Listado de la etiqueta: abel_caballero

Onte 968: Grosse Coalition

vigo-capital

Tras o acordo orzamentario de Caballero e Figueroa en Vigo, hai indicios de que o PSOE e o PP poden repetilo no concello de Lugo. Sería outro froito do modelo da Gran Coalición, acuñado por Merkel en Alemaña, na que o partido socialdemócrata abaixa os brazos diante do conservadorismo liberal, que ameaza con expandirse en España como a mellor saída defensiva dos partidos sistémicos no entorno da crise de devaluación interna e de empobrecemento xeralizado.Tras as eleccións europeas, cuxo resultado é probable non vai modificar moito o escenario, aventuro que se continuará ensaiando o modelo en diversas ámbitos dos poderes públicos. Ten moita razón Fermín Bouza cando afirma que este modelo da Grosse Coalition é unha pésima idea, unha irregularidade histórica, un sintoma inequívoco da incapacidade do PSOE para abandonar o terreo enlamado na corrupción política e económica. Mágoa da falta de coraxe dos membros da súa dirección!

Onte 929: O folclore triunfa na Reconquista

praza_da_pedra_foto_santome

O éxito popular da festa da Reconquista amosa a escasa relación entre a lectura política do acontecido en 1809  e a ansia dunha comunidade local por contar con raíces.

Énchenos de fachendaapoxeo do vestiario de época, para moitas persoas o mellor testemuño desta presenza do pasado no presente, aínda que nalgúns casos, como o dos membros do equipo de goberno do alcalde Caballero, pode chegar a excesos do localismo máis ridículo. Outrosí sucede coa presenza do folclore en cada recanto e praza do Casco Vello. Na Reconquista é absoluto o protagonismo da música galega de raíz, interpretada polas máis diversas agrupacións, dende grupos de gaiteiros e pandeireteiras a outras formacións de música e de danza (que colle tamén moito pulo) de noso. Semella que detrás deste fenómeno está o traballo paciente da E-trad e doutras agrupacións de música popular galega; froitos maduros que converteron durantes tres días ao Casco Vello nun Serán interminable e emocionante.

Diante deste pulo do vestiario e da música tradicional e coñecendo os datos do uso do galego na cidade de Vigo, é doado conxeturar se non estaremos achegándonos ao modelo bretón e gaélico no que a comunidade conserva e agarima de forma fachendosa o seu folclore, mais abandona silente o emprego do idioma coma a súa lingua de instalación habitual. No entanto, hoxe esa hipótese é pesimista de máis, xa que como sucede no estadio de Balaídos na festa da Reconquista o galego é a lingua oficial do programa mais tamén a empregada pola maioría dos participantes. E non esquezamos que o proxecto histórico dos galeguistas foi que folclore e lingua fosen sempre da man, formando parte do mesmo proxecto normalizador que abrangue ao conxunto da sociedade. Orgullosos do noso vestiario, da nosa música e da nosa fala. Terra a Nosa!

Beizóns, pois, aos organizadores da festa da Reconquista por días tan vividos en clave galega. Os membros da Asociación Veciñal Casco Vello, presidida polo noso admirado Cándido Pérez Betanzos, merecen o noso recoñecemento e gratitude polos seus afáns.

Outro «gran pacto»

No artigo da semana en Faro de Vigo volvo sobre o pacto orzamentario de Vigo e propoño un pacto pola reforma territorial e administrativa en clave galega.

4_obraMáis alá dos réditos electorais que para os seus protagonistas supoña o pacto orzamentario entre Abel Caballero e Chema Figueroa, os líderes dos partidos sistémicos en Vigo, a primeira consecuencia para os intereses xerais debería ser o remate da marxinación que as administracións gobernadas polo Partido Popular, a Xunta de Galicia e a Deputación de Pontevedra, levan mantendo con Vigo e coas institucións viguesas desque Corina Porro perdeu a alcaldía. O que alguén chamou “gran pacto” entre PSOE e PP debería abrir un proceso de normalización institucional para recuperar a equidade destas administracións coa cidadanía viguesa. Trataríase apenas de que a Xunta de Galicia e a Deputación de Pontevedra desenvolvesen no concello de Vigo actuacións, axudas económicas ou programas semellantes aos que veñen acometendo noutras cidades e vilas no terreo das obras básicas, na promoción turística ou no mantemento de entidades culturais e instalacións deportivas, por só citar algúns eidos nos que Vigo foi excluído adoito por elas. Non haberá credibilidade para este “gran pacto” sen recoñecer esta importante débeda.

