Onte 996: Jogo bonito

Lin na revista do avión que o football chegou a Brasil en 1894 na equipaxe de Charles William Miller, un estudante brasileño fillo dun traballador escocés do ferrocarril de São Paulo. Trouxo dúas bólas, unha bomba para inchalas, unhas botas e un libro coas regras dun xogo que coñecera mentres estudaba en Inglaterra. Cando aquelas dúas bólas comezaron a moverse entre os pés dos brasileiros o football acadou a perfección e transformouse en fútbol e aquel sport importado convertiuse a ritmo da samba en «jogo bonito». O feito de que fútbol e samba fosen da man no Rio de Janeiro abonda no carácter creativo (artístico e relacionado coas Belas Artes) de ambas as dúas disciplinas. Bo é lembralo antes de que a brazuca corra nas lameiras, mais sen esquecer que o «jogo bonito» non pode agochar que unha maioría de brasileiros aínda vive na pobreza e na exclusión.

A mesma cidade

No artigo da semana en Faro de Vigo, con motivo do ascenso do Deportivo, propoño recuperar a cooperación e a irmandade entre Vigo e A Coruña.

Desque hai corenta anos fun estudar bacharelato á universidade laboral considero A Coruña como a miña segunda patria, a cidade onde abrín os ollos a case todo, dende o galeguismo até os principios republicáns que impregnan o seu espírito liberal. Razón pola que dende comezos dos oitenta levei sempre moi mal ese enfrontamento pailán entre A Coruña e Vigo –protagonizado por tipos como Paco Vázquez, Lendoiro e “Leri”– dúas cidades portuarias atlánticas que comparten idéntico ADN e semellantes angueiras. Mágoa que unha rivalidade futbolística centenaria, anterior á fundación do Celta, protagonizada hoxe por unha rapazada pouco reflexiva e algunhas veces cunhas cervexas de máis, malogre a cooperación de dúas cidades que artellan as rexións urbanas da Galicia atlántica.

Ten razón o escritor coruñés Xurxo Souto, A Coruña e Vigo son a mesma cidade, dúas áreas metropolitanas unidas polo mesmo océano. O Berbés e o Muro son os dous portos pesqueiros de arribada e partida das embarcacións nosas que debuxan o ronsel da súa derrota no mar céltico. En ambas as dúas estacións marítimas producíronse os adeuses que abriron os camiños de alén mar da diáspora galega. As dúas cidades contan cun alma popular e obreira presente nos seus barrios. Que diferenzas substancias hai entre Coia e Navia con Elviña e o Barrio das flores? Entre a Casabranca viguesa e a Falperra coruñesa? Entre a Travesía de Vigo e Monte Alto? Entre Travesas e a Gaiteira? Entre o Calvario e os Mallos? Entre Bouzas e Labañou? Entre o Casco Vello olívico e a Cidade Vella cascarilleira? Entre Saiáns e o Portiño? Entre Matamá e Bens? En cada un destes barrios viven fillos e netos daqueles obreiros que chegaron das aldeas de Ourense ou de Lugo para darlles vida á industria e aos servizos de ambas as dúas cidades. En todos eles fálase unha lingua semellante (con cadanseu sotaque) e os problemas e as carencias non son moi distintos. Vigo e A Coruña posúen identidade de seu, aínda que son moitas máis as súas afinidades ca diferenzas.

A Coruña e Vigo eran a mesma cidade para o pintor Urbano Lugrís, que fixo de ambas as dúas a súa patria; naceu e viviu a maior parte da súa vida na primeira, para el “Percalinópolys”, e morreu un domingo de noiteboa de 1973 no hospital municipal da segunda, a que chamaba retranqueiramente “Xouba city”. O autor do cuarto do vello mariñeiro evidenciou nas súas cámaras e murais que vigueses e coruñeses respiramos idéntico arrecendo do pedramol mesturado coa maruxía da galerna. Esa atmosfera euforizante contaxiou nos anos oitenta a movida cultural viguesa e coruñesa, que mantiñan diálogo aberto en publicacións como “Tintimán” e “La naval”, entre os músicos de Siniestro Total e os de Radio Oceano, entre pintores como Antón Patiño e Cabanas, escritoras como Xela Arias e Luisa Villalta… Diálogo cultural continuado nos noventa, co movemento Bravú, musical e literario, de orixe inequivocamente cascarilleira, mais cuxo nome, segundo o xornalista vigués Antonio Ojea, puido nacer na ría de Vigo, xa que “bravú” é unha mestura da palabra “bravío” e aquel perfume Tabú, o que preferían a maioría das traballadoras da conserva da factoría Massó de Cangas.

