Presentacións – Páxina 24

Onte 1139: «O Gran Reino» en Librouro

8 de Novembro de 2014/en Autores, Feminismo, Literatura infantil e xuvenil, Novidades, Onte, Premios, Presentacións, Vigo, Xerais/por bretemas

No marco do programa «Venres nas librarías», presentamos onte en Librouro O Gran Reino, a novela de Eduardo Santiago gañadora do premio Jules Verne de literatura xuvenil. Pechabamos así o proceso de recuperación deste premio co que Xerais pretende fomentar un xénero decisivo para a formación do lectorado literario.

Nas palabras limiares sinalei a importancia da narrativa de Eduardo Santiago, autor até agora de dúas novelas de ficción científica, 2044 e A teoría do tempo imaxinario, escritas ambas as dúas dende unha perspectiva feminista, nas que destaca o papel fundamental da muller como motor do cambio político e social. Compromiso e perspectiva feminista que profundiza n’ O Gran Reino, novela na que abandona o xénero da ficción científica para ofrecer unha narración de corte realista sobre o problema tan complexo como son os trastornos da conduta alimentaria e na que o mestura un mundo paralelo de fantasía, o Gran Reino de Margonia.

Sinalei como grandes acertos desta novela cativadora e de lectura engaiolante o deseño dunha gran protagonista, Galadriel, unha homenaxe a J.J. Tolkien, que ocupa toda a novela, desenvolvendo as súas altas capacidades, o seu coñecemento como lectora compulsiva, a súa creatividade desbordada e a súa capacidade para liderar ás súas compañeiras (mesmo ás que lle dobran a idade) da unidade somática onde foi internada. Gala, ademais, será a creadora de Margonia e dos seus catro reinos (Lesiu, Nerun, Lar e Maltar), de cada un dos seus espazos e dos seus moi diversos habitantes. Unha fantasía, concibida sempre como unha creación humana, capaz de argallar un enigma matemático complexo que a súa terapeuta, a doutora Regueiro (e de paso todas as persoas que len a novela), se verá obrigada a intentar resolver.

Na súa intervención Eduardo Santiago expresou o seu compromiso de escribir a novela dende unha perspectiva feminista. Confesou que estaba baseada nun feito real moi duro e que Margonia era unha creación da súa filla Raquel, ela foi a creadora de todos os seus mundos e personaxes, mesmo dos debuxos que aparecen agora publicados. «A novela acabeina hai sete anos, mais daquela había algo que non me convencía de todo. Retomeina o pasado ano e grazas a un traballo escolar da miña filla máis nova ideei a estrutura fractal dos mundos de Margonia.» «Creei un enigma matemático complexo, que quedou sen resolver na novela, coa intención de que os lectores e lectoras poidan resolvelo a partir das pistas que se proporcionan. A verdade que estou pensando en escribir unha segunda parte na que desencriptarei o enigma.» «Gala ten todo na vida, mais fáltalle un pequeno detalle: a felicidade. Mergúllase nunha lectura compulsiva e remata por crear un mundo fantástico, que para ela é tan real como o que vivimos nós.»

Onte 1129: A «Escarlatina» de Ledicia Costas

27 de Outubro de 2014/en Autores, Gastronomía, Literatura infantil e xuvenil, Novidades, Onte, Presentacións, Xerais/por bretemas

Tras a primeira presentación, creo que cómpre cualificar Escarlatina, a cociñeira defunta, o premio Merlín 2014, como unha das obras da literatura infantil en galego máis importantes dos últimos tempos. Dígoo non só por que Ledicia Costas escollese un formato orixinal, a dunha historia de humor macabro para lectores novos, ou por asumir os riscos de introducir o mundo da cociña nun texto de ficción, dos que xa existían antecedentes en Roald Dahl ou en Tim Burton. Dígoo, sobre todo, pola sutileza coa que aborda un tema complexo, a relación do protagonista coa morte tras o falecemento do avó. Tras a visita ao Inframundo, unha representación da memoria familiar, e o seu regreso, despois de compartir unha aventura co avó, Román non só conseguiu facer o seu primeiro libro de larpeiradas, tamén sabe do auténtico valor da vida. A de Costas é unha novela que nace coa vocación dun clásico infantil contemporáneo. Aventuro que será un libro que dará moitas satisfaccións á autora e a lix galega. Recoméndoo, tamen, ao lectorado adulto.

