses de hai máis de trinta anos da man dos troles. Un exercicio de memoria moi interesante.
Vía pelouro (grazas).

Guillermo Schavelzon

A entrevista a Guillermo Schavelzon, o axente de autores literarios como Suso de Toro ou Paul Auster, é moi clarificadora sobre o actual momento da edición literaria. Algunhas das súas respostas a José Antonio Millán constitúen un diagnóstico das incerteza que presiden este momento de tránsito (mudanzas e continuidades) entre os soportes analóxico e dixital e entre o modelo de edición «lecturas literarias» e o o de «lecturas de grande consumo».

Para Schavelzon, a primeira mudanza produciuse no papel do propio axente literario convertido no interlocutor principal do autor. Os editores, vítimas da concentración das súas empresas e dos seus amplos plans editoriais, serían incapaces de manter o nivel de esixencia que implica a relación cos autores.

Con respecto á cuestión dos dereitos dixitais é tremendamente clarificadora esta súa afirmación: «Un libro non é só “un contido”, é moito máis», facendo, sen dúbida, referencia ao seu carácter de ben cultural, tantas veces minusvalorado ou conscientemente esquecido.  Comparto, tamén, con Schavelzon a súa convicción de que o camiño para o negocio do libro electrónico se abrirá cando se dirima a batalla dos dispostivos (hoxe temos o claro exemplo de que este un vieiro aberto),proceso que pode durar, quizais, dous ou tres anos. Con todo, o máis clarificador desta entrevista tan recomendable é o seu diagnóstico contundente sobre a situación global da da edición literaria:

Los problemas más urgentes que deberá enfrentar el libro son otros, como la reducción de las páginas de cultura de los diarios o su transformación en secciones que llaman “tendencias”, o la desaparición de suplementos literarios, que siguen siendo los principales prescriptores para el buen lector.

Efectivamente, hoxe o problema principal da edición literaria é o da súa visibilidade, tanto nos espazos libreiros (coa excepción daquelas poucas librarías de cultura que resisten) como nos dos medios de comunicación. Quizais, quedoulle a Guillermo a posibilidade de abrir unha xanela de esperanza que, sen dúbida, está hoxe no traballo da rede bibliotecaria e do voluntariado para a lectura.

[A foto é de © Daniel Mordzinski]

O novo Kindle DX

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/myqkadSYT2Q" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

O novo Kindle DX de Amazon, presentado hoxe, presenta algunhas novidades. Semella concibido pola súa pantalla grande e polo seu lector de PDF nativo para poder ler con toda a comodidade documentos (A4), prensa e para ser utilizado como «libro de texto». Este novo lector portable de tinta electrónica ten un prezo de 489 $. Seguro que a competencia ofrecerá axiña resposta.

Teresa Moure, pregón da Feira do Libro de Santiago

Teresa Moure leu o pasado primeiro de maio un pregón formidable na inauguración da Feira do Libro de Santiago. O novo conselleiro de Cultura, que por vez primeira participaba nun acto público, debeu tomar boa nota. O texto completo do discurso de Teresa Moure pode descargarse aquí. No entanto, recollo dous fragmentos sobre o papel do libreiro e o valor social da lectura que deben quedar ben gardadiños no blog:

  • Se asumirmos o compromiso de nos internarmos nas librarías é para darlle sentido ao mundo da lectura. O libreiro, a libreira non é só esa persoa que se achega ao computador para consultar os catálogos das editoriais, ou quen solicitamente apunta un encargo; é un axente especializado en adiviñar se tal libro pode gustar ou non a tal cliente, pedíndolle opinións para avisar outras persoas con semellantes intereses, gustos ou ideoloxía. Os verdadeiros libreiros son aqueles que lembran que a última vez que os visitamos pedimos un título que non estaba dispoñíbel e que nos informan que hoxe si o teñen.
  • A nosa sociedade funciona sobre o suposto falso de que todas as persoas debemos posuír un coche e non, por exemplo, unha biblioteca. Por que non educar para ver a lectura como algo máis que un tempo morto de lecer, como un investimento para a vida, como un consolo para aliviar a angustia da existencia, de xeito que a biblioteca propia se vise como unha das posesións menos materialistas e máis libres que sexa posíbel soñar?