Listado de la etiqueta: xabier_docampo

Onte 1406: Luns na Feira do Libro da Coruña

Intensa foi a nosa segunda xornada na Feira do Libro da Coruña. Antonio Tizón asinou exemplares da súa primeira novela, A antesala luminosa. Na carpa literaria presentamos sen apenas acougo e con moito público A Galicia Encantada. O páis das mil e unha fantasías de Antonio Reigosa, Un animal chamado néboa de Ledicia Costas e Xosé Filgueira Valverde. Biografía intelectual de Xesús Alonso Montero.

bragado_reigosa_docampo_03-08-2015

Foi Xabier DoCampo, como prologuista tamén da obra, quen se ocupou de presentar A Galicia Encantada, «un libro que é posible porque alguén como Antonio Reigosa quedou captado polo valor das palabras, facendo posible o espazo de Galicia Encantada na web, Reigosa é un auténtico sabio da tradición oral». Nunha intervención memorable pola súa claridade e síntese, Xabier explicou a orixe da narración. «A narración oral nace cando o ser humano, xa posuidor da palabra, comeza a expresar as súas emocións. A narración saíu como elemento de comunicación e vai evoluíndo como elemento de transmisión, cando naceu o nosotouros, o grupo. A narración toma o papel de consolidar o grupo por medio dunha cultura que hai que transmitir. Aquí é cando xa entramos nós. Esa cultura transmitíase no relato. Mais non se contaba coa función per se de entreter. Sempre se contaban as mesmas historias por parte dun narrador que capataba a palabra dos que non estaban ou a voz da natureza ou a do propio ser humano. Así se formaba o mundo dos contos, a sabedoría. O narrador era o que sabía e que tiña a autoridade, a de ter vivido, para contar. Moitas veces o propio grupo escollía o narrador por que ese grupo o dotaba da autoridade de narrar, de traer ao presente o pasado.» Rematou a súa intervención DoCampo apelando a que hoxe non se pode renunciar ás historias, «renunciar aos contos é renunciar á sabedoría, non existe nada na sabedoría humana que non estea nos contos».

Antonio Reigosa comezou as súas palabras agradecendo o discurso de Docampo e a necesidade de reflexionar sobre o feito de contar. A seguir referiuse ao libro, editado para celebrar o décimo aniversario do espazo colaborativo web (galiciaencantada.com), e a intención de que fose representativo dos autores e autoras dos textos, da procedencia xeográfica de cada unha das achegas como da organización interna do espazo, dividido en 28 seccións e categorías. Relacionou despois os contidos da obra, salientando a novidade que supoñía a introdución dun apartado poético. Rematou Reigosa contando algunhas das lendas urbanas presentes no libro.

bragado_costas_viveiro_03-08-2015

O historiador Prudencio Viveiro conversou con Ledicia Costas sobre Un animal chamado néboa, un libro de relatos localizados na Segunda Guerra Mundial, media ducia de historias nas que se somete a condición humana a situacións límite. Viveiro cualificou o libro de «novidoso, duro, impactante». Referiuse despois as relacións entre a historia e a literatura, «até a Grecia clásica a historia era un xénero literario, mais a historia viuse sacudida polo economicismo, fuxiu do relato, da narración». «Esta é unha das razóns polas que aprezo moito libros como este de Ledicia Costas que recuperan o relato». Viveiro gabou o libro, «contén historias duras que aconteceron a personaxes reais, historias ben contadas», «mais neste libro non se fala de Galicia nin aparece ningún galego, o importante é que se fai no noso idioma, comeza a contarse a historia mundial en galego, até agora non coñezo outro libro que o fixera, isto é moi importante».

«O característico de todos os relatos é que levan ao límite ás persoas, situacións que lles fan reaccionar dunha ou doutra maneira», comentou Prudencio. A autora recoñeceu que na escrita do libro tamén estivera nunha situación límite, mesmo polo feito de que «foi máis duro o que deixei de escribir que aquilo que aparece nos textos». Viveiro e Costas conversaron sobre cada unha das pezas, deténdose nas iniciais que relatan o asedio nazi de Leningrado, na da tortura e a que da título o libro, sobre as mulleres prostituídas nos campos de concentración.

bragado_alonso_montero_03-08-2015

Pechou o serán literario Xesús Alonso Montero coa presentación da súa biografía intelectual de Xosé Filgueira Valverde. O presidente da Academia Galega na súa conferencia salientou o carácter de Filgueira como o último polígrafo galego e a súa erudición histórica e literaria (moi precoz) como a súa condición máis valiosa. Rematou referíndose a polémica sobre a homenaxe a Filgueira lembrando que Alexandre Bóveda o consideraba como un obreiro da causa galega.

