100% CEF

100% CEF. Trailer from asombraproducions on Vimeo.

Mañá 12/12/2012, gran xornada do Ano Celso Emilio Ferreiro. Ademais do concerto expansivo as 12 horas, na noite estrea na TVG do documental 100% CEF de Aser Álvarez.

Onte 455: Cos Merlín no Porto

Foi intensa a xornada na Escola Superior de Educaçao do Porto participando nos décimo oitavos Encontros Luso-Galaico-Franceses do Livro Infantil e Juvenil. Particular interese para nós tivo a xornada de tarde na que se celebrou un encontro con escritores galegos premiados no Merlín (Fina Casalderrey, Ramón Caride, Antonio García Teijeiro e Marcos Calveiro), senllas sesións arredor de propostas de lectura na aula das novelas xuvenís de Ramón Caride e Agustín Fernández Paz, e un recital poético no que participou Antonio García Teijeiro, xunto a Vergílio Alberto Vieira e Joao Pedro Mésseder. Abríu o encontro cos escritores galegos Fina Casalderrey que comezou a súa intervención situando a colección Merlín como “imprescindible para tomarlle a temperatura a literatura infantil e xuvenil en Galicia”, afirmando despois que “se nalgún sitio me sentín máis libre foi en Xerais, onde as únicas ataduras son a ética e a estética. Calquera tema pode ser tratado a calquera idade. Na colección Merlín cabe o mundo enteiro”. Tras relatar a súa experiencia como gañadora do Merlín en 1991, cando se concedeu no Círculo das Artes de Lugo, rematou expresando a ledicia que lle proporcionaban esas “cartas de amor” que recibe decote dos lectores e defendendo o valor para todos da literatura infantil. Ramón Caride confesou na súa intervención que “foi un soño recibir o Premio Merlín co primeiro libro infantil que escribira”. Atribuíu o éxito da colección Merlín “a un traballo editorial ben feito” e “á renovación e reinvención constante da colección”. Comezou a súa intervención Antonio García Teijeiro reivindicando ao poeta como “roubaversos” para despois relatar que foi a súa muller quen presentou o orixinal, que rematara na casa de Rafael Alberti, ao premio Merlín, “Un premio que ten algo que non teñen os demais, quizais os mellor dos organizados en España”. Rematou as súas palabras apelando ao valor da poesía: “Todos os poetas do mundo fixemos medrar unha gran árbore universal, na que penduramos os nosos poemas, onde cabemos todos. Levo loitando toda a miña vida a prol da poesía. Amade a poesía, non lle teñades medo. Citando ao meu amigo o poeta Fran Alonso ‘a poesía non traba, non morde, sabe a chocolate, sanda as feridas’. Lede poesía”. Por último intervíu Marcos Calveiro que comezou a súa intervención confesando que este ano se presentara ao Marlín “porque xa o perdera noutras ocasións”, “no Merlín está o ADN da lix agalega, coa excepción de Docampo e Martín que non se presentaron”. A continuación explicou as razóns da súa escrita: “escribo para non perder aquel capitán de quince anos que fun, un lector voraz. Todos os meus libros son un exercicio de nostalxia daquel lector de quince anos, cando un libro podía mudarte a vida. Esa sensación nunca a volvín ter, nunca”. Rematou salientando a súa convicción que que “escribir é unha das cousas máis divertidas do mundo. Escribir e ler son dúas dimensións da mesma realidade. Para escribir hai que ser lector”. Pechou o encontro unha breve intervención de Blanca Ana Roig Rechou quen definíu “a literatura infantil e xuvenil como aquela que nos acompaña da nenez á vellez”. A pesar de que na viaxe de regreso choveu os sete choveres, volvimos todos moi satisfeitos, unha xornada literaria que pagou a pena.

As gravacións de cada unha destas cinco intervencións poden escoitarse premendo nos enlaces: Casalderrey, Caride, Teijeiro, Calveiro e Roig.

Onte 451: Excelente Culturgal 2012

Tras tres xornadas moi intensas de actos e contactos profesionais, a nosa valoración deste quinto Culturgal é moi positiva. Imos achegándonos a aquel vello soño forxado hai case unha década polos editores galegos de contar cunha cita anual de referencia onde presentar en man común as novidades dos produtos e servizos das industrias culturais galegas e en galego. A modiño, Culturgal vai consolidando aquel proxecto, mesmo a pesar de contar cada ano con menos recursos. Porén, como se demostrou na edición desta fin de semana, consegue expandirse, tanto a nivel da afluencia de público familiar chegado de diversas partes do país (o Pazo de exposicións de Pontevedra comeza a quedar pequeno), do aumento do número de actividades e iniciativas, como mesmo do nivel de vendas, que este ano aumentou, a pesar das doenzas da crise. A presenza de centos e centos de picariños e a súa participación entusiasta nas actividades encheunos de esperanza e optimismo. A organización impecable das actividades, respectando os horarios previstos e cumprindo a programación ao cen por cen; a excelente calidade dos espectáculos teatrais e musicais, como o das conversas con autores e presentacións de libros, películas ou produtos dixitais; a celebración de diversos foros profesionais paralelos contribúen de forma decisiva á madurez desta cita pontevedresa. Particular importancia tivo para nós os editores a presentación da campaña “Ser libris”, coa que pretendemos continuar este espírito proactivo do Culturgal, un xeito tamén de facerlle fronte á crise comercial que padecemos. Beizóns ao equipo deste Culturgal 2002, encabezado por Xulio Amigo como presidente e Sergio Lago como responsable do cadro de profesionais, que xa deben comezar a traballar xa na edición de 2013.

