Listado de la etiqueta: xesús_alonso_montero

Onte 1027: O 17 para Filgueira

/en , , , , /por

filgueiraA elección de Filgueira Valverde como figura homenaxeada o 17 de maio de 2015 expresa a polarización interna da RAG e as dificultades da entidade que preside o profesor Xesús Alonso Montero para conectar con sentir común do galeguismo nacionalista. Os responsables desta elección saben a ciencia certa que a escolla do polígrafo da dereita galeguista, alcalde franquista de Pontevedra durante unha década, conselleiro de Cultura e presidente do Consello da Cultura Galega no período autonómico, provocaría o rexeitamento do nacionalismo galego, aínda que sería ben recibida (nun ano electoral) pola Xunta de Galicia. O feito de que fose o secretario xeral de Política Lingüística quen anunciase a elección en Twitter, minutos antes ca propia RAG, semella non ser azaroso. Foi a de onte, pois, unha elección polémica, na que os académicos que apostaron por Filgueira Valverde asumiron os riscos dunha decisión con inevitable transcendencia política.

A Academia apostou por homenaxear a unha figura cultural conservadora cuxa obra literaria en galego máis destacada son os noves volumes de Adral, «libro de varia lección», como os definía o pontevedrés, máis dun milleiros de artigos, publicados entre 1977 e 1996, no Faro, na Voz e no Correo, nos que divulgaba con detalle e erudición profesoral cuestións léxicas, literarias, históricas, etnográficas relacionadas con Galicia e a súa cultura. Nove volumes publicados por Isaac Díaz Pardo en Ediciós do Castro dos que son devoto, fonte inesgotable de coñecemento, de consulta obrigada, a pesar do paso do tempo. Estes textos de Adral, como os que cada sábado publica Méndez Ferrín no Faro, baixo o título «No confín dos espellos» ou os venres Alonso Montero no «Beatus qui legit« de La Voz de Galicia, constitúen un monumento cultural, unha marabilla que merece ser visibilizada e posta en valor, polo esforzo de investigación e alta divulgación que cada unha destas pezas de prosa erudita supón para o corpus da cultura galega. Como tamén posúe interese dentro da obra de Filgueira Quintana viva (1971), o seu único libro de narracións, cuxa primeira parte, «Os nenos» (1927), pode ser considerada como un dos textos alborais da nosa literatura infantil. No entanto, a pesar destes valores da obra literaria de Filgueira, é innegable que calquera das outras candidaturas que onte foron defendidas na RAG, fose a de Carballo Calero, Xela Arias ou Manuel María, contaban cunha obra literaria máis atractiva e diversa, ademais dun carácter máis integrador e actual, como mesmo de contar con máis apoio popular ca do catedrático pontevedrés.

Non é de adiviños aventurar que coa elección de Filgueira Valverde a efeméride do 17 de maio continuará o seu devalo como festa popular e cívica. Coa excepción dos contos xa citados de Quintana viva e da peza teatral de Agromar, asinada en 1936 como J. Acuña, a obra de Filgueira non vai ser doado que no eido escolar acade o interese da doutras figuras. Como tampouco é previsible que a homenaxe, tamén polas características da obra de Filgueira, contribúa a intensificar á lectura e a venda e interese polo libro en galego. Porén, esta elección, inevitablemente, reabrirá o debate (como quedou demostrado en menos de vinte e catro horas) sobre a memoria galeguista na República e no Franquismo, períodos nos que o polígrafo pontevedrés, un dos creadores do Seminario de Estudos Galegos, tamén fundador da editorial Bibliófilos Gallegos, tivo unha participación que será sometida a unha profunda revisión crítica. Xaora, entendo que foi un criterio corporativista o que levou á RAG a liquidar unha débeda pendente cun dos membros da súa estirpe, que formou parte da institución dende 1941 até o seu falecemento en 1996. A de Filgueira é unha escolla arriscada que reabre o debate da relación da Academia Galega coa sociedade da que forma parte e do futuro e sentido da propia efeméride do 17 de maio.

