Fondo e forma

Txetxu recolle o fío da miña reflexión sobre contedores e contidos levándoa máis alá dos contedores museísticos e aplicándoa a toda realidade onde haxa un soporte-contedor e un contido, como pode ser o caso do libro. Txetxu atina de cheo cando afirma que existe unha tendencia social onde parece darse maior importancia ao “contedor” que ao “contido”. Necesitamos “visualizar” a existencia das “cousas” aínda que estean baleiras?

Galicia en goles

Moi curioso este blo de Carlos Reboreda contando a experiencia da súa participación no programa Galicia en goles (para min un dos espazos máis arredistas e comprometidos da radio pública, escoitándoo hai veces que creo vivir nun país que acadou a independencia). A verdade é que polos primeiros posteos deste blo recente paréceme máis interesante dende un punto de vista da crónica radiofónica ca da abordaxe do tema deportivo. Agardo con impaciencia que o debate futbolístico entre máis de cheo nos nosos blos, ata agora moi pouco interesados, con honrosas excepcións, no tema.

Campo do Fragoso XV

SEIS PUNTOS
Fernando Vázquez sentenciara ao longo da semana que o encontro co Osasuna era un deses poucos nos que se desputaban sete puntos. Nun magnífico partido de defensa e contraataque os celestes conseguiron, diante dun dos seus rivais directos, seis. A expensas do que poida deparar no remate da tempada a diferenza de goles, constitúe unha boa renda para seguir con posibilidades de participar na vindeira Liga de Campións. A saída dos celestes foi un estourido de alegría. Non pasaran cinco minutos, cando Baiano, famento de gol, recortou con toda a súa potencia de John Deere a un dos centrais vermellóns e conectou un dereitón que deixou abaneando a bancada. A partir de entón, os de Vázquez xogaron con grande convicción ao fútbol que máis lles presta: sólida disciplina defensiva e veloz contragolpe entre liñas. O traballo de xigante de Oubiña, que en solitario roubou pelotas preciosas, entregándoas sempre con premura e sentido de verticalidade, e a tarde xenial de Canobbio, que ensaiou cambios imprevisibles na dirección do contragolpe, foron pouco a pouco desquiciando a un teimoso Osasuna que se emborrachou coa posesión do balón mais que nunca tivo o control do xogo. Tras o golazo de Canobbio, que burlou a marcaxe de Josetxo e caneou con enorme serenidade ao porteiro rival, a carreiriña eufórica de Fernando pola banda (algo que non viramos nesta liga), amosou a efectividade e coherencia do seu intelixente deseño táctico. Aínda con doce xornadas por diante, a continuidade deste Celta con tan sólida defensa e notable pegada pode levalo ónde ninguén soñara ao comezo da tempada.

Contedores e contidos

No artigo da semana abordo o que veu sendo unha das miñas preocupacións da semana, a relación entre os contedores e os contidos dos espazos da cultura.

Foto da Casa das Palabras de J.Albertos.

Finalistas do San Clemente

Hoxe levei unha alegría cando coñecín a lista de finalistas galegas do premio Arcebispo Juan de San Clemente. Este premio a obras de narrativa editadas é un dos que máis valoro cada ano, xa que está outorgado por un xurado de alumnos e alumnas de 2º de bacharelato de varios institutos de Galicia.
A moitos quizais lle sorprenderá a inclusión de Aguillóns de Ortegal, a última obra de Hixinio Puentes, da que ata agora se tiña falado ben pouco, xa que as outras dúas finalistas (gustáronme as dúas) xa obtiveron importantes premios e unha notable presenza nos medios. Porén, para min non constituíu unha sorpresa, xa que esta novela clásica de aventuras, ambientada durante a primeira guerra mundial, é unha das narracións máis orixinais e de lectura máis engaiolante das que temos publicado nos últimos anos. É unha boa noticia que, grazas a ser declarada finalista, estes aguillóns vaian emerxendo amodiño da invisibilidade (sabemos que custa moito alertar ao público sobre unha obra dun autor pouco presente nos medios e sen o aval dun galardón). Presentarémolos o vindeiro xoves.