Onte 1126: A novela de Ferrol

24 de Outubro de 2014/en Artes Visuais, Autores, Cidades, Narrativa, Onte, Premios, Presentacións, Xerais/por bretemas

Acompañamos onte a Jorge Llorca na presentación d’ O violín de Rembrandt en Ferrol. A libraría Sargadelos encheuse para escoitar os discursos de Eduardo Fra Molinero e o autor, vellos amigos ferroláns, sobre este Premio Blanco Amor de novela no que as artes e a cidade de Ferrol teñen un grande protagonismo.

Comezou Eduardo Fra referíndose ao «humor paveiro, moi de Ferrol, que impregna toda a novela, unha retranca moi especial que creo só se dá ao final do Noroeste». Confesou, despois, que sentia proximidade do protagonista, «ese profesor de Historia da Arte que vai poñendo diapositivas, lembroume os silencios que se producían nas miñas clases cando proxectabamos cadros de Veermer, o que eu denomino pintura silenciosa». «Ese personaxe entra con moita initimidade no lector, vive nunha cidade na que chove moito, refuxiándose en espazos bastantes íntimos, cantinas, bares, tascas e cafetarías. Unha cidade de interiores como é a nosa, Ferrol. Interesoume este profesor, quizais por identificación setimental, mais tamén polo feito de que procurase o refuxio na arte como profesional, mais tamén como vivencia, xa que na arte, como noutras dimesións da economía, cómpre diferenciar entre valor e prezo». «Dámoslle o mesmo valor a un violín se sabemos ou non que é un stradivarius? Ou a un cadro se é un Rembrandt?»

Continuou Eduardo Fran confesando que lle impresionaran «algunhas descricións das paisaxes ou a narración de situacións moi divertidas, como a da carreira de cabalos que semella unha sublimación da feira do trece». «Como tampouco puiden quitarme da cabeza cousas referidas á visión que tiñamos da nosa cidade, nas que semellaba escoitar ao autor nas nosas conversas de hai anos, onde estaba moi presente esta ollada especial con ese humor paveiro. Nesas conversas aprendín o significado da palabra “chambón”. Dende aquela sei que aquí en Ferrol, como sucede na novela, podía aparecer nalgún chambón un stradivarius, por que non?»

Rematou Eduardo Fra facendo unha reflexión sobre a percepción que existe de Ferrol, «unha cidade da que constatemente se escoita falar mal». «A novela de Jorge conta como se fose un psiquiatra todas as intimidades, frustracións, emocións, todas as ensoñacións desta cidade. Como historiador sei que iso só se pode facer dende as novelas. Conseguiuno Torrente para representar o Ferrol da década dos corenta na Voda de Chon Recalde, consígueo agora Llorca n’ O violín de Rembrandt para representar o Ferrol de finais dos setenta.» «Sei que todas as cidades teñen novelas que van explicando o seu corazón íntimo. O violín de Rembrandt ofrece o de Ferrol. Sei que esta novela vaille tocar a fibra a moitos ferroláns. Recoméndoa moito.»

Onte 1123: «Somnámbulos» de Suso de Toro no Ateneo

21 de Outubro de 2014/en Autores, Lectura, Narrativa, Novidades, Onte, Presentacións, Promoción do libro, Teatro, Vídeos, Xerais/por bretemas

O auditorio d’ Afundación da Rúa do Vilar quedou pequeno para seguir a lectura que o actor Federico Pérez e o escritor Suso de Toro fixeron para presentar Somnámbulos no marco dos exitosos «Luns do Ateneo de Compostela». Tras media hora de lectura dramatizada de «Pesadelo», a primeira parte de «Negocios de familia», un dos tres textos de Somnámbulos, Suso de Toro pronunciou unhas palabras nas que condensou a poetica e as intencións do libro.