 

Onte 1003: Subversivos

/en , , , , , /por

Dobarro_Pillado_e-Alonso_Montero_Ferrol_11-06-2014

Na presentación de onte na Feira do Libro de Ferrol da quinta de edición do Pedro Petouto todos os tres discursos centráronse sobre o carácter «subversivo» do libro de Xesus Alonso Montero e a súa actualidade. O primeiro en sinalalo foi Xosé María Dobarro cando realizou unha nota sobre o subtítulo da obra, «Traballos e cavilacións dun mestre subversivo»: «Daquela [referíndose a comezos dos setenta] estabamos orgullosos de ser subversivos, hoxe pasou a moda, a pesar de que hai razóns abondas para a subversión. Hoxe subversivos ten que haber aínda que non empreguemos a palabra». «Hoxe é un bo momento para reclamar a subversión e a nosa condición de subversivos. Este Pedro Petouto non é unha reliquia do pasado, é un texto necesario para os cidadáns deste país sen queren enfrontarse á realidade so seu país», rematou.

Abondou nesta referencia Rafael Pillado que comezou o seu discurso dicindo que «”subversivo” era a palabra coa que o franquismo se refería a nós durante moitos anos». Lembrou despois que «Xesús foi dos primeiros intelectuaiis que acudiu a Ferrol naqueles momentos [referíase ao 72] en solidariedade cos traballadores, coas nacentes Comisións Obreiras e cos membros do Partido Comunista, para iluminarnos coa súa palabra de Pedro Petouto». Referiuse despois á adicatoria do libro, na que aparece citado. «Son o único dos catro que hoxe vive, Aneiros, Amor Deus e Rioboo morreron por mor das condicións de traballo de Bazán, onde o amianto inundaba os talleres, un material do que descoñeciamos o seu carácter contaminante e canceríxeno. Foi a nota negra». Relatou con moita emoción a primeira noticia que tivo de Pedro Petouto: «Foi na cárcel de Carabanchel. O libro fóra presentado en Madrid, na Galería Sargadelos, coincidindo coa visita das nosas compañeiras que viñeran en autobús dende Ferrol. Elas ensináronnos o libriño vermello na cárcel. Daquela eu tiña 24 anos de petición fiscal e as nosas mulleres querían animarnos. Na presentación atopáranse con Xesús e Celso Emilio Ferreiro, un acto que rematou coa interpretación dunha pandeirada. aquilo foi unha expresión de apoio que recibimos como auga de maio». Rematou Pillado dicindo que «Pedro Petouto é a expresión dun percorrido histórico do noso pobo, onde tanta xente se sacrificou para abriros ollos. Pedro Petouto é unha homenaxe a toda a xente comprometida. Un recordatorio de que precisamos moitos activistas que contribúan a conformar unha maioría social capaz de derrotar a aqueles que teñen posta a bota enriba nosa».

Xesús Alonso Montero recoñeceu que «subversivo» é unha palabra que se emprega pouco agora. «O subversivo é o que quere darlle a volta á tortilla, como pretendía Rafael Pillado, subvertir. Pedro Petouto é tamén un mestre subversivo». Corrixiu Xesús o relato de Rafael Pillado precisando que a presentación na Galería Sargadelos de Madrid fora do primeiro volume da poesía completa de Celso Emilio Ferreiro publicada por Akal. Referiuse entón a Ramón Acal, o editor comunista, «un gran músico de orella, que tivo cheiro editorial, capaz de publicar nos anos setenta as completas de Marx, Lenin e as obras selectas de Gramsci». Lembrou que en Akal coñecera a Alberto Méndez, o autor de Los girasoles ciegos. Alonso Montero rematou gabando a figura humana e política de Julio Aneiros: «se non houbera persoas coma el non merecería apenas vivir».

