Balaídos é municipal

/en , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo á polémica sobre a proposta de privatización do estadio de Balaídos.

Novo_BalaidosComo adiantabamos hai un mes nestas páxinas xenerosas de “Faro de Vigo”, cando comentabamos os ruxerruxes relativos á venda do Celta a capital estranxeiro, a cerna desta deboura que tanto inqueda ao celtismo estaría na interpretación do convenio asinado hai sete anos entre o Real Club Celta de Vigo S.A.D. e o concello de Vigo (sendo alcalde Abel Caballero e concelleiro de deportes Santiago Domínguez), que regulaba até 2034 o uso polo club do estadio de Balaídos, do campo de Barreiro e do complexo de Madroa, todas as tres instalacións de propiedade municipal. Un convenio de colaboración, que na maior parte das cláusulas prorrogaba o asinado en 1992 entre as mesmas entidades, cando o club afrontou o difícil proceso da súa constitución como Sociedade Anónima Deportiva, mais que en 2009, durante a preparación do proceso concursal, garantía a supervivencia do club, xa que contemplaba a posibilidade de activar na súa contabilidade estas instalacións municipais como parte do seu patrimonio, o que lle permitiu pechar un dos seus acordos con Facenda.

Un convenio que establecía como responsabilidade do Celta o mantemento de todas as instalacións e o pagamento dos seus consumos de auga e electricidade, contemplando como contrapartidas que lle correspondería o aproveitamento publicitario e comercial de fachadas, locais e cantinas. Os asinantes, o alcalde Abel Caballero e o presidente Carlos Mouriño, ademais de acordar diversas medidas de apoio ao fútbol base vigués (algunhas incumpridas daquela maneira) asumiron unha cláusula de garantía pola cal o concello podería de forma motivada deixar sen efecto este convenio se o R.C.Celta de Vigo S.A.D. deixase de ser o equipo representativo da cidade de Vigo, por traslado a outro termo municipal, ou se producise unha modificación significativa do actual réxime de propiedade da S.A.D., que implique unha alteración substancial dos poderes de control da xestión do club, salvo que sexa autorizada pola administración municipal. En definitiva, grazas a esta salvagarda o concello de Vigo conserva na súa man unha opción de ouro que lle permitiría in extremis, en condicións tan extraordinarias como as previstas, recuperar o uso do estadio de Balaídos e do resto das instalacións municipais cedidas ao R.C. Celta S.A.D. sen contraprestación económica ningunha.

A polémica actual sobre Balaídos lembra a alarma vivida en 1941 por unha presunta venda do estadio que, como relata Fernando Gallego na súa “Historia del Celta. 90 años de pasión por Vigo” (Faro de Vigo, 2013), se produciría cinco anos despois, cando Balaídos pasou a ser propiedade municipal, tras unha complexa operación financeira deseñada polo alcalde Suárez-Llanos e avalada pola Caja de Ahorros. O campo de fútbol e os seus terreos circundantes, valorados en 865.000 pesetas (unha millonada!), propiedade até entón dunha sociedade privada, pasaron a ser municipais, grazas a unha achega anual do concello de 70.000 pesetas. Setenta anos despois, coincidindo co comezo da reforma completa do estadio e co anuncio do accionista maioritario do club de presentar unha oferta de compra a prezo de auténtica ganga e sen desembolso de cantidade ningunha, o alcalde Abel Caballero constituíuse en garante de que o novo Balaídos continúe sendo un espazo público de propiedade municipal, posición que sabemos unánime na corporación.