Unha normalización institucional que non abondará, se despois non se recupera no Parlamento de Galicia o debate sobre o proxecto do planeamento estratéxico da Galicia urbana e sobre a reforma territorial do país, tantas e tantas veces adiado polo Partido Popular, no que Vigo e a súa área metropolitana son trabe de ouro. E as cousas na cuestión territorial galega requiren ser reconducidas decontado. Xaora, é absurdo reclamar que Fomento continúe cementando o mar no porto de exterior da Coruña, onde leva enterrado millóns de euros. Outrosí sucede coa intención de manter coa respiración asistida das subvencións tres aeroportos internacionais en claro devalo de viaxeiros, incomunicados entre eles, iso si, con tres terminais e grandes aparcamentos do trinque. Por non falar do carísimo mantemento do edificio-escultura da Cidade da Cultura ou dos recintos feriais e palacios de congresos sen eventos ou cunha programación fraca ou na ducia de parques empresariais abertos aquí e acolá sen apenas actividade. A Galicia do século XXI non pode continuar con esta deriva de ineficiencia institucional que a prezo de ouro paga a súa cidadanía.

Urxe acometer unha profunda reforma territorial en clave galega, que debería redeseñar tanto as administracións locais como reordenar no horizonte do ano 2050 as infraestruturas básicas, dende portos e aeroportos, pasando pola mobilidade interurbana de persoas e mercadorías por estrada e ferrocarril, até os servizos educativos e culturais públicos da sociedade dixital. Unha reforma deseñada en clave inequivocamente galega, na que todas as forzas políticas e sociais están chamadas a contribuír, capaz de rematar con doenzas tan graves como o localismo, o clientelismo e a corrupción, arrastradas ao longo de todo o período autonómico pola administración municipal, e que debería supoñer, tras a inevitable desaparición das deputacións, o deseño dun novo mapa local e dunha rede de novos concellos e áreas metropolitanas.

Neste modelo é onde Vigo ten a súa mellor oportunidade para liderar a Galicia urbana do XXI e resolver algúns dos seus problemas actuais. Poderíase aí deseñar con racionalidade e serenidade territorial o mapa aeroportuario galego, tendo en conta que coa finalización do AVE da Meseta diminuirá o número de usuarios do avión con Madrid, o que supoñerá a inevitable especialización de traxectos e tráficos aéreos. Un novo escenario que aconsellaría se contemplase a unión por ferrocarril de velocidade alta das tres terminais, o que facilitaría a súa interconexión en menos dunha hora, facéndoas máis competitivas con respecto á portuense de Sa Carneiro. Outrosí debería suceder coa posibilidade de interconectar por ferrocarril o porto nodal de Vigo, inserido por fin na rede da fachada atlántica europea, co aeroporto de Peinador, probablemente especializado no transporte internacional de mercadorías frescas e compoñentes das industrias aeroespacial, naval e do automóbil, sectores da nosa industria metropolitana actual. Un proxecto urbano que require o recoñecemento administrativo e político da Área Metropolitana de Vigo, capaz de ofrecer á cidadanía os servizos integrados de transporte público, recollida e tratamento de residuos, abastecemento e saneamento de augas, seguridade, bombeiros ou promoción turística e cultural, entre outros.

Non teño dúbida que esoutro “gran pacto” sería que os partidos sistémicos e os partidos do nacionalismo e da esquerda asumisen esta viraxe estratéxica territorial abandonando o vello localismo polo novo metropolitanismo cívico en clave de país. Pagaría a pena intentalo.

