«Galega 100%»?

/en , , , /por

«Galega 100%»: Entenderíamolo perfectamente se o sintagma fixese referencia á fusión das caixas de ahorros galegas ou á denominación da tenreira galega, porén resulta absurdo incorrer nun erro de concordancia gramatical para referirse ao leite de noso. O indignante do asunto é que non se trata dunha gralla, froito do desleixo ou do escaso coñecemento dos redactores, o erro ortográfico semella premeditado. Preséntase un lema publicitario en galego incorrecto, facendo, ademais, co deseño gráfico un aceno a que puidese ser entendido como orixinalmente escrito en castelán. Ben sei que os publicitarios aducirán razóns para xustificar esta ambigüidade, a principal: que o selo ou marca da calidade presentado foi concibido para exportar o noso leite ao resto das comunidades españolas. Un argumento pouco convincente, xa que de ter un chisco de vontade e unhas poucas doses de autoestima, a iniciativa podería servir, ademais, para dar a coñecer de forma orgullosa a existencia do noso idioma en mercados doutras comunidades onde existen tantos prexuízos sobre o emprego das linguas recoñcidas na Constitución. Ademais, o erro ortográfico non agocha un detalle de fondo que pode ter a súa relevancia: a presentada por Feijóo e Juárez (co apoio de Xóvenes Agricultores) non se trata dunha Indicación Xeográfica Protexida sometida á disciplina dun consello regulador (como a do mel ou a dos viños), senón un selo privado de calidade, xa que será o Laboratorio Interprofesional de Análise do Leite (Ligal), titular da marca, quen concederá as certificacións a aquelas industrias leiteiras que pretendan utilizala. Está claro que transcorrido un ano de duro litixio, sabemos que na cuestión do emprego das linguas por parte de Feijóo non podemos ser inocentes.

Por uns cantos votos

/en , , , , /por

Confesouno onte Agustín Baamonde, voceiro de lingua do Grupo Parlamentario Popular, na mesa redonda que moderamos na cuarta xornada do Seminario «Sociedade, Lingua e Política» celebrada onte no Consello da Cultura Galega: «o tema da lingua non foi unha das prioridades do PP até a aparición de Galicia Blingüe que fixo medrar un caldo de cultivo sobre a necesidade de romper coa política lingüística do bipartito, non cos consensos anteriores». Como moi ben relata Montse Dopico en Galicia hoxe, Agustín Baamonde explicou como «a previsible incidencia de Galicia Bilingüe e UPyD na bolsa de votos que podía decidir a cor do último e decisivo escano nas eleccións de marzo do 2009, foi o factor que levou os “estrategas” do PP a incorporar o tema da lingua na campaña “de xeito claro” coas promesas de derrogar o decreto do galego do bipartito e consultar os pais.» É xusto hipotecar o futuro da lingua dun país por uns cantos votos? Verdadeiramente desolador.

Ademais desta mesa redonda de voceiros dos grupos parlamentarios do PPdeG e BNG (o PSdeG escusou a súa ausencia), foron moi interesantes todas e cada unhas das ponencias presentadas:

– Xoán Lagares, «A situación do galego na perspectiva internacional: A”nosa língoa” e “os da banda d’ alá”»

– George Kremnitz, «Convergencias/divergencias de comunidades lingüísticas en el marco español»

– Ángel López García Molíns, «Retruque á ponencia de George Kremnitz»

– Juan Carlos Moreno Cabrera, «Lengua / Nacionalismo en el caso español»

– Fermín Bouza Álvarez, «Retruque á ponencia de Juan Carlos Moreno Cabrera»

– Albert Branchadell, «Retruque á ponencia de Juan Carlos Moreno Cabrera»

Onde quere situar Feijóo o estatus do galego?

/en , /por

Sei que moitos non o poderán crer: a páxina web da Xunta amosaba  na súa portada de «Goberno e Institucións» unha serie de enlaces para os símbolos do noso país: a bandeira, o escudo, o himno e a lingua (dirixida, neste caso, á páxina web da Secretaría Xeral de Política Lingüística).