Onte 989: Pedro Petouto en Vigo

/en , , , , , , , , , /por

Pedro_Petouto_28-05-2014

Excelente presentación na Feira do libro de Vigo da quinta edición de Pedro Petouto. Traballos e cavilacións dun mestre subversivo, o libro narrativo de Xesús Alonso Montero, actual presidente da Real Academia Galega. Iniciou o acto o profesor Modesto Hermida que abordou os valores literarios dunha obra que definiu como «pequenísimo libro, compendio xigantesco de principios ao xeito dun certo catecismo laico». Para Hermida «Pedro Petouto é un texto narrativo con todas as da lei, non exento de intensa liricidade. Un libro no que se sintetizan as inquedanzas de Xesús Alonso Montero da literatura social, da literatura como servizo á cultura». Tras referirse a intriga suscitada no seu momento pola utilización por parte de Alonso Montero deste heterónimo e citar as valoracións que de Pedro Petouto fixeran autores oomo Víctor Freixanes, Fernando Salgado, Claudio Rodríguez Fer e Victoria Ruíz de Ojeda, establecendo a súa relación co Juan de Mairena de Antonio Machado, rematou Modesto definíndoo como «libro narrativo, comprometido e entrañable». Interviu despois o profesor Antón Costa que leu un moi fermoso texto no que demostrou a existencia de Pedro Petouto, froito das súas investigacións no eido da Historia da Educación.

XG00225401Comezou o seu discurso o profesor Alonso Montero salientando que o gran texto literario de Antón Costa merecería ser incorporado polo editor como anexo en futuras reedicións de Pedro Petouto. Despois lembrou a Ramón Acal, o editor da primeira edición do libro na colección Arealonguiña na editorial Akal: «Ramón Acal é un dos tipos máis listos que deu Europa. Un home moi culto que sabe o que hai que editar para vender e para influír na sociedade». Lembrou despois o profesor as edicións anteriores da obra, tanto as tres consecutivas sinaladas por Akal en 1974, como a realizada en 1999 pola Fundación 10 de marzo en colaboración coa Universidade de Compostela, cando aínda era profesor da facultade de Filoloxía. A seguir, don Xesús lembrou que os primeiros capítulos foran escritos e publicados no ano 73 no semanario vigues El Pope, no que traballaba Xosé Armesto Faginas, «un home, bo, xeneroso, extraordinario, que merece todo o noso recoñecemento e lembranza».

Alonso explicou as razóns polas que escribiu Pedro Petouto, que non foron outras que para eludir a censura. «Todos os que escribiamos no franquismo tiñamos unha certa habilidade de autocensurarnos para evitar a consulta voluntaria establecida por Fraga Iribarne. Eu daquela estaba na miña etapa de fervor marxistizante e pensei que inventando o personaxe deste mestre subverisvo podería dicir algunhas cousas. Fixen algunhas afirmacións de tipo socialista que nun artigo asinado pola miña pluma non sería permitidas». Aclarou, don Xesús, que se ben Pedro Petouto fora unha invención súa, o nome si que existiu. «Un canteiro chamado Pedro, que tiña por alcume “Petouto”, foi o que preparou a cantería da casa nosa da Grova, que habitamos dende 1941. Era un comunista das silverias, convencido de que non debía haber pobres». Referiuse a adicatoria da primeira edición, que conserou en todas as posteriores, a catro figuras extraordinarias do movemento obreiro galego e a un cura da montaña lucense comprometido coa xustiza. A seguir debullou como levou a Pedro Petouto polos camiños da literatura, facéndoo participar no segundo enterro de Rosalía, no banquete de Conxo sendo un adolescente ou a ler ao Unamuno socialista. Por último, Alonso Montero confesou a súa devoción por Antonio Machado: «Se hai un escritor para min, ese é Antonio Machado, o seu verso e a prosa de Juan de Mairena, un dos grandes libros da prosa española do século XX. Ademais admiro de Machado a exemplaridade da súa biografía. Non dubido que é o escritor que maís influíu en min, mesmo por riba de Rosalía ou de Curros».

