Listado de la etiqueta: faneca_brava

Onte 1248: «Amor en alpargatas»

Manuel_Portas_26-02-2015

Máis dun cento de persoas xuntáronse no café Airas Nunes de Compostela para arroupar a Manuel Portas na presentación de Amor en alpargatas, a súa cuarta novela. Foron o escritor Bieito Iglesias e a crítica Dolores Vilavedra os que se ocuparon de comentar unha novela considerada como a máis lograda e maura das publicadas até agora polo autor.

Comezou Bieito Iglesias definindo Amor en alpargatas como «unha novela de amor, protagonizada por un triángulo de tres persoas (Senén, Lucía e Sara), construída cunha estrutura cinematográfica semellante á da Condesa descalza, xa que comeza e remata nun cemiterio, utilizando a écnica do flash-back». Detívose Iglesias en comentar a educación sentimental do protagonista nos anos 60 en Teis, considerando que esas páxinas poderían ser consideradas propias dunha novela de formación. «Senén é un personaxe singular, non é un arquetipo, non é un retrato notarial da pequena burguesía galeguista.» «A presenza do corvo no derradeiro capítulo representa un certo desencanto«, afirmou Bieito para acabar prognosticando que «a novela terá máis éxito entre o público feminino.»

XG00156801Dolores Vilavedra sinalou o que entende son características do proxecto literario de Manuel Portas desque en 2010 publicou Denso recendo a salgado. «A primeira é a reivindicación da capacidade da narrativa para entreter, sen renunciar á experiencia estilística, Portas é capaz de verlles os tons pálidos a un tempo de silencio.» «Ademais de utilizar unha das mellores linguas literarias do noso tempo, Portas escribe narrativa de mulleres. En todas as súas obras as mulleres teñen grande protagonismo. Nesta tanto Lucía como Sara son personaxes que teñen arestas, un lado escuro, continuando a xínea de Concha e Encarna de Faneca brava ou Cristina, Clara ou Chus, protagonistas das historia de Un dedo manchado de tinta.» «A de Portas é unha narrativa da memoria leve, que nos intriga, que nos provoca a necesidade de saber máis. No entanto, teño medo dos efectos dunha memoria narcotizante ou a un exceso de saudade paralizante. Portas sabe equilibrar.»

Vilavedra considerou Amor en alpargatas como unha «novela máis centrada, menos dispersa cas anteriores do autor. Nótase a madurez, o autor pousa, renuncia ás historias paralelas, vai á cerna da súa historia, utilizando unha estratexia de espiral, de bucle. O seu é un narrador omnisciente, mais non é invasivo. Deixa falar aos seus personaxes, sitúase con eles, revelándose só cando é imprescindible.» «Amor en alpargatas deixa dúas importantes historias sen contar, as de Amalia e Xián, a dos fillos de Senén, o que supón unha apertura da novela sobre os debates do presente, quizais porque todas as novelas falan do tempo histórico no que se escriben, non sobre o que escriben.» Antes de rematar cunha emocionante referencia persoal á memoria do barrio proletario de Teis, Vilavedra salientou o carácter de Amor en alpargatas como »novela santiaguesa que se abre a outros espazos da Galicia real.»

Rematou as intervencións Manolo Portas que definiu a novela como «unha historia de amor co nacionalismo ao fondo». «Non pretendín escribir unha novela xeracional. O nacionalismo é o contexto sobre o que se desenvolven as historias de amor. Un amor ao país no que encadran os amores poliédricos que se moven na novela. Non me interesaba tanto recolelr o dato concreto como reconstruír ese contexto.» Despois de sinalar que deixou a mantenta varias historias abertas, confesou que se daría por ben pagado «se a novela consegue diversos niveis de lectura, xa que estou convencido que a literatura ten que dar que pensar.»

 

Onte 1144: Os máis lidos

listado2

Soubemos onte da relación dos títulos máis lidos o pasado curso nos 209 clubes de lectura da rede de bibliotecas escolares de Galicia, unha valiosa información anual sobre as preferencias do noso lectorado mozo que contribúe a orientar o traballo de editores e mediadores. Chama a atención deste listado o peso dalgúns títulos publicados orixinalmente en galego como Cartas de inverno de Agustín Fernández Paz, Todos somos de Marcos Calveiro, O corazón de Xúpiter de Ledicia Costas, Os fillos do mar de Pedro Feijoo, Ámote Leo A. de Rosa Aneiros, Faneca brava de Manuel Portas, Poetízate de Fran Alonso ou Dragal de Elena Gallego, por citar algúns dos publicados por Xerais. Como tamén é de salientar o protagononismo da novela, o elevado número de títulos traducidos e, en xeral, a veteranía dunha boa parte deles, o que expresa a permanencia destas eleccións capaces de transformalos en «clásicos do noso tempo». Xaora, o que me pareceu máis característico é o seu carácter de libros de fronteira, inevitable no seu papel na formación do lectorado literario. Como lin hai uns días nun carteliño nunha libraría de Gales, nesta relación dos máis lidos aparecen libros para a mocidade amados polas persoas maiores, libros para maiores amados pola mocidade. Unha relación a ter en conta.