Vigo e A Coruña son a mesma cidade como aparece no videoclip gravado para o celebrar o regreso dos Diplomáticos de Monte Alto, o poema de Celso Emilio Ferreiro “Deitado fronte ao mar”. Unha cidade onde se fusionan o balcón do paseo do Orzán co do paseo de Afonso, desde os que se enxerga idéntico horizonte; unha cidade onde a porta do Sol e a rúa do Príncipe continúa nos Cantóns. A mesma cidade popular, entusiasta, inconformista, alegre e orgullosa de formar parte do proxecto de Galicia.

Vigo e A Coruña, viradas de costas dende o inicio do período autonómico, merecen reatoparse no marco dun novo proxecto territorial de Galicia para o século XXI. Ambos os dous concellos deben cooperar no desenvolvemento das áreas metropolitanas e do novo mapa urbano do país, exixindo que isto constitúa unha prioridade na axenda autonómica. Como ambos os dous deben manter a firmeza institucional necesaria para que a prioridade principal da actuación do Ministerio de Fomento en Galicia sexa a finalización do eixo atlántico ferroviario que unirá as dúas cidades de forma permanente en pouco máis dunha hora, o que constituirá un feito case revolucionario para o recoñecemento mutuo de ambas as dúas veciñanzas.

O ascenso do Deportivo, outra proeza do mestre Fernando Vázquez, permitirá que a vindeira tempada gocemos de dous derbis, datas que deberían ser sinaladas nos calendarios como de irmanamento de ambas as dúas cidades e cidadanías, como de encontro eficaz entre as súas corporacións, deixando a rivalidade deportiva estritamente dentro dos estadios, onde eu agardo que o Celta continúe liderando o fútbol galego.

Onte 992: Admirado Fernando

CELTA-4-CAMESELLE.jpgFernando Vázquez repetiu a proeza do ascenso. Como xa fixera co Lalín, co Racing de Ferrol e despois co Celta, a quen levou de segunda a Champions, o Deportivo recupera da súa man a primeira categoría. Axeitándose ao cadro mutante de xogadores do que dispoñía, a pesar da crise societaria máis grave da historia deportivista, destitución de Lendoiro incluída, Fernando conseguiu o obxectivo de devolver ao Coruña á élite. De Vázquez admiramos o seu rigor táctico e a súa capacidade para contaxiar ao seu equipo confianza nas propias posibilidades. De Fernando admiramos tamén o seu compromiso cívico expresado no apoio as causas cidadáns e á defensa da lingua galega, que da súa man comeza a abrazar tamén o Deportivo como club. Sei que a vindeira tempada Fernando Vázquez será recibido en Balaídos como merece o mellor adestrador galego de todos os tempos, unha lenda. Parabéns para el e para os deportivistas por un merecido ascenso.

O retrato é do gran Guillermo Cameselle.

Campo do Fragoso CLIII

celtacronica

PECHE MEMORABLE

Nun serán de festa e exaltación celtista, o equipo de Luis Enrique pechou a tempada en Balaídos de forma memorable. Noqueou ao contraataque e con aparente facilidade a un Madrid asequible, eivado sen a súa temible tripla dianteira. Os dous golazos de Charles puxeron en evidencia as fraquezas defensivas do equipo de Carlo Ancelotti, un adestrador que non se pode sentir moi cómodo no banco de Balaídos lembrando como en marzo de 2000 recibiu catro goles coa Juventus en oitavos da UEFA e onde só puido empatar co Milán, abrindo o vieiro para aqueloutra xesta celeste, o mítico 1-2 de San Siro en 2003, que supuxo o pase a oitavos de final na primeira participación celeste na Liga de Campións. A pesar da súa insistencia na segunda parte, cando os seus xogadores coñecían que cos empates de Atlético e Barça contaba aínda con posibilidades de título, o Madrid foi incapaz de marcar a un Celta moi solidario nas axudas defensivas e a un porteiro infraqueable baixo os tres paos. Ancelotti lembrará, pois, como en 2014 volveu ao pesadelo de Balaídos, onde perdeu de vez o tren dunha liga de vai e ven.

