Onte 1879: Festa dos Libros

/en , , , , /por

dav

Foi onte, día de san Xoán, unha desas xornadas que puxo de manifesto a existencia dunha pulsión de entusiasmo resistente no noso sector do libro. Pedro Feijoo encabezou unha excursión dun cento de persoas á illa de Ons na procura do Buraco do Inferno, localización decisiva da súa novela, mentres na Feira do Libro de Ribeira e na Festa dos Libros de Pontevedra desenvolvíase un programa excelente de presentacións, sinaturas e outras actividades arredor do libro. Confeso que gustei moito da montaxe que trece librarías de Pontevedra e o concello fixeron na praza da Ferraría acuñando alí un novo modelo de ocupación cos libros do espazo público. Un deseño moi atractivo e unha programación diversa e orixinal abren, como en Compostela se fixera na SELIC, un modelo alternativo nuns casos, complementario noutros, ao ciclo anual de Feiras do Libro de Galicia. O esforzo das librarías pontevedresas por compartir e transformar cos seus fondos durante unha fin de semana unha praza nunha auténtica festa dos libros merece todos os parabéns e gratitudes. Sen dúbida que haberá que axustar detalles, o que é inevitable nunha primeira edición, mais o de Pontevedra é un modelo de levar os libros ao espazo público que ten moito futuro e podería ser emulado noutras cidades.

Onte 1838: O Vindel vai a Vigo

/en , , , , , , , , , /por

1280px-Martim_Codax_Cantigas_de_Amigo-1024x742

Merece os maiores parabéns o acordo da Universidade de Vigo e da Consellaría de Cultura que permitirá expoñer o Pergamiño Vindel no Museo do Mar de Alcabre entre outubro de 2017 e marzo de 2018. Péchase así, felizmente, a xestión iniciada pola Asociación Cultural Pertenza de Vigo que solicitou á Pierpont Morgan Library de Nova York a cesión temporal para a súa exposición en Vigo da que é unha das primeiras pezas do patrimonio literario galego e icona da cidade e da ría de Martín Codax. Unha exposición e un programa de actividades literarias, musicais e artísticas que convertirá a Vigo durante uns meses en capital literaria da lusofonía, ademais de importante atracción do turismo cultural portugués. Mágoa que o o concello de Vigo renunciase a participar nun fito histórico para Galicia e para a propia cidade. Apenas outra doa perdida máis no triste devalo cultural dunha cidade deitada nos brazos do conformismo cesarista. Beizón para os responsables da Universidade de Vigo e da Consellaría de Cultura pola súa xenerosa colaboración interinstitucional, unha cultura de acordos que tanto precisamos en Vigo.

Onte 1823: SES ou a causa da ledicia

/en , , , , , /por

O concerto de onte de  SES no Auditorio Mar de Vigo demostrou a madurez acadada pola cantora bergantiñá, probablemente, unha das mellores aparicións na música popular galega desta década. Dúas horas e media nas que unha artista total, intérprete e compositora, foi debullando o seu discurso musical anticonformista e resistente que propón adoptar a causa da ledicia como a forma máis eficaz de opoñerse á extinción da lingua e da cultura galegas ou como xeito para combater a desigualdade e violencia que sofren as mulleres, entre outras formas da actual malicia capitalista.

Unha cantora de raíz e formación inequivocamente popular que coñece os rexistros da música de estirpe que comparte cun repertorio marabilloso de músicas americanas, tanto as formas do rock and roll e o rhythm and blues do norte, como as latinas do sur, que tan ben se axeitan na súa voz a nosa lingua.

Un concerto moi coidado en todos os eidos da produción, dende a iluminación ao vestiario das cantoras, no que SES argallou unha lista de temas variadísima e divertida nos contidos e nos ritmos, onde se presentaron algúns dos novidosos do cuarto disco, Opoñerse á extinción, mais no que tamén estiveron presentes outros clásicos dos discos anteriores como “Non son fada” ou “Como eu canto”, coreados por un público, maioritariamente feminino.

Xaora, foron momentos espectaculares da noite a interpretación de “Tambores de mar”, que dedicou aos picariños presentes, “Milonga de aquí”, na que lembrou aos presos independentistas galegos, e “Semente de vencer”, dedicada a Sementes, escolas de fala galega. Como tamén o foi a homenaxe a Ana Kiro versionando “Galicia, terra meiga” ou o tema que fixo coas súas tres compañeiras cantoras de homenaxe ás pandereteiras. Magníficos foron os tres bises nos que mesturou a súa coñecida versión de Guantanamera, “Labregha berghantiñana”, con “Porco blues” (ao xeito Janis Joplin) e “Tempestades de sal”, toda unha inxección de esperanza e leidicia para resistir en tempos ruíns. Mágoa que o público vigues non enchera completamente o auditorio nun concerto que non será doado esquecer. Unha gran SES.