No recente redeseño que fixeron da páxina (bastante pouco elegante, tratándose dunha web institucional) retiraron da portada a lingua como un  dos símbolos de Galicia, para relegala, xunto co Estatuto de Autonomía,  a un menú interior.

Sen analizar, polo miúdo o texto referido a lingua galega, que en liñas xerais creo correcto e didáctico, rescato un dos seus parágrafos máis significativos:

O coñecemento do galego esíxese para o acceso a un posto de traballo na Administración pública, segundo se establece na Lei de función pública; igualmente, mellorouse o seu status coa aprobación, en 1997, da Lei de réxime local e doutras leis sobre os dereitos lingüísticos dos consumidores, a etiquetaxe de produtos, etc., se ben a súa igualdade xurídica co castelán aínda non é plena.

Ou moito me equivoco, ou este texto non é conforme coa política sobre o idioma do actual Goberno, xa que ben sabemos que foi o executivo de Feijóo o que eliminou o requisito de realizar unha das probas en lingua galego no acceso á función pública ( Lei 2/2009, de 23 de xuño, de modificación do texto refundido da Lei da función pública de Galicia) ou quen instou aos concellos a eliminar o requisito de face runha proba en galego no acceso á función pública local.

Esta modificación tan sutil na web institucional da Xunta non deixa de ser significativa cando coñecimos a prohibición por parte da Consellaría de Educación do desenvolvemento dos Proxectos de Innovación Educativa que permitían aos centros de contornos castelanfalantes con máis dunha liña ofertar as familias un ensino en galego nunha delas. Foi este un programa de innovación concibido como forma de achegar a lingua galega aos seus picariños, promovido ao abeiro das medidas educativas contidas no PXNL de 2004 e valorado de forma exitosa por todos os centros que o levaron adiante até o momento.

Sexa de forma vergonzosa, relegando a presenza da nosa lingua como símbolo identitario (que o é, sen dúbida, e así o recoñeceo Estatuto de Autonomía); sexa de forma vergoñenta, eliminado a posibilidade dos programas educativos de inmersión lingüística (recoñecidos como eficaces e reequilibradores nos contextos diglósicos coma o noso), a este Goberno Galego continúa proéndolle o idioma galego. Non abonda coa aprobación do Decreto de Plurilingüismo que reduce a presenza do galego como lingua vehicular en Infantil, Primaria e ESO? Non abonda con retirar o galego  como lingua vehicular das materias científico-tecnolóxicas? Non abonda con eliminar as escasas medidas de compensación existentes para asegurar a presenza dos libros en galego nas bibliotecas escolares? Non abonda co disparate pedagóxico de considerar só ao castelán como lingua de apoio no aprendizaxe do inglés? Non abonda con reducir á metade a cantidade destinada a apoiar a edición de recursos didácticos curriculares en galego e, pola contra, apoiar a adquisición dos libros daquelas materias que se impartirán en castelán?

Diante de todas estas medidas, non podo evitar preguntarme: onde quere situar Feijóo o estatus do galego?

«Feijóo, o galego e nós», presentación en Vigo

/en , , , , , , /por

Este serán ás 20:00 na Libraría Librouro participaremos na presentación de Feijóo, o galego e nós, a escolma xornalística que coordinou Xosé María Álvarez Cáccamo sobre o conflito aberto dende o pasado ano polos sectores negacionistas da nosa lingua. Será unha boa oportunidade para saudar a Pancho Pillado, o noso bo amigo, responsable Laiovento, a editora do libro, ao tempo que reflexionar sobre o momento no que estamos no conflito do idioma. Estes libros que vimos editando nos dous últimos anos arredor da lingua están contribuíndo tanto a profundizar nas análises arredor das políticas lingüísticas e da saúde cada vez máis precaria do idioma noso, como a repensar o discurso e as formas na súa defensa. Comparto as doses de entusiasmo e realismo de iniciativas como GalegoLab, que enxergan novos vieiros para o fomento do galego en todos os eidos da vida social e para a defensa dos dereitos lingüísticos de todos os cidadáns e cidadás do país.