O sorpasso de Caballero

No artigo da semana en Faro de Vigo analiza a situación política en Vigo.

Nas últimas semanas producíronse mudanzas profundas na política municipal viguesa. Tras case sete anos na Alcaldía, no terceiro ano do seu segundo mandato Abel Caballero decidiu mover peza e abandonar ao BNG como o seu socio estratéxico para aprobar o orzamento de 2014, ao tempo que avanzaba a un ritmo sorprendente esta negociación presupostaria co grupo municipal do Partido Popular, co que nunca mantivera colaboración deste carácter. Semella que esta mudanza de socios procurada polo alcalde ten que ver con outras noticias tan recentes e relevantes para a cidade como o anunciado desbloqueo por parte da Xerencia de Urbanismo dalgunha das pezas máis difíciles do Plan Xeral, en especial a do Barrio do Cura, pendente só da aprobación de Patrimonio da Xunta e do pleno da corporación, e a do edificio do colexio Cluny na Gran Vía, que podería ser derrubado para construír un xeriátrico privado; ou tamén coas expectativas abertas sobre outras pezas máis grandes do planeamento como a de Liñeiriños e o seu contestado proxecto de centro comercial e de lecer rexional de Porto Cabral. Mudanza de socios que se fai aínda máis evidente coa dispoñibilidade da Alcaldía de negociar coa Xunta de Galicia as achegas do concello de Vigo ao plan de transporte metropolitano, ás acometidas do hospital de Valadares ou a cesión dos terreos para a Cidade da Xustiza, tres temas que, xunto á política aeroportuaria e a fusión das caixas, durante anos constituíron o casus belli das relacións entre Caballero e Feijoo.

Enmarcado teoricamente na cultura da “Gran coalición”, alicerzada no entorno da crise europea, o modelo de gobernabilidade acuñado por Angela Merkel, no que colaboran os dous partidos sistémicos, o conservador neoliberal e o socialdemócrata, o acordo orzamentario que en Vigo pretende acadar Abel Caballero co Partido Popular ten a intención de entrar pola porta grande do até agora entorno prohibido do electorado conservador; como xa conseguira durante varios mandatos Francisco Vázquez na Coruña con doses inxentes de coruñesismo conservador. Un acordo orzamentario que tamén beneficiaría ao equipo municipal de Chema Figueroa, cuestionado polos responsables composteláns da súa formación que con escaso disimulo filtraron estes días o nome de Javier Guerra como probable candidato popular á primeira cadeira da casa do concello. Un acordo, ademais, que constituiría un precedente para abandonar o modelo que durante as tres últimas décadas, desde o acordo orzamentario que en 1987 asinaron Manuel Soto e Camilo Nogueira, mantiveron en Vigo socialistas e nacionalistas de esquerda. Fórmula utilizada dende entón noutras cidades galegas, con acordos orzamentarios dentro ou fóra do goberno municipal, como na actualidade sucede en Ourense, Lugo e Pontevedra, que impide gobernar nelas aos conservadores, a pesar de ser nalgún caso o grupo máis votado.

No entanto, creo que a razón principal da nova estratexia de Abel Caballero está en acadar nas eleccións municipais da primavera de 2015 o “sorpasso” con respecto ao Partido Popular, convertendo ao PSdeG-PSOE na forza máis votada en Vigo. Descartado o escenario dunha maioría absoluta, semella que a próxima será unha corporación máis fragmentada ca actual, na que poderían participar até cinco ou quizais seis grupos políticos, os tres existentes na actualidade, máis AGE, sen descartar a UPyD, Compromiso por Galicia ou algunha candidatura cidadá de novo cuño. E diante de semellante panorama, onde non será doado artellar maiorías, a alcaldía corresponderá a forza máis votada. De aí a importancia para Caballero de consolidar agora o seu proxecto de alcaldía transversal, capaz de seducir como as súas humanizacións a todos os sectores sociais e barrios. Máis aínda cando conta coa vantaxe engadida de que os seus rivais (socios) do PP non teñen unha candidatura clara e a oposición nacionalista e de esquerda, previsiblemente, quedará moi fragmentada e sen liderados consolidados.