 

Onte 1112: «O violín de Rembrandt»

o_violin_de_rembrandt_09-10-2014

Magnífica primeira presentación d’ O violín de Rembrandt, a novela de Jorge Llorca gañadora do Premio Blanco Amor 2013. A magnífica sala cultural da Librería Arenas encheuse para escoitar ao autor e ao  Xabier DoCampo falar dunha novela na que dialogan as artes plásticas e a literatura. Comezou Docampo abeizoando a elección de Patrick Modiano como premio nobel de literatura. Referiuse despois ao que entendía por novela: «unha narración que conta o que lle sucede a uns personaxes nun tempo e nun lugar concreto, utilizando unha linguaxe determinada, o que a converte en obra literaria». «Coa novela de Llorca, entramos non só no territorio da narración, tamén no da literatura.» Insistiu Xabier na importancia do lugar na novela, «xa que un individuo fabrica alí o seu destino, rodeado doutras persoas que só alí cobran significancia». «Na novela de Llorca, na que chove durante toda ela, o lugar cobra unha significación histórica». A seguir, salientou a importancia duns personaxes, «que se lle van pegar ao lector», »rodean ao protagonista e toman esa cidade nunca nomeada, rodean a un home en soidade». «A soidade é o tema principal desta novela.» »O destino fai que cando as cousas van rodando paren no pé do protagonista, un iluso, un soñador, un pobre infeliz, de xeito que a fortuna quede enchoupada aos seus pés. Alí se lle abren os seus soños.» «Esa fortuna que lle toca en forma dun rembrandt e dun stradivarius. Con estes dous elementos Jorge arma unha novela que ten todos os elementos acaídos para conquistas ao lector e facelo sen ningún tipo de concesión.»

Continuou Docampo referíndose ao carácter xeracional d’ O violín de Rembrandt: «esta é unha novela dun tempo, entre os anos 1979 e 1980. Todo na novela tende a referenciarse no pasado.» Sinalou o seu carácter musical: «esta é unha novela chea de música, que constitúe a recuperación da música de toda a vida do protagonista. Sabemos que a música ten un papel evocador na nosa vida. Isto está moi presente na novela». Referiuse o presentador a esta altura do seu discurso ás relacións entre pintura e literatura: «na novela de Jorge o personaxe é o propio tempo, xa que a literatura o que pretende atrapar é o tempo, mentres a pintura é a luz». «esta é unha novela da arte, que ten unha presenza continua». Abordou tamén os personaxes, »esta é unha novela de tipos e non de arquetipos. Llorca fai máis forza na singulariedade ca na súa representatividade». Detívose o orador na cuestión do humor e da retranca na obra:«esta é unha novela chea d ehumor, impregnada de humor irreverente e cósmico». «É tamén unha novela absolutamente retranqueira. Ollo!, a retranca non é a ironía. A retranca é darlle as voltas a cousa para mirala do outro lado». Xa no treito final da súa intervención, Docampo caracterizou O violín de Rembrandt como novela de intriga «construída de forma maxistral, cun comezo a media res que constitúe un acerto». Despois de gabar o xeito de artellar os planos en continuidade. rematou sinalando «acertos literarios tremendos nunha xoia literaria a carón doutras xoias do Premio Blanco Amor».

Onte 1013: O escritor na súa terra

Homenaxe-Xabier-Docampo_21-06-2014
Acompañamos onte primeiro a Xabier DoCampo na homenaxe que lle rendeu a AELG en Castro de Ribeiras de Lea e despois, no serán, a Ramón Vilar Landeira na presentación en Cerceda d’ Os televisores estrábicos, o seu primeiro primeiro libro de relatos. Dous actos que moito pagaron a pena nos que celebramos a memoria do berce e da infancia, conformada no texto literario e madurecida na patria da lingua.

