Viaxeiros na propia terra

No artigo da semana en Faro de Vigo propoño unha nova ollada para percorrer os vieiros vigueses.

O meu admirado Xabier P. DoCampo na nota introdutoria d’ «O libro das viaxes imaxinarias» (Xerais 2008) escribiu algúns dos parágrafos máis fermosos e luminosos que teño lido sobre a experiencia da viaxe. «Todas as viaxes son un regreso. Calquera viaxeiro retorna á casa desde o momento mesmo en que puxo un pé fóra dela. Hai que volver para contar para facer da viaxe relato.» «Viaxar é ir ao encontro do que nos emociona na súa contemplación e diante do que abandonamos todo desexo de posesión, porque o gozo está en recibírmolo de xeito gratuíto.» Dúas citas coas que DoCampo expresa a súa convicción de que a viaxe é unha experiencia na que procuramos a beleza ou agardamos atopar ao chou aquilo que nos emociona. Unha experiencia que nos constrúe como seres humanos, facilitándonos aprendizaxes e activando a memoria, axudándonos a madurecer e a compartir coas persoas queridas unha parte das nosas vidas. Eis a importancia da viaxe e do seu imprescindible relato, sexa pola narración oral ou escrita que fagamos sexa polas testemuñas visuais, esas instantáneas que apreixamos roubándollas á fugacidade da luz. Xa non é imprescindible para realizar a viaxe afastarse milleiros, mesmo centenares, de quilómetros do limiar da casa. É posible, tamén, percorrer devagariño as rúas e vieiros da propia cidade coa actitude inocente do viaxeiro, coa ollada á espreita disposta á sorpresa e o abraio.

Nesta semana de san Roque, na que Vigo colle un acougo, atopamos os días máis acaídos para sermos viaxeiros dentro da nosa cidade guindastre. Actitude curiosa que recomendo adoptar para gozar e redescubrir unha cidade que se amosa renovada e fermosa, a pesar da dureza das ameazas provocadas pola crise de corrupción política e de deflacción económica sobre os nosos sectores produtivos.

Con esta actitude recomendo que os vigueses de todos os barrios se acheguen a ruar sen medo polos nosos cascos históricos, tanto o Casco Vello do centro como o de Bouzas, nun proceso xa irreversible de recuperación urbana. Do serán á noitiña as rúas e prazas arredor da Colexiata, incluída agora tamén a da Princesa e a mesma Porta do Sol, son un fervedoiro de xente nova (e non tan nova) nas terrazas coma non lembramos dende os anos setenta da nosa adolescencia. Mais non só hai que reparar nos bares, en todo o barrio, tanto no que se arremuíña arredor do castelo de San Sebastián como no delimitado polas rúas Real e Poboadores, atopamos edificacións recuperadas con respecto á memoria arquitectónica e novos locais comerciais moi xeitosos e orixinais. Non é esaxerado dicir que xa é posible atopar algunha sorpresa en cada praciña, o que non agocha que aínda quede moito, moito por facer, como se pode comprobar coa precariedade das fachadas do Berbés ou coa existencia de varios locais de puterío ao pé da mesma Pinacoteca. Sen dúbida, esta nova fasquía é un éxito da estratexia paciente de rexeneración acometida polo Consorcio do Casco Vello, no que participan Xunta e Concello, así como non foi allea á corresponsabilidade asumida pola asociación veciñal e de comerciantes nas tarefas de animación socio-cultural e participación. Tamén é moi recomendable gozar da peonalización da praza da Independencia e do Calvario, onde o proceso de humanización da rúa Urzaiz foi capaz de darlle a todo o barrio unha volta coma a dun carpín.