Onte 696: Manuel Portas na Feira do Libro da Coruña

No que foi o noso derradeiro serán este ano na Feira do Libro da Coruña, acompañamos a Manuel Portas na presentación de Faneca Brava, a súa novela máis recente. Iniciou o seu discurso Portas expresando «o papel complicado do autor nos actos de presentación xa que todo o que un pode dicir pode ir na súa contra; a fin de contas o que un quixo facer xa o fixo ao escribir o texto; hai, pois, un perigo de transgredir a proposición inicial que un fixo na súa cabeza.» «Ademais, o ideal sería valorar o texto só, superando os preconceptos sobre o autor, que arrastra das súas obras anteriores.»

Confesou Portas que considera Faneca Brava unha novela diferentes ás anteriores. «A diferenza de Denso recendo a salgado ou Un dedo manchado de tinta, que tiñan un protagonismo colectivo, onde non existían protagonismos destacados, un froito literario do realismo colectivo de despois dos anos cincuenta e sesenta, aquí a atención concéntrase no protagonismo da prima Concha.» «Concha é o foco de atención polo seu carácter rebelde e polo seu comportamento a contracorrente. Concha representa a represión sobre as mulleres do seu tempo. Ela é capaz de rebelarse contra todas aquelas pexas para afirmar a súa personalidade.» No obstante, Portas recoñeceu que na novela tamén ten o seu protagonismo todo o entorno familiar de Concha, «moi preocupado “polo que dirán” na súa sociedade rural e mariñeira; un comportamento hipócrita que oculta os abusos sexuais padecidos por esta rapaza.» Para Portas o esencial da novela «é que constitúe unha reflexión sobre como muda a percepción dunha muller, estereotipada como “ovella negra”, para o que foi necesario introducir na segunda parte a mudanza do punto de vista, por medio dun segundo narrador omnisciente.» Para o autor «a novela é en certa medida triste, a pesar de que Concha é unha loitadora, mesmo que acaba triunfando, que consigue finalmente algo que ten importancia nunha vida frustrada. Porén, o seu amor vaise deformando, é un amor insatisfeito, xa que se acostumou a vivir cos pés envoltos.»

Rematou a súa intervención salientando Portas a necesidade da polifonía artística da narrativa galega actual. «Aeste teor en Faneca Brava hai dous aspectos a salientar. Primeiro, a presenza da música. Aquí hai cancións de Fausto, Amancio Prada, Carlos Gardel e Vinicius de Morais. Segundo, as referencias  a algúns poemas de Rosalía de Castro.» «Creo que o futuro da literatura está en confabularse con outras expresións artísticas do noso tempo, a música, o cómic e o cinema. Os produtos culturais actuais deben ser redondos. Ademais, existen precedentes. Eis a nosa literatura que naceu da man da música. Non o esquezamos, a música, a danza e a literatura ía da man na nosa cultura medieval.»

Onte 661: «Faneca Brava» en Vigo

Excelente o serán na Feira do Libro de Vigo no que Manuel Portas presentou Faneca Brava, Manuel Rivas fixo unha lectura d’ As voces baixas e Elena Gallego asinou exemplares da súa triloxía Dragal.  As presentacións dos libros dos manueles constituíron senllos alicientes para moitas persoas para as que a carpiña da Alameda quedou moi pequena.