Xaora, o anuncio do degoiro de Carlos Mouriño de mercar Balaídos, a pesar de que ten escaso percorrido, abriu unha polémica sobre as posibilidades da súa privatización. Unha controversia que lle permite ao presidente recabar apoios dalgúns sectores celtistas cos que non contaba e afastar o foco sobre a venda da S.A.D., na que o concello de Vigo, grazas a súa opción de ouro, tamén terá algo que dicir sobre a continuidade do convenio. Un momento de confusión (interesada) onde para evitar mesturar allos con bugallos convén lembrar algunhas obviedades. O R.C.Celta de Vigo S.A.D. é unha empresa privada con ánimo de lucro, cuxa decisións corresponden só aos seus accionistas. O estadio de Balaídos, o campo de Barreiro e o complexo da Madroa son espazos publicos pertencentes ao patrimonio do concello de Vigo. O celtismo constitúe un sentimento de pertenza interxeracional compartido por milleiros de persoas, sexan ou non abonados do club, vivan no concello de Vigo ou en calquera outra parte do planeta. Como non está de máis reiterar que non hai razóns obxectivas nin de interese xeral ningunhas para que Balaídos deixe de ser un estadio municipal. No entanto, se o R.C.Celta de Vigo S.A.D. muda de propiedade, por que así o deciden os seus accionistas, parece lóxico que os compradores renegocien co concello (que defende os intereses da cidadanía viguesa) as condicións de uso do novo Balaídos.

Mulleres do silencio

/en , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana no Faro de Vigo  á exposición do Marco comisariada por Rosario Sarmiento dedicada a artistas plásticas galegas do século XX.

20140402_111726

Gustei moito da exposición “Mulleres do silencio. De Maruja Mallo a Ángela de la Cruz” coa que o Marco inaugurou o venres a súa tempada de outono. Unha mostra de produción propia do museo de arte contemporánea de Vigo, comisariada por Rosario Sarmiento, que reúne un cento de obras de 21 artistas galegas, pintoras e escultoras de diversas xeracións dende as pioneiras das primeiras décadas do século XX, Maruja Mallo e Julia Minguillón, até ás máis recente da década de 1990, como Almudena Fernández Fariña e Tatiana Medal, formadas xa na Facultade de Belas Artes de Pontevedra, que supón unha revisión e actualización daqueloutra referencial, “A arte inexistente”, que a mesma comisaria coidara para o Auditorio de Galicia en 1995. Unha exposición de inequívoco espírito didáctico, froito dun concienciudo traballo de investigación documental e de colaboración con institucións públicas e coleccionistas privados, concibida coas intencións de propoñer un relato alternativo da nosa historia da arte e desvelar ao grande público o protagonismo e a achega decisiva (e até agora tan oculta e prexuizada) das artistas galegas do século XX.

Como sinala a comisaria no seu texto curatorial é un feito que a historia da arte occidental favoreceu o protagonismo do creador masculino, “excluíndo ás mulleres dos principais movementos artísticos”, até preguntarnos, como fixo Linda Nochlin nos seus estudos sobre arte e xénero, por que non houbo ao longo da historia grandes mulleres artistas? Inexistencia de mulleres na historia da arte (coas excepcións coñecidas de pintoras como Artemisia Gentileschi, Tamara de Lempicka ou Frida Kahlo, por poñer algúns exemplos), mais tamén na historia da literatura, da música e do cine, que non son consecuencia da súa natureza, senón do papel que ao longo da historia se lle asignou ás mulleres nas artes relegándoas a seres pasivos. Un agochamento e unha desigualdade que, a pesar dos logros acadados polo movemento feminista nas últimas décadas e da maior presenza das mulleres nas facultades de Belas Artes (onde son clara maioría e obteñen os mellores resultados académicos), aínda pervive, xa que “o recoñecemento artístico feminino segue sendo minoritario con respecto ao dos homes”. As mulleres nas artes continúan traballando nunha posición claramente secundaria. Dous datos contundentes: en España só o 20% das exposicións individuais están protagonizadas por mulleres; e en Galicia a participación feminina en mostras colectivas está entre o 17% e o 30%.