Neste entorno municipal con claros tintes pre-electorais haberá que atender aos conflitos institucionais e veciñais abertos, algúns arrastrados de mandatos anteriores. Entre eles, e non o de menor importancia, o da posta en marcha da Área Metropolitana de Vigo, a principal carta coa que conta Núñez Feijoo (ademais da apertura do hospital de Valadares), á que Caballero non poderá poñerlle moito a proa. Outrosí sucede con cuestións, en aparencia menores, mais significativas para a política social e cultural, como do servizo Sereos de axuda a persoas en risco de exclusión ou a construción da Biblioteca Pública do Estado e doutras infraestruturas culturais, que a alcaldía de Caballero non soubo solucionar até o momento. Queda un ano electoral por diante que aventuro moi movido.

Onte 905: A gran coalición

Saíu en varias ocasións na tertulia da «Crónica» da Radio Galega na que participei na noitiña de onte. A gran coalición de conservadores e socialdemócratas podería ser un modelo político que se xeralizara como fórmula de goberno en Europa. É moi probable que, tras as Europeas, o presidente da Comisión Europea (elixido por vez primeira nestes comicios) será un socialdemócrata, o libreiro alemán Martin Schulz, mentres o do Consello será un conservador, o luxemburgués Juncker, actual presidente do Eurogrupo, consolidando así un cogoberno dos partidos sistémicos. Un modelo de gobernabilidade acuñado por Angela Merkel para consolidar o seu indiscutible liderado: un partido de dereita hexemónico, que impón os criterios ortodoxos de política económica e social, acompañado no goberno por un partido socialdemócrata feble e dividido que avala estas políticas.

Abonda con analizar o que está sucedendo co PSOE en Catalunya, Navarra ou Galicia, onde a dirección federal de Alfredo Pérez Rubalcaba decidiu o harakiri das súas organizacións territoriais, para intuír a estratexia de gobernabilidade a medio prazo do partido socialdemócrata español. Un modelo de gran coalición que anima a políticos atrevidos como Abel Caballero a ensaiar o seu propio modelo de gran coalición (orzamentaria), neste caso coa intención de forzar nas vindeiras municipais un «sorpasso» co Partido Popular, único xeito de conservar a alcaldía viguesa un novo mandato. Neste contexto de grandes coalicións e de políticas homoxeneizadoras e conformistas dos partidos sistémicos é imprescindible a refundación da esquerda, do seu programa e do seu modelo de participación politica.

Bonobús metropolitano

No artigo da semana en Faro de Vigo volvo sobre o transporte metropolitano na área de Vigo.

Erraría o alcalde Abel Caballero se suprimise o bonobús a aqueles usuarios de Vitrasa que non están empadronados en Vigo. Presentada co celofán do viguismo corresponsable (“os vigueses non imos pagar o transporte dos veciños doutros concellos”) e coa intención de aumentar o censo para superar a difícil barreira dos 300.000 habitantes, é probable que a medida sintonice co sentimento dunha parte da cidadanía, á que nestes momentos de crise e de ensanchamento da fenda social se lle está solicitando importantes esforzos fiscais por parte dos gobernos de Feijoo e Rajoy.

Porén, superado o impacto desta primeira lectura, non parece que a posta en vigor dunha medida, que diferenza aos usuarios do transporte público entre vigueses e non vigueses, sexa unha boa idea. En primeiro lugar por que no eido do simbólico estragaría o capital de lexitimidade acumulado dende décadas polo concello de Vigo como líder indiscutible, como cidade en bisbarra, acolledora, aberta e cosmopolita, como territorio urbano de referencia laboral, sanitaria, administrativa, comercial e de servizos de lecer e cultura para unha ampla área metropolitana de medio millón de persoas. En segundo, porque introduciría un criterio de inequidade no acceso dos cidadáns a determinados servizos públicos.