Como é moi recomendable camiñar polos paseos da beiramar viguesa, abertos dende a Etea (indigna o estado de desleixo e sucidade das antigas edificacións e instalacións da Mariña) ao esteiro do Lagares, para participar nesa experiencia extraordinaria de solpor sobre as Cíes e a banda do mar. Coa excepción dos peiraos de Guixar, Berbés e Beiramar, aínda pechados a cal e canto ao acceso público pola Autoridade Portuaria, é unha beizón camiñar polos das Avenidas e da Estación Marítima. Como é outra experiencia recomendable percorrer os máis de dous quilómetros abertos no perímetro do recheo de Bouzas, onde é posible, nalgunha ocasión, pasmar diante das manobras das embarcacións do cerco. Como é outra marabilla seguir o vieiro aberto dende a praia de Bouzas á do Matadeiro de Alcabre, ao pé do museo do Mar, para xa logo continuar a camiñada cara a Samil. E non esquezo nin o vieiro aberto na marxe do Lagares de Bembrive a Muíños nin os moitos paseos posibles polos parques urbanos de Castrelos e do Castro, ambos os dous moi mellorados polo concello, nin os existentes na rede de parques forestais da nosa coroa natural periurbana. Nin navegar un día a Cíes ou á illa de San Simón ou a…

Recomendo demorarse nos vieiros vigueses coa mesma curiosidade e emoción do viaxeiro que os pisa por vez primeira. Paga moito a pena gozar da súa beleza e poder contala e compartila como un exercicio de autoestima cidadá. Si, propoño sermos viaxeiros na propia terra.

Onte 705: A marcha de Andrés Túñez

A máis que probable cesión de Andrés Túñez, con quen esta tempada non conta Luis Enrique, é unha pésima noticia para o celtismo. Mentres o central zurdo de Bertamiráns collerá as maletas (quizais cara a Liverpool ou cara unha cidade española, equipos non lle han faltar), o adestrador asturiano procura no mercado atopar outro defensa do seu agrado. Unha tolería, unha decepción, un capricho, unha «mostra de autoridade» de LE que, fronte a querenza da afección, impón o seu «criterio técnico» apartando de Balaídos a quen foi unha das insignias celestes das últimas tempadas.  Imaxina alquén que Tata Martino fixese a súa chegada a Can Barça outro tanto con Piqué ou Carles Pujol? Unha decisión a do adestrador dificilmente xustificable como medida disciplinaria, xa que sabemos do rigor, profesionalidade e da serenidade do internacional venezolano tanto dentro coma fóra do terreo de xogo. Un «capricho técnico» que evidencia o carácter soberbio dun adestrador –non concede entrevistas aos medios vigueses– que, polo visto neste primeiro mes en Vigo, puxo o seu proxecto (e os seus intereses) sempre por diante dos da sociedade celeste. Non adoito ser agoreiro nin pesimista, mais con este comportamento de adestrador vedette, non é difícil agoirar dificultades no futuro, tanto se o Celta de LE funciona coma se fracasa. Agardo que o bo de Andrés Túñez, un rapaz moi riquiño e un futbolista magnífico, teña lonxe de Vigo o éxito que merece nunha tempada decisiva para a súa participación no mundial de Brasil, o que suporía un fito para a súa traxectoria deportiva e para a do conxunto do fútbol galego.

Gramática do fútbol celeste

Con este artigo inicio a miña colaboración con MeuCelta.com que hoxe estrea nova imaxe. Os meus parabéns e gratitude para este medio celtista publicado integramente en galego.

Son celtista desque meu pai me levaba a Balaídos con apenas tres ou catro anos. A miña infancia está gravada na bancada de Río do vello Balaídos, o estadio que se inundaba, un domingo si e outro tamén, pola subida do Lagares. O Celta daquela, militaba en Segunda, tiña vontade de equipo water-polista, xenuíno representante dunha cidade guindastre, deitada diante da ría, como é Vigo.