Onte 975: Madrigalegos letra e terraferidos

/en , , , , , , , , /por

Ana_Acuña_14-05-2014

O salón de actos da Casa das Campás quedou moi pequeno para acoller a todas as persoas que quixeron seguir a presentación. organizada polo Atemeo de Pontevedra. de Conciencia política e literatura galega en Madrid (1950-2000), o ensaio máis recente de Ana Acuña. Ventura foi contar coa intervención do sociólogo Daniel Pino, unhas das 54 testemuñas do libro, que cualificou a obra como moi interesante e de lectura atractiva, tanto polo seu contido coma pola metodoloxía utilizada, que combina o método documental e o cualitativo, «o que permite ler un poema sinfónico, onde os executantes realizan as súas variacións baixo a firme dirección da autora». Citou Pino os cinco grupos de madrigalegos ou focos de irradiación de cultura galega en Madrid durante a segunda metade do século XX estudados por Acuña na obra: a Mocedade Universitaria Castelao (1952-1954), o grupo Brais Pinto (1958-1961); o Seminario de Cultura Galega do Club de Amigos da Unesco (1965-1969), o Grupo Lóstrego, Irmandade Galega (1971-1986) e, finalmente, o Grupo Bilbao (1996-2000). Referiuse ao territorio do Madrid que coñecera a comezos dos anos sesenta, que contaba apenas con dous millóns de habitantes e se transformaba en cidade cindustrial por mor dunha decisión burocrática». Leu un texto de Alexandre Cribeiro, incluído no libro, no que se relataba unha visita ao Pozo do Tío Raimundo e outros porpios da súa experiencia daquel tempo. «Lonxe da terra adquírese conciencia, aínda que podemos confundir a conciencia». rematou cun poema do seu libro Leme de lembranzas.

XG00198501Falou a seguir o profesor Xesús Alonso Montero, prologuista da obra e director da tese de doutoramento sobre a que se editou. Comezou lembrando o número dedicado a Galicia en 1966 de Signo, publicación mensual de Acción Católica, onde Novoneyra publicou un poema no que citaba a Daniel Pino e a outros rapaces que estaban na cadea. Referiuse despois ao título do libro de Acuña, baseado na tese que dirixiu, «Facer literatura galega en Madrid», cuxo espiñazo son «os cinco grupos que aparecen na diaspora protagonizados en Madrid por galegos letra e terraferidos dende 1950 a 2000, literatura galega en Madrid con acento cívico chantado no país». Gabou o traballo de Ana Acuña en Madrygal, revista de filoloxía centrada na sletras galegas da que se levan publicados dezaseis números. «Ana Acuña é unha traballadora rigorosa, formiga intelixente, meticulosa. Falou cos 54 protagonistas da obra, personalmente ou por medio de correo. A información reunida por ela nestas historias de vida é extraordinaria».

Detívose o presidente da RAG en explicar que «non todo o que está feito en Madrid por galegos ten dereito a estar neste libro». «É o caso de Valente, que viviu en Madrid durante un tempo, mais que non estivo relacionado cos galegos, non nos procuraba». O profesor relatou como coñecera a Ben Cho Sey e a súa participación na tertulia do Lyon D’Or, que presidía Ramón Cabanillas. Rematou insistindo en que non pode facerse a historia da literatura galega sen ter en conta a diáspora, «hai unha diáspora tamén próxima, a de Barcelona, que está por escribir».

Onte 698: Coa «Causa Lueiro» en Fornelos de Montes

/en , , , , /por

En día tan sinalado como o do comezo das festas do San Lourenzo presentamos no salón de plenos do concello de Fornelos de Montes o libro de homenaxe ao escritor Manuel Lueiro Rey. Un acto que resultou moi interesante e concorrido, ao que non foi allea a implicación de Carme Carreiro Montero, a presidenta da Asociación Veciñal O Cruceiro da Laxe e infatigable promotora cultural nesas vizosas terras do Oitavén. Tras as palabras de benvidas de Emiliano Lage, alcalde de Fornelos, foi Carme Carreiro que interviu para salientar que «a recuperación da figura de Manuel Lueiro Rey, un home excepcional, constituía un soño para Asociación O Cruceiro da Laxe.»

Tras a intervención do editor, falou Ramón Nicolás, o coordinador do volume, para salientar «a importancia que para Lueiro sempre mereceu Fornelos, onde naceu en 1916, sobre todo nos seus artigos en Faro de Vigo durante os anos cincuenta». «Son desta época, concretamente de 1956, artigos como “Nueva carta a Mario”, nos que Lueiro relata como se chega a Fornelos, por unha carretera estreita, camiño da ucha do Brasil, onde tantos dos seus veciños emigraron, preguntándose ao remate “por que emigrarón tanto?”» «Artigos nos que adoitaba referirse a personaxes como “Antonio o campaneiro” ou “A miña amiga cega”, protagonistas dunha obra de ficción que quedou inconclusa.» Rematou Nicolás lembrando a referencia que Lueiro dedicou a Fornelos nun artigo que a finais da súa vida, no ano 90, publicou tamén en Faro de Vigo: «Volverei a aldea onde nacín, onde non se esquecen as sentenzas do campaneiro e a figura do pai.»