Desvelar este silencio ao que foron e son sometidas as mulleres artistas galegas, amosar a riqueza e a diversidade de tanto que permaneceu agochado, restaurar ausencias e focalizar protagonismos, son fíos condutores da proposta expositiva preparada por Rosario Sarmiento. Un percorrido xeracional que se inicia coa achega das pioneiras e onde se poden ver no mesmo patio para emoción do visitante dous dos cadros máis emblemáticos da pintura galega do século XX, “Muller con cabra” (1927) de Maruja Mallo e “A escola de Doloriñas” (1941) de Julia Minguillón. Interese que no decae nos espazos dedicados ás artistas da posguerra e do exilio, onde, entre outras, se presentan a figuración inxenuísta e popular de María Antonia Dans, o expresionismo dramático de Mercedes Ruibal (estremecedor o cadro dedicado a Allende), o neofigurativismo intimista de Mª Victoria de la Fuente, o construtivismo cromático de Beatriz Rey, as colaxes abstractas de Fina Mantiñán e as cerámicas innovadoras de Elena Colmeiro.

Ocupan a galería central algunhas das obras emblemáticas de Menchu Lamas, entre elas “Árbore de dúas cabezas” (1985), “Peixes” (1981) e “Secuencia ascensional” (1997), representando o pulo de transformación radical que supuxo a obra da única muller do grupo Atlántica. Grandes formatos que dialogan coas cerámicas de María Xosé Díaz e coas pezas policilíndricas manuscritas de Soledad Penalta. Espírito de renovación moi presente no patio dedicado á obra de Rosalía Pazo, Berta Cáccamo e Ángela de la Cruz, e tamén na sala anexa onde Mónica Alonso presenta a súa instalación “Angustia” (unha das mellores experiencias para o visitante da mostra), catro das artistas fulcrais do período de entre séculos en permanente proceso de investigación plástica.

Complétase tan interesante exposición coas vitrinas onde se reúnen documentos de prensa e catálogos que completan o relato sobre a recepción da obra de cada unha das artistas, onde é doado identificar o silencio e os prexuízos que sufriron. Experiencia de desvelamento que os visitantes máis curiosos poden continuar no espazo anexo do mesmo museo onde a cineasta viguesa Xisela Franco presenta “Interior, exterior, durante”, peza que nos convida a contemplar o tempo dende a temporalidade propia.

Onte 1765: «Cousas de Papá», concerto presentación en Ourense

/en , , , , , , , , , , , /por

Cousas_de_Papá_Espazo_Lector_Ourense_15-10-2016

XG00256601Onte ao mediodía participamos na libraría Espazo Lector Nobel de Ourense na presentación do libro disco de poesía infantil Cousas de Papá. Un acto no que participaron activamente moitos picariños que cantaron e bailaron coas cancións que compuxo e interpretou Héctor Lorenzo, sobre os poemas moi imaxinativos e visuais de Raúl Pato. Un libro disco, ilustrado por Blanca Barrio, que ten por fío condutor a figura dun pai algo toliño «capaz de soñar soños soñados nunha noite de vento ventado» ou que contan «como se peiteaba unha serea nas augas do Miño». Tras as palabras de Raúl e Blanca, Héctor interpretou oito dos dez temas do disco, debullando os ritmos da bossa nova, o rock ou o swing galego. Corenta minutos divertidos e emocionantes protagonizados pola música e a poesía para os máis novos.

Onte 1759: Presentación en Librouro d´«A ira dos mansos» de Manuel Esteban

/en , , , , , , , , , , /por

Vai ser moi difícil esquecer o sucedido no serán de onte en Librouro onde presentamos A ira dos mansos, a novela de Manuel Esteban gañadora do Premio Xerais deste ano. Máis dun cento de persoas desbordaron a libraría viguesa seguindo as intervencións da xornalista viguesa Marta Gómez González, membro do xurado que outorgou o premio, e do autor na súa primeira presentación. Un serán moi emocionante que aventura unha recepción entusiasta desta novela negra viguesa de profundo carácter social e ético.