O vello Balaídos foi a aula onde aprendín as regras que rexen a gramática do fútbol celeste. Aos seis anos, papá fíxonos socios da grada (aboiante) de Río para seguir o equipo de Ibarreche e Las Heras, que xogaba co Indauchu, co Condal, co Basconia, co Europa, co Langreo, co Coruña (daquela chamábase así) ou co Pontevedra que conseguiría nun derbi co Celta o seu ascenso a primeira división, iniciando a súa inesquecible etapa do «hai que roelo!». Os rapaces do meu tempo tivemos que agardar até o ano sesenta e nove para ver xogar o noso equipo en primeira, feito celebradísimo na cidade que levou ao Faro a entregar (por vez primeira) un póster a cor do cadro de xogadores adestrado por Ignacio Eizaguirre, que decoraría durante anos moitas cociñas e canta taberna ou tenda de ultramarinos había por Vigo adiante. Aquel Celta de Manolo, Costas, Rivera, Abel, Suco ou Lito, un cadro na súa maior parte galego, foi sempre sentimentalmente o meu preferido. Acadou a primeira grande proeza do fútbol galego: xogar en 1972 unha eliminatoria da UEFA fronte ao Abeerden escocés; proeza, ben é certo, que quedou un chisco diminuída pola incapacidade do equipo do olímpico Juan (a nosa maior figura) para conseguir sequera algún tanto (perdimos 0-2 en Balaídos).

Ao remate da miña adolescencia (tras frecuentar moito Riazor, a comezos dos setenta, nos anos nos que fixen o bacharelato na Universidade Laboral da Coruña) e coa conquista das liberdades asumín o pensamento nacionalista e a defensa da lingua. O meu celtismo familiar madurou, da mesma forma, a un celtismo identitario e consciente. Foi cando viñeron dúas décadas do «sobe e baixa» e, máis tarde, as glorias europeas do xogo da serpe, a do mellor Celta das nosas vidas, o de Mostovoi e compañía, polo que hoxe pían algúns e que moi dificilmente volverá.

Creo que no fútbol se xoga, fóra do terreo, unha liga paralela, a das emocións dos seareiros. O fútbol, como case todos os deportes que empregan unha pelota, é na vida o que mellor escapa ás leis da vida. Todos os equipos son máis que un club, son manifestacións de identidades locais e nacionais; e os partidos son expresión da intelixencia en movemento nos que, como dicía André Maurois, se formulan problemas matemáticos de infinita complexidade que se resolven cun alustro, grazas a unha faísca de pensamento activo que posúen os futbolistas xeniais. Aí reside para min a grandeza deste deporte (tan deturpado actualmente polo tinglado económico e mediático), na súa capacidade para unir intelixencia, sentimentos, emocións e identidades.

Concibido o fútbol deste xeito, eu non podo ser máis ca celtista, como outros grandes amigos de meu non poden ser máis ca deportivistas ou seareiros do Club Deportivo Lugo. O Celta, dende a súa fundación, tivo a vontade de ser a primeira selección galega. Hai anos tiven a fortuna de coñecer a Juan Baliño Ledo, un dos impulsores da fusión do Real Vigo F.C. e do Fortuna, os dous equipos que conformaron o Real Club Celta de Vigo e da que esta semana celebramos o noventa aniversario. Baliño contoume emocionado que o grupo de fundadores pretendeu crear un equipo potente que levase as cores da bandeira de Galicia polo mundo adiante. O propio nome do equipo, escollido entre outros tan simbólicos como «Club Galicia» e «Breogán», amosa ese poder identitario galego que posúe o Celta. Durante toda a súa historia, mesmo a pesar da longa noite de pedra da ditadura, este entusiasmo galeguista, pacífico ate o lirismo, formou parte do ADN do Celta e do celtismo. Como a humildade do orzamento e unha aposta decidida pola canteira, pola xente da casa (como dicía meu pai), constituíu a mellor estratexia para soldar os vínculos entre a grada e bancada. Actitudes que, por riba de xogadores, adestradores e presidentes, o Celta non pode perder xa que forma parte da súa gramática esencial e xenuína. Coma sempre o de sempre, ala Celta!

Onte 701: Dignidade

Chova ou abafe, un grupiño de preferentistas expresa todos os días a súa protesta diante das portas da sede viguesa de NGB. Coas súas buguinas expresan a indignación, tamén a impotencia, diante dunha estafa noxenta para a que, tras o anuncio do peche da arbitraxe e o inicio do proceso de liquidación, xa non atopan resposta nin dos directivos da entidade nin dos gobernos de Rajoy e Feijóo. Só queda para eles a reclamación pola vía xudicial. Porén, nos asubíos indignados e teimosos destes preferentistas resistentes ( considerados pola entidade como «ruído» polo que ameaza denuncialos) enxergamos cada mañá unha luz, a da súa dignidade. Un valor moral (nin mobliario nin inmobiliario) que pola súa escaseza cotiza hoxe moi alto.