Non tardara moito o Celta en atuar ao Madrid. Dende os minutos iniciais, Krohn-Dehli conduciu ao Celta polos camiños da fantasía, os do xogo da serpe, que son os máis valorados na lameira do Fragoso. Apenas transcorreran cinco minutos cando o danés serviu cun cano preciso un balón co que Nolito avisou ao galego Diego López que ía ter un serán de moito traballo. Foron pouco despois Orellana, quen caneou preto da área pequena, e Nolito quen cun artístico taconazo abrían liñas de gol na área visitante. O Celta gozaba co seu xogo de toque fronte a un Madrid moi apático, que prefería as opcións do fútbol directo e a quen lle custou vinte e cinco minutos que Morata fixera o seu primeiro remate perigoso. Cando o partido se densificaba cun intercambio de golpes no medio do campo, nun gran duelo entre o brasilego Rafinha e o brasileiro Casemiro, chegou a xogada decisiva. Charles soubo aproveitar un erro garrafal do central Sergio Ramos e logo sentar cun caneo formidable a Diego López para marcar a porta baleira. O Celta conseguía o máis difícil, adiantarse na táboa de marcas.

Na segunda sesión, o Madrid saíu moito máis determinado e intenso. Nos minutos iniciais arreciou unha tempestade sobre a área celeste. Un paradón de Sergio Álvarez a un pexegazo de Morata e outro posterior de Isco evitaron o empate. Mais coma sucedera no primeiro tempo, o segundo tanto galego chegou cando máis apretaban os brancos (esta vez vestidos de laranxa), froito dun erro de Xabi Alonso, a quen pouco antes Ancelotti colocara de central. Charles interceptou a cesión do tolosano ao seu porteiro e volveu superar ao de Paradela. Quedaba case media hora de xogo, mais o Celta soubo xestionar con serenidade a súa vantaxe e tivo moitas oportunidades para conseguir o terceiro. Mágoa de poste de Bermejo nos minutos de desconto que tería sido un peche de ouro.

Con este gran partido, o Celta despedía en Balaídos unha magnífica tempada na que finalizará entre os dez primeiros. Foi o de onte un serán de saudades no que con certeza se despedían Rafinha e o propio Luis Enrique. A pesar das súas excentricidades e dalgúns caprichos e vacilacións iniciais o balance do adestrador asturiano da súa breve etapa en Vigo é excelente, tanto no que atinxe aos resultados, sobre todo nunha grande segunda volta, ao fermoso e sólido xogo do equipo, como pola súa aposta por mesturar a canteira cun grupiño de xogadores internacionais de calidade. Luis Enrique merece, pois, o respecto e gratitude do celtismo. Un peche memorable para o seu proxecto. Beizóns, Lucho!

Onte 966: Luis Enrique

1399314969_655523_1399362762_noticia_fotograma

Non hai ledicia que moito dure no Campo do Fragoso. Tras unha excelente tempada na que o Celta recuperou da man da canteira e dun grupiño de xogadores internacionais de calidade pingas do espírito do xogo da serpe de fin de século, Luis Enrique acode ao chamado de Zubizarreta coa intención de culminar a súa carreira como adestrador e garantir o modelo de xogo acuñado por Guardiola. Péchase así unha etapa (breve) de quen en Vigo estivo preparando a súa candidatura para optar o banco do Camp Nou. A pesar das súas excentricidades e dalgúns caprichos e vacilacións iniciais, o balance de LE no Celta é magnífico, tanto no que atinxe ao xogo como, durante unha grande segunda volta, aos resultados. Merece, pois, o noso respecto e gratitude. Xaora, cómpre agardar que o seu posto sexa ocupado por un celtista de corazón (Berizzo non semella unha mala opción), que asuma a continuidade do proxecto a medio prazo, o que precisamos para consolidarnos na categoría.

