"A lingua galega na cidade"

Esta semana continuamos coas presentacións do libro do sociolingüista Gabriel Rei-Doval A lingua galega na cidade no século XX. Mergullados na falsa e interesada polémica sobre o decreto de uso do galego no ensino non universitario, a obra de Doval constitúe, como sinalou o tamén sociolingüista Fernando Ramallo, “un libro alerta fundamental para entender a situación social da lingua galega durante os últimos vinte e cinco anos”. Ademais de proporcionar e sistematizar milleiros de datos e de realizar un estudo diacrónico da situación do galego nas sete primeiras cidades do país, o libro achega e arrisca reflexións sobre o futuro da lingua (en medios como a familia ou sobre as posibilidades da regaleguización), polo que a súa utilidade para o proceso de planificación lingúística nos medios urbanos resulta evidente.

Etiquetas:

Entrevista a John Updike

Aínda que se obvia (como é costume) as edicións de Terrorista en galego e catalán, El Pais semanal publica esta longa e interesantísima entrevista a John Updike. Tamén é de salientar sobre a polémica novela esta información aparecida en El Periodico de Catalunya. A novela en galego xa está dispoñible nas librarías.

Etiquetas: John_Updike

Episodios de terror

Coincidindo coa Feira do Libro de Vigo lanzamos ao mercado este libro imprescindible para a recuperación da memoria histórica. Os autores sintetizan todo o que se leva escrito até o de agora sobre o período da Guerra Civil na provincia de Pontevedra, centrando o libro arredor do campo de concentración da illa de San Simón e a súa colonia penitenciaria. Episodios de terror recupera máis de catro mil nomes de perdedores da Guerra Civil, incorporando tamén os nomes das persoas que asinaron as sentenzas ou as dos que, segundo testemuños orais e investigacións, actuaron como asasinos nas estradas.

"Fóra do sagrado" de Anxo Angueira

Espectacular e moi emocionante foi o recital de presentación de Fóra do sagrado, o poemario que dedica a Vigo Anxo Angueira. O paraninfo “Leónides de Carlos Ardenaz” do Instituto Santa Irene ateigouse de xente para escoitar a presentación de Méndez Ferrín e a declamación do poeta, acompañado dos músicos Leo de Matamá (nas guitarras e voz) e Aser Álvarez (percusión).
Na súa intervención Ferrín sinalou que presentabamos “un libro situado no centro do puro republicanismo da fé na liberdade”. “Este é un texto para ser pronunciado en alta voz, para ser cantado, xa que soporta unha potentísima oralidade. A necesidade da dicción oral para facernos vibrar plenamente como nos grandes cantares de xesta. Aí a razón da invitación do eoi da Chanson de Roland“. Continuou Ferrín afirmando que Fóra do sagrado supón unha “erupción de palabras, poesía acumulativa, con potencia da anáfora, amosando toda a capacidade emotiva do versículo libre”. Despois de citar a Pier Paolo passolini e ao seu pranto polo proletariado suburbano, Ferrín sinalou que este “longo poema representa unha nova concepción da poesía política, cargado de ideas fondas e dunha sentimentalidade profunda; unha manifestación exultante e alegre da cifra de toda a Galicia contemporánea que é a cidade de Vigo”. O autor de Bretaña, Esmeraldina rematou as súas palabras gabando a representación plástica que presidía o acto (cinco murais de cinco metros de altura realizados polos irmáns De Dios), representación do máis simbólico desta cidade, o porto do Berbés e alá arriba (como diría Castelao) das casas onde viven as xentes de terra. “Sempre, sempre, sempre, Vigo un camiño cara a liberdade”, foron as palabras derradeiras de Ferrín.
Aconsello esta anotación de Arume dos Piñeiros sobre este poemario de Angueira, chamado a marcar un fito na nosa produción contemporánea.
Actualización (28-06-2007): Crónica da presentación de Arume dos Piñeiros.
Actualización (29-06-2007): a crítica de Heitor Mera no Cartafol.

Etiquetas:

"Bretaña, Esmeraldina", a reedición dun clásico

Despois da súa aparición hai vinte anos, reeditamos Bretaña, Esmeraldina, unha novela de máis de catro centas páxinas que supuxo un dos maiores esforzos creativos de Ferrín. Esta nova edición foi preparada por Anxo Angueira (hoxe o maior estudoso desta obra) quen se ocupou tamén da introdución e das notas ao pé. Debedora de Jack London, de Torrente Ballester ou Cunqueiro esta novela carceraria con Tagen Ata e Breteña ao fondo ten como un dos temas centrais a procura da identidade. Unha boa oportunidade para visitar esta potente espiral narrativa (ignorada, ata agora polo público e deostada por parte da crítica) que flexiona sobre o conxunto da obra do mestre Ferrín.