Cidade guindastre

No artigo da semana en Faro de Vigo, ao fío da posta en funcionamento do megaguindastre de Guixar, propoño unha reflexión sobre a definición de Vigo.

Sen menoscabo do respecto que merece a denominación tradicional de Vigo como “cidade da oliveira”, presente no escudo da cidade e que remite, con certeza, a súa condición de porto corsario no século XVIII e celme liberal no XIX, os escritores con inquedanza viguesa teimaron en atopar dúas ou tres palabras para condensar a complexa alma viguesa. Un sintagma ou frase capaz de expresar de forma fidedigna e emotiva ese esforzo colectivo dunha comunidade humana asentada sobre o formidable anfiteatro da ría, vinte e cinco quilómetros de beleza inquedante dende as Cíes até o esteiro do Verduxo, transformada en apenas dous séculos en moderna sociedade urbana posuidora dun pulmón e dunha capacidade para enxergar o futuro (sempre incerto) moito máis potente co das súas élites dirixentes, especialmente as políticas. “Volcán de dinamismos”, “abella da ribeira”, “cidade, puro milagre”, “cidade, de xenerosidade escueta”, “cidade teorema”, “cidade revolcada”, “milagre do mar”, “Barcelona atlántica”, “San Francisco atlántico”, “o porto dos portos”, “cidade pedramol”, “cidade en bisbarra”, “músculo cívico de Galicia”, “cidade de sal”, “serea pétrea”… foron todas elas expresións literarias afortunadas desta procura dunha definición superadora daqueloutra retórica que se contén no título outorgado hai douscentos anos por Fernando VII como “cidade fiel, leal e valorosa”.

Coa maior humildade, atrévome a expresar tamén a miña proposta. Creo que hoxe o sintagma máis operativo para Vigo é o de “cidade guindastre”. Dúas palabras nas que se resume tanto o seu carácter de cidade portuaria atlántica coma a súa condición de célula industrial e obreira de Galicia, vinculada coas actividades pesqueiras e da construción naval ao longo dos últimos cento cincuenta anos.  Guindastre portuario, por suposto, presente na iconografía viguesa de comezos do século XX, dende a aparición do primeiro guindastre a vapor no peirao de ferro, o desaparecido pola terrible galerna de 1922. Guindastres portuarios que aparecen xa como emblemas das primeiras imaxes das avenidas de Montero Ríos e Beiramar, tras a ampliación do porto realizada polo enxeñeiro Eduardo Cabello, presentes nos álbumes e catálogos de Vigo publicados polo editor P.P.K.O. en 1927. Primeiros guindastres de Guixar, moi esbeltos, cuxa fasquía metálica lembra ao dunha pequena torre Eiffel de base máis estreita, retratados como símbolos de progreso e modernidade polo fotógrafo “amateur” Manuel Morgado, “estampas” dun Vigo en transformación e efervescencia permanente, que chegou a ser definido como “proa dun continente”.

Os guindastres foron dende a década de 1930 as pezas principais da imaxe porto e do “sky line” da propia cidade, iconas das actividades portuarias realizadas dende os antigos areais de Guixar aos coianos de San Gregorio, dende os peiraos de graneleiros ás gradas de Barreras e Freire. A potente lixeireza dos guindastres xogaba coa pesada arquitectura móbil dos transatlánticos da Estación Marítima, unha danza mecánica engaiolante cuxa contemplación consumiu moitas horas da nosa infancia e que conservamos na memoria. Como lembramos a admiración que tiñamos pola maña do grueiro, aquel home misterioso pechado na súa cabina, capaz de mover con asombrosa facilidade as cargas máis estrañas e pesadas. Como recuperamos a lembranza da beleza daqueles vellos guindastres dos estaleiros de Barreras, do que se conservan unha parte nunha das rotondas da Beiramar, que se movían ao ritmo dos asubíos da fábrica.

