María Mariño

Un dos momentos máis emocionantes que vivín estes días foi comprobar a gratitude que as herdeiras de María Mariño sentiron polo nomeamento da noiesa do Caurel como figura homenaxeada nas Letras 2007. As catro sobriñas da poeta, xa bastante maiores, viven en Madrid e Euskadi (onde tamén chegou a emigrar a nosa “poeta dinamiteira da linguaxe” antes de casar con Roberto Posse Carballido, mestre de Parada do Caurel). Maite Martín Barrenechea, a sobriña neta e voceiro da familia, díxome que están moi orgullosas de descubrir as súas raíces na fala nosa.

O nomeamento de María Mariño –coincidindo co centenario do seu nacemento e o corenta cabodano do seu pasamento– é unha boa oportunidade, tamén, para que a sociedade galega descubra unha voz ignorada que para Ferrín, nun artigo publicado en La Noche en 1964, é unha “poeta abisal, posuidora dunhas vivencias líricas en nivel máximo”. Creo que o vindeiro 17 de maio asistiremos a un importante pulo desta efeméride tantas veces criticada.

Etiquetas: , ,

A Coca rinde

Hoxe rinde a Coca en Redondela. Pronunciar a noite de onte o pregón, dende o balcón do concello, foi unha grandísima honra para un choqueiro de adopción coma min.

Etiquetas: ,

Gabanza da cereixa

Convidáronme hoxe a pronunciar o pregón da XXIª edición da Festa da Cereixa de Beade, unha festa gastronómica na que se exalta ese froito doce e carnoso que producen cincuenta mil cerdeiras viguesas. Aí vai un extracto do texto que preparei:
“A cerdeira, árbore da familia das Rosaceae, é irmá das amendoeiras e curmá dos pexegueiros e ameixeiras. Arboriña de orixe incerta, don Álvaro Cunqueiro dixo que a trouxo o xeneral Lúculo a Roma dende a localidade de Kerasos (de aí ven o seu nome latino Cerasus), ubicada na costa do Mar Negro, espallándose decontado por todo o Imperio e atopando en Galicia terras que lle foron moi ben. Fose ou non certa esta versión de don Álvaro, que reivindicou o país noso como de moita froita (as mazás camoesas, tabardiñas e roibas, pavías, peras urracas, claudias verdeais, noces, amorodos, nísperos, arándanos, sorbas…), a cerdeira en Galicia é tan vella coma a lingua nosa, razón pola que podemos considerala como un dos sinais da nosa identidade. Os galegos somos un pobo que papa nas cereixas dende hai máis dun milleiro de anos. A cereixa é outro dos nosos símbolos nacionais, como os xaponeses teñen o “sakura”, unha caste decorativa de cerdeira que non dá froito. Emulando ao meu amigo o escritor Manuel Rivas, a quen logo volveremos citar, somos comedores de cereixas e devecemos por elas todo o ano porque, como as sardiñas da ardora, anuncian a chegada do verán.
Os galegos comemos toda caste de cereixas, sexan as doces (as chamadas mollares e garrafais) ou as agredoces (as guindas). Aínda que de todas elas, son as de Beade as máis sabedeiras e as que teñen máis sona: sexan as branca do cedo, as branca do tarde, a negra tardía ou a picuda ou de pico, que tamén así se lle chaman ás que os estremeños denominan “picotas”. E gostamos das cereixas, e máis aínda das de Beade, por que como pobo ben informado coñecemos os seus efectos beneficiosos.
Papamos esa drupa carnosa e globulosa porque, ademais de proporcionarnos o pracer de gozar do aroma condensado da terra bretemosa, é unha froita moi rica en vitaminas e en minerais como o ferro, calcio, magnesio, potasio e xofre, que se cre protexen contra o cancro. Ben dotadas de azucres, as cereixas proporcionan, tamén, a quen as toma moita enerxía, razón pola que se considera posúen propiedades rexuvenecedoras, antidepresivas e, mesmo, afrodisíacas. Permitídeme que me deteña nestas tres cuestións que non quero pasen desapercibidas.
Semella demostrado que os consumidores habituais de cereixas mocean e mesmo combaten as gorduras debido ao efecto diurético da súa inxesta moderada (en cantidades moi elevadas pode producir outros efectos menos desexables). Efecto depurativo e diurético que, segundo os naturópatas especialistas en Fitoterapia, permite o lavado de todo o organismo eliminando as toxinas acumuladas no corpo. Efecto que se pode intensificar se preparamos unha infusión cunha presa dos rabos que deixamos a remollo durante unha noite e a mañá fervemos nun litro de auga durante vinte minutos.
Efecto antidepresivo que se consegue tanto se tomamos uns cantos acios ou unha presadiña delas ás once como na tardiña, o que lle permitirá ao organismo aumentar a utilización de osíxeno, potenciar a función cardíaca e, mesmo, e isto é moi importante, outorgar moito optimismo a quen as consume. Non o dubiden, cando se noten un pouco baixos de ánimos ou deban afrontar un problema menor, a vida dános moitas pancadas destas cada día, tomen unhas cantas cereixas e xa verán como poden rular bastante mellor. As cereizas son mellores que o prozac.
Pola súa importancia, deixamos para o remate a exaltación do carácter afrodisíaco das cereixas, entendo que especialmente das picudas. Non teñan dúbida, as cereixas son a froita do amor por excelencia. A cereixa é unha froita erótica, tanto pola súa forma globulosa, polo seu tamaño brincadeiro, polas súas cores atractivas (que abordan todos os matices dos vermellos), como, e isto semella o máis importante, polo seu carácter estimulante da comunicación e da aperta. Manuel Rivas foi quen mellor inmortalizou literariamente esta idea cando escribiu o seu coñecidísmo relato “¿Que me queres amor?”, que comeza deste xeito (atendan, por favor):