Etiquetas: Méndez_Ferrín

"Cólera" de María Xosé Queizán

Hoxe presentamos Cólera, o máis recente poemario de María Xosé Queizán. Durante o acto proxectarase un vídeo de 45 minutos, preparado por Manuel Forcadela, que recrea con imaxes, testemuños e músicas seis dos poemas do libro.
Cólera é a memoria orgullosa dunha xeración que rememora un proceso histórico clave na conformación do tempo presente. Empregando a emotividade que proporciona a paixón poética, a autora loa á mocidade galega que iniciou o galeguismo político de posguerra e se mobilizou para derrocar o réxime do tirano. Polo poemario discorren acontecementos políticos e sociais decisivos dunha década (a que vai dende mediados dos sesenta ao inicio da Reforma Política): a formación do Consello da Mocidade, o 25 de xullo de 1969, Castrelo de Miño, Ferrol 10 de marzo de 1972 ou as Encrobas. Mais tamén, polo libro discorren elexías ao Che Guevara ou a Frantz Fanon, figuras que serviron de referentes ideolóxicos a esta xeración. Ademais doutros poemas que constitúen homenaxes explícitas a protagonistas daquel tempo de entusiasmo, confrontación, dor e represión, como os dedicados a “Carmiña” (“Testemuñas os anos dunha loita / de terra e tempo”) e a Reimundo Patiño, por só citar algunha destas pezas.
María Xosé Queizán, como xa fixera noutras ocasións, emprega o poema como rexistro ensaístico, fuxindo do intimismo e verquendo toda a súa intencionalidade social humanista para conseguir un poemario inusualmente comprometido e irado no contexto da poesía galega actual. Eis o título, rotundo, provocador e luminoso como metáfora daquel tempo onde agromou, con tanto esforzo, a esperanza da liberdade.

Etiquetas:

Updike, o adianto de "Terrorista"

Terrorista, a primeira obra en galego de John Updike, é a historia de Ahmad Ashmawy Mulloy, un mozo de dezaoito anos que vive en New Prospect, unha antiga vila industrial do estado de Nova Jersey. Fillo de nai irlandesa-americana e de pai exipcio, que os abandona cando non tiña mais que tres anos, Ahmad non soubo nunca atopar o seu lugar na sociedade na que vive. Furioso coa súa nai, por non ter conseguido manter unida a familia, adopta aos once anos a fe do pai, o islam, refuxiándose na influencia do xeque Rashid, o imán da mesquita da Rúa West Main. A pesar de contar cun grande potencial para os estudos, como lle recorda Jack Levy, o orientador do seu instituto, un xudeo renegado e infeliz que o aconsella ingresar na Universidade, decide obter o carné de condutor de camións para comezar a traballar de transportista, como lle recomenda o imán. É así como lle chega a proposta clave da súa vida: facer estourar un camión cargado con catro toneladas de dinamita nun dos principais tuneis de Nova York. Para Ahmad esta é unha misión elevada que o afastaría da superficialidade e o materialismo da cultura norteamericana que aborrece, un acto suicida que lle permitiría dar a vida por Alá.
John Updike (Shillington, Pensylvania, 1932), autor de máis de vinte novelas, é un dos escritores máis relevantes da narrativa norteamericana contemporánea. Crítico literario do The New Yorker dende 1957, obtivo os máis importantes premios literarios: o Pulitzer, o American Book Award, o National Book Award, o National Book Critics Circle Award, o Rosenthal Award e a Howells Medal. Terrorista (Xerais 2007) é a súa primeira obra traducida para o galego por Lara Domínguez Araújo e ilustrada na súa portada por Fran Herbello Hermelo. Aquí pode baixarse en PDF as primeiras páxinas da novela, que estará nas librarías na primeira quincena de xuño, coincidindo coa aparición das versións en castelán e catalán.

Etiquetas: John_Updike

Updike, por vez primeira en galego

Na vindeira semana recibiremos os primeiros exemplares de Terrorista, a primeira novela de John Updike traducida ao galego, que aparecerá nas librarías ao mesmo tempo ca edición de Tusquets e Bromera. El Cultural (que como é adoito non anuncia as edición galega e catalana) publica esta interesante entrevista co moi respectado autor estadounidense. A tradución galega de Terrorista debeuse a Lara Domínguez Araújo e a portada ao fotógrafo Fran Herbello. Mañá publicaremos na web da editorial un adianto do primeiro capítulo.

Etiquetas: John_Updike

Case perfecto: a primeira crítica

Montse Pena publica a primeira crítica de Case perfecto a última novela de Marina Mayoral. Eis un parágrafo do texto:

Case perfecto é tamén unha desas novelas que é complicado deixar de ler, que se devoran nunha ou dúas tardes. Os motivos non son outros que unha intriga ben dosificada (derivada de que ata as derradeiras páxinas non coñecemos en qué circunstancias faleceu o pai e marido, namentres aínda nos esperan algunhas sorpresas), un afondamento psicolóxico nos personaxes moi acaído (e ao que xa nos ten acostumados a autora) e unha fervenza de aconteceres un tanto excesiva, aínda que certamente entretida. Contra o final, a historia enguedéllase demasiado, a pesar de que a escrita sinxela e accesíbel de Mayoral impide que o receptor se vexa desbordado polas traxedias cotiás e non tan cotiás dunha familia da alta sociedade, que apuntan á sombra dunha lectora implícita media que por veces se deixa ver no texto.”

Etiquetas: Marina_Mayoral

Adiantos das novidades de Moure e Regueira

Dende hoxe poden baixarse os PDF de senllos primeiros capítulos das novelas de Teresa Moure e Mario Regueira que se poñerán á venda no Culturgal. Boa lectura!