A mobilidade dos guindastres é o sinal de actividade (traballo), como a súa renovación constante amosa que isto (felizmente) non se para. Os vigueses fomos educados a admirar a beleza da silueta dos guindastres, máis tamén a interesarnos polas súas características, que van modificando a nosa paisaxe urbana da beiramar. Durante os anos noventa aqueles guindastres de pluma, que corrían polos peiraos de Guixar, foron substituídos polas Paceco, estruturas pórtico capaces de mover con precisión case milimétrica os contedores. Anúnciase agora a chegada dunha nova xeración destas máquinas. Eis a inevitable expectación suscitada pola próxima posta en funcionamento do megaguindastre “Super Post Panamax”, tamén, no peirao de Guixar. Un formidable artefacto vermello de aceiro, que entrou maxestoso pola ría hai meses remolcado con outros tres xemelgos, capaz de reducir os tempos de estiba e de mellorar a competitividade do noso porto. O incrible do caso é que a silueta deste megaguindastre lembra a daquel primeiro instalado en 1927.  Voltas do azar e da memoria para unha cidade guindastre, para unha cidade que ten vontade de continuar construíndo buques que deixen o ronsel do traballo de Vigo polos mares do mundo enteiro. Benvido este “Super Post Panamax”, guindastre que aventuro axiña será bautizado polo xenio popular dos vigueses.

Onte 699: Celta, incógnitas de pretempada

Tras o partido de onte á noite na illa de Madeira, o Celta non despexou as incógintas  que arrastra ao longo de toda a pretempada. Daquela ilusión inicial provocada pola fichaxe de Luis Enrique pasamos á perplexidade pola dosificación dos silencios do adestrador agardando unha chamada de Can Barça e á actual preocupación pola ausencia de gol, un tanto en cinco partidos. Non se lle pode negar ao adestrador asturiano a súa teimosía por inculcar ao cadro celeste un patrón de xogo caracterizado por unha saída ordenada de balón e unha intensidade de presión sobre as tres liñas. Este Celta disciplinado, por fin, sabe a que quere xogar. Unha noticia esperanzadora.

Onte fronte ao Marítimo, Luis Enrique ensinou as cartas do que pode ser o seu once de referencia, ao que só lle faltaba Rafinha lixeiramente tocado. O resultado non me convenceu. A ausencia de Túñez, o primeiro «capricho» serio de Luis Enrique co cadro de xogadores (prefire como central zurdo a Fontás, un xogador da súa confianza persoal), fixo moi vulnerable a defensa nos balóns altos, como puxo en evidencia Cabral facilitando o único gol dos madeirenses. A eficacia do trivote de mediocampistas, no que se integra con total liberdade MKD, malogrouse coa lesión de Oubiña, xogador do que dependerá a capacidade de equilibrar tanto o ritmo de xogo e a estrutura de defensa e ataque como a responsabilidade da distribución sobre as parellas de laterais de balóns que faciliten a superioridade necesaria para que anote Charles. Botouse moitísimo a falta da maxia electrizante de Iago Aspas, que xa triunfa rotundamente en Liverpool, só en parte cuberta pola pelexa e creatividade de Nolito. A pesar de controlar o xogo de forma abrumadora, a derrota do Celta foi inapelable, sobre todo pola súa incapacidade para xerar algo que puidese ser considerado como intimidación atacante.

En resumo: este Celta de LE polo momento non ten gol, depende da presenza no terreo de Oubiña e prescinde caprichosamente dunha insignia celeste como é Tuñez. Polo visto nos catro encontros fronte aos rivais de entidade (ningunha vitoria), a defensa é máis ordenada e o ataque máis plano e previsible ca tempada anterior. Un balance de pretempada decepcionante para un equipo e para un adestrador chamados no campionato de liga a mellorar os resultados lonxe de Balaídos (a lacra do regreso a primeira) e a calidade e atractivo do seu xogo. Este primeiro mes de duro adestramento non despexou as principais incógnitas do proxecto de LE.  O vindeiro 19, diante do Espanyol chega a hora da verdade.