Un veciño das Catro Pontes de Chapela, barrio onde viven dez mil persoas, por onde pasa a liña C3 de Vitrasa, non tería dereito a contar coa tarxeta de transporte urbano, mais si podería acceder a un billete subvencionado polo concello de Vigo para viaxar en avión de Peinador a Tenerife. O mesmo lle acontecería a un traballador do sector naval das factorías de Beiramar ou de Ríos que se desprazase en barco dende Cangas onde ten o seu fogar. É ben difícil entender que se subvencionen viaxes en avión con carácter xeral e non se faga con traxectos de transporte público de usuarios de concellos metropolitanos que acuden diariamente ao seu posto de traballo na cidade central.

Ademais, o novo sistema obrigaría a personalizar todas as tarxetas en vigor, cos custes que isto supoñería. Como todo parece indicar que os aforros económicos obtidos non compensarían o carácter disuasorio da medida para o emprego do transporte colectivo, o que conlevaría unha nova rebaixa do número de viaxeiros de Vitrasa (no pasado ano volveu quedar por debaixo dos vinte e dous millóns de viaxeiros anuais), a probable redución dos itinerarios das liñas de Vitrasa que chegan aos límites doutros concellos (Chapela, Saiáns, Zamáns, Puxeiros?). Non é difícil prever que se producirían novos problemas de tráfico, estacionamento e maior contaminación. En definitiva, unha medida que supoñería aforros discutibles e pouco axudaría a mellorar a mobilidade interna.

Tras esta remota posibilidade, na que identificamos apenas un aceno de retórica electoralista da alcaldía viguesa, agóchase a imposibilidade do concello de Vigo de acordar coa Xunta de Galicia e co resto dos concellos da Mancomunidade de Vigo a incorporación da área de Vigo ao Plan de Transporte Metropolitano. É inadmisible que a nosa área metropolitana sexa a única que non se incorporou a un plan concibido para mellorar a mobilidade e accesibilidade na contorna das áreas metropolitanas de Galicia por medio dun billete único de transporte público colectivo, que sirva como alternativa eficiente e atractiva ao emprego do vehículo privado. Un plan que funciona de forma satisfactoria dende hai tres anos na Coruña, Santiago e Ferrol, ao que se incorporou Lugo hai case dous anos e no que Ourense está en proceso de integración nunha primeira fase dende 2012. O que supón que a veciñanza de todas estas áreas metropolitanas galegas goza de descontos (sufragados cos fondos da Xunta de Galicia e dos concellos) cada vez que paga con estas tarxetas laranxas (que non teñen carácter nominativo) pola utilización das liñas de transporte urbanas ou metropolitanas.

Sabemos que foron e son dificultades de interlocución política e dun inxustificable bloqueo institucional as que impediron até agora a incorporación da área de Vigo a este sistema que permite a creación dun “bonobús metropolitano” no que os usuarios pagan polo número de saltos que realizan e no que están bonificados os transbordos e a recorrencia (un desconto a maiores do 15 %, se realizan máis de 40 viaxes mensuais). Os primeiros responsables do concello de Vigo e da Xunta de Galicia, Abel Caballero e Alberto Núñez Feijoo, teñen a obriga de chegar a un acordo para poñer en marcha un sistema que beneficiaría a case medio millón de usuarios potenciais do transporte público. Mentres, a veciñanza metropolitana viguesa, a da cidade de Vigo e a dos concellos metropolitanos, continuará discriminada inxustamente con respecto a outras áreas urbanas do país.

Cíes, patrimonio da humanidade

No artigo da semana en Faro de Vigo comento a iniciativa de Abel Caballero de solicitar a declaración por parte da UNESCO do arquipélgo de Cíes como patrimonio da humanidade.