Soño coa primeira cereixa do verán. Doulla e ela lévaa á boca, mírame con ollos cálidos, de pecado, mentres fai súa a carne. De repente, bícame e devólvema coa lingua. E eu que marcho tocado para sempre, o óso da cereixa todo o día rolando no teclado dos dentes como unha nota musical.

Velaí a descrición do chamado bico de cereixa, un achádego literario que moi ben podemos emular. A esta altura, non parece prudente continuar con este sarillo, mais todos vostedes comprenderon con apenas catro liñas de Rivas o que pode provocar xogar dese xeito cun óso dunha picuda de Beade. Pode ser memorable.
En fin, comer nas cereixas é un pracer para os sentidos que, por riba, se o facemos sen o fanatismo dos excesos, ao corpo lle fai moito ben. Un pracer que pode gozarse ao natural, en sobremesas memorables como as que se presentan a concurso nesta festa, ou enchoupadas en licor envellecido polas guindas. A cereixa é un froito extraordinario que a natureza nos legou e que a humanidade mimou para o seu goce futuro”.

Etiquetas: , , ,

Festa da cultura

Esta iniciativa de cortexo cívico, xa na terceira edición, é das máis bonitas e innovadoras para celebrar con toda a dignidade que se merece o 17 de maio. Con todo, a pesar do cambio de goberno e de esforzos illados como o que anunciamos, aínda non albiscamos mudanzas significativas na celebración dunha efeméride xa en aberta crise.
Etiquetas: , ,

Abril sempre

Abril sempre.

Etiquetas:

A resposta do goberno vigués: evitar aglomeracións

O conflito sobre a celebración do día do libro en Vigo adquiriu tintes alucinantes. O concelleiro de tráfico e seguridade, o que intervén no caso, xustifica a decisión para “evitar aglomeracións“. Este tipo, se estivese en Barcelona, mandaba o exército á Rambla: que fai semellante xentío empuxándose diante desas mesas? O dito: Vigo ou barbarie!