Onte 693: Respecto

Regresamos case a media noite dunha conversa que nos activou o ADN da memoria familiar, cando os servizos de limpeza traballaban no itinerario da procesión do Cristo. Sei que non me trabuco se digo que a crónica do sucedido onte podería ser moi semellante a estoutra que publiquei hai doce anos en Faro de Vigo, cando tiña máis paciencia e entusiasmo. Daquela, era alcalde da cidade Lois P. Castrillo, este texto tan inocente e prudentiño (como sempre fun), provocara unha lea cos sectores conservadores vigueses. Magóame que non se dea resolta de vez esta vergonzosa «confusión» (eufemismo) entre a Igrexa e o estado, que volvo denunciar no artigo do Faro de hoxe, a raíz do funeral oficial de Compostela. Precisamos recuperar o valor do «respecto» para, canto menos, non atentar contra o carácter aconfesional do estado recoñecido na Constitución. E xa non falo da recuperación do carácter laico do estado, do que falou o papa Francisco aos xornalistas, cando estaban no ceo cara a Rio de Janeiro.

Onte 689: Cerco na ría

Saíndo a camiñar ao solpor polo paseo do recheo de Bouzas é unha fortuna demorarse na contemplación da manobra do cerco. Ao pé do enorme aparcadoiro de Citröen media ducia de embarcacións artesanais manteñen o vello oficio de cercar devagariño o cardume. Unha pequena marabilla do cotián que gozamos en xornada de moito balbordo.

O naval de Vigo ten futuro

No artigo da semana en Faro de Vigo volvo, tras a comunicación da resolución do expediente sobre o tax lease, coa miña preocupación sobre o futuro do sector naval.

É comprensible a preocupación coa que o sector naval recibiu o anuncio de Joaquín Almunia exixindo a devolución dos beneficios fiscais obtidos pola entidades investidoras navieiras participantes no sistema de tax lease entre 2007 e 2011. Nin os argumentos xurídicos nin as presións política, sindical e cidadá abondaron para modificar completamente o criterio da Comisión Europea sobre unha cuestión que afecta ao marco da competencia entre os estados membros –regras que todos aceptaron respectar, mesmo a pesar de que non fosen do seu interese–, e á viabilidade en España (en Galicia e, sobre todo, na ría de Vigo) dun sector industrial privado xa moi castigado socialmente polas diversas e dolorosas reconversións sufridas nas tres últimas décadas, coincidindo co ingreso na Unión Europea. Un anuncio o do comisario vasco que non satisfai as demandas do naval, mais que cómpre recoñecer, supón unha modificación (en aparencia) significativa con respecto ás intencións expresadas semanas antes, tanto no que atinxe á redución do período de reclamación coma no feito de non realizala aos armadores e construtores.

Tras o golpe provocado pola noticia, poden ser entendibles algunhas declaracións abruptas do alcalde Caballero, declarando a Almunia “persoa non grata en Vigo”, como poden ser atribuíble ao interese electoral do Partido Popular de Galicia a intención dos seus dirixentes vigueses de convertir ao comisario socialista no espantallo do tax lease, demonizándoo como o “enterrador do sector naval” e responsabilizándoo de todo o seu futuro. Mais é de xustiza recoñecer que Joaquín Almunia non é o único responsable desta nova crise do naval, a pesar que en 2009, a anterior comisaria da Competencia, Neelie Kroes, considerase que o sistema de arrendamento fiscal español non era discriminatorio cos estaleiros doutros países. O uso da ferramenta de arrendamento financeiro por parte do sector non foi sempre decorosa. Como foron graves os erros cometidos polos Gobernos de España da última década, dende o de José María Aznar, que puxo en marcha este sistema en 2002, até o de José Luis Rodríguez Zapatero, que xestionou a reclamación realizada por Holanda en 2006 (apoiada despois por Portugal e Finlandia, entre outros), cando a Comisión Europea declarou ilegal o sistema francés de arrendamento fiscal para o naval. Non se pode agochar que nin os gobernos do PP nin despois os do PSOE, ambos os dous gobernos en tempos de farturentas burbullas (inmobiliaria e financieira), nunca comunicaron ás autoridades comunitarias as características deste complexo sistema polo que empresas que non tiña que ver co sector naval (como Inditex, Corporación Dermoestética ou Ikea) ou bancos (Caixanova, Banco Gallego ou Banco Pastor) convertíanse en investidores de proxectos da industria naval española e obtiñan descontos fiscais entre o 20 e o 30%. Aqueles ventos, en aparencia favorables, xeraron a nortada de hoxe. Naquela “omisión premeditada” dos gobernos de Aznar e Zapatero de comunicar o tax lease á Unión reside a cerna da resolución do expediente polo que as entidades investidoras deberán reintegrar ás arcas publicas españolas unha cantidade estimada en dous mil millóns de euros. Unha devolución que corresponde reclamar agora ao Ministerio de Facenda no marco da súa política tributaria, o que obrigará a Rajoy e ao ministro Montoro a adoptar, por fin, unha decisión política sobre esta cuestión.