Comezou o seu discurso Marta Gómez confesando que »empatizou decontado co personaxe de Carlos Manso» e que «a estrutura tan sólida de novela negra parecía ser dun autor consagrado». «Cando escoitei as primeiras declaracións do autor comprendín que esta non era unha novela, era –como el sinalaba– un tumor que tiña que ser extirpado». «A ira dos mansos non é só un exercicio literario, é un berro de impotencia, a literatura concibida como ferramenta. Mais iso non impide que a novela sexa trepidante, que ofreza unha atmosfera de Vigo como cidade portuaria moi ben reflectida». «Ademais, o protagonista é un policía vello co que imos empatizando grazas ao seu humor negro que che vai corroendo».

Marta Gómez continuou sinalando que a novela «era unha homenaxe aos traballadores das asociacións como Down-Vigo, representados no personaxe de Lorena». A presentadora detívose en salientar a importancia da filosofía na novela que propón un debate entre as doutrinas de Confucio e o imperativo categórico de Kant e o seu sentido da xustiza universal. Rematou Marta gabando o momento de lucidez do narrador para poñerse na cabeza de Pedro, un dos personaxes con síndrome de down, que «representa o presente absoluto, a vivencia plena, constituíndo unha forma moi lúcida de achegarse a estas persoas».

Comezou Manuel Esteban confesando que non era amigo de referencias persoais, aínda que eran inevitables para falar d’ A ira dos mansos. Relatou as circunstancias do nacemento hai trece anos do seu fillo Antón con síndrome de down e como a partir de entón nunca deixou por sentado o que sucedería no futuro, «desa ferida interior naceron os meus primeiros textos narrativos». A seguir leu un deles (que se recolle no vídeo desta anotación, gravado por Librouro) e explicou que a orixe do título da novela estaba nunha frase emblemática de Jose Saramago «deféndenos señor da ira dos mansos».

Manuel Esteban xustificou a súa elección da novela negra para expresar a súa intencionalidade tanto por ser lector do xénero dende a súa mocidade como pola ambigüidade moral que permiten as súas convencións. «Quixen ofrecer un policía filósofo, misántropo, visceral, que levase ao lombo un fato de prexuízos, mais que fose capaz de mudalos. Esta historia vai de cambiar. Tiven presente unha frase de Eduardo Galeano: “Somos o que facemos para cambiar o que somos”». Rematou Esteban expresando que o personaxe de Pedro é a razón deste libro, «a voz de todos os mansos do mundo».

Onte 1758: Homenaxe a Manuel Lueiro Rey en Vigo

/en , , , , , , /por

Homenaxe_Lueiro_Rei_Vigo_06-10-2016 (2)

XG00259301A presentación onte en Cartabón de dous libros de Manuel Lueiro Rey, Non debían medrar editado por Xerais e Novas crónicas dunha transición intransixente por Laiovento, constituíu unha humilde homenaxe viguesa ao centenario do autor nacido en Fornelos de Montes e afincado no Grove. Un serán no que lembramos a edición de Vigo en tres paisajes, coidada por Lueiro días antes do seu falecemento en 1990, na que recolleu os Sonetos a la ciudad de Vigo, polos que obtivera en 1960 o primeiro premio dos “Juegos Florales” vigueses. Ramón Nicolás, o editor literario das dúas obras e incansable motor da Causa Lueiro,sinalou que estes trece poemas eran “os mellores sonetos escritos á cidade de Vigo” e salientou a importante vinculación do seu autor con Vigo, esa cidade “punxente, coa fronte erguida”, convertida “hoxe na abella da ribeira”.Escritor humanista, esixente na defensa das súas conviccións democráticas, Lueiro comprendeu os alentos e esperanzas dunha cidade “dos traballadores do martelo, da roda e da máquina”.