A proposta do alcalde Abel Caballero de iniciar este mes de xaneiro os trámites para que as illas Cíes sexan declaradas “patrimonio da humanidade” pola Unesco merece todos os parabéns e apoio unánime dos grupos municipais e da veciñanza da área metropolitana. Unha iniciativa estratéxica liderada polo concello de Vigo cuxa aprobación sabemos levará o seu tempo, como mínimo tres anos, e requirirá un proxecto técnico sen fisuras, un amplo apoio social e consenso político para defender a candidatura diante das diversas institucións españolas e instancias internacionais. Un proxecto que deberá ser compartido primeiro por toda a corporación viguesa, despois por cada unha das outras da súa área metropolitana, e máis tarde pola Xunta de Galicia e polo Ministerio de Cultura. Un camiño difícil no que a candidatura metropolitana viguesa competirá en Galicia coas da Ribeira Sacra, Os Ancares, a rota norte do Camiño de Santiago e o Ferrol da Ilustración, aspirantes a este recoñecemento que este organismo das Nacións Unidas outorga a aqueles lugares que acrediten unha importancia natural ou cultural excepcional para a herdanza da humanidade. En Galicia só contan con este recoñecemento a cidade de Santiago (dende 1985), o camiño francés de Santiago (1993), a muralla de Lugo (2000) e a torre de Hércules (2009).

Foi durante o mandato do alcalde Carlos G. Príncipe, cando no marco dos debates do plan estratéxico se valorou a posibilidade de solicitar a declaración da ría de Vigo como “patrimonio da humanidade”. Por ventura, despois de que padecese durante dúas décadas problemas de saneamento, que supuxeron unha sanción económica da Unión Europea, e en 2002 a agresión do chapapote do “Prestige”, aquela idea xenérica de procurar o recoñecemento patrimonial da nosa ría concrétase agora sobre a que é a súa primeira alfaia, Cíes, o arquipélago conformado polas illas de Monteagudo, Faro e San Martiño, que dende o ano 2002 forma parte do Parque Nacional Marítimo Terrestre das Illas Atlánticas.

Para os redactores da proposta non han faltar razóns para defender o argumentario da candidatura de Cíes como “patrimonio da humanidade”, dende os seus valores medioambientais e paisaxísticos excepcionais (da que son unha boa mostra as extraordinarias fotografías de Ricardo Grobas reunidas no seu libro máis recente “Illas atlánticas de Galicia”), pasando polos seus vestixios históricos castrexos, o patrimonio subacuático (até sete pecios) agochado nas súas augas, a tradición mítica e lendaria (das chamadas “illas dos deuses”) e a memoria de ducias de naufraxios, até a súa magnífica integración nun entorno metropolitano urbano de medio millón de persoas. Nos cantís de Cíes nidifica a colonia máis importante do mundo de gueivota patiamarela, así como outras aves mariñas en perigo como o cormorán, o arao, a gueivota cincenta ou o paíño. Os botánicos levan catalogadas alí máis de seiscentas especies diferentes, algunhas tan recentes como o “pé de paxaro”, outras únicas coma a “camariña” ou en perigo de extinción como a “herba de namorar” presentes nas dunas da praia de Rodas (a que foi cualificada polo londiniense “The Guardian” en 2007 como “unha das mellores praias do mundo”). Como tamén son moi singulares os seus hábitats acuáticos e a fauna de vertebrados mariños, coa presenza de golfiños, arroaces, marsopas e tartarugas.

A declaración de Cíes como “patrimonio da humanidade” tería indubidable transcendencia económica, sobre todo para a promoción turística internacional da nosa área metropolitana e para a inclusión do noso porto nas rotas atlánticas de cruceiros, mais tamén para contribuír ao reforzamento da protección e preservación do ameazado ecosistema do arquipélago. Porén, para acadar tan importante obxectivo non abonda con artellar unha estratexia de mercadotecnia cultural. Requírese, ademais, unha actuación política decidida no saneamento integral da ría, para o que será imprescindible a posta en marcha da depuradora do Lagares nos prazos previstos, así como o respecto estrito das directrices do Parque Nacional no que atinxe a redución do impacto humano sobre as illas, se fose mester restrinxindo o fondeo de embarcacións e reducindo o actual aforo de visitantes e campistas. Como sería moi interesante integrar no proxecto o programa científico do Campus do Mar, as actividades de promoción das embarcacións tradicionais e da cultura marítima galega (onde o porto de Bouzas xa é un foco privilexiado), a organización de eventos deportivos náuticos, a realización de actividades para estudantes, ou a incorporación da figura de Jules Verne como pioneiro divulgador internacional das illas e ría viguesas. O proxecto Cíes pode converterse no aglutinante cívico e social que precisamos.