»Somnámbulos está formado por tres textos teatrais ou parateatrais, pensados para ser pronunciados. Tres contos para a voz humana. É un libro que forma parte dunha secuencia de libros, con conexións con outros meus anteriores como Home sen nome e Sete palabras». «O primeiro dos contos, “Negocios de familia” naceu dun cartafol que quedou aberto hai anos. Agora enlaza cun momento da miña vida, cando se está a renovar a memoria presente, como foi aquel período de tránsito, cando se está producindo unha revisión das nosas vidas. Sei que este texto supón volver a un momento que ninguén quere tocar, eses anos que van do 72 ao 76, cando se puxeron as bases do que temos hoxe, sobre os que se impuxo o esquecemento. Un dos temas dese tempo foi o fusilamento daqueles cinco mozos, o 27 de seembro de 1975, un momento fulcral na miña vida». «Este relato ten relación coa elaboración da miña vida familiar e persoal que fixen en Sete palabras». «”Negocios de familia” naceu dun encargo dunha obra teatral que me fixo o actor Manuel Galiana. Atopeime dspois con Federico Pérez no festival de Cans e apalabrei con el facer algo. Esquecino. Anos despois batín con el e recordoume que lle prometera que escribiría unha comedia. Sei que Federico ten unha vía cómica tremenda. A miña tentación era convencelo para facer un personaxe que leva dentro un inferno».

Referiuse despois Suso de Toro ao terceiro dos contos, «Insomne», que naceu a finais dos anos 90, «cando tiven un tropezo forte con Manuel Fraga, que me afectou moito». «Escribín unha vinganza literaria. Non minusvaloro a figura de Fraga na súa dimensión política. Tratei de facer un retrato do mal, quixen retratar literariamente a un monstro. Neste conto imaxinei a un home que tutela as vidas dun país, un home que non dormía». «Sei que este é un retrato moi duro, emparentado con Home sen nome. Daquela publiqueino en internet e no ano 2001 unha versión en castelán apareceu na revista Lateral. Agora reescribino completamente no contexto deste libro, no que insisto, reunín tres textos para a voz humana».

Non esqueceu Suso de Toro facer unha referencia ao segundo dos contos, «Auga derramada», que definiu como «unha estampa santiaguesa, un vello que fla diante da fonte dos cabalos de Praterías». «Un texto moi lixeiro como corresponde a auga desbordada, no que levo a oralidade á cidade miña».

Na quenda de intervencións do público, Suso de Toro recuperou algúns dos seus fíos inciais. «En “Negocios de familia” aparece a cuestión da orfandade que xa tratara en Sete palabras, o que sei identificará o lector familiarizado coa miña obra». Detívose, despois, sobre a cuestión do melodrama, presente en «Soño», a segunda parte de «Negocios de familia». «O lector culto ten prexuízos sobre o melodrama, un xénero no que aparecen as emocións e os sentimentos. Para min o melodrama e a verdadeira representación dos conflitos persoais. Sei que en “Soño” utilizo o melodrama, xa que este xénero é como a vida mesma, situacións que rematan en rídiculo, sen solución, nas que existe unha perturbación, algo inherente ás artes. Somos ridículos cando perdemos a compostura e non esquezamos que a traxedia é o momento no que caen as máscaras».