Onte 1752: “O espello do mundo” de Ramón Nicolás en Cartabón

/en , , , , , /por

XG002465013Xuntámonos no espazo agarimoso da Libraría Cartabón para presentar O espello do mundo e celebrar que a novela de Ramón Nicolás fose reeditada dous meses despois da súa aparición. Na primeira das intervencións, o escritor Xoán Carlos Domínguez Alberte salientou que foi en Escudeiros, parroquia do Val de Ramirás, onde xermolou este proxecto literario de Nicolás. A seguir, María Reimóndez confesou que cando soubo do contido da novela non puido evitar “a súa prevención sobre aqueles homes que se apropian de mulleres para protagonizar as súas novelas”, mais que cando a leu comprobou que “no caso de Ramón Nicolás este perigo de apropiación estaba evitado tanto pola súa capacidade grande para escoitar, para establecer empatía co que se escribe e cos seus espazos, como pola estrutura utilizada na construción da novela, facendo explícita a ollada dun personaxe masculino, neste caso Martiño, que funciona como  mediador na exploración de conflitos de poder como os vividos por Ona Guiomar e Hildegarda von Bingen”.

Reimóndez engadiu, ademais, que na novela de Nicolás aparecía “un compromiso explícito para non evitar certos temas, como a sexualidade e o lesbianismo”. “Esta é unha novela que fala do coñecemento, das mulleres como coñecedoras e depositarias do saber que trae ao presente figuras como a de Hildegarda, unha muller sumamente polifacética. Un amor polo saber que está presente no intercambio epistolar entre as protagonistas “. “A escrita da novela é moi coidada e fainos recordar a de Begoña Camaño”. Rematou María Reimóndez dicindo que “esta é unha novela na que un autor non ten medo ao mirar ao espello e mirar as mulleres”.

O Celta cara oriente

/en , , , , , , /por

Dedico o artigo da semana en Faro de Vigo á venda do Celta e as súas relaciós co concello de Vigo:

Non podo agochar o meu desagrado pola chamada que recibín como socio de Río Alto dándome 48 horas para pasar polas oficinas de Balaídos e mudar os tres asentos do noso abono familiar. Despois de dúas décadas nas mesmas localidades, o Celta obríganos a un cento de abonados a procurar outras localidades para instalar nas que até agora nos foran asignadas uns palcos novos de prensa. E o noso desgusto non é tanto pola perda dun lugar no que nos sentiamos cómodos como pola falta de sensibilidade do club, que diante das nosas lexítimas queixas ofrece como alternativa devolvernos os cartos dos nosos abonos, renovados en xullo, cando xa se coñecían o plan de obras e os requirimentos da Liga e da UEFA, que obriga ao traslado forzoso nos partidos da Europa League de 500 abonados das gradas de Río.

Unha desconsideración absoluta do Celta cos seus abonados aos que, se non aceptamos este traslado, se nos sinala a porta de saída do clube. Nada que poida estrañarnos despois de como os responsables do Celta resolveron a tempada pasada de forma vergonzosa o conflito cun abonado ao que se lle retirou a súa tarxeta de acceso e a súa vella bufanda ou como nesta se incrementaron os prezos de abonos e entradas dos días do club, o que afecta sobre todo ás economías humildes dos abonados máis mozos.

Torpezas do Real Club Celta S.A.D, que non son alleas á crise institucional aberta polo seu propietario cando anunciou este mes a posibilidade da venda do club a unha sociedade oriental de capital risco por unha cantidade estimada por algúns medios nos cen millóns de euros, cifra inasumible para calquera capital galego. Ás portas do seu centenario, o empeño acuñado por Handicap, Baliño e Bar, baixo o nome tan significativo para a comunidade nosa de “Celta”, pode quedar reducido a un apunte contable dunha sociedade foránea, tal como xa lles sucedeu ao Valencia, Granada, Español ou Málaga, propiedade hoxe de sociedades invisíbeis ou de magnates chegados de Oriente. Nada que sexa ilexítimo mais que nos enfronta coa realidade do fútbol actual, un formidable tinglado económico da industria internacional audiovisual e do negocio das apostas deportivas, que nada xa ten que ver con aqueles valores do “fair play” dos fundadores cosmopolitas do primeiro equipo galego.