Guardar

Onte 1816: Premios da Cultura Galega 2016

/en , , , , , /por

Acompañei a María Xosé Queizán na entrega dos Premios da Cultura Galego 2016 outorgados pola Xunta de Galicia. Unha cerimonia institucional que resultou elegante, tanto pola excelente condución da presentadora Noelia Otero e da percusionista Lucía Martínez (para min sempre, a alumna de Agustín Fernández Paz), como pola presenza visual da caligrafía, reivindicando así a beleza e a pulsión da palabra manuscrita. Nas dúas horas do acto houbo tres momentos nos que reparei. O primeiro, a magnífica intervención dos membros da cooperativa NUMAX que reivindicaron o recoñecemento das empresas de traballo asociado e a súa importancia na creación de emprego no sector cultural. O segundo, a intervención de María Xosé Queizán, que investiu os dous minutos que lle concederon para ler “Caduco”, un poema contundente contra case todo. O aplauso intenso e longo, moi longo, recoñeceu o teimoso compromiso vital de María Xosé Queizán co feminismo e coa literatura, onte moi emocionada e arroupada polas súas amizades. E o terceiro, o anuncio que fixo Feijoo no seu discurso de promover un plan para a Cultura Galega. Un anuncio agardado, despois de oito anos de severísimos recortes, que abre un horizonte esperanzoso para reorientar as políticas públicas no que respecta a nosa creación e industria cultural.

Onte 1796: “Drama Turxente”

/en , , , , /por

Resultou interesante a mesa redonda de editores sobre edición de textos dramáticos na que participei onte no marco das xornadas “Drama Turxente” organizadas no Salón Teatro pola asociación DramaturGA e o Centro Dramático Galego. Moderados polo escritor Afonso Becerra de Becerreá, Juan Blanco Valdes do Servizo de publicacións da USC, Afonso Ribas de Laiovento, Paco Macías de Positivas, Manuel Vieites de Galaxia e mais eu, en representación de Xerais, procuramos durante dúas horas saídas para a alarmante paralización que sofre a edición teatral en galego (que estimo supuxo apenas 15 títulos en 2015), o xénero máis esquecido e penalizado da edición en galego.

Entre as conclusións a ter en conta dun debate moi animado, no que participaron os membros de DramaturGA, non faltou unha chamada á incorporación da formacion teatral no currículum non universitario e, sobre todo, da lectura de textos teatrais na “Hora de ler”, o tempo dedicado á lectura en todos os centros educativos galegos. Como tamén se apelou a establecer espazos de corresponsabilidade de autores, compañías e editoras para incrementar a oferta de libros de teatro e mellorar a súa distribución nos espectáculos. A confección dun catálogo de textos teatrais galego, accesible e actualizado; a promoción da escritura e edición de textos dramáticos dirixidos a público xuvenil; a reclamación aos poderes públicos dun plan de edición de textos teatrais; o estudo da posta en marcha do modelo de residencia teatral, así como a realización dunha feira do libro teatral galego foron outras ideas e compromisos asumidos por autores e editores.

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Guardar

Onte 1792: Culturgal 2016, un éxito colectivo que precisa reinventarse

/en , , , , /por

culturgal_nel

Pechamos o domingo o Culturgal 2016, a novena edición da Feira das Industrias Culturais, coa sensación de estar rematando unha etapa, a do lanzamento do que Nel Vidal definiu o domingo en Twitter como «posiblemente o mellor invento do sistema cultural galego da última década». Estou convencido de que Culturgal, a pesar da súa fraxilidade, está felizmente consolidado nun espazo (O Pazo da Cultura de Pontevedra) e nun tempo (primeira fin de semana de decembro) como unha cita de referencia no calendario galego. Como tamén o estou de que o seu modelo de xestión austera, eficaz, transparente e corresponsable permite cun orzamento reducido a continuidade da feira cada ano. Un éxito colectivo, ao que non é alleo o excelente traballo do equipo de profesionais e voluntarias (medio cento de persoas) que dirixe Xosé Aldea e do que forman parte Cecilia Carballido e Arancha Estévez, responsables de Produción e Comunicación, os tres cerebros, corazóns e almas desta proeza.