Onte 951: Formidable Celta

Nolito_Almaeria_20-04-2014Tras un partido formidable, o Celta acadou onte en Almería os 40 puntos da «permanencia virtual». Tras gozar da fortuna de non ser goleados nos magníficos dez minutos iniciais dos andaluces, os de Luis Enrique deron unha lección de xogo asociativo, fose polos catro goles de fermosa fasquía coma pola cadencia que Krohn Dehli e Orellana imprimiron a un equipo capaz de debuxar na lameira toda clase de liñas interiores, curtas e longas, verticais e oblícuas, procurando sempre a superioridade decisiva. Outro recital lonxe de Balaídos.

Probablemente, a clave da vitoria estivo nun terceiro gol extraordinario, nacido no medio do campo da biqueira de Hugo Mallo que trazou un marabilloso pase interior vertical, recollido en carreira por Orellana que, tras superar ao defensa, centrou sobre o segundo pao, onde chegaba Nolito para xutar cruzado sobre o interior das redes. Fermosos foran xa os dous primeiros goles, tanto o primeiro, tamén do goleiro gaditano, nacido dun cano de Rafinha na área rival, coma o segundo de Charles, xerado tras unha combinación de Nolito e o internacional chileno, senllas xogadas que é doado adscribir ao eido das Belas Artes.

O mellor do Celta de Luis Enrique é a confianza nas súas propias posibilidades, esa capacidade para sobrepoñerse na lameira ás adversidades da táboa de marcas, sen por iso renunciar a súa concepción teimosa do xogo asociativo. Ao longo de toda a tempada, o Celta sóubose o que é, un equipo humilde, construído por unha combinación entre canteiráns, internacionais e veteráns, que loitou con convicción por acadar un obxectivo realista, apenas o da continuidade entre os mellores. Aí reside o éxito indubidable desta campaña na que recunca na primeira categoría sen moitos agobios e cun xogo excelente, sobre todo, fóra da casa. Dificilmente podemos pedir máis os celtistas.

Onte 947: O rostro da derrota

GRA108-BARCELONA-22-03-2014-El_54403951529_51351706917_600_226Tata Martino amosou onte a dignidade do perdedor. Nunha situación moi adversa asumiu a dor dunha derrota sen paliativos, recoñecendo que o seu equipo foi inferior ao Real, tanto táctica coma fisicamente. Tras a marcha de Josep Guardiola, o Barça pechou unha etapa gloriosa de xogo e vitorias e Tito Vilanova e Tata Martino afrontaron con profesionalidade a tarefa de xestionar as derrotas, afacendo aos culés, outra vez, ao vieiro das decepcións, que sempre formaron parte da súa identidade. Onte nin sequera os meus admirados Iniesta, Xavi, Cesc, Busquets ou Messi tiveron o seu día nin tampouco contaron co alustro de fortuna que evita os paos e intimida aos gardarredes. Resultado indiscutible. Vendo o rostro dolorido de Martino na madrugada de Donostia solidariceime co rostro tan humano dos perdedores.

Campo do Fragoso CLII

coraje-celtaPUNTAZO DE DIGNIDADE

A intensa arrincada da Real Sociedade agoiraba un partido moi difícil para o Celta, ao que nunca lle sentou moi ben o horario do café vespertino. Os galegos tardaron vinte minutos en chegar a pisar a área pequena rival, cando xa os txuri urdin aseñoraban o xogo, coa táboa de marcas por diante, dende o minuto oito, grazas a un pexegazo de Canales dende fóra da área grande, que o noso Yoel papou coma un bendito. Durante ese período os de Jagoba Arrasate imprimiron un ritmo trepidante ao seu xogo, realizaron un aluvión de chegadas combinadas entre os seus catro temibles dianteiros, lanzaron varios saques de recanto con cadansúas perigosas cabezadas de Íñigo Martínez, ocasións nas que semellaba chegaría inevitablemente un segundo tanto fronte a un Celta que estaba fóra do partido.