Etiquetas: ,

A resposta dos libreiros vigueses

Txetxu dá conta das diversas formas de celebrar o Día do Libro. Mentres, en Vigo, como xa anunciamos, o goberno local impide que os libreiros saian á rúa do Príncipe.
Os nosos militantes fantasía víronse obrigados a enviar aos medios (como noutrora) este comunicado de protesta:

Ante a negativa por parte do Concello de Vigo de autorizar a instalación dunha carpa na Rúa do Príncipe co gallo do Día Mundial do Libro, a Federación de Libreiros de Galicia quere manifestar:

  • Coa declaración do 23 de abril como Día Mundial do Libro, a UNESCO pretende o fomento da lectura e a industria editorial. Na declaración deste ano do Director Xeral da UNESCO dise textualmente que “esta conmemoración pública constitúe unha nova ocasión para que os responsabeis políticos, os axentes económicos e os membros da sociedade civil honren de moitas maneiras este instrumento sui generis de expresión, educación e comunicación que é o libro”.
  • Era intención da Agrupación de Libreiros de Vigo sumarse á celebración deste Día sacando á rúa, como se fai en todo o mundo, os fondos bibliográficos das librarías.
  • Para elo solicitou no Concello autorización para instalar unha carpa na Rúa do Príncipe, denegada, “toda vez que na referida rúa non se autorizan tales actos-exposicións”
  • Toda a organización do evento, instalación da carpa, seguridade e actividades que terían lugar serían asumidas polos libreiros xa que o Concello no aportaba nada, tanto económica como materialmente.
  • A intención do departamento de seguridade de buscar outros puntos alternativos para a instalación da carpa é inasumible polos libreiros precisamente porque é nesa rúa onde un maior número de persoas poderían acudir á celebración, e a festa do libro tería unha enorme repercusión mediática.A actitude da actual corporación municipal debe enmarcarse dentro do nulo interese que ten manifestado polo mundo do libro, sendo un feito insólito no conxunto das administracións locais do país., e non estando á altura da importancia que o sector editorial ten nesa cidade. En Vigo creáronse e teñen a súa sede as máis importantes editoriais de Galicia e, en Vigo tamén, abren as súas portas á cidadanía recoñecidas librarías, algunhas situadas entre as máis importantes do estado español. Frente a este alentador panorama editorial temos un Concello inoperante á hora de pilotar calqueira iniciativa en torno ao libro, chegando incluso a boicotear como neste caso a iniciativa particular do sector. Os libreiros de Vigo observan con envexa como noutras cidades e vilas do país son as propias administracións locais as que patrocinan e impulsan esta celebración. Vexamos só algúns exemplos. A Coruña: os libreiros saen á rúa os días 21, 22 e 23. Instálanse 15 casetas nos Xardíns de Méndez Núñez. O Concello aporta 3000.00 euros e o día 23 hai presenza institucional de membros da corporación. Santiago de Compostela: os libreiros instálanse na Praza do Toural os días 21 e 23. O Concello aporta unha actividade musical. Lugo: os libreiros colocan os seus postos de venda no mesmo centro de Lugo, na Praza Maior o día 21. Pontevedra: saída de casetas á Praza da Ferrería-Paseo de Odriozola o día 23. Ourense: os libreiros instalan mesas e carpa subvencionada polo Concello na Rúa do Paseo. Actuación dunha Banda de Música e visita institucional do Alcalde e membros da Corporación Municipal. Estas actividades veñen realizándose coa total colaboración dos Concellos dende hai moitos anos, tanto polo apoio ao libro e a lectura como para colaborar coa institución libreira, de fonda tradición na sociedade galega.
  • As librarías de Vigo animan ao pobo desa cidade a acudir en tan sinalada ocasión aos seus establecementos. As librarías de Vigo seguirán sendo espazos de cultura, coñecemento e liberdade.
Etiquetas: ,