Modesto Hermida, colaborador do libro e compañeiro de Lueiro, comezou o seu discurso lembrando o artigo que publicara na revista Dorna «Lueiro Rey unha paixón silenciada». «A figura literaria de Lueiro foi en vida insuficientemente coñecida e máis tarde inxustamente silenciada. Unha consideración á que creo non foron alleas a súa condición de comunista e ao feito de que escribiu moi ben en castelán.» Porén, salientou Hermida que «despois da súa morte comezou a facérselle xustiza e a situalo onde lle corresponde. Inicious eun proceso de divulgación e coñecemento da súa obra.» Rematou Hermida expresando a súa confianza na «continuidade deste proceso de divulgación da obra de Lueiro entre o gran público, especialmente no eido escolar.»

Puxo cabo ás intervencións o discurso do profesor Xesús Alonso Montero, actual presidente da RAG e un dos máis afervoados defensores da «Causa Lueiro». Tras agradecer ao alcalde e a Carme Carreiro a organización desta homenaxe en Fornelos e realizar un retrato humano de Lueiro, Xesús Alonso Montero defendeu a actualidade da súa obra, «Manolo é un dos escritores que debería estar máis de moda hoxe». «Lueiro foi un dos escritores máis indignados, intransixentes e críticos que eu coñecín, sobre todo despois da morte de Franco. Intransixente, cando a realidade era tan podre. A súa intransixencia era a resposta acaída á podredume daquel momento.» Alonso Montero reclamou «un esforzo para poñelo outra vez de moda. Cómpre escolmar os dez ou doce mellores poemas e relatos, e facer unha nova edición de Manso, unha das mellores novelas sobre a Guerra Civil, protagonizada por un cabalo no que todos mallaban, metáfora do pobo español.» Lembrou despois don Xesús o seu segundo encontro con Lueiro, en París, coincidindo no seu caso cunha conferencia á que fora convidado polo Partido Comunista para celebrar o 17 de maio de 1968, dedicado a Curros Enríquez, o poeta do proletariado do rural galego, e no caso de Lueiro cunha viaxe coa súa dona Maruxa Lores na procura de editor para Manso.» Rematou o seu discurso Alonso Montero sinalando que para «Manolo Lueiro escribir era a súa respiración, a súa vocación e as súas facultades.» «Lueiro era un escritor en solitario, un antifranquista de esquerdas que escribiu con autocensura para o público dos xornais nos que nunca deixou de colaborar. Non esquezamos que daquela o grupo Galaxia non vía con simpatía aos escritores fóra dos seus cenáculos. No 68, cando Lueiro viaxa a Buenos Aires, convidado polr Amigos do Grove, cando reedita alí Manso e pronuncia varias conferencias, comete o erro de “falar con moita sinceridade” diante da policía da embaixada española. Así era Lueiro.»

Onte 657: O anxo de Marina Mayoral

/en , , , , /por

Acompañamos a Marina Mayoral na presentación en Couceiro da súa novela máis recente O anxo de Eva. Foi Xesús Alonso Montero, o presidente da Academia Galega, quen glosou a novela e os escritores Berta Dávila e Alberto Ramos os que pecharon a presentación coa lectura do primeiro capítulo da obra.

Comezou o seu discurso Alonso Montero confesando que «eu non son lector de novelas». A seguir, expresou que «a novela como xenero hoxe non me atrae poderosamente. Cando alguén chega a certa altura da súa vida coma min, a literatura narrativa que frecuento é a que visitei cando era novo da man do meu profesor do Bernardino Graña. Eu fun dos que leu o Quixote á lus do candil, en 1942, cando na miña casa aínda non había luz eléctrica. Dende entón lino sete veces e media. Gústame abrir o Quixote ao chou e escoitar falar a Quixote e Sancho. Os vellos deben ler poesía e ensaio. Porén, hai circunstancias que aconsellan tamén ler narrativa actual, como é o caso de cada unha das novas novelas de Marina Mayoral». Continuou o presidente da Academia expresando o seu entusiasmo pola obra, «estou encantado coa novela» e aventurando que «vai ter éxito entre os lectores esixentes e tamén a aqueloutors que lle piden á novela amenidade e un pouco de entretemento».

