«Galego, un consenso feito cachizas»

Inevitablemente, no artigo da semana analizo o que entendo son as claves do avance do decreto (chamado) de plurilingüismo.

Alberto Núñez Feijóo preferiu o pasado sábado participar nunha feira de exaltación do viño ca facelo na presentación dun avance do decreto chamado de plurilingüismo. Escolleu ao conselleiro de Educación e ao secretario xeral de Política Lingüística para que presentasen aos xornalistas unha nota de prensa dun folio na que se recollen as liñas xerais dun documento que, como eles anunciaron, se coñecerá na súa totalidade nos vindeiros días cando sexa enviado a ditame da Mesa Sectorial, do Consello Escolar de Galicia e do Consello Consultivo. Razóns políticas –vencelladas aos desequilibrios internos existentes dentro do seu partido, tanto polo evidente fracaso da política do goberno sobre as caixas como pola carreira ás principais alcaldías– deberon aconsellar ao presidente pechar canto antes a redacción do decreto e, ao mesmo tempo, non participar nun acto que supón o abandono efectivo por parte do Partido Popular das políticas de acción positiva sobre o emprego da lingua propia de Galicia desenvolvidas durante tres décadas nos eidos educativo e social.

Sexa como for a redacción definitiva do articulado, que non vai ser nin moito menos irrelevante para o futuro da nosa lingua e para o desenvolvemento da nosa civilidade e calidade da educación, algunhas conclusións podemos tirar dos importantes anuncios realizados por Vázquez e Lorenzo.

A primeira, a ruptura do Partido Popular cos consensos políticos e sociais forxados ao longo do período autonómico arredor da posición dos idiomas oficiais e da convivencia lingüística en Galicia, recollidos na “Lei de Normalización Lingüística”, na “Carta Europea das Linguas” e no “Plan Xeral de Normalización Lingüística” de 2004. Co anunciado por Vázquez e Lorenzo esfarélanse as dúas chaves deste consenso: a da cooficialidade do galego e do castelán, procurando a súa igualdade real e a competencia nas dúas linguas do conxunto da cidadanía; a do impulso de políticas de promoción do galego, para compensar a súa situación de partida claramente en desavantaxe co castelán. Ruptura do consenso que ademais de facer caso omiso dos ditames do Consello da Cultura Galega e da Academia Galega sitúa ao Partido Popular en solitario, apoiado só polos sectores negacionistas, moi minoritarios, que pretenden a ferro e fariña non ter contacto ningún coa lingua galega.

A segunda, as medidas anunciadas, a pesar de insistir no seu carácter equilibrador, reducen significativamente en todos os niveis educativos, o uso do galego no desenvolvemento das competencias de comunicación lingüística, especialmente nas de comprensión e expresión escrita, profundizando, ademais, nos prexuízos sociais arredor da súa utilidade para eidos do coñecemento científico ou técnico.

Moi significativas son as medidas propostas para o segundo ciclo da Educación Infantil (do primeiro, nada sabemos), que volven sobre un modelo semellante ao empregado no decreto de 1995 (o profesorado utilizará na aula a lingua que determinen as familias en votación anual) que os profesionais da educación sabemos supuxo a práctica desaparición do galego na maioría dos centros. A pesar de que no avance do decreto se prevé de forma xenérica “que o profesorado desta etapa procurará que os nenas e as nenas adquiran o coñecemento da outra lingua oficial de Galicia”, sabemos que isto só será efectivo nas aulas onde o galego sexa a lingua maioritaria. Resulta moi extraño que nun documento elaborado pola Consellaría de Educación non se proporcionen algunhas recomendacións máis concretas ao profesorado para que os nenos de contornos castelánfalantes poidan iniciarse no proceso educativo cun primeiro contacto co idioma galego.

Esta tardía incorporación do emprego educativo das dúas linguas; o complexo sistema de determinación dos itinerarios lingüísticos do alumnado, no que os pais terán en último termo dereito de veto; como, e sobre todo, esoutra demagóxica apelación á “liberdade de expresión dos alumnos” para utilizar “a lingua oral ou escrita que consideren máis conveniente “, que supón un cínico ataque ao traballo e á autoridade do profesorado na aula, son medidas todas que agoiran o fracaso educativo sen paliativos do modelo proposto que impedirá que todo o alumnado ao remate do ensino secundario posúa idéntica competencia no uso oral e escrito das dúas linguas oficiais.

