Longa noite de pedra

Este cartel sobre un texto de Longa noite de pedra de Celso Emilio Ferreiro formará parte da campaña “Libros a la calle 2007″ que durante o mes de abril se desenvolverá no metro e nos autobuses públicos de Madrid, Zaragoza (xestionados pola mesma empresa de Vitrasa) e Segovia. A lingua galega viaxará nestes medios para animar á lectura de poesía dos cidadáns. Hoxe día da poesía (parabéns, Fran) sería ben que as empresas de transportes municipais galegas emulasen a idea.

Carlos Casares

DEMORARSE NA AVENTURA DA VIDA
A última vez que xantamos xuntos, Carlos Casares convidoume a coñecer a súa maqueta ferroviaria da que tantas veces nos falara nas reunións de editores. Tratábase dun tinglado formidable de tres pisos, construído durante anos coa axuda dos seus fillos, pola que circulaban durante horas miniaturas marabillosas, sometidas ás velocidades, ás paradas ou aos asubíos cadenciosos que Carlos programaba cun temporizador. Amosoume, logo, a colección de leicas, as máquinas fotográficas das que era un consumado especialista. Despois, tíñame reservada outras sorpresas: ensinarme o teclado despregable que acabara de mercar para conectar á súa palm, o microordenador de peto que sempre o acompañaba; o funcionamento do programiña que lle preparara o seu fillo para contar as palabras do procesador de textos, unha ferramenta imprescindible para escribir os seus medidísimos artigos da Marxe; ou esculcar nos libros dixitais que tiña cargado naquela máquina diminuta. Gozando daquelas chilindradas tecnolóxicas, deixándonos asolagar en Vilariño pola marea dixital, estabamos celebrando aquela tarde ter pechado un proxecto común que levabamos anos acariñando.
Aquelas últimas horas compartidas son hoxe unha fermosa metáfora visual do xeito de entender a aventura da vida que mantiña Casares. Sei que todos os que o coñecimos conservaremos como alfaia preciosa o seu sorriso tranquilo, a quentura da súa conversa cotiá, dúas mostras dun seu intelixente escepticismo, concibido coma unha forma de coñecemento aprendido en longas horas de conversa co seu admirado Vicente Risco. Por dificultades que houbera, Carlos mantiña unha mirada permanentemente curiosa para gozar co espectáculo do mundo, para demorarse na escritura da vida, para deterse nas miudallas que, por aparentemente insignificantes que sexan, nos permiten atopar un sentido no coñecemento da alma humana. Ensinounos a vivir a vida e a mirar o mundo, que non é pouca bagaxe.
Esa permanente curiosidade vital impregnou tamén toda a súa formidable obra narrativa. Dende aqueles “Vou quedar cego” ou “Cando cheguen as chuvias”, algúns dos relatos do seu primeiro libro Vento ferido, os seus milleiros de lectores quedamos marcados polo seu esforzo técnico, pola súa depuración constante para acadar unha prosa desmiuzada, transparente, afastada de calquera tipo de ornamentalismo grandilocuente. A desaparición de Carlos déixanos mancados. “Só de pensalo éncheseme o sangue de formigas e unha pena grande e negrísima méteseme dentro do corazón”, escribiu premonitoriamente el mesmo.

Publiquei este texto, agora lixeirísima actualizado, no Faro de Vigo o 10 de marzo de 2002, o día no que a terra lle foi leve ao noso admirado Carlos. Unímonos, así, á difusión da homenaxe do blogomillo que tan felizmente propón Marcos.

Etiquetas:

Montolieu, vila do libro

Xa oíra falar algunha vez de Montolieu, a pequena vila francesa do libro e das artes gráficas, situado pretiño de Carcassone. Conta apenas 800 habitantes e porén posúe catorce librarías e un fondo dispoñible de 250.000 exemplares, ademais dun museo sobre as artes gráficas, dun muíño de papel e de diversos artesáns dedicados á impresión. Grazas ao bibliómano sei de que a revista Bibliophile dedica unha reportaxe a este auténtico almeiro do libro francés. Esta é a receita que dan en Montolieu para crear unha vila do libro. Quen podería en Galicia ter a coraxe e a audacia de acometer semellante proxecto, que a este pobiño francés lle está a proporcionar un espazo no turismo experimental? Unha experiencia interesante para mellor coñecer.

