Postear na oficina?

/en /por
Vía Catuxa chego a esta proposta voluntariosa de Andrea. Entendo que ven ser algo así como “se o teu traballo cómeche tempo para postear, arranxa para comerlle na oficina tempo ao traballo”. Que carallo fas traballando tanto e tendo abandonando o teu pobre blo? Xenial! A verdade é que non se che me ocorrera esta solución nestas últimas semanas nas que estou ata as cellas de textos, reunións e viaxes (situación de desborde que sei viven moitos outros amigos e amigas da rede). Ánimo para todos, temos o consolo de contar coas fins de semana para postear.

Volve o detective Dopico

/en , , , /por

Sei que os moitos seguidores de Diego Ameixeiras agradecerán coñecer a noticia de que hoxe chegaron do prelo os primeiros exemplares d’ O cidadán do mes, a súa segunda novela. Horacio Dopico, o detective máis canalla da literatura galega, desta volta enleouse cun caso onde nin a dobre moral nin a corrupción son patrimonio exclusivo da clase política.
Estará nos andeis das librarías a vindeira semana.

Urbanitas

/en , , , /por
No artigo da semana recomendo a exposición Urbanitas que se inaugurou o venres pasado en Marco. É importante que o museo recoñeza o traballo destes artistas novos que, nalgún caso, xa admirabamos polo seu traballo na rede.
Sobre a exposición hai unha magnífica reportaxe en culturagalega, incluíndo un completo backstage fotográfico sobre a montaxe e produción dalgunha das obras.
Paga a pena coñecer tanto as obras na rede como vivilas no museo.
A foto é de Xosé Manuel Lens.

Agustín, escritor do mes

/en /por
Camilo Franco publica hoxe unha longa entrevista con Agustín Fernández Paz. A providencia laica dispuxo que o seu nomeamento como escritor do mes coincidise coa aparición, nos primeiros días de marzo, de Corredores de sombra, a súa última novela. Esta semana corriximos as derradeiras probas deste extraordinario thriller da memoria (sei que non esaxero cualificándoo así) do que os seus milleiros de lectores poden agardar o mellor. É a máis conseguida de todas as de longo percorrido que escribiu e dou fe que é a que traballou con maior tesón e mimo de todas elas. Da magnífica entrevista recollo as seguintes afirmacións para arquivar:
  • Sempre digo que se os meus libros para mozos, se non poden ser lidos por adultos con interese, entón é que non valen a pena.
  • Os grandes libros de todos os escritores acaban sendo recomendacións para os lectores novos, aínda que cando foron escritores non tiveran esa intención.
  • Os prexuízos sobre a literatura galega son os mesmos da lingua. Empréganse os mesmos criterios para tratar á literatura que para tratar á lingua, se a lingua galega é segunda lingua, a literatura galega só pode ser segunda literatura.
  • En Galicia facíanos falta un John Berger que reivindicase o rural.
  • Creo que ao sistema educativo que temos lle falta unha maduración porque segue tendo o esquema da educación pechada, sen en ter en conta a individualidade dos rapaces á hora de educalos.

O galego, un deber

/en /por
A pesar de que se poderían poñer algúns matices, estas declaracións, vindo de quen veñen, son un paso adiante. O novo Estatuto debe recoller o deber de todos os cidadáns galegos de coñecer a lingua galega e o seu dereito a usala en todos os ámbitos dentro do territorio de Galicia, ademais de promover a redacción dunha Carta de Dereitos Lingüísticos.
O deber de coñecer o galego xa estaba presente na Lei de Normalización Lingüística de 1983 e foi retirado por sentencia do Constitucional no ano 1986 (por mor do recurso presentando por Domingo García Sabell, daquela Delegado do Goberno de Felipe González e presidente da Academia Galega). Este deber, a pesar desta sentencia, xustíficase co dereito de igualdade dos cidadáns, que toda a lexislación debe garantir.
O recoñecemento deste deber da cidadanía é o garante do cumprimento efectivo dos dereitos lingüísticos, tanto no que atinxe ao ámbito público como ao privado, ao mundo empresarial como ao da xustiza (os eidos onde o galego ten maiores dificultades para ser desvelado). A consolidación deste deber aseguraría, tamén, a consolidación do galego como lingua xeral de referencia nas Admnistracións Autonómica, Locais e do Estado en Galicia, así como a obrigatoriedade de que os funcionarios ao seu serizo posuísen capacitación necesaria para o seu uso.
Outrosí, sucedería coa Carta de Dereitos lingüísticos da cidadanía galega que permitiría garantir a posibilidade de vivir en galego a quen o desexe, sabendo que conta con amparo efectivo da lei e das institucións. Penso que esta Carta debería garantir:

  • O dereito da cidadanía a recibir a educación en lingua galega como vehicular no ensino non universitario;
  • O dereito da cidadanía a expresarse e ser atendidos sempre, tanto oralmente como por escrito en galego, eliminando calquera atranco no exercicio deste dereito,
  • O dereito da cidadanía a recibir información pública en galego

Considero que estas son dúas condicións irrenunciables e, como se demostrou no caso catalán, totalmente asumibles polo actual marco constitucional. En cuestión de lingua, non podemos pasar por menos.