Unha venda, quizais inminente, que evidencia que lonxe de calquera afán altruísta o seu propietario concibe o Celta como un magnífico negocio capaz de achegarlle un lucro moi suculento, tanto agora (15 millóns de euros foron os beneficios da S.A.D. no último exercicio aprobado) como no momento da súa venda. Cifras elevadas, froito da boa xestión deportiva e económica dos responsables do club, considerado como o oitavo con mellor saúde financeira de Europa, mais tamén (non o esquezamos) do esforzo dos vinte mil celtistas (entre accionistas, socios, peñistas e membros da Fundación Celta) que acudimos decote a Balaídos e, sobre todo, dos milleiros de persoas con corazón celeste espalladas polo mundo enteiro que converteron ao noso equipo nunha das insignias máis prezadas e recoñecibles coas que conta Galicia.

Nesta mudanza copernicana e acelerada do fútbol globalizado, que afecta as principais ligas europeas, os espectadores que acudimos aos estadios, neste caso os celtistas a Balaídos, fomos convertidos en figurantes imprescindibles dun espectáculo audiovisual planetario que lle reportará esta tempada europea ao Celta case 50 millóns de euros ou en consumidores que adquiren produtos (camisolas, partidos de televisión…) dunha sociedade que no caso de ser vendida procuraría aínda con maior empeño a recuperación da millonada pagada por ela.

balaidos

Cifras elevadas, moi pouco frecuentes en calquera outro sector de actividade, que no caso do Celta contan, a maiores, coas achegas do concello de Vigo que adquire cada tempada 1.600 cadeiras de Fondo (valoradas en 150.000 euros), para repartir entre centros educativos e colectivos sociais, cede de forma gratuíta as instalacións dos campos de Balaídos e de Barreiro e soporta os gastos de iluminación e electricidade. Achega máis decisiva cando o Concello de Vigo e a Deputación de Pontevedra asumen no convenio que asinaron co clube boa parte dos case trinta millóns de euros nos que está orzamentada a reconstrución do vello Balaídos, que permitirá ao Celta utilizalo nas próximas décadas.

No marco actual deste fútbol mercantilizado de propietarios invisibles o concello de Vigo debería abandonar o paternalismo e reconsiderar os termos da súa relación de colaboración co Celta, unha sociedade privada con ánimo de lucro, que por importante que sexa para a proxección da cidade non pode continuar recibindo un trato de semellante privilexio. Parece xusto que se as regras que rexen o mundo do fútbol mudaron de orientación, por un principio de equidade o faga tamén o concello de Vigo na súa relación co R.C.Celta S.A.D..

O Verne vigués de Ledicia

/en , , , , , , /por

Dedidco o artigo da semana no Faro de Vigo a presentación de Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta de Ledicia Costas:

queizan_costas_16-09-2016No serán do pasado venres máis dun cento de persoas reunímonos no paseo das Avenidas, diante da estatua de Jules Verne de Molares, para participar na presentación de “Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta” (Xerais, 2016), novela pola que a viguesa Ledicia Costas obtivo o premio Lazarillo de Creación Literaria 2015, convocado pola OEPLI, sección española do IBBY (International Board on Books for Young People). Un premio de prestixio, convocado dende 1958, no que participan obras escritas nas diferentes linguas do estado, que consolida a traxectoria da escritora viguesa que no pasado ano recibiu o premio nacional de Literatura Infantil e Xuvenil.