Teño reiterado que Culturgal está conformando unha nova expresión do orgullo galego. Como estou convencido de que os milleiros de pequerrechos e pequerrechas, que levan asistindo dende hai unha década a este encontro, constituirán como aventura Xosé Aldea, «a xeración Culturgal», agardemos que impregnada dos sintagmas de ledicia, positividade e entusiasmo presentes sempre na feira. Como non é menos certo que Culturgal está acuñando unha estratexia de colaboración intergremial e interinstitucional cuxo espírito debería contaxiar outros moitos ámbitos da actividade cultural e política galegas, tan necesitadas de acordos e proxectos en clave de país.

Xaora, Culturgal é unha arboriña non exenta de fraxilidade, que precisa o agarimo, as atencións e (tamén) as críticas e suxestións dos sectores e asociacións gremiais, como dos artistas e visitantes. Este ano acadamos unha cifra de visitantes semellante a da pasada edición, arredor das 15.000 persoas, un éxito, pero os datos que recabamos entre os libreiros indican unha sensible redución das súas vendas en relación a 2015, o que convida á reflexión do sector do libro e da lectura, o que conta con máis expositores e presenza na feira. Como tamén soubemos da satisfacción dos profesionais do sector da música, tanto pola asistencia aos seus concertos como polas vendas e acollida das asinaturas de novidades discográficas.

Sexa por un caso coma polo outro, Culturgal precisa reinventarse en cada edición, asumir o reto de sorprender e achegar máis comodidades aos seus visitantes e expositores. Culturgal debe continuar mellorando e innovando, asumindo como propios os retos que supoñen para as industrias culturais galegas os procesos de hibridación dixital da comunicación cultural e o tránsito (inevitable) das actividades de creación cultural cara a industria do lecer, que se está a desenvolver a nivel global.

Nesa liña de inconfromismo continuísta traballa dende onte o equipo de Xosé Aldea e os membros da Asociación Culturgal. Nos vindeiros meses anunciaremos importantes novidades para o Culturgal 2017, o do décimo aniversario, que se celebrará do 1 ao 3 de decembro. Vémonos daquela. Beizón!

Onte 1790: Vide ao Cultural 2016!

/en , , , , /por

Culturgal_2016

No serán de onte aquelamos o Culturgal, unha das nosas citas anuais principais. No espazo de Xerais lembraremos a Agustín e difundiremos a eito o seu catálogo literario, unha herdanza moi valiosa que nos legou a xeracións de lectores vellos e futuros na nosa lingua. Como é adoito, no espazo expositivo presentamos apenas as novidades máis recentes de cada unha das nosas liñas de traballo, atendendo as demandas de públicos diversos. As chiscadelas das nosas libretas, que entregaremos aos nosos clientes e clientas, convidan a participar nunha feira consolidada, onde emerxe a ledicia e o optimismo da vontade. Culturgal é unha das expresións do orgullo galego contemporáneo, unha arboriña que a todos nos corresponde coidar con agarimo. Vide ao Culturgal 2016!

Guardar

Guardar

Guardar

Onte 1779: Culturgal 2016, comunidade e futuro

/en , , , , /por

Culturgal_2016_Presentacion_01

Baixo o lema «Cultura, comunidade e futuro» presentamos onte a programación do Culturgal 2016, que do 2 ao 4 de decembro se celebrará no Pazo da Cultura de Pontevedra. A novena edición dunha feira das industrias culturais galegas que pretende continuar sendo un espazo de encontro e mediación dos diversos sectores empresariais da cultura galegas coas institucións e os seus públicos.

Culturgal_2016_01Sabemos que en cada ano conflúen en Culturgal as ideas, os proxectos, os produtos, os servizos, mais tamén as arelas e os soños das empresas, das entidades e dos profesionais dos sectores do libro e da lectura, da música, das artes escénicas, do cine e das artes audiovisuais, das artes plásticas, da artesanía e da cultura popular, da xestión cultural, de internet e das novas tecnoloxías, do fomento da lingua e da cultura galegas… Culturgal convértese así para todas estas persoas, colectivos e entidades públicas e privadas nun espazo confortable e novidoso onde a creatividade galega se presenta como unha comunidade aberta, fraterna, diversa e plural, capaz de contaxiar entusiasmo e orgullo colectivo pola súa oferta, ao tempo que polo porxecto que de forma colectiva e corresponsable enxerga o futuro. Hoxe Culturgal é unha manifestación do orgullo galego contemporáneo, expresado por máis de quince mil persoas, cento cincuenta empresas, cinco asociacións profesionais e catro administracións públicas..