Alberto Núñez Feijóo e o seu partido coa presentación deste decreto estragaron as posibilidades de recompoñer o consenso arredor da convivencia lingüística que ofreceron as máis diversas institucións e sectores da sociedade galega ao longo dos últimos meses. Quizais non preveron os conservadores galegos que seguindo eses engaiolantes cantos de serea negacionistas poidan estar comezando a súa deriva.

Que erro tan grande!

«Que erro tan grande darlle máis poder nas aulas a uns pais que perderon o seu na casa.»

Creo que esta frase, que lin nun comentario de Facebook e que recolle en Twitter Descalza, describe mellor ca ningunha outra as dimensións do erro enorme que vai cometer o PPdeGalicia presentando ese proxecto de decreto (chamado) de plurilingüismo. Un texto que rompe un modelo consensuado de convivencia lingüística, forxado con moitas dificultades ao longo de tres décadas de autonomía, e fará retroceder o uso do galego nas aulas, dificultando así a adquisición dunha competencia idéntica nas dúas linguas oficiais a todo o alumnado ao remate da ESO. Mañá abordaremos a cuestión máis por extenso no artigo de Faro de Vigo que titulamos «Galego, o consenso feito cachizas».

Mentres, continuamos en Twitter o noso seguimento sobre as reaccións e mobilización que esta suscitando a noticia. Recomendamos a todos os tuiteiros que cando a aborden empreguen a marca #decretogalego.

Entre as moitas reaccións de repulsa ao contido do avance do decreto recomendamos a lectura das publicadas polas dúas plataformas nas que participamos: ProLingua e Galego Patrimonio da Humanidade.

Neste momento decisivo para o futuro da nosa lingua, como sinala Xosé Gundín, a resposta unitaria é vital.

Desván de los Monjes, non era unha lenda urbana

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/TAxDHlS0Ef4" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

A pesar do desmentido de Roberto Varela o pasado 24 de febreiro en El Correo Gallego, no segundo 18 do vídeo podemos comprobar que o de «Desván de los monjes» non era unha lenda urbana.

O vídeo completo («Magia y ocio en el Camino: paquetes turísticos de Terras de Ulla e Tambre) está publicado en «Galicia, ven y siéntala», a páxina de Galicia en Fitur.

As nosas beizóns a Martin Pawley por poñer as cousas no seu sitio.

Carlos Príncipe fala sen cancelas sobre as caixas

Aconsello escoitar estes quince minutos da tertulia da Radio Galega do pasado venres á noite. Carlos Príncipe fala sen cancelas sobre como funciona Caixanova. Algúns treitos das súas palabras son impresionantes, non tanto porque non coñecésemos os datos e os nomes que achega, senón polo que denotan da forza de determinados poderes económicos. Magnífico complemento para unha reflexión menos emotiva é a lectura destoutro artigo de Fernando González Macías no que agoira o fracaso da fusión das caixas, o que para el danará moi seriamente as posibilidades de autogoberno futuro de Galicia.

Vaia panorama co que nos imos quedar!

Grazas a Imeneo por subir a gravación.

Dúas SIP para as nosas caixas?

Se finalmente non hai acordo na negociación institucional entre a Xunta e o Goberno, entre o PP e o PSOE, moi dificilmente haberá fusión entre as caixas nosas. Despexada esa incógnita, ábrense dúas posibilidades nas que semella levan traballando os equipos das entidades: Caixanova participaría nunha SIP con outras entidades máis pequenas ca ela (Cantabria, Murcia…) sen acudir ao FROB, o que permitiría unha certa flexibilidade; Caixa Galicia participaría noutra SIP cunha entidade máis grande ca ela, Caja Madrid, e acudirían aos fondos do FROB. De establecerse este escenario, politicamente quen sairía mellor parado do conflito? Se a Xunta non autoriza cada unha das SIP, que alternativas lle quedan ás entidades? E cales serán os efectos sobre a economía galega; e sobre a nosa autoestima como país?

Feijóo disfrázase en Verín

Resúltame moi difícil definir o disfrace de Feijóo. A magnífica foto de Nacho Gómez demostra que este non é un político calquera.