En Castro da feira, onde o mundo se chama Terra Cha, homenaxeamos a Xabier Docampo, o fillo de Raimundo o muiñeiro do Castro e de Teresa a costureira. O seu irmao Agustín Fernández Paz nunha intervención memorable celebrou a súa arte de contar –de quen non dubido é o mellor contador oral da literatura galega– as historias recibidas e as propias, a súa emoción como lector e a súa preocupación pola lectura como competencia cívica, o seu oficio como ensinante, o valor que o chairego dá á amizade, as súas habelencias como cociñeiro, a súa fidelidade coa terra e coas raíces, como a lealtade e a defensa inquebrantable coa patria da lingua, un patrimonio da humanidade enteira. O relato emocionante daqueles seus días de infancia no Castro realizado no acto polo Xabier será unha desas alfaias orais que sei confesaremos con fachenda termos escoitado. Grande, moi grande, Xabier!!!

Os_televisores_estrabicos_Cercedo_21-06-2014

En Cerceda, nas terra de Ordes e Bergantiños, Ramón Vilar presentou diante máis dun centenar dos seus veciños e amigos o seu libro sobre a precariedade e a precarización neste tempo de crise, onde é difícil subsistir con «mínimos de record», como reza a canción de Ataque Escampe. Os televisores estrábicos é un libro de mudanzas, tránsitos, apenas tatuaxes da realidade actual, retratos fugaces de xentes que non aparecen nas páxinas dos xornais. Un libro breve e potente, un debut moi prometedor, no que se aposta mesmo pola creación de Grandil como un mundo literario propio. Na biblioteca de Cerceda gustei moito da calor coa que Vilar foi arroupado pola súa comunidade, coma souben do seu humor retranqueiro e dotes de finísimo narrador oral no relato que fixo do que lle aconteceu hai unhas semanas cando ía presentar a Santiago un libro dun seu amigo ou cando comentou as notas de lectura recibidas no seu teléfono. Magnífico, Moncho!

Entre a treboada intimidatoria e os fumes mestos de Meirama regresamos contentos coma cucos dunha xornada memorable na que acompañamos a dous escritores (de xeracións ben diferentes) na súa terra.

Grazas a Agustín Fernández Paz por achegarnos o texto da súa laudattio a Xabier.

Onte 964: A Gala das Letras 2014

2014050409034973880A Gala das Letras, na que se entregaron en Pontevedra os Premios AELG 2014, deixounos algúns momentos para conservar. O fermoso e firme discurso literario de Cesáreo Sánchez Iglesias, felizmente recuperado, foi a maior ledicia do serán. As palabras de Xabier DoCampo, cando recolleu o premio ao libro infantil e xuvenil, agradecendo o traballo e o compromiso coa lingua de todos os creadores. A defensa do xornalismo e do xornalismo en lingua galega feita por Carme Vidal, premiada como mellor traxectoria do xornalismo cultural. A reivindicación de maior atención para a edición de textos dramáticos, expresada por Roi Vidal e Avelino González, un chamamento a considerar polos editores. O discurso de Bernardo Atxaga (unha fachenda volver abrazalo) alertando sobre a importancia e fortaleza do pequeno, relatando con ironía a entrevista que lle fixo a Ferrín en Vigo durante unha noite, a súa admiración polos debuxos de Castelao, a súa gratitude a Celso Emilio Ferreiro e, sobre todo, a súa insistencia no valor da lingua, xa que «cando un perde a lingua queda nunha posición subordinada». Como o peche emocionante de Xabier Blanco, o noso admirado Gaiteiro de Moaña, xustamente recoñecido como mestre da memoria, que nos deixou un sabor dóce e un chisco saudoso. Parabéns aos responsables da organización da AELG, por tan magnífico e rigoroso traballo. Beizóns para Antía, Mercedes e Cesáreo.

Recomendo a excelente crónica a de Sermos Galiza.