Na web de Culturgal pode consultarse un programa de cento cincuenta actividades destinadas a diversos públicos, dende o infantil e familiar ao especializado e profesional, que nesta edición adquire protagonismo na xornada inaugural. O concerto inaugural de SonDeSeu o venres, o de Budiño o sábado, celebrando o vinte aniversario de Paralaia; o de María Fumaça o domingo, presentando o seu terceiro traballo e a exposición «Pegadas na terra», na que dezaoito artistas dialogan sobre as relacións da natureza e territorio, completan un programa concibido para contribuír a construír comunidade e futuro para a nosa cultura. Lembrando a Narf en Culturgal «somos dunha tribo que acredita no futuro».

 

Onte 1732: Viva o pobo brasileiro!

/en , , , , /por

Marcaná_2016

A pesar dos agoiros da prensa europea, aledeime que onte gañase o pobo brasileiro inaugurando con ledicia e dignidade os Xogos Olímpicos 2016. A cerimonia ideada por Fernando Meirelles presentou ao mundo a historia e a diversidade natural e cultural como o maior patrimonio do Brasil. Sen alardes tecnolóxicos de convocatorias anteriores a música e a danza protagonizaron un relato visual, onde non faltaron momentos moi emocionantes como a interpretación do himno na voz do mestre Paulinho da Viola, outros sorprendentes como o desfile da Giselle Bünchen ao ritmo de «Garota de Ipanema» ou a escena simulada de parkour, e outros espectaculares como o baile caótico da ducia de escolas de samba, que en todos os casos expresaron que na bossa nova e na MPB está o ADN do Brasil contemporáneo. A inauguración non puido agochar o malestar dunha cidadanía capaz de apupar de forma escandalosa ao presidente en funcións, tras a destitución da presidente electa. Unha noite que supuxo a vitoria tamén dunha cidade moi fermosa onde vive tanta e tanta xente feliz con lágrimas. Viva o pobo brasileiro que nunca perdeu a esperanza e non desiste. Agardo uns xogos olímpicos vibrantes.

Onte 1722: Serán literario no Festigal

/en , , , , , , , , , /por

Excelente serán literario no Festigal de onte, no que acompañamos a Manuel Rivas e Manuel Iglesias Turnes, que asinaron exemplares e a Ledicia Costas que presentou na Galería das Letras Jules Verne e o secreto das mulleres planta, a novela coa que gañou o Premio Lazarillo de literatura xuvenil 2015.

XG00256701Comezou a súa intervención Ledicia Costas encadrando esta súa obra no catálogo de novelas viguesas recentes como Cabalos e lobos de Fran P. Lorenzo ou Os fillos do mar de Pedro Feijoo, “que están conformando unha auténtica nova cartografía novelística da cidade de Vigo”. Explicou, despois, como xurdiu a novela, “que tivo moito que ver coa relación que a miña nai mantén coas plantas e cos meus recordos de infancia co mundo vexetal”. “MIña nai ten unha habilidade especial para coidar as súas plantas e a súa horta, algo que herdou do meu avó”. “Eu tiña moitas ganas de escribir unha novela portagonizada por mulleres con corpo de muller e alma de planta”. “Ademais, tiña interese en ficcionar a vida dun escritor. Escollín a Jules Verne xa que me pareceu incrible que visitase Vigo en dúas ocasións e que en 20.000 leguas baixo os mares se localizase na ría de Vigo antes de visitala”. “Un autor importante na miña infancia desque lin Miguel Strogoff, novela á que seguiron moitas outras”.

Ledicia Costas salientou a importancia que quixo tivese na novela a relación entre aciencia e a tecnoloxía, que concretou na amizade entre Jules Verne e Antonio Sanjurjo Badía, o empresario vigues propietario de La Industriosa. “Verne era un visionario, atento a todos os avances tecnolóxicos”. “Quixen que os datos históricos tivesen un peso relevante, de xeito que mesturados cos trama de ficción ofrecesen un texto sólido, demostrando que dende o local pode achegarse ao universal”. “Henning Mankel, que ambientou as súas novelas en Skania, unha rexión sueca que conta un millón douscentos mil habitantes, conseguiu que fose un espazo literario universal. Por que non imos conseguilo en Galicia”.