A lingua dos xornais

Recomendo este lúcido texto de Veloso sobre o uso que se está facendo do galego nos nosos xornais impresos de maior difusión. O autor non é un sociolingüista, o que quizais lle permite interpretar a cuestión de forma máis independente, clara e veraz. Agradécense estas análises onde non aparecen táboas estatísticas e baseadas, pola contra, na experiencia mamada na rúa. Parabéns, amigo Veloso.

O fetichismo das brétemas de papel

Souben hoxe de que hai tres semanas saíu publicada a reportaxe sobre os aditos ás libretas. Aínda que reivindico o pracer da caligrafía e o fetichismo de conservar as brétemas de papel numeradas, sei que é outro dos costumes chamados á extinción. Esta é a razón de que apareza como unha tendencia excéntrica?

Nova Cidade da Cultura

O anuncio da conselleira dos criterios de redefinición do proxecto da Cidade da Cultura merece os nosos parabéns. Asúmese así o compromiso asinado no pacto de goberno de revisar os seus contidos, que non de cuestionar o proxecto arquitectónico, algo imposible a esta altura, tanto polo adiantado estado das obras dalgúns elementos como das adxudicacións realizadas, polo goberno anterior, doutros.
O feito de renomear o proxecto e establecer unha moratoria (catorce meses) para comezar as obras adxudicadas é unha posición tan valente como oportuna. Outrosí consideramos os criterios de deseño dos contidos desta nova Cidade baseada en catro grandes elementos: Biblioteca e Arquivo de Galicia, Museo de Galicia, Factoría Cultural e Casa Mundo. Elementos todos os catro vencellados ao desenvolvemento da nosa industria cultural e á proxección de Galicia, e por ende de Compostela, como capital cultural e punto de encontro dunha nova modernidade.
Semella que a recondución deste proxecto, baseado nestes criterios e nun proceso de participación amplo dos axentes culturais, permitirá meditar os contidos e axeitalos máis acaidamente aos espazos xa construídos ou proxectados. O anuncio da conselleira parece, pois, intelixente e bastante achegado, tanto aos criterios que promove o concello de Santiago –unha institución moi interesada na consolidación do proxecto–, como aos informes que está elaborando o Museo do Pobo Galego e o Consello da Cultura Galega. O goberno bipartito dificilmente poderá deixar rematadas todas as obras, porén, a súa contribución será decisiva para racionalizar a iniciativa e poñela ao servizo do conxunto do país e da súa emerxente industria cultural. Reiteramos os parabéns á conselleira e ao seu equipo pola afouteza e serenidade para encarreirar tan complexo problema.

Creba o prezo fixo?

O enfrontamento entre libreiros e editores cataláns, a raíz dos descontos que a cooperativa Abacus está ofrecendo para as edicións catalana e española do novo Harry Potter, pode crebar de vez a fronte unida do sector do libro sobre o prezo fixo. Na maior parte dos países da Unión Europea, o prezo fixo (o determinado polo editor) é o garante de edición plural e democrática. O libro como ben cultural non pode ser reducido a unha mera mercadoría, onde primen só os criterios mercantís. Temo que este novo conflito abra a caixa dos tronos e, como xa está sucedendo coa cuestión da gratuidade (reducida nos medios de comunicación á modalidade de préstamo), aparezan decontado os defensores demagóxicos do prezo libre. Nunha indixente sociedade lectora coma a nosa isto podería sinalar o inicio dunha nova debacle para o sector da libraría e, máis tarde, para o futuro da liberdade da edición. Repararon moitos destes partidarios acérrimos das leis puras e duras do mercado, cal é a razón de que no Reino Unido sexa tan díficil publicar algún tipo de libros? Seguro que as grandes superficies e as cadeas de librarías están frotando as mans con semellante perspectiva.
O conflito entre editores e libreiros cataláns debe ser reconducido con altura de miras e capacidade de diálogo entre as partes, sen desbotar a intervención dos responsables do Ministerio de Cultura e da Generalitat de Cataluña, que deben asegurar que se cumpre o establecido na vixente lei do prezo fixo.