Foi Ramón Nicolás quen presentou Faneca Brava que comezou cualificando como «unha ficción escrita con maiúsculas». Salientou despois aspectos que consideraba comúns con respecto ás novelas anteriores de Portas, como a importancia da arquitectura e das relacións de amizade ou consaguinidade que establecen os personaxes. «Portas non opta por unha ficción historicista. Até agora todas as súas ficcións foron moi contemporáneas, protagonizadas por personaxes de carne e óso. En todas introduciu unha dosificación da intriga e de certo nivel de suspense como elementos que axudan a soster o interese do lectorado». A continuación, sinalou Ramón Nicolás os elementos que entendía principais en Faneca Brava. Primeiro: «a construción dunha saga familiar con arrecendo e precedentes en autores como Otero Pedrayo e Carballo Calero». Segundo: «o respecto ao tratamento á figura da muller e a presenza de moitos personaxes femininos». Terceiro: «a figura da voz narradora, que o autor domina moi ben, como un recurso que vai dando frescura, veracidade e movemento , para chegar a un final explosivo, un clímax, unha catarse, que permite a reconstrución da memoria familiar e colectiva». Rematou o seu discurso Nicolás cualificando Faneca Brava como »un libro chamado a perdurar». «Manuel Portas é un escritor que escribe con claridade, talento e con vontade de que lean».

Pola súa banda, Manuel Portas comezou a súa intervención sinalando que consideraba Faneca Brava como unha novela diferente ás dúas anteriores. «En Faneca Brava hai unha espiña central constituída pola historia dunha muller que lle tocou vivir unha etapa moi dura, a infancia na metade do franquismo, na que sufriu os problemas daquel tempo e o feito de ser muller. Concha Pereira padece pola súa beleza, polo seu espírito rebelde, que a leva a non calar, a reaxir fronte a sociedade que lle tocou vivir». Referiuse despois a Arousa, Compostela e Barcelona como os tres puntos do seu topos vital, presentes tamén nesta novela, e ao seu «atrevemento» a escribir aos cincuenta anos. «A esta idade non abonda co chispazo dunha boa historia. É tamén o momento de construír unha arquitectura. De novo quixen ser arquitecto. Na primeira novela, Denso recendo a salgado, xoguei coa estrutura do tempo. Na segunda, Un dendo manchado de tinta, xoguei como Pirandello cos personaxes. Nesta terceira quixen facelo coa narración, coa gradación da información, cos puntos de vista. Fíxeno para abordar a biografía dunha muller muller considerada como a ovella negra do seu entorno familiar. A polifonía resultaba necesaria para transmitir a idea de que a realidade non é única, fun engorsando a historia para facela verosímil, así como introducindo unha tensión para manter o interese da narración». Rematou Portas desculpando que na obra non se fixese máis referencia «á importancia da música, especialmente a de Fausto».

Onte 510: Anunciando as novidades

Intensa tarde de presentación do programa de novidades para este primeiro semestre diante da nosa comercial. A pesar da inevitable redución do número de títulos, non podemos agochar a nosa ilusión pola diversidade e calidade desta xeira editorial. Nos próximos meses en Xerais Narrativa aparecerán novas novelas de Carlos Reigosa (A vitoria do perdedor), Hixinio Puentes (Winnipeg), Manuel Portas (Faneca brava) e Xabier Paz (As vidas de Nito). En Crónica Suso de Toro regresara aos andeis das librarías con Inmaterais e Valentina Formoso publicará Do estigma á estima, un ensaio sobre a lingua galega e o alumando da Educación Secundaria. A obra dedicada á celebración do Día das Letras Galegas será Roberto Vidal Bolaño e os oficios do teatro de Roberto Pascual. Tamén celebraremos o 150 aniversario da publicación de Cantares Gallegos coa edición do texto alboral de Rosalía de Castro preparada por Anxo Angueira, así como polo ensaio de Fernando Pereira sobre a iconografía rosaliana. María Reimóndez e Olga Castro publicarán o ensaio Feminismos e Anselmo López Carreira a súa Historia de Galicia, a primeira no catálogo de Xerais. En Fóra de Xogo, a colección xuvenil publicaremos senllas novelas de Ramón Caride (Endogamia 0.2) e Manuel Lourenzo (Flor de area). Tamén de carácter xuvenil é Amor de serea, a terceira entrega da serie Tintimán de Jaureguizar, e Reckless 2. Vida nas sombras de Cornelia Funke. Nas coleccións infantís terán novidades, entre outros,  Agustín Fernández (Desde unha estrela distante), Ánxela Gracian (As palabras do silencio), Xelís de Toro (O gato fantasma) e Antonio Garcia Teijeiro, antoloxía da súa poesía infantil (Un rato díxolle a lúa). Por último, tras cinco anos de edición, aparecerá Tastarabás. Enciclopedia dos brinquedos tradicionais de Antón Cortizas, unha obra monumental, máis dun milleiro de páxinas a cor, que recupera un dos eidos da nosa etnografía viva.