Onte 938: «A illa de todas as illas», o booktrailer

Subimos outro excelente booktrailer, o do libro de Xabier P. Docampo A illa de todas illas, no que as ilustracións de Xosé Cobas e as imaxes dalgunhas das películas de aventuras sintetizan en pouco máis dun minuto o contido dunha obra que reivindica os grandes libros de aventuras como fulcrais na conformación da lectura literaria.

Sei que é unha fortuna contar con estas pezas audiovisuais xa que como onte chiaba Javier Celaya o seu uso ten un impacto directo na venda dos libros, segundo un ponente dunha sas actividades previas de The London Book Fair que abrirá hoxe as súas portas. O booktrailer é outra xanela de visibilidade para o libro galego. Paga a pena promovelos e viralizalos.

Onte 912: Incitar á lectura

BitjzaiIYAEw9DgA presentación de onte en Librouro d’ A illa de todas as illas, o libro escrito por Xabier DoCampo e ilustrado por Xosé Cobas, constituíu outra sesión memorable de incitación á lectura. Tras as palabras limiares da editora Helena Pérez, foi o crítico Ramón Nicolás quen de forma maxistral presentou a obra coas doses exactas de brevidade, rigor e gratitude, como corresponde a este subxénero da oratoria. Nicolás lembrou ao comezo cun chisco de saudade a presentación que na Coruña fixera d’ O libro das viaxes imaxinarias e adiantou que consideraba A illa de todas as illas como «unha auténtica alfaia literaria». Tras afirmar que «na literatura infantil e xuvaniel estamos na vanagarda», o crítico salientou catro aspectos fulcrais do libro. O primeiro, a contención e mesura da escrita: «Xabier domina a oralidade e contense na narrativa escrita, ofrecendo unha prosa áxil no que todo está no seu lugar. Traballa a palabra coma ourive. Nada nestas páxinas é secundario, todo é substancial». O segundo, está é unha novela de aventuras nas que se homenaxea ás novelas de aventuras de todos os tempos: «Xabier acada unha alquimia perfecta na narración, conseguindo que o lector se vaia enguedellando nun texto, onde se mesturan os espazos e os tempos de obras de Verne e Stevenson con personaxes como o Capitán Nemo ou John Silver» Outrosí, salientou Nicolás, coa alquimia perfecta acadada entre o texto  de Docampo e a ilustración de Xosé Cobas. O terceiro, a reivindicación da lectura e o seu concepto, para o que Moncho citou unha das frases máis luminosas do texto: «Cando estás a ler un libro, cando les sen atender a cousa ningunha que non sexa a historia que estás lendo, todo canto alí sucede, pásache a ti. E todo canto aconteceu na túa cabeza, mentres lías, acaba por aparecer no libro. ler é iso». E catro, Nicolás gabou o epílogo, «Viviremos, se queremos, nunha illa deserta», un corolario moi valioso que pode ser utilizado como ferramenta didáctica para incitar a lectura, xa que –afirmou Nicolás– «comparto con Xabier a convicción de que non hai bo lector que non teña que pasar pola literatura infantil e xuvenil».

Onte 883: Ler é a arte de anticipar

As diversas presentacións d’ A illa de todas as illas, o libro de Xabier DoCampo ilustrado por Xosé Cobas, están constituíndo formidables leccións arredor da formación do lector literario. Onte en Compostela, tras a excelente intervención de Xavier Senín, que definiu o libro como «fermoso e emocionante», Xabier DoCampo volveu sobre a cuestión da lectura literaria lembrando unha afirmación de Harold Bloom: «ler literariamente é ser coma un deus». DoCampo confesou que escribira A illa de todas as illas «só pensando nos adolescentes, é o que eu considero literatura xuvenil; quixen falarlles da marabilla de ler, do engado das palabras, xa que como teño dito noutras ocasións ler é saber o que din os libros de cada un de nós». Continuou o seu discurso afirmando que «ler é tamén a arte de anticipar o que vai suceder na obra; esa é unha das cousas que teñen que aprender os lectores en formación. E onde mellor pode desenvolverse esa capacidade de anticipación é na novela de aventuras, onde o mar é o gran escenario». «Ler é un camiño de formación. Ler literatura infantil e xuvenil na escola é formarse como lector. Esa é a razón pola que son moi esixente coa calidade da literatura infantil e xuvenil. Con mala literatura non se fai un lector literario, debemos ir máis aló da comprensión lectora, entender até onde se pode». Para DoCampo «A literatura ven definida polo lector, calquera libro que un rapaz le con curiosidade convértese nun libro de literatura infantil ou juvenil». Tras citar e recomendar os sete libros de aventuras presentes nas páxinas d’ A illa de todas as illas, rematou Xabier dicindo que «o máis marabilloso de contar unha historia e volverá contar outra vez, e otra, compartida até crear unha rede».