A derradeira pregunta realizada dende o público xirou sobre o futuro de Suso de Toro e a literatura. «Eu acabei unha carreira literaria, non a miña relación coa literatura. Mais alerto que a literatura está desaparecendo, perdendo terra baixo os seus pés. E somos nós os responsables. Propoño que cada lector faga unha reflexión sobre si mesmo. Canto tempo lle dedicamos a ler e que liamos hai dez anos e que tempo e cousas lemos agora? O tempo de abandono que require a literatura desapareceu. Cómpre volver a estar incomunicados para ler. O lector literario está morrendo dentro de nós». Abordou Suso de Toro a seguir os condicionantes da literatura galega. «Non é o mesmo ser escritor en lingua galega ca en lingua catalá, que conta cun apoio e amparo do seu goberno. A literatura ten un aspecto profesional e industrial que aquí non se coidou. Ademais, a Constitución foi entendida de forma excluínte para os que temos outra lingua diferente do castelán. Sei que nunca me darían nin podería levar o premio Cervantes, a pesar de que son un cidadán que paga os seus impostos ao estado que o concede».

Onte 1120: Ksal, o pintor do traballo no mar

18 de Outubro de 2014/en Artes Visuais, Autores, Memoria, Narrativa, Novidades, Onte, Presentacións, Vigo, Xerais/por bretemas

A presentación do serán de onte na libraría Cartabón de Contos do mar de Irlanda de Xurxo Souto, enmarcada na iniciativa dos «Venres nas librarías», constituíu un acto de homenaxe a José Casal Cerqueira «Ksal», o pintor do traballo do mar, a quen Souto dedica o capítulo do libro titulado «O neno da curva de San Gregorio». Coa presenza da súa filla Mariluz e do seu neto David, que participaron nunha animada conversa con Xurxo, lembrouse ao maquinista de Coia, falecido en 2001, que chegou a expoñer os seus cadros en Terranova máis nunca o fixo na súa terra. O seu neto David lembrou as súas mans grandes, capaces de ir máis alá da mecánica, «meu avó pintaba, preparaba maquetas e outra pezas,cando regresaba da marea viña cargado de roupa e dos cadros que creara nos bancos do bacallau». Durante o acto proxectouse unha escolma dos cadros de Pepe Casal, nos que recollía paisaxes terrícolas e escenas do traballo do mar, como unha copada en alta mar, un barco arrastrando a súa parella ou os mariñeiros no comedor con cadansúa bota. Diante dos cadros, Souto comentou «a dificultade de presentar homes traballando en perspectivas oblicuas ou parellas que navegaban atravesadas entre lombos de auga, mais tamén ao cociñeiro pelando patacas. Ksal non é pintor de barcos, é o pintor do traballo do mar». Para Xurxo «mentres Lugrís creou un mar sen tempo, Ksal é pintor do momento do mar, do instante, da onda, do pantocazo, dunha realidade convulsa, da que arrinca pingas de eternidade». Diante do autorretrato de «Ksal«, así asinaba Cerqueira os cadros, Xurxo identificou no primeiro plano «a mirada intelixente do maquinista, do fogueiro», mentres ca no segundo o «dunha figura feminina e un neno (probablemente os eu neto David), ademais duns barcos varados na area». Para Souto «Ksal é Van Gogh en azul-Terranova», «o pintor do mar que andou ao mar, ese neno asombrado da curva de San Gregorio da foto de Pacheco que merece a grande exposición en Bouzas que non tivo en vida». Quedamos comprometidos coa causa da exposición Ksal que moito merece a pena.

Onte 1119: En Lalín con «Zapatillas rotas»

17 de Outubro de 2014/en Autores, Narrativa, Novidades, Onte, Presentacións, Promoción do libro, Vídeos, Xerais/por bretemas

Gran presentación no IES Laxeiro de Lalín de Zapatillas rotas, a quinta novela de Xabier Quiroga. O equipo da Biblioteca preparou unha presentación da súa lectura compartida e proxectou o vídeo da súa lectura acompañando ao autor. Celso Fernández Sanmartín «Celsiño» foi intercalando as súas intervencións memorables, textos orais coidadísimos que contribúen a enxergar unha esperanza para a lingua galega e para a memoria das historias de vida dos que a falaron. Xabier Quiroga comezou expresando a súa gratitude ao seu alumnado pola lectura da súa obra, animándoos tamén a crear, a poñerse a escribir. Gabou os discursos de Celsiño subliñando que coma el cría que «os vellos saben moito, ás veces nos seus silencios, outras na súa memoria». Confesou despois que Zapatillas rotas saíu da estancia da súa avoa durante o derraeiro ano da súa vida nunha residencia. «Vin o que había alí. escoitei. Dediqueille a novela, a pesar que ela nunca viu o mar. Cadreina en 95 capítulos, tantos como tiña ela cando morreu».