Onte 715: Galicia e o cliclismo

Acerta de cheo a tiriña do Bichero (beizóns, Davila!): da Vuelta o que presta é a paisaxe das Rías Baixas. A pesar da desfeita da beiramar e da onda estremecedora dos incendios forestais (u-lo presidente da Xunta?), o país noso aínda da moi ben na televisión. Mágoa da louzanada continuada destas xornadas, esa reinvención do protocolo institucional que o presidente da deputación de Pontevedra realiza recuperando un dos clásicos do fraguismo: «Quen paga, manda». Sei que foi esta a intención de Louzán e o resto de mandos vigueses do seu partido cando na saída da etapa do Náutico relegaron a un segundo plano a Abel Caballero, o alcalde de todos os vigueses, para que non saíse nas fotografías. Un feito inconcebible en calquera das cidades polas que pasará a proba; un comportamento prepotente e bochornoso de Louzán e López Chaves que amosa un nulo decoro institucional e unha notable falta de deportividade e «fair play», merecedores da desaprobación da cidadanía. Mágoa, tamén, pola ausencia de ciclistas galegos no pelotón, que se produce por vez primeira na última década; un feito ao que non é alleo o proceso protagonizado por Ezequiel Mosquera e a liquidación do Xacobeo acometida polo goberno de Feijóo. O mellor desta Vuelta, a nosa paisaxe.

Un proxecto para Vigo

No artigo da semana en Faro de Vigo propoño unha reflexión sobre os males que sofre Vigo e a súa área metropolitana, as portas ca concentración en defensa de Peinador convocada polo alcalde Abel Caballero.

Coa chegada do verán é aínda máis doado comprobar o estado agonizante do aeroporto de Peinador, pola perda de frecuencias, a deteriorización da calidade dos seus servizos e o incremento do prezo dos billetes. Incapaz de competir coas axudas públicas que reciben algunhas das compañías que operan nas terminais da súa contorna, tanto as galegas (Alvedro e Lavacolla) como a portuguesa (Sa Carneiro), o aeroporto vigués no último ano, coa perda do 15% dos seus usuarios e o 50% das súas mercadorías, retrocede a cifras de tráfico de hai máis dunha década.

Unha situación aeroportuaria agravada pola falta dunha alternativa ferroviaria competitiva que permita ao máis do medio millón de persoas da área metropolitana viguesa viaxar fóra da nosa comunidade nunhas condicións de prezo, tempo e comodidade atractivas. Como a pasada semana puiden comprobar en carne propia, o novo traxecto de mañán do tren Alvia a Chamartín leva sete (longas) horas (con máis de media hora de atraso sobre o horario previsto), mentres o tren-hotel nocturno supera as nove horas e media. Sen esquecer que en calquera destas dúas alternativas a duración do traxecto entre Vigo e Ourense supera as dúas horas. Viaxes interminables, agotadoras, moi dificilmente recomendables para utilizar na actividade laboral ou como alternativa de interconexión con outros traxectos.

Hai razóns abondas, polo tanto, para a indignación da cidadanía viguesa sobre a situación do seu aeroporto, como é doado comprender o chamamento para manifestala que o alcalde e o seu equipo de goberno realizaron convocando unha concentración na Porta do Sol no serán do vindeiro mércores.