Onte 868: «A illa de todas as illas» en Lugo

As presentacións d’ A illa de todas as illas, o libro de Xabier DoCampo ilustrado por Xosé Cobas, están sendo unha oportunidade para que os membros da Xeración Lamote compartan angueiras arredor da causa da lectura. Mentres na Coruña foi Agustín Fernández Paz quen glosou o texto de DoCampo, onte na librería Biblos de Lugo foi Paco Martín quen o fixo, quedando Xavier Senín de facelo o 13 de febreiro na libraría Couceiro de Santiago.

Paco Martín leu un texto moi divertido e fermoso arredor do libro, no que acreditou unha «escrita limpa e directa, na que se nota a pegada do cine un dos amores do autor». Tras glosar a peripecia dos personaxes do relato e os libros citados, rematou resumindo que «as illas esquecidas son todas as que están nesta illa Navalleira, na que os protagonistas experimentan asombros descoñecidos, novos medos, saberán da esperanza e do retorno dunha viaxe iniciática da man de John Silver».

Pola súa banda, Xabier DoCampo, despois de expresar a súa satisfacción por poder compartir esta presentación con Paco Martín, confesou que o tema do libro é a lectura, os libros e a paixón de ler. «Este é un libro de libros, un libro dendrítico (como foi definido nun artigo por Xavier Queipo), un libro porta (como sinalou na presentación da Coruña Agustín), un libro que nos comunica con outros libros». Sinalou que «ler é encontrar nos libros o que hai de ti, o que os libros din de ti, ler é buscarse nos libros para saber o máis posible dun mesmo». Recontou, despois, os libros presentes na novela, dende A illa misteriosa, «a máis fermosa da snovelas de Verne, na que o capitán Nemo está sempre presente, a pesar que só aparece ao remate», Robinson Crusoe, «a novela que representa o simbolismo das illas e o concepto de civilización», pasando por O señor das moscas e A illa dos arroaces azuis, até A illa do tesouro. «Quero reivindicar o valor destas obras clásicas da literatura infantil e xuvenil, quero reivindicar que se lean, quero alertar que estas obras existen, que se as lemos é posible vivir nunha illa deserta, quero proporcionar un camiño para ler os libros e as películas baseadas nelas». Rematou DoCampo falando da súa colaboración co ilustrador Xosé Cobas: «buscamos unha obra conxunta, un libro común».

Onte 824: «A illa de todas as illas»


No serán de luns participamos na Coruña na presentación d’ A illa de todas illas, o libro escrito por Xabier DoCampo e ilustrado por Xosé Cobas, no que reivindican o relato de aventuras como eixo da formación do criterio do lector literario.