Lembrou despois cando coñeceu a Marina Mayoral, con motivo da presentación da súa tese de doutoramento sobre Rosalía de Castro, prologada por Rafael Lapesa, «o que me produciu unha emoción especial, xa que é un dos meus filólogos máis admirados». Considerou afortunado O anxo de Eva, «un título atractivo e acaído». »É unha novela coral escrita co esmero e minucia coa que se fai un tratado de reloxaría, como fixo Cela coa Colmena». «Ademais de Eva, unha rapaza de trece anos superdotada con algúns problemas, hai unha chea de personaxes, entre os que o meu preferido é Evarista, a avoa, unha muller que le o texto da realidade, o personaxe máis sensato, capaz de converter a novela en exemplar». Rematou Alonso Montero cualificando O anxo de Eva como «gran novela» e salientando que a súa lingua «constituía unha festa filolóxica». «Como construción lingüística é perfecta, tanto pola pulsión coma pola vitalidade do idioma utilizado».

Pola súa banda, Marina Mayoral centrou a súa intervención en reflexionar sobre a construción do personaxe, «un tema central na escrita de calquera novela». «Cada personaxe ten que aparecer na cabeza do narrador. Debe posuír raíces». Salientou que n’ O anxo de Eva, como noutras novelas súas anteriores, «están moi presentes dúas amigas, xa que creo que o amor normalmente non dura toda a vida, mentres que a amizade é perdurable». Rematou insistindo na súa convicción de que «é o lector quen debe sacar conclusións». Con todo, sinalou que «pretendeu coa presenza do ser alado expresar a irrupción do misterio no devir do cotián». «Acredito na frase de Unamuno, “no fondo da conciencia máis consciente de quen non cre, sempre hai unha voz que di: quen sabe? “, é coma un mosca que zoa na tempestade», rematou.

Onte 653: No Grove coa «Causa Lueiro»

/en , , , , /por

A presentación no Grove de Manuel Lueiro Rey (1916-1990). A liberdade ferida, o libro de homenaxe ao autor d’ O sol na crista do galo, foi un éxito rotundo. A Galería Besada quedou moi pequena para acoller a máis dun cento de persoas que vibraron de emoción coas palabras de Ramón Nicolás, o coordinador do volume no que colaboraron cincuenta persoas, e de Luís Cochón e o profesor Xesús Alonso Montero. Ademais de agradecer a colaboración dos autores e autoras dos textos do libro e o compromiso da familia Lueiro Lores, os oradores salientaron a vixencia da «Causa Lueiro», tanto pola importancia do conxunto da súa obra literaria e o seu latexo popular como polo o modelo da súa figura moral e política. O vindeiro martes, repetirase a presentación na Libraría Paz de Pontevedra ás 20:00 horas. Alí estaremos.

624: «Amada liberdade», presentación das memorias de Fernando Pérez-Barreiro

/en , , , , , /por

No serán de onte presentamos no salón de actos da Academia Galega Amada liberdade, as memorias de Fernando Perez-Barreiro Nolla. Como anfitrión, Xesús Alonso Montero, presidente da Academia, abeizoou a aparición destas memorias dunha «personalidade cun orixinalidade extraordinaria nas letras galegas», cualificando o libro de moi importante. Salientou os extraordinarios dous primeiros capítulos, o relativo á infancia ferrolán e o titulado «Viveiro», así como as duascentas páxinas que autor dedica a Ramón Piñeiro coas que non quixo «entrar en controversia».