«Orgullosos do noso», a peza do IES Pedras Rubias de Salceda de Caselas

/en , , , /por


As mellores experiencias de fomento do galego e de defensa dos dereitos lingüísticos estanse promovendo dende os equipos de normalización e dinamización lingüísticas dos centros esolares (sei que agora obrigan a chamalos doutra maneira). Velaí esta excelente peza audiovisual do IES Pedras Rubias de Salceda de Caselas que tira partido das posibilidades técnicas da animación «stop-motion». Formidable, tamén, a colaboración de García MC. Recoméndoo.

Vía Linguason.

Reitero o meu consello de subscribirse á fonte do Planetaki Planet, o agregador dos Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística, unha páxina de absoluta referencia para coñecer todo o que está fervendo nese grande movemento.

Os previsibles argumentos de campaña

/en , , /por

No Taboleiro do Colmeiro debúllanse as argumentacións que previsiblemente (ao fío dos textos que manexa a SXPL) serán utilizadas na campaña publicitaria sobre o Decreto de Plurilingüismo, na que a Xunta gastará un millón de euros.

Semella que todas elas incidirán na idea xeral de que o decreto fomenta o uso e a aprendizaxe do galego, tratando de que cale na cidadanía o seu carácter equilibrado e sensato, respectuoso coa lexislación, fronte ao extremismo das posicións que o critican, ás que se lle recriminará «que continúen pretendendo impoñer o galego».

Máis alá de que nos imaxinamos que a campaña, polo seu elevado orzamento, debería ter unha boa factura visual e capacidade comunicativa, ben será que vaiamos tomando boa nota devagariño das liñas argumentais para desmiuzar o que se agocha detrás de cada unha delas. Para isto, collemos o fío da anotación de Colmeiro (a quen reiteramos o noso agradecemento polo seu texto):

  1. Insistirase en que «cando o idioma maioritario da aula sexa o galego, en educación infantil as clases impartiranse nesta lingua», porén agocharase que, no caso contrario,  será o castelán, como tampouco se informará sobre o procedemento ideado para realizar a pregunta ás familias sobre a lingua que falan os picariños.
  2. Salientarase que «en todas as etapas, coa excepción de infantil, o galego deberá ter unha presenza horaria semellante á do castelán», porén agócharase que coa posta en vigor do decreto o galego reduce significativamente a súa presenza no horario escolar de todas elas e, pola contra, o castelán aumenta en todas elas.
  3. Subliñarase que «en Primaria e Secundaria se impartirán en galego áreas que esixen un importante desenvolvemento das competencias de comunicación oral e escrita», porén, agocharase que as matemáticas, a tecnoloxía e a física e química non poderán ser impartidas en galego, a pesar de seren área claves para a desenvolvemento, entre outras, das competencias matemática, dixital e de aprender a aprender.
  4. Insistirase en que «o decreto establece que deberá procurarse que o alumnado utilice o galego nas materias que se impartan nesta lingua e que os libros de texto e restantes materiais tamén deberán estar en galego», porén agocharase que o alumnado poderá utilizar nas manifestacións oral e escrita a lingua oficial da súa preferencia, abrindo unha perigosa fenda á autoridade do profesorado na aula e introducindo un importante prexuízo sobre a utilidade do galego no eido académico.
  5. Lembrarase que «todos os centros deberán desenvolver un programa de fomento do galego elaborado polo equipo de dinamización da lingua galega», porén agocharase o cambio de denomización dos Equipos de Normalización Lingüística e a redución orzamentaria realizada das partidas destinadas para a realización destas actividades nos centros.

Entendo que, ademais de ferramentas tan útiles como as proporcionadas pola Coordinadora Galega dos Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística, é moi importante continuar realizando ese traballo de análise argumental. A defensa do fomento do galego e dos nosos dereitos lingüisticos é un combate cívico que sabemos se libra só coa forza poderosa e paciente das palabras.

O que vai supoñer o decreto

/en , , , , /por

Esta presentación é un interesante recurso didáctico para explicar as consecuencias que vai supoñer o decreto.

Vía Blog ENDL C.E.I.P Bergantiños. Obrigado

Agradécese a difusión e a inclusión nos blogs. Pásao!