Sendo o tax lease un conflito de intereses no marco da Unión, é probable que o Goberno de España decida reclamar diante do Tribunal de Xustiza da Union Europea, transformándoo así nun litixio xudicial por cuxa resolución non poderán agardar nin as empresas nin os traballadores do noso sector naval. Agotouse o tempo. As gradas da ría de Vigo non poden continuar baleiras de forma indefinida. A probada resistencia, paciente e responsable, do naval vigués pode ter os días contados. Eis outra das claves desta crise, a da necesidade de pasar páxina para enfrontar o problema fulcral do futuro do sector que non é outro que o do seu financiamento. Eis o ser ou non ser do sector, quizais para sempre.

O naval de Vigo ten futuro se conta con financiamento suficiente e apoio político decidido para facelo un sector industrial estratéxico para Galicia na axenda 2030. Dúas medidas nas que é imprescindible o compromiso do Goberno de España e da Xunta de Galicia para avalar un sistema de arrendamento financiero con garantías xurídicas e para acreditar nas posibilidades da ría de Vigo como o mellor entorno empresarial europeo para a construción e reparación de buques. Non chegan as ambigüidades. Cómpre apostar. O futuro do naval de Vigo depende dunha decisión política, á que non pode ser allea a unidade social e cidadá a prol do sector.

Onte 674: «Os xornalistas utópicos» de Manuel Veiga

Jaureguizar publicou onte un chío recomendando de forma entusiasta a lectura d´ Os xornalistas utópicos, a novela máis recente de Manuel Veiga. «Culta, divertida, estarrecedora, emocionante» foron os adxectivos utilizados para cualificar unha novela coa que Veiga acada a súa madurez como narrador achegándose a propostas de «ficción radical» como as de Roberto Bolaño, Enrique Vila Matas ou Ricardo Piglia, nas que se funden a vida e a literatura.

Unha novela que Manuel Romón no acto da súa presentación en Librouro emparentou coas de Christa Wolf e Thomas Bernhard e definiu como «cronica dun disidente que non renega, construída coma un mecano capaz de explorar casualidades e interferencias». No mesmo acto, Manuel Veiga recoñeceu que coa novela realizara un esforzo literario. «Escribín Os xornalistas utópicos baixo a influencia de Roberto Bolaño, os autores debemos ler xa que precisamos un pulmón grande para subir todas as cotas que require a escritura». Confesou que o consideraba o seu mellor libro e o «que máis esforzo me levou». «Teño a sensación que os meus libros anteriores non envolvían ao lector de forma suficiente para que tras a lectura acabase con algo novo. Isto é froito das condicións de precariedade do país que fai que as cousas queden á metade, que lles falte acabamento». Salientou despois a súa intención de «facer cada un dos meus libros á altura de calquera outro autor dos que poidamos atopar nesta libraría». «Estamos obrigados a esforzarnos. Xa non abonda con ofrecer unha novela mediana», asegurou, para confesar despois a súa intención de formar parte «do grupo daqueles autores que teñen intención de crear público». Rematou Veiga as súas palabras referíndose á oportunidade que o momento actual supón para a literatura. «Este é o mellor  momento, dende a Transición, para os escritores e o xornalismo. A sociedade con contradicións é magnífica para o traballo do escritor. Este momento debería ser aproveitado para sacar as ambigüidades da sociedade; é un magnífico momento, xa que non sabemos por onde vai saír».