Porén, a intensa tempestade donostiarra amainou e os de Luis Enrique moi amodiño foron entrando no encontro dirixidos polas batutas de Rafinha e Krohn-Dehli. Nolito avisou no minuto 21 que o Celta xa espertara cun xute moi orientado chapado polo porteiro. Serían despois Rafinha, Augusto e Krohn-Dehli os que finalizaron con escasa fortuna xogadas combinadas cada vez máis longas e perigosas. Cando frisaba a media hora, o capitán Mario Bermejo xutou mal, tras un fermosa combinación entre Nolito e Krohn. Porén, apenas cinco minutos despois, como sucedera hai quince días co Sevilla, o veterano dianteiro pelexou un penalti con Iñigo Martínez, que o árbitro dubidou uns segundos en sinalar, quizais polo feito de contar o central xa cun cartón amarelo. Nolito volveu marcar, a pesar de que Claudio Bravo se estricou na dirección correcta. Dez grandes minutos celestes que conseguiron a igualada, unha proeza tal como comezara o xogo. Mais como pouco dura a ledicia na casa do probe, cando apenas faltaban dous minutiños para o descanso, un erro no despexe da defensa nosa facilitou que o francés Griezmann volvese adiantar aos donostiarras. Para botarse a chorar ou xurar en arameo, pensaron moitos celtistas.

Non comezou mellor a segunda sesión. Apenas reanudado o xogo, Jon Aurtenetxe foi expulsado por cartón vermello directo, tras marcarlle os seus tacos a Vela na coxa, o dianteiro mexicano que chegara de rapaz ao Celta cedido polo Arsenal. Con dez o Celta reordenou a súa defensa, recolocando alí a Fontás, para tratar de resistir á nova avalancha que se lle viña enriba. Durante uns minutos o partido entrou nesa fase escura e aborrecible de continuas interrupcións. A Real atacaba con catro efectivos para liquidar o partido. Griezmann tivo nas súa biqueira o terceiro en dúas oportunidades claras, tras dura pelexa co noso Jonny. Mais coma sucedera na primeira, os txuri urdin non souberon definir cando tiñan toda a superioridade. Entón, Luis Enrique deu entrada a Orellana, Mina e Íñigo López, que lle deron a volta ao partido coma un carpín. Contaxiado polo entusiasmo da afección, o Celta con dez tirou das súas reservas de dignidade e arrepúxose á temible Real. Santi Mina, a pérola da nosa canteira, apenas incorporado á lameira, avisou da súa presenza cun remate ben dirixido. Xaora, cando faltaban oito minutos, o rapaz aproveitou un balón abandonado na frontal, tras unha xogada excelente de Orellana, para xutar de forma tremenda e conseguir un dos goles máis importantes da súa carreira. Dous minutos despois, no caneo de Orellana na área pequena tivo o Celta case o terceiro. Semellaba incrible que un partido no que o Celta comezara con once en clara inferioridade de xogo, rematase con dez en xusta igualdade fronte un rival con aspiracións europeas. O de onte foi un puntazo de dignidade que deixa ao Celta apenas a tres puntiños do seu obxectivo da permanencia.

Campo do Fragoso CLI

1964940_10152058136871969_1036778913_nGRAN YOEL

Coincidindo coa festa da Reconquista, o Celta recuperou alento e acadou tres puntos de ouro que o achegan máis ao obxectivo dos corenta, no que os seareiros enxergamos debe situarse a permanencia esta tempada tan igualada. Non foi doada a vitoria fronte ao equipo hiperordenado de Unai Emery, que procurou teimosamente atopar o erro que lle permitise noquear ao equipo galego nunha xogada de contraataque. Mais saílle furada e ben furada a estratexia ao adestrador de Hondarribia, xa que non contaba coa participación dun gran Yoel capaz de parar catro balóns decisivos para o resultado. E a verdade que isto xa non é novidade ningunha, xa que o gardarredes vigués está completando unha tempada formidable. Son moi frecuentes as súas intervencións memorables, tanto pola súa rapidez felina nas estricadas, na serenidade proporcionada pola súa participación no inicio do xogo do equipo coma no seu dominio dos balóns na área pequena. Madurez e solidez caracterizan, pois, a un dos xogadores da canteira que máis progresou esta tempada da man de Luis Enrique e do seu segundo, Juan Carlos Unzúe, o que por certo fora porteiro do Sevilla.