Explicou que, como en cada unha das súas novelas anteriores, quixo «contar unha historia, neste caso a dun vello que marcha do asilo, que se rebela contra iso». «As novelas son coma un río, todo vai enchendo o seu caudal.» «Zapatillas rotas é unha historia que nos vai levando cara a beiramar, unha viaxe dun vello e dun parado, na que intentei relacionar o pasado e o presente.» Antes de enumerar as intencións e temas que quixo abordar na novela, Quiroga salientou que «os escritores facemos paxaros de barro». «Quixen denunciar o abandono dos vellos e o negocio público e privado das residencias de maiores. Quixen denunciar a unha adolescencia consumista que abandona o idioma. Denunciar a unha clase política corrupta e oportunista. Quixen denunciar a violencia contra a muller. O personaxe de Lola é esencial nesta novela. É criada, nai, avoa, usada e abusada. Quixen denunciar o paro, a falta de traballo e esa certa resignación que vivimos coa crise. Quixen denunciar a represión política, a corrupción, a confusión dos valores, nun tempo no que interesa máis o ter ca o sentir. Quixen falar da soidade no Vigo proletario e do abanodono do rural e da súa violencia. Mais e sobre todo, quixen abordar o sentimento da vida e da paisaxe. Sei que os maiores senten a paisaxe, como sentimento da Terra». Rematou Xabier Quiroga definindo Zapatillas rotas como «novela da memoria, para min non hai literatura sen memoria». «Esta novela é unha homenaxe á nosa sente e ao noso país. É unha novela dun amor imposible que permanece máis alá da morte».

Onte 1112: «O violín de Rembrandt»

10 de Outubro de 2014/en Autores, Novidades, Onte, Premios, Presentacións, Xerais/por bretemas

Magnífica primeira presentación d’ O violín de Rembrandt, a novela de Jorge Llorca gañadora do Premio Blanco Amor 2013. A magnífica sala cultural da Librería Arenas encheuse para escoitar ao autor e ao Xabier DoCampo falar dunha novela na que dialogan as artes plásticas e a literatura. Comezou Docampo abeizoando a elección de Patrick Modiano como premio nobel de literatura. Referiuse despois ao que entendía por novela: «unha narración que conta o que lle sucede a uns personaxes nun tempo e nun lugar concreto, utilizando unha linguaxe determinada, o que a converte en obra literaria». «Coa novela de Llorca, entramos non só no territorio da narración, tamén no da literatura.» Insistiu Xabier na importancia do lugar na novela, «xa que un individuo fabrica alí o seu destino, rodeado doutras persoas que só alí cobran significancia». «Na novela de Llorca, na que chove durante toda ela, o lugar cobra unha significación histórica». A seguir, salientou a importancia duns personaxes, «que se lle van pegar ao lector», »rodean ao protagonista e toman esa cidade nunca nomeada, rodean a un home en soidade». «A soidade é o tema principal desta novela.» »O destino fai que cando as cousas van rodando paren no pé do protagonista, un iluso, un soñador, un pobre infeliz, de xeito que a fortuna quede enchoupada aos seus pés. Alí se lle abren os seus soños.» «Esa fortuna que lle toca en forma dun rembrandt e dun stradivarius. Con estes dous elementos Jorge arma unha novela que ten todos os elementos acaídos para conquistas ao lector e facelo sen ningún tipo de concesión.»