Foi unha grande beizón contar coa presenza de Agustín Fernández Paz que pronunciou un fermoso discurso (Tati Mancebo gravou a hora e vinte do acto, mil grazas) sobre illas, viaxes, libros de aventura e lectura, compoñentes esenciais d’ A illa de todas as illas de DoCampo e Cobas. Unha obra que Agustín cualificou como «un libro de libros, un libro porta, un libro canle, que ten a pretensión de engaiolarnos e levarnos a outros libros, a algúns deses libros do xénero de aventuras». «É unha invitación afervoada a visitar, ou a revisitar a quen xa o fixeramos, os libros que tan felices nos fixeron nalgunha das etapas da nosa vida. Unha invitación que os autores realizan a través dunha dobre vía. Primeiro a través dun relato que conta con todos os ingredientes da novela de aventuras: unha illa deshabitada, non moi lonxe de costa; unha illa co seu aquel de misterio, xa que existen lendas; unha viaxe a esa illa, a bordo do Andoriña; tres persoas adultas, unha delas mulleres, tres persoas situadas na etapa da infancia, unha delas nena; un feito extraño, que nos vai permitir transitar do real ao fantástico, a néboa altera a percepción das cousas, e o sentido das distancias e a orientación…» «Atrapados nesa néboa os tres rapazas vivirán unha aventura marcada por unha serie de encontros que paso a paso os emparentará cunha serie de aventuras que os lectores nalgúns casos nos soarán ou que identificaremos no epílogo, extenso e intenso, onde se explican de onde saíron os personaxes  e onde se produciron as aventuras presentes en libros e películas». «Unha obra que hai que lela e sentir, sentir o que un dos rapaces lle di ao outro, “eu so sei que calquera cousa pode pasar nun libro, cando estás a ler un libro, cando les sen atender a cousa ningunha que non sexa o que estás lendo todo o que alí sucede pásache a ti, e todo o que che pasou pola túa cabeza mentres lías acaba por aparecer no libro. Ler é iso”. Unha versión curiosa, como vedes, da teoría da recepción» Agustín rematou o seu discurso do seguinte xeito: «Se este libro é unha porta construída con imaxes requintadas e palabras poderosas, só me queda dicir, abre as portas e entra».

Xabier Docampo comezou as súas palabras recollendo o fío daqueloutras de Agustín, «A illa de todas as illas é un libro que nace dos libros. Lin vinte e seis novelas das que seleccionei sete». «Primeiro foi un conto para publicar en castelán. É un tributo ás illas que todos habitamos na adolescencia, os libros que contribuíron a conformar o imaxinario que nos mantivo, as obras coas que soñamos con soños marabillosos e con pesadelos, as obras que limos entusiasmados e cando as limos despois comprendimos doutra maneira». «Quixen facer un tributo ás novelas que a todos nos marabillaron. O tema do libro é a lectura. Os que estamos na LIX estamos participando no proceso de formación do lector literario. O que pretendo é que os rapaces lean as sete novelas que cito». «Tiña que suceder algo que sucede na illa do tesouro, os rapaces ao final da novela tiñan que ser distintos ao comezo, para min iso é a lectura». «Este é un libro sobre a lectura. Pretendín que os lectores vaian aos libros. Esta é a razón pola que non traducín os fragmentos dos diarios de Robinson». Referiuse DoCampo a súa fascinación por A illa do tesouro, «a mellor novela que se ten escrito». «Desque a descubrín aos oito anos, fascinábame John Silver, atraíame o mal, o que me obrigou a confesar co Braña vello, que só falaba castelán: ˝Ya lo sabía yo. Eso pasa por leer los libros que no hay que leer. Se lo voy a decir a tu madre”. Entón comprendín que os libros falaban de min, que ler é buscar nos libros o que falan de ti, ler é procurar ese libro toda a vida». «O momento de máximo esplendor dun libro é cando ti o les. E o momento de máximo esplendor da literatura de aventuras é o da adolescencia». Docampo insistiu na idea de que «somos os lectores os que damos o adxectivo ao libro», «os libros son para o momento que unos le». Rematou o seu parlamento falando da súa experiencia con Xosé Cobas, «participar con el na ilsutración é un momento de gran felicidade».

Pechou as intervencións Xosé Cobas que percorreu con detalle as trinta e cinco imaxes do libro proxectadas na pantalla. Comezou salientando que, ademais do rexistro propio do libro ilustrado, utilizou o doutras especialidades, «como o narrativo do cómic e o do álbum ilustrado». «Bolboretas e O libro das cidades imaxinarias foron libros con carga poética e con ilustración metafórica, porén A illa de todas as illas é fundamentalmente narrativo, a pesar de que hai elementos metafóricos como os da cuberta, onde se concentra a esencia do libro». «Na ilustración da portada as velas fan referencia á navegación; as atmosferas, á brétema na que están inmersos os tres personaxes, esa dualidade crea un conflitivo compositivo, o libro está cheo de retos; a arquitectura da propia torre, con escaleiras que non conducen a ningures. remite aos camiños que percorren os rapaces na propia narración».

A nosa gratitude a Tati Mancebo pola gravación da presentación e a Daniel Bello pola fotografía.