Tras o devalo fronte ao Málaga e a actitude compracente no Camp Nou, o Celta sabía que onte xogaba co Sevilla unha das súas finais. Saíu intenso e concentrado coa intención de atopar a chave que abrise unha xanela no castelo chantado por Emery para protexer a Javi Varas. En momento ningún o Sevilla quixo para si a pelota. O seu adestrador creu que abondaría co despregue disciplinado da súas tres liñas para conter aos vigueses e roubar algún balón para que Vitolo ou Rakitik llo servisen a Gameiro ou Bacca, os seus perigosísimos dianteiros. Aos visitantes custoulles vinte minutos facer a primeira destas xogadas e media hora conseguir que a súa parella atacante se enfrontase a Yoel, quen cun enorme sangue frío aguantou o man a man con Gameiro e desviou a córner. Até ocasión tan clara dos sevillistas, os celestes monopolizaran o control do xogo, crearon varios barullos na área rival, mais non conseguiron remates certeiros. No entanto, a clara oportunidade visitante, espertou aos celestes grazas ás conducións rápidas de Kroh e aos alustros de fantasía de Rafinha, quen antes de rematar a primeira sesión meteu un balón interior na área que Charles rematou moi frouxo.

Non mudou o panorama tras o descanso até a entrada de Fabián Orellana, que introduciu pola banda dereita a carga de electricidade e desborde que até entón faltaba nesa banda. Xaora producíronse en xogadas esporádicas dos visitantes outras dúas grandes intervencións do noso porteiro, unha desviando coas xemas das luvas un xute cruzado con veleno polo lateral Coke, outra cando roubou unha pelota que agardaba o remate dun Gameiro soíño. A grande oportunidade galega chegou tras un espectacular cacheirón de Orellana dende a dereita que bateu no medio do longueiro e, superado Varas, botou sobre a liña de gol. Un xute de tres estralos! As entradas de Mario Bermejo e Aurtenetxe deron novos azos aos de Luís Enrique que enfrontaron un tremendo cuarto de hora final co dilema de conservar a igualada ou arriscar pola vitoria. Incerteza que, cando faltaban cinco minutos para a finalización, resolveu Mario Bermejo, un auténtico hércules na lameira, pelexando a cara de can cada un dos balóns que lle chegaba. Nunha destas leas con Fazio, o arbitro asubiou penalti, oportunidade marabillosa aproveitada con elegancia por Nolito para marcar o gol da vitoria. Foron os tres minutos do desconto infartantes. Varas evitou que Nolito aumentase o resultado e Yoel salvou in extremis un remate de Gameiro que xa entraba. Poucas veces os porteiros foron tan decisivos.

Onte 913: Gabanza dun Celta grande con Nolito

2014031608101877107No emocionante partido de onte o meu admirado Nolito tivo unha participación memorable. A pesar de que no que levamos de tempada non colleu o seu mellor punto de forma, sempre acreditei na necesidade da súa participación, aínda que fose por poucos minutos, xa que é un futbolista de alta escola, deses escollidos capaces de explorar os territorios da fantasía e do imprevisaible. Así sucedeu onte no Ciutat de Valencia onde Nolito conduciu á vitoria a un equipo afouto, até a temeridade, perseguindo un segundo tanto cando máis apretaban os rivais para conseguir a igualada. O gol do Celta foi unha peza de ourivería, un modelo de xogo compartido onde a engrenaxe da súa reloxaría funcionou con auténtica perfección galega. O canteirán Jonny realizou un pase vertical marabilloso de máis de trinta metros, Orellana creou un espazo enorme que confundiu ao lateral levantino, Augusto correu veloz coa bóla e centrou moi medido para que noutra banda chegase Nolito e rematase coa súa luva de biqueira. Ser celtista é un exercicio arriscado de fé nas posibilidades do equipo noso, non exento de decepcións e angustias tremendas, nas que o corazón late a velocidade de vertixe. Onte gozamos e sufrimos cun Celta grande, extraordinario, afouto até o delirio, conducido por un artista que queremos por Nolito.