Continuou Docampo referíndose ao carácter xeracional d’ O violín de Rembrandt: «esta é unha novela dun tempo, entre os anos 1979 e 1980. Todo na novela tende a referenciarse no pasado.» Sinalou o seu carácter musical: «esta é unha novela chea de música, que constitúe a recuperación da música de toda a vida do protagonista. Sabemos que a música ten un papel evocador na nosa vida. Isto está moi presente na novela». Referiuse o presentador a esta altura do seu discurso ás relacións entre pintura e literatura: «na novela de Jorge o personaxe é o propio tempo, xa que a literatura o que pretende atrapar é o tempo, mentres a pintura é a luz». «esta é unha novela da arte, que ten unha presenza continua». Abordou tamén os personaxes, »esta é unha novela de tipos e non de arquetipos. Llorca fai máis forza na singulariedade ca na súa representatividade». Detívose o orador na cuestión do humor e da retranca na obra:«esta é unha novela chea d ehumor, impregnada de humor irreverente e cósmico». «É tamén unha novela absolutamente retranqueira. Ollo!, a retranca non é a ironía. A retranca é darlle as voltas a cousa para mirala do outro lado». Xa no treito final da súa intervención, Docampo caracterizou O violín de Rembrandt como novela de intriga «construída de forma maxistral, cun comezo a media res que constitúe un acerto». Despois de gabar o xeito de artellar os planos en continuidade. rematou sinalando «acertos literarios tremendos nunha xoia literaria a carón doutras xoias do Premio Blanco Amor».

Onte 1106: Con Ana Acuña en Marín

4 de Outubro de 2014/en Autores, Cultura, Galeguismo, Historia, Nacionalismo, Novidades, Onte, Presentacións, Xerais/por bretemas

Acompañamos onte a Ana Acuña na presentación no Museo Manuel Torres de Marín do seu libro Conciencia política e literatura galega en Madrid (1950-2000). As profesoras Chus Nogueira e Olivia Rodríguez fixeron dúas grandes intervencións nas que salientaron a importancia deste libro para a historia da literatura galega.

Para Chus Nogueira Conciencia política e literatura galega en Madrid é «un libro necesario, xa que estuda a creación cultural nunha diáspora que até agora non fora estudada de forma sistemática; un libro, pois, pioneiro». «Un libro que establece unha estreita relación entre a creación literaria e a conciencia política. Os chamados “madrigalegos” teñen unha conciencia de subalternidade con respecto á metrópole galega». «Ana Acuña ofrece unha minuciosidade e un rigor que permite unha lectura agradable. Un texto capaz de harmonizar sentimentos, emocións e o rigor da investigación filolóxica». Continuou Nogueira salientando a importancia da obra, xa que «propón unha periodización, polo que estamos diante dunha auténtica Historia da Cultura Galega en Madrid». Rematou Chus insistindo no carácter comprometido do libro, «xa que dá voz os esquecidos», e no seu carácter de «libro fundamental para comprender unha parte da historia da cultura galega do século pasado».

Pola súa banda, Olivia Rodríguez comezou definindo a Ana Acuña como «unha sabia, unha das persoas máis importantes da cultura galega do noso tempo». Salientou despois «a lectura amena e fluída dun texto froito dun traballo titánico, artellado sobre as contribucións de 54 persoas que conversaron coa autora». DSalientou despois a importancia do estudo e da proposta de periodización dos cinco grupos xeracionais presentes no libro, dos que apenas era coñecido en Galicia o segundo, o grupo Brais Pinto, é dicir, Mocidade Universitaria, Grupo Unesco, Lóstrego e Irmandade Galega e Grupo Bilbao, o máis recente e do que forma parte a propia Acuña. Rematou Olivia Rodríguez valorando como un acerto a utilización do método de estudo de historias de vida, o que facilita o multiperspectivismo na abordaxe da fraxilidade da historia do tempo presente.