Mais non seriamos xustos se considerásemos a precariedade de Peinador como o primeiro problema da nosa área metropolitana e o chamamento do goberno municipal vigués como unha iniciativa política inocente. Peinador é apenas un síntoma dunha doenza máis grave (e dolorosa), a da falta dun proxecto estratéxico vertebrador de Vigo e a súa área metropolitana, no marco de Galicia, do noroeste peninsular e da fachada atlántica europea. Unha carencia, que arrastramos ao longo das tres últimas décadas, á que non é allea nin o escasísimo peso da clase política viguesa en cada un dos seus partidos nin a ausencia de modelos estables de xestión e liderado das principais institucións metropolitanas e municipais. Cómpre recoñecer de vez que Vigo ten dificultade de traducir o dinamismo e as iniciativas dos seus empresarios e traballadores (nos sectores máis diversos, dende os industriais, até os comerciais, artísticos e culturais) en proxectos e liderados políticos facilitadores e estruturantes. Un problema que ten moito que ver co fracaso das súas elites e a carencia de institucións facilitadoras do encontro e da confrontación cívica. Peinador agoniza e o porto de Vigo perde tráficos (mesmo de cruceiros, que gaña o porto da Coruña) e a súa posibilidade de ser declarado porto nodal europeo, a consecuencia da falta dun plan integral de transportes, unha desas políticas estratéxicas, deseñadas a longo prazo e compartidas por unha ampla maioría política e social. Úrxenos contar cun mapa estrátexico para integrar o territorio galego, ás principais infraestruturas e a reforma das nosas administracións e servizos públicos. Eis a cerna de boa parte das nosas doenzas.

O primeiro problema da área metropolitana é o desemprego, que xa afecta a unha de cada catro persoas. Como a primeira angueira de toda a nosa clase política e das nosas forzas sociais  e colectivos veciñais ten que ser agora como facerlle fronte á crise do sector naval, ameazado de morte pola aplicación da tax-lease, que supoñería a súa liquidación definitiva. Como tampouco debería ser menor o seu interese por contribuír a procurar unha saída para Pescanova, a nosa primeira empresa transnacional, como para achegar unha saída xusta para os milleiros de preferentistas estafados no seu día pola caixa de aforros.

Co Partido Popular de Vigo sen candidatura para o Campo o de Granada, pagando en Santiago e na Coruña ás subvencións millonarias que non quere para o aeroporto de Vigo; co BNG automarxinado e fanado na súa iniciativa municipal polo seu apoio orzamentario, a ninguén pode estrañar que Abel Caballero, cómodo e en solitario, mobilice a indignación cidadán procurando, coma nun xogada de billar a tres bandas, a carambola da soñada maioría absoluta. No entanto, sexa cal fose a saída ao problema do Peinador agonizante –descoñecemos as alternativas de cada un dos partidos, máis alá  da posibilidade de pagar ás compañías a fondo perdido (o que non semella moi xusto), o Vigo (necesariamente metropolitano) debe recuperar o seu proxecto estratéxico. Mentres non o faga, temo que continuaremos mesturando allos con bugallos.

Onte 642: Interminable

Atrevinme a viaxar a Madrid en tren. Saín ás oito da mañán de Guixar e pasadas as tres cheguei a Chamartín (con media hora de atraso). Participei nunha reunión, din un paseo (abafaba a calor), e ás dez e medio da noite collín o tren-hotel que chegou a Vigo ás sete da mañán (en punto). En total, quince horas e media de viaxe. Na ida aproveitei para ler e traballar. Unha marabilla! Na  de volta dormín un pedaciño e rosmei outro bo anaco. Acabei mallado! Cos prezos dos billetes de Peinador polas nubes, tras a redución do número de prazas e a utilización de avións de hai tres décadas, a alternativa do tren semellaba razoable. Máis aínda cando os prezos son moi atractivos. Unha ilusión! Dende Vigo a viaxe por ferrocarril a Madrid faise interminable, sobre todo o treito con Ourense, cen fermosos quilómetros (boa parte á beira do Miño) que levan máis de dúas horas. Diante dos novos atrasos anunciados das obras do AVE, diante dunha interconexión entre as cidades galegas por camiños de ferro tan ruín coma existente, diante de «alternativas» tan escasamente atractivas coma as descritas, a ninguén lle pode estrañar o éxito da convocatoria que estes días axita Abel Caballero.