Despois das palabras do editor, interviu Teresa Barro, a compañeira do intelectual galeguista, que relatou a xénese do libro e o seu proceso. «O libro foi froito das conversas que mantivemos con amigos e amigas nas que coincidiamos en que faltaba unha interpretación do galeguismo que aparecera nos nosos anos universitarios». «No outono de 2007 fomos a Baiona a participar nunha actividade do IGADI. Ese día Camiño Noia e Xulián Maure insistiron en Fernando debía contar nun libro o que lle sucedeu con Ramón Piñeiro». «Cando regresamos a Londres puxémonos. Fernando ditábame todos os días. Era a única maneira de facelo xa que a el nunca lle gustou escribir fisicamente, atrapallábase. Porén, ditando era fabuloso. Sabíao polas secretarias da Organización Mundial do Café na que traballaba. Impecable. Non se equivoca en nada. A min, pola contra, sempre me gustou o feito físico de escribir, razón pola que non foi sacrificio ningún que me ditase. Falabamos todos os días durante un hora. Pasabámolo moi ben. Cando nos mudamos para Lancaster tivemos que interromper o proceso. As memorias quedaron sen finalizar. Quedou só comezado o capítulo da poesía, quizais o temas que máis lle interesaba. Tiña un xuízo moi rigoroso nesa esfera, sendo a súa pedra de toque a experiencia poética. Quedou pendente, tamén, a cuestión da política internacional. Fernando estaba moi informado sobre o que pasaba no mundo.

Rematou Teresa lembrando o interese de Fernando polas linguas e culturas dos diferentes países «nas que valoraba a diferencia, a variedade, a diversidade, a desemellanza». «Fernando interpretou a partitura do mundo como un intelectual e un poeta. A súa é unha interpretación nova e coherente feita con arte e poesía, aínda que estea en prosa. Fernando quixo levar a Galicia polo mundo enteiro e vivila de forma internacional. Estas memorias ofrecen unha narrativa de Galicia coa intención de axudar a comprender mellor o seu pasado, mais tamén o presente e o futuro».

Onte 613: O esencial na defensa da lingua

/en , , , , , , /por

A presentación por parte do BNG dunha proposición de Lei de usos públicos e sociais da lingua galega desluciuse cos inxustos cualificativos de Pilar García Negro sobre o profesor don Xesús Alonso Montero. Como a pasada semana foron escasamente afortunadas as declaracións do presidente da Real Academia Galega sobre a relación do BNG co idioma galego. Un conflito artificial, probablemente cunha orixe política que ven de lonxe, un comportamento escasamente exemplarizante por ambas as dúas partes, que enfraquece un pouco máis o prestixio na sociedade da lingua e das institucións culturais galegas. A loita do BNG (e do conxunto das forzas nacionalistas) a prol da lingua galega é unha tarefa patriótica primeira que merece o maior recoñecemento e respecto. Como tamén o é o compromiso de toda unha vida do profesor Xesús Alonso Montero coa lingua e cultura de noso. Iso é o esencial en ambos os dous casos. Ademais, tanto o BNG coma o presidente da RAG saben que os inimigos da lingua galega están nas cada vez máis influentes posicións negacionistas e naqueloutras que contribúen politicamente ao retroceso do seu estatus. A angueira da lingua galega é aumentar o perímetro do seu abrazo. O obxectivo primeiro das políticas normalizadoras é parar a hemorraxia de persoas galegofalantes, recuperando a autoestima e superando prexuízos e actitudes negativas. Non está de máis, nesta semana das Letras, na que homenaxeamos a Rosalía e Vidal Bolaño, lembrar que o galego é a lingua de todos e todas, sen excepción de cidadanía galega ningunha, mesmo daquelas persoas que non a utilizan de forma activa. Como non está de máis apelar a que a súa defensa é responsabilidade de todos e todas sen excepción. Iso é o esencial.

Onte 608: Manuel Lueiro Rey, a liberdade ferida

/en , , , , /por

Chegaron os primeiros exemplares de Manuel Lueiro Rey. A liberdade ferida, un libro colectivo (no que participan 50 persoas), coordinado por Ramón Nicolás, que actualiza o legado literario do escritor do Grove nacido en Fornelos de Montes. Foi Lueiro humanista comprometido, eticamente exixente na defensa das súas conviccións democráticas, escritor no que a literatura –como ten salientado o profesor Xesús Alonso Montero– operou coma un xeito de salvación na atmosfera de miseria intelectural e moral do seu tempo». Nun momento coma o actual, no que o poder pretende que devale a dignidade, paga moito a pena en volver sobre Lueiro.