Unha presentación literaria ao aire libre, na que gozamos da fragrancia da maruxía do outono, na que os presentadores, o historiador Antonio Giráldez Lomba, o xornalista Eduardo Rolland e a escritora María Xosé Queizán homenaxearon a Verne e lembraron a súa relación con Vigo, tanto polas súas visitas de 1878 e 1884, como por terlle dedicado o capítulo oitavo da segunda parte de “Vinte mil leguas baixo os mares” titulado “A baía de Vigo”, novela por entregas publicada entre o 20 de marzo de 1869 e 20 de xuño de 1870. Datas que demostran que Verne escribiu de Vigo antes de visitar a nosa ría, que na novela de Nemo pintou con “augas impregnadas de luz eléctrica”.

Ledicia Costas centra esta súa novela en desenlear o enigma da segunda estancia de Verne, a que comezou o 21 de maio de 1884, cando procurou refuxio na ría viguesa (para el “un verdadeiro fiordo”), tras sufrir á altura da Coruña, unha avaría na máquina de vapor do “Saint Michel III”, que sería reparada nos talleres de caldeirería de La Industriosa, que Antonio Sanjurjo Badía (o famoso “Habilidades”) tiña no Guixar. Serán as relacións do escritor bretón co industrial vigués (ambos os dous visionarios da navegación submariña) e co boticario Philipot (personaxe de ficción), que custodia un importante segredo no seu establecemento da rúa Misericordia, as que permitan artellar a Costas unha trepidante novela de aventuras localizada no Vigo de hai cento e trinta anos.

Nun fermoso e emocionante exercicio de amor á súa cidade, Ledicia reconstrúe nestas páxinas aquel Vigo primixenio e xa cosmopolita, cunha fiestra sempre aberta ao mundo, cando comezou a desenvolver a estrutra ósea, as arterias e os pulmóns da cidade metropolitana actual. Un Vigo que se estricaba fóra das murallas, desenvolvendo as primeiras edificacións pétreas do ensanche portuario e as instalacións industrias de conserveiras e talleres nos barrios do Areal. Dende a descrición das rúas de oficios e negocios (Sombreireiros, Cesteiros, Ferraría…), hoxe Casco Vello, pasando polas novas avenidas de Policarpo Sanz e do Ramal, até a illa sur de Cíes, onde chantaban as raíces de sororidade as mulleres planta, Ledicia Costas ofrece algunhas das mellores páxinas do Vigo literario, na estela de doutras obras extraordinarias como “Amor de tango” de María Xosé Queizán, “Os fillos do mar” de Pedro Feijoo ou “Cabalos e lobos” de Fran P. Lorenzo.

Constrúe así a escritora de Brea Muiñeira unha novela verniana que homenaxea a orixe verniana da nosa cidade, que asume os valores do nantés, adaílde no seu tempo, como Sanjurjo Badía, da tecnoloxía, da ciencia, da industria e do progreso. Unha ficción que, mesturando rigorosa documentación histórica con doses de fantasía e melisa, esculca no ADN industrial de Vigo, afastándose dos mitos do relato da historiografía romántica. Un paso decisivo para a consolidación dun Vigo literario que posúe na figura de Verne un dos mellores esteos para a súa proxección internacional, sobre todo, no espazo cultural das fisterras atlánticas. Verne continúa sendo un escritor actual, lido e traducido en todo o mundo, quizais por que no seu tempo soubo fusionar os mitos coa ciencia, a modernidade coa tradición, conducindo ao seu lectorado ao paradoxo de que o futuro está contido sempre no pasado e que a natureza prefigura o porvir dos seres humanos. Dúas notas vernianas que Costas recolle na súa novela máis viguesa.