Letra G

/en /por
Ao fío do meme anterior (escríbese así?), Ian sinala outro enlace tipográfico moi interesante, o blo do galego Óscar Otero, que xa coñeciamos. Alí, pódese acceder, entre outras moitas, a tipografía Gallaecia Castelo de Carlos Núñez (9 €) e consultar un amplo panorama das noticias sobre tipografía na rede. Comparto a súa admiración polo carácter humano da Garamond, a tipografía que (quizais, obsesivamente) máis utilizamos. Este weblog é moi recomendable e cunha aparencia e navegación modélica. Óscar demostra que a tipografía é a base do deseño gráfico.

Tipos duros

/en /por

Débolle ao agardado regreso de Lolo o coñecemento desta extraordinaria páxina. O coñecemento tipográfico é unha das ferramentas primeiras do editor que concibe o seu traballo como artesán do libro. Recoméndoa vivamente como fonte inagotable de coñecemento, xa for da historia da tipografía e dos mestres tipógrafos, como guía para o tratamento dos tipos e a composición equilibrada da páxina, ou, xa for como un xeito de manterse actualizado sobre as novidades e tendencias en tipografía e deseño editorial. Unha páxina que para os profesionais da edición debe constituír un enlace permanente. Parabéns agradecidos aos seus autores.

Nota dos editores

/en , /por
Para quen siga a polémica, hoxe pode consultar a nota oficial da asociación de editores (aprobada na asemblea do luns e consultada con todos os socios). Os editores propoñerán unha reunión coa AELG (xa contactaron os presidentes) para elaborar un protocolo de boas prácticas editoriais.
Esoutra información, tamén de hoxe, é interesante (hai datos que poden ser pouco coñecidos).

Outro dato clave: 15%

/en /por

Completando o post de onte, convén saber que o libro galego supuxo en 2004 só o 15% das vendas do libro realizadas en Galicia (22 millóns de euros de 144).
Noutras palabras de cada vinte persoas que entran nunha libraría só tres mercan un libro galego.
Mercamos poucos libros e aínda menos na lingua nosa. Queirámolo ou non, creámolo ou non (xa que hai comentaristas que semellan dubidalo), esta é a dimensión real do mercado do libro galego.
Non o esquezamos: 15% e 47 € son as nosas actuais medidas.

O dato: 47 €

/en /por

Ten moita razón Náufrago lamentando o escaso consumo de produtos culturais da poboación galega. Os datos presentados polo Ministerio de Cultura son contundentes: no ano 2004 cada galego gastou en cultura unha media de 160 €, moi lonxe da media estatal de 224 €. Un índice que nos sitúa nos tres últimos lugares entre as Comunidades Autónomas, superando só a Castela-León e Extremadura.

Os editores galegos xa botáramos esta conta no referente ao consumo de libros é o resultado é moi semellante. En 2004 cada galego gastou en libros unha media de 47 € (inclúense os libros de texto con só dous cursos de préstamo), mentres que a media española foi de 65 €; cifras que volven a colocar a Galicia entre as tres comunidades que menos gastan en libros por habitante. Outro dato a ter moi en conta é que o total das vendas de libros (a prezo de libraría) supuxo en Galicia 144 millóns de euros, un 5% das totais do Estado, cifra moi inferior á da nosa poboación (6,6%) ou a porcentaxe da achega do noso PIB (5,8%) ao do Estado. Se a estes 144 millóns lle quitamos os 40 que se gastan en libros de texto, quedamos cunha facturación de pouco máis de 100 millóns de euros para todo o mercado do libro non escolar. Noutras palabras, os galegos gastamos moitos menos en libros do que nos correspondería por poboación e por capacidade adquisitiva.
Dificilmente poderemos desenvolver un sector de edición competitivo e unha rede de librarías de cultura tupida e de calidade en Galicia cun mercado interior do libro tan perezoso (a pesar de contar con lingua propia) e raquítico. Ampliar este mercado, a base de lectores e lectoras, semella a prioridade da nosa política cultural. Sen apostar por cocer máis pan da cultura, o demais será seguir botando foguetes para a galería. Ou non?