Etiquetas: Montolieu

Xavier Queipo

La Voz de Galicia anuncia hoxe que Xavier Queipo formará parte dun grupo de nove poetas de todo o mundo co que Bruxelas, a cidade sede das institucións europeas, “quere lucir, fomentar e fachendear da súa multiculturalidade e da súa condición de urbe internacional, multirracial e multilingüística. Os versos de Queipo, inéditos e escritos expresamente para a ocasión xunto aos doutros oito poetas de orixe española, marroquina, camerunesa, belga e rumana, serán expostos en grandes paneis por toda a cidade, que unirá así, baixo o común denominador da poesía, o espírito de seis linguas, coas que pretende dar fe da pluralidade idiomática que a conforma”. Unha iniciativa a emular. Queipo viaxará a Galicia os días 8 e 9 de febreiro para participar en Santiago e Vigo nos actos de presentación de Dragona, a súa máis recente novela. Informaremos da obra e destes actos, onde haberá moita música, nos vindeiros días. Parabéns para Xavier!

Carta a El País

O lanzamento o pasado domingo duns supostos libros de literatura infantil (adaptacións de obras adultas a grande formato, ilustradas de forma antidiluviana) constituíu un esvarón de considerables proporcións de El Pais, impropio dun medio que pretende facer xornalismo de calidade. Unha serie de profesionais do libro e da edición asinamos unha carta na que afirmamos que un “xornal como El País non debe difundir seudoliteratura baixo o obxectivo de achegar a gran literatura adulta aos nenos”. Este lanzamento abre un debate que remite a cuestións tan relevantes como qué entendemos por literatura, por literatura infantil, por libro, por lectura ou por formación dun criterio lector nas novas xeracións. Convido a participar na denuncia.

Itinerarios literarios

Hoxe comprobei as posibilidades que teñen os itinerarios literarios como propostas de recuperación da memoria e novas formas de descubrir a cidade. A inauguración do itinerario lorquiano de Lugo, con motivo dos actos de homenaxe a García Lorca, constituíu unha oportunidade magnífica para achegarse durante máis de tres horas á figura do “poeta mártir”, ao tempo que para que gozar dun paseo devagariño polo Lugo de entre murallas.
A praza de Campo Castelo, ao pé do monumento de Ánxel Fole (onde Federico autografou o primeiro dos seus poemas galegos), o auditorio da Deputación (onde pronunciou a súa conferencia sobre María Blanchard), a rúa Quiroga Ballesteros (onde Lorca leu textos do seu libro inédito Poeta en Nova York) ou o coro da Catedral (espazo no que recitou a súa “Oda al Santísimo Sacramento del Altar“) foron algúns dos espazos onde unha numerosa comitiva literaria de máis dun centenar de persoas demorou coas súas palabras de lembranza ao poeta asasinado en Víznar.
Sinalar as nosas cidades con versos, cartografar a memoria dos seus escritores no rueiro (como sucede co modélico roteiro ourensán d’ A esmorga) son tanto propostas para facer reexistir as palabras entre a xente como medios para provocar unha nova ollada na cidadanía sobre a convivencia dentro das cidades. Beizóns para os organizadores deste novo itinerario lorquiano de Lugo. Unha iniciativa para emular noutras cidades nosas.

Etiquetas: ,

Tour irmandiño

Xabier Feixoo achéganos noticias do seu traballo: novas fotografías do concello de Sandiás e o inicio dun Tour Irmandiño, proxecto no que colaborou coa xente de Culturagalega.org. Este percorrido polos espazos da revolta irmandiña pareceume moi interesante e amosa outras posibilidades da rede para ir construíndo coñecemento de forma colaborativa.

Etiquetas: ,