1058: Cuarto día de feira

6 de Agosto de 2014/en Autores, Literatura infantil e xuvenil, Narrativa, Onte, Poesía, Presentacións, Promoción do libro, Xerais/por bretemas

Moi apretado foi o cuarto (e último) día da nosa participación na Feira do Libro da Coruña, un serán no que en tres horas presentamos os libros de poemas de Carlos Negro e Carlos G. Reigosa, a novela máis recente de Alfredo Conde e o primeiro libro de relatos de Ramón Vilar Landeira. Catro presentacións «express» nas que participou moito público que amosaron a viabilidade dun modelo de acto literario máis breve na súa duración (entre trinta e 45 minutos) e máis atractivo no seu formato para as feiras do libro de Galicia.

Comezou o serán coa conversa entre Mercedes Queixas e Carlos Negro arredor da Penúltimas tendencias, o poemario publicado na colección Fóra de Xogo. Tras lembrar de forma moi emocionante e fermosa as visitas da súa avoa ao centro da Coruña e a súa propia adolescencia, Queixas chegou á protagonista de Penúltimas tendencias, «unha rapaza que máis alá do universo rosa decide poñer a funcionar o seu cerebro», «ela decide ser, decide ir máis alá, decide a quen quere e como quere, decide non ser fashion nin cool, decide ser permanentemente ovella negra, blindar o seu corpo e a súa lingua de penúltimas tendencias uniformizadoras».

Carlos Negro comezou agradecendo «o agasallo da luz da Coruña, esta luz atlántica tan especial». Advertiu que «traía un libro de versos e, a pesar de ser consciente da existencia de etiquetas e idades, o que importa é como se enfronta cada lector cos silencios do texto». Definiu Penúltimas tendencias como «o diario da metamorfose dunha moza que sabe o que non quere ser, ainda que non saiba que quere ser».

Na conversa que mantiveron Queixas e Negro abordaron, entre outros temas, o modelo de amor romántico, ou «amor de cadeado», fronte o «amor de remar xuntos», como a necesidade de achegar a poesía aos adolescentes. Para Carlos Negro «os poetas absorbemos como esponxas os fluídos que nos dá a vida. Chegamos aos adolescentes non dende o discurso, senón dende a vivencia da emoción».

Foi o poeta Miguel Anxo Fernán Vello que presentou Kid Salvaxe, o primeiro libro de poemas de Carlos G. Reigosa. Tras expresar a súa admiración polo autor, Fernán Vello, prologuista do libro, debullou algunhas definicións da poesía como a de Gabriel García Márquez, «a poesía contaxia o amor; a poesía é esa secreta enerxía da vida cotián», ou a de Joseph Brodsky, «a poesía é a verdadeira educación do gusto literario». Para o editor de Espiral Maior, «a poesía foi sempre un motor da creación literaria de Carlos Reigosa, desde os seus tempos universitarios madrileños, no que escribiu os poemas de Eu e Esperta Galiza».

Fernán Vello definiu a poesía de Reigosa en base a tres consideracións. A primeira: «a poesía de Carlos Reigosa está tinxida toda ela de experiencia vital, coa carga da memoria e da experiencia no tempo que actúa como percutor da material verbal». A segunda: «a poesía de Carlos Reigosa contén a carga profunda do confesional». A terceira: «a poesía de Carlos Reigosa é poesía da memoria dos instantes vividos. Como sinala Gamoneda, “a poesía é unha arte da memoria, instante de instantes”». Para Miguel Anxo esta tres consideracións resumiríanse neste verso esencial, onde Reigosa sintetiza a súa poética: «Eu son alguén que vai cara o lugar onde se funde a memoria». «En Kid Salvaxe o poeta mantén un diálogo intenso coa propia vida, fuxindo de calquera ornamento para trasladarnos a carga emotiva que funda o poema, o golpe, a emoción e conmoción que persegue toda obra artística». Desvelou Fernán Vello a importancia no libro da morte do pai, «que funciona como a brasa que queima». Citou despois as referencias a Dylan e Kerouac presentes nestes versos, «onde se identifica un ritmo de blues e ás veces de jazz de tarde melancólica de domingo». Un libro que, aventurou Fernán Vello, «vai marcar un momento na traxectoria literaria do autor, deixará cinza e remol nos lectores». «A poesía deféndese soa ou non a defende ninguén».