Xaora, o novo mito literario creado por Ledicia Costas ofrece unha oportunidade extraordinaria para incorporar a Verne no imaxinario popular vigués. A proximidade do 150 aniversario da chegada do “Nautilus” do capitán Nemo á ría de Vigo (18 de febreiro de 1868), unha data de ficción na nosa historia, non pode ser desaproveitada. Insisto en que Vigo debe preparar un plan que reconcilie a cidade coa figura de Verne. Pódese aproveitar a ampliación da ponte de Rande para bautizala co seu nome, como ten proposto Ferrín. Pódese incluír ao bretón no noso rueiro e poñer o seu nome á futura biblioteca do estado, que agardemos se constrúa na Panificadora. Ledicia Costas acertou de cheo reivindicando o Verne vigués.

Onte 1749: Queizán recoñecida

/en , , , , , /por

O Premio da Cultura Galega das Letras a María Xosé Queizán recoñece unha traxectoria de cincuenta anos do seu compromiso coa literatura galega e coa causa feminista. Autora dun catálogo literario amplísimo, que inclúe todos os xéneros dende a poesía o guión cinematográfico, con especial atención á narrativa e ao ensaio literario, este recoñecemento da Consellaría de Cultura (só de carácter honorífico), únese ao que o colectivo A Sega preparou o pasado mes de agosto e ao Premio Irmandade do Libro da Federación de Librarías de Galicia de 2013. No entanto, o papel fulcral de María Xosé Queizán nas letras do noso tempo non será recoñecdio como merece até que sexa convidada a formar parte da Real Academia Galega, reparando así unha anomalía incomprensible. Como tamén o é que Vigo, a cidade onde naceu, vive e quere, como o amosou o venres no seu discurso das Avenidas, non organice a gran homenaxe cidadá que merece. Parabéns moitos para ela.

Onte 1747: Ledicia con Verne

/en , , , , , , , , , , /por

Verne_02_16-09-2016

A presentación do serán de onte nas Avenidas, ao pé da estatuta de Jules Verne, da novela de Ledicia Costas gañadora do Premio Lazarillo 2015 será inesquecible, un soño cumprido. Máis dun cento de persoas xuntámonos para celebrar a publicación de Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta e para homenaxear a Vigo como cidade verniana, probablemente a segunda do mundo, despois de Nantes. Unhda cidade que, como sinalaron nas súas intervencións o historiador Antonio Giráldez Lomba e o xornalista Eduardo Rolland, foi visitada por Jules Verne en dúas ocasións (1878 e 1884) e cuxa ría protagoniza un capítulo memorable de 20.000 leguas de viaxe baixo os mares, cando o Nautilus chega á porta da Atlántida, o 18 de febreiro de 1868, hai case cento cincuenta anos, unha efeméride para non esquecer. Unha cidade literaria e cosmopolita, visitada por Verne e por Marconi, evocada pola escritora María Xosé Queizán nun texto maxistral que rematou recoñecendo na escritora Ledicia Costas a cabezaleira da nova xeración literaria.

XG002567011Unha presentación ao aire libre, nun serán fresquiño de remate de verán, na que Ledicia Costas aproveitou para homenaxear ao mestre Agustín Fernández Paz lendo unha das anotacións máis memorables do seu blog, a partir da que xermolara esta historia protagonizada polo escritor bretón durante a súa segunda visita a Vigo. Unha novela coa que Ledicia homenaxea a cidade de Vigo, xusto ao seu inicio do seu alborexar industrial, e a toda unha xeración de mulleres que, a pesar das limitacións ás que estaban sometidas no seu tempo, posuían a afouteza e a detemrinación necesarias para conseguir aquilo que se propoñían. Unha novela verniana para unha cidade verniana, que asume os valores do xenio bretón, adaílde no seu tempo da tecnoloxía, da ciencia, da industria e do progreso. Unha presentación moi singular e entusiasta que aventuro será o inicio doutro itinerario literario vigués como os de Amor de Tango de María Xosé Queizán, Os fillos do mar de Pedro Feijoo ou Cabalos e lobos de Fran P. Lorenzo. Parabéns a Ledicia Costas e as vernianas viguesas.