Ao fío da proposta que nos fixo a diversas persoas a revista Tempos Novos sobre a valoración que nos merece a contribución do goberno bipartito á rexeneración democrática, publico a opinión que enviei para participar neste debate:

“A rexeneración democrática e a mudanza da cultura política relacional do Goberno Galego e da Administración ao seu servizo foron dous dos compromisos máis rotundos do contrato que o Bipartito quixo asinar coa cidadanía. Feitos que, tras dezaseis anos de gobernos e prácticas conservadoras, multiplicaron as esperanzas e as expectativas do tempo político que se abriu.

Tras ano e medio, é innegable que moitas desas esperanzas esvaéronse e algúns deses compromisos programáticos quedaron murchados ou aínda non se fixeron efectivos. Entre as decepcións sinalaría as seguintes:
–O relegamento do papel do Parlamento Galego como eixo do debate político. Especialmente significativo na secundarización dos traballos da ponencia parlamentaria do Estatuto (o peche dos seus traballos, ao día seguinte do fracaso de Monte Pío) e na baixa produción lexislativa da Cámara (froito da escasa iniciativa lexislativa do Goberno: aprobáronse moi poucas leis). Na mesma liña pode entenderse o erro dos grupos que apoian o Goberno de impedir o funcionamento dunha Comisión de Investigación dos Incendios Forestais, reducíndoa a “Comisión de Estudo” (contradicindo o comprometido coa cidadanía no Pacto de Goberno).
–O desinterese do Goberno en poñer en marcha canto antes a reforma do estatuto dos medios de comunicación públicos (CRTVG). A incapacidade do Bipartito para consensuar un modelo profesional de xestión dos medios (realizouse un reparto de influencias entre os dous partidos mais que o deseño dun novo modelo, baseado na profesionalización, o pluralismo e a independencia dos medios con respecto ao Executivo) agoira que esta reforma pode quedar adiada sine die. Con todo, é para min innegable que tanto a TVG como a Radio Galega melloraron os contidos e o interese da súa programación (especialmente a Radio) tratando de achegarse a un público máis urbano e interxeracional.
–A continuidade da política anterior dos gobernos conservadores con respecto aos medios impresos privados e a utilización da publicidade institucional con carácter abertamente partidista.
–O retraso na posta en marcha do rexistro de contratos, axudas públicas e subvencións outorgados a empresas privadas ou de ingresos e intereses dos altos cargos (o que iría en contradición co compromiso de transparencia asumido no contrato programa referido).
–O escaso interese na potenciación do funcionamento dos Consellos de participación social de carácter sectorial.
–O adiamento da reforma da Administración Autonómica e do seu funcionamento (escasa austeridade na contratación de asesores e asistencias técnicas) baixo os criterios de profesionalización, modernización e proximidade aos administrados (feito denunciado polos sindicatos da Administración autonómica).

Entre os aspectos positivos, que tamén os houbo, subliñaría os seguintes:
–A transparencia e puntualidade da información á cidadanía nas crises dos Incendios, do Verquido de Caldas e das Inundacións do Outono.
–A posta en marcha de programas de proxección exterior de Galicia nos eidos económicos, culturais e turísticos.
–A posta en marcha da reforma da participación electoral dos galegos residentes no exterior.
–O bo ton en xeral de cooperación e lealtade entre os membros do Goberno (amosada, singularmente, na recondución do proxecto da Cidade da Cultura e do remate do proceso estatutario).
–A posta en marcha de procesos de participación transversais (como a redefinición da Cidade da Cultura) ou sectoriais (especialmente por parte da Consellarías de Cultura e Deporte e da Consellaría de Educación e Ordenación Universitaria).
–O impulso do uso do galego como lingua vehicular no ensino non obrigatorio e a implicación do goberno no proceso de reforma educativa e curricular.”
–A posta en marcha do Plan de Igualdade 2007-2011 e a redacción do anteproxecto da Lei integral contra a violencia de xénero.

Coñezo dende hai tempo os problemas que ten o meu admirado Pedro Gómez Valadés –presidente da Asociación Galega de Amizade con Israel (formada por máis de cen persoas de todos os partidos galegos), responsable comarcal de Esquerda Nacionalista e coordinador da revista Enclave– cun sector da UPG.
Sempre confiei que se impoñería a sensatez, mais, como tantas outra veces (e van non sei cantas), pequei de inxenuidade e no Consello Comarcal do BNG de Vigo impuxéronse os criterios do sector máis reaccionario, ese que conduce ao BNG ao abismo da intransixencia, privando a Pedro dos seus cargos e propoñendo a súa expulsión. Se, finalmente, o vindeiro consello nacional do BNG refrenda este acordo do consello comarcal, expulsando a este militante acusado dun delito de opinión (acúsaselle de pertencer a un asociación “imperialista” e “perversionista”), o nacionalismo galego retrocedería ideoloxicamente varias décadas (“un paso adiante, outro atrás, Galicia tecendo a súa tea”). Non me imaxino que Anxo Quintana e a maioría dos membros do Consello Nacional, con toda a súa pluralidade, poidan cometer semellante erro político que sería dirimido nos tribunais.
É moi difícil xustificar con criterios políticos racionais este comportamento de autoritarismo ideolóxico, profundamente maniqueo, intolerante e cun fedorento cheiro a xenofobia destes membros da UPG, que semellan confundir un pobo cos seus gobernantes. O meu apoio fraternal e solidario para Pedro e a miña repulsa para o comportamento destes torquemadiñas de tres pesetas. Confío que os órganos nacionais do BNG retomen a sensatez que non tivo o seu Consello Comarcal de Vigo.

Actualización (10-03-07): Pilar Rahola publica en Faro un artigo de apoio (titulado de forma contundente: “Caza de brujas en el BNG“), ademais dunha carta aberta a Anxo Quintana sobre a cuestión, asinada por medio cento de militantes do BNG (“Respectar as minorías para gañar a sociedade“).

El Pais de Galicia relata moi oportunamente a historia dunha torpeza que nos ten perplexos e profundamente preocupados desque a coñecimos. Non deixa de ser chocante que un asunto desta evidente gravidade (sinto coincidir co PP, mágoa!) pasase case desapercibido para o resto dos medios galegos. A columna de Suso de Toro, tamén de hoxe e no mesmo medio, así como a reportaxe de Tempos deste mes de febreiro sobre “o bipartito e a rexeneración democrática”, alertan sobre unha cuestión que sei preocupa cada vez a máis xente: a necesidade de que todos os membros do goberno bipartito (sen excepción) utilicen unha cultura política e unhas formas que non recorden nin de lonxe ás vellas prácticas do fraguismo. Comportamentos como os relatados na información de El Pais de Galicia constitúen unha torpeza inadmisible nun goberno que asumiu un compromiso coa cidadanía de traballar a prol da rexeneración democrática e da transparencia e participación cidadá como eixos da súa actuación. Un goberno no que tantos confiabamos e, a pesar destes esvaróns (que deberían ser explicados polos seus protagonistas), debemos seguir confiando. No caso da polémica dos rótulos, e como lembra Lluis Llach: “No es aixó, companys, no es aixó“.