Carlos Reigosa confesou que «tomaba a poesía menos en serio do que dixo Fernán Vello». «Non me sinto poeta, o que me sinto é autor de poemas».

O xornalista Manuel Rodríguez, pregoeiro desta edición da Feira do Libro da Coruña, presentou Chovida do ceo, a novela de Alfredo Conde. «Esta novela retrata moi ben a un personaxe, o inspector Salorio, no que identifico a añoranza do espírito do capitán do propio autor». Gabou Rodríguez a novela de Conde, «onde se relatan situacións moi diversas, moi divertidas de ler, onde non falta nin a imaxinación nin a prosa retranqueira, como adoita o autor en toda a súa obra».

Pola súa banda Alfredo Conde, confesou que «non sei escribir novelas negras, só sei facer novelas. Non creo que haxa novelas policíacas, negras ou históricas, só hai novelas». Expresou a súa admiración por Henning Mankell e Stieg Larsson, «que escriben novelas con mortos e policías, máis que transcenden a novela policial». «Chovida do ceo continúa a serie que abrín con Ósos de santo, protagonizada polo inspector Salorio, que probablemente terceira unha terceira e derradeira entrega». «O inspector Salorio é un tipo que me cae moi ben, ten unha visión da vida que me é familiar».

Rematou o serán literario coa presentación do libro de relatos de Ramón Vilar Landeira Os televisores estrábicos diante d emáis dun cento de persoas. Sinalou o autor a importante presenza da Coruña no libro, o segundo topos da obra, a cidade magnética na que se desenvolven algúns relatos. Tras ler varios dos comentarios recibidos dende a publicación do libro, Ramón Vilar reinvindicou o dereito a rir, «que non nos rouben o dereito a rir». Magnífico remate para un serán que moito pagou a pena.

Onte 1057: Terceiro día de feira

5 de Agosto de 2014/en Autores, Ensaio, Novidades, Onte, Presentacións, Xerais/por bretemas

Acompañei a Xesús Alonso Montero no acto de presentación de Pedro Petouto. Cavilacións dun mestre de aldea que pechaba a xornada de onte na Feira do Libro da Coruña. Aproveitou don Xesús para desvelar os libros nos que está traballando, unha biografía de Filgueira Valverde e unha recompilación da súa poesía popular. «Considérome un fistor popular. Levo a coroza do home popular, sei que non son poeta, son fistor, un poeta das silveiras, sei que no humus popular teño as miñas raíces, razón pola que me gusta ser considerado como fistor». Lembrou e homenaxeou a José Francisco Armesto Faginas, que lle abrirá as páxinas de El Pope, onde se publicaron algúns dos textos narrativos reunidos en Pedro Petouto. «Mágoa que non se teña publicado aínda a biografía, probablemente inconclusa, sobre Fraga na que Armesto traballou nos últimos anos da súa vida». Alonso Montero cualificou o seu Pedro Petouto como «a resposta que hai corenta anos deu un profesor de Lugo a algunhas cousas que o ferían daquel tempo». «Tiven que eludir a garlopa do franquismo, daquela tratabamos de evitar o traballo do censor, escribiamos con autocensura, como continuamos facendo agora». Confesou don Xesús que non era comunista, «aínda que si militante do Partido Comunista dende 1962». Lembrou como case afoga o 21 de abril de 1977 en Radio Popular de Vigo cando nunha entrevista dixo por vez primeira que era comunista. Pechou a intervención referíndose ás homenaxes da dedicatoria a Amor Deus, Aneiros, Riobó, Pillado e Xosé Luis Sáez, como a que se facía no título ao canteiro que construíu a casa familiar da Groba en Ventosela.