Grazas a Celia Torres que tuiteou a maior parte das fotos da galería.

Onte 449: Gústame o galego en Cultugal

Entre as moitas iniciativas e accións que se desenvolveron na intensa primeira xornada de Culturgal, moito me gustou participar en Gústame o galego, a promovida pola CTNL. Unha marabilla! A tarefa de desmontar prexuízos arredor da lingua e de prestixiala en todos os eidos da vida social require da corresponsabilidade de todas as persoas. Accións imaxinativas e divertidas como esta de «Gústame o galego» pola súa facilidade de viralización e pola súa capacidade de  ontaxiar entusiasmo poden ser doadamente emuladas ou reinventadas de forma creativa en centros educativos ou noutros eventos da cultura de noso. «Gústame que intentes falar galego, aínda que che custe un pouquiño», «Gústame o galego con acento africano», «Gústame que non me traduzan o café con leite», «Gústame que me digan “qrt m8″», «Gústame que me lembres en galego»… son mensaxes potentes que merecen ser compartidas. Participar nesta iniciativa é outro motivo máis para viaxar esta fin de semana a Pontevedra e pasar un tempiño no magnífico Culturgal, que paga moito a pena.

Onte 371: The Joy of Books

Tras tres xornadas seguidas do intenso Seminario sobre edición de libro electrónico, impartido por Antón Lado e no que participamos trinta editores galegos, é inevitable para os que gozamos co arrecendo dos libros expresar un aceno de perplexidade, entre unha doce melancolía e un ilusionante entusiasmo. Vivimos un momento de tránsito, onde a pesar das incertezas sobre o modelo da cadea de valor do sector do libro debemos desenvolver un catálogo de lecturas, tanto impresas como electrónicas. No obstante, preparar unha oferta de referencia en lingua galega en formato dixital é hoxe un dos retos principais do sector da edición privada en Galicia. Sen dúbida, o excelente ciclo formativo de Antón Lado moito axudará en impulsala e orientala. O noso maior recoñecemento para el.

Onte 367: Ensinantes con xitanos

Os organizadores das XXXII Xornadas de Ensinantes con Xitanos convidáronme a pronunciar unhas palabras en lembranza de Xoán Vázquez, un dos promotores da asociación Chavós. O acto resultou moi interesante. Gustoume escoitar o relato que fixo Ana Veira –mestra de Ferrolterra e secretaria de Chavós até a súa desaparición en 2007– da experiencia de traballo educativo e social deste grupo durante vinte anos, desde o Colexio Público Chavorré Calé até a integración do seu alumnado nos centros ordinarios. Como agradecín que destacase a edición daqueles Materiais para unha práctica intercultural. O traballo da comunidade xitana, unha publicación multisoporte (unidade didáctica impresa, tres vídeos e un cedé interactivo e multilingüe), pioneira no seu tempo, que editamos en Xerais en 1999. Como foi tamén emocionante a intervención de Manolo Vila López, un mestre hoxe xubilado, referente na educación con xitanos no poboado do Carqueixo en Lugo. Vila insistíu na importancia da actitude militante en todo o traballo social e na necesidade de que sexan os xitanos os que asuman o protagonismo da súa historia e do futuro do seu pobo. Tras estas intervencións quedoume claro que, ademais de promover un enfoque global e intercultural do tema educativo xitano, cómpre continuar combatendo os prexuízos existentes sobre esta minoría e o periogoso virus do racismo, tantas veces latente na nosa sociedade. «Vivir o distinto para enriquecernos no común», o lema daquelas Xornadas de Ensinantes con Xitanos celebradas na Coruña en 1995 da man de Xoán Vázquez e o grupo Chavós, continúa sendo necesario.

Onte 350: Na #prazadoslibros de Carballo

Presentamos As rapazas de Xan de Manuel Iglesias Turnes na #prazadoslibros , a Feira Literaria de Carballo, unha das mellores feiras do libro que se celebran durante o verán en Galicia, unha das miñas citas preferidas, tanto polo dinamismo comercial como pola boa acollida e diversidade das actividades de animación. A coidadosa organizacion municipal –en colaboración con oito das librarías máis dinámicas da localidade e da comarca e contando co mecenado de conservas Calvo– e a súa integración no comercio popular da cidade (coincide co mercado dos xoves e coa feira comarcal do cuarto domingo de mes) son dúas claves deste exitoso modelo. Durante catro días en Carballo os libros están na praza a carón das froitas e das flores, das roupas e zapatos, das ferramentas agrarias e dos produtos de artesanía… Mesmo durante a mañá do domingo nesta #prazadoslibros continuarán co costume de «Un libro, un pan», de xeito que todas as persoas que merquen un libro serán agasalladas cunha peza de pan de Carballo. Onte comprobamos en Carballo que con vontade política, rigor organizativo e boas doses de imaxinación e creatividade, mesmo a pesar das politicas de austericidade, aínda hai posibilidades para a mellora das feiras do libro, un modelo de promoción que en Galicia coa honrosa excepción das organizadas na cidade da Coruña, semella condenado a desaparecer. Outras feiras do libro son posibles. Parabéns, outro ano máis, ao concello de Carballo por esta #prazadoslibros e polo seu compromiso coa promoción da lingua, o libro e a lectura en galego.