Vigo, fenda aberta

Tras a manifestación separatista de onte, Abel Caballero estará feliz e, sen dúbida, se sentirá avalado na súa estratexia de recuncar na alcaldía pola vía do espírito cantonalista. Porén, na outra beira da xogada, tanto Alberto Núñez Feijóo como Corina Porro non se sentirán totalmente defraudados, xa que a pesar de que  a concentración caballerista foi grande –entre 20.000 e 30.000 persoas, estiman todas as fontes–, non acadou a categoría de  «evento cívico multitudinario» doutras ocasións (o titular de Faro de Vigo é moi orientativo). Con todo, ademais da iconografía e fraseoloxía utilizada no evento, é significativa a franxa de idade de boa parte dos participantes –superior aos 50 anos, como sinalan diferentes persoas– o que abre unha vía para facer todo tipo de interpretacións sobre previsible comportamento electoral (pois a manifestación diso trataba, a pesar de que fose vestida coa roupa do conflito das caixas). Sexa como fose, tras esta manifestación, convocada empregando máis prexuízos ca argumentos racionais, aquel Vigo motor cívico de Galicia dos grandes momentos da nosa historia quedou escachizado. As consecuencias desta fenda aberta son hoxe impresvisibles.

Feijóo non arrinca nas cidades

Segundo o Barómetro que publica hoxe La Voz de Galicia a fórmula de Goberno Bipartito ou Tripartito de partidos de esquerda e nacionalistas gobernaría nas oito cidades galegas. A un ano das municipais, a política de deconstrución de Feijóo semella que non dá os resultados agardados e o PPdeG fracasaría na súa estratexia de que Telmo Martín (Pontevedra), Carlos Negreira (A Coruña) e Corina Porro (Vigo) acadasen as alcaldías. Os datos amosan, ademais un lixeiro incremento dos apoios para o PSdeG-PSOE, especialmente significativo na cidade de Vigo e un decremento dos que recibe o BNG (coa excepción de Vilagarcía e Ferrol, nas que sobe, e Pontevedra e A Coruña, onde se mantén). No entanto, é innegable a fortaleza do PPdeG que apunta un teito que o achega a só un concelleiro da maioría absoluta en Vigo, Santiago e Ourense, as tres cidades onde, nestes momentos, non sería sorpresa ningunha que obtivese en 2011 as alcaldías.

O datos do barómetro da Voz, como estoutra táboa de Fermín Bouza sobre os temas a axenda pública galega, coinciden que os temas que máis preocupan aos galegos son o paro e a situación económica (idénticos ao do resto dos cidadáns do Estado), cuestións moi afastadas da sistemática tarefa deconstrutiva acometida polo equipo de Feijóo sobre temas como idioma, a cultura, os servizos sociais ou a política de (des)protección do litoral. Feijóo, coa excepción da aposta pola fusión das caixas (que, ademais, lle provoca importantes problemas en Vigo), non lle meteu o dente a cuestións claves como a política de emprego e formación, confiando que fose a estratexia de Génova de desgaste a Zapatero a que proporcionase os votos urbanos que precisa o seu partido.

Os datos amosan que os alcaldes socialistas, que teñen elevadas posibilidades de recuncar en todos os casos, tampouco poden confiarse moito, xa que o seu inimigo maior non está no PPdeG, senón no desplome que puidese sufrir Zapatero e o seu Goberno incapaces de facerlle fronte a eses dous temas principais do paro e a crise económica.

Con respecto ao BNG, semella que nas cidades (habería que coñecer datos das vilas, que podería ser outro cantar) as súas perspectivas son dun doce estancamento: non consegue medrar, mais podería manter aos seus cadros nos gobernos locais, o que, unha vez máis, adiaría a resolución definitiva da súa crise.

63 presentacións do libro de ProLingua, venres 5, 20:30 horas

Velaquí a listaxe das 63 localidades nas que se fará a presentación do libro 55 mentiras sobre a lingua galega mañá venres 5 de febreiro ás 20:30 horas. Agradécese calquera colaboración para difundir esta información e apoiar a nosa iniciativa (especialmente adquirindo un exemplar). E, por suposto, estades todos e todas convidados a participardes nesta iniciativa en man común en defensa da dignidade da lingua galega. A presentación de Vigo será retransmitida en directo por Blogaliza (O streaming poderá seguirse desde o blogue de Prolingua e desde a portada de Blogaliza).

  • A Coruña, Sala de Prensa Fundación Caixa Galicia (Cantón Grande, entrada por Rúa da Estrela): Mercedes Queixas, Pancho Pillado, Martin Pawley e Alfredo Ferreiro
  • A Estrada, Agrupación Cultural KenKeirades: David Otero e Antía Otero
  • Allariz, Fundación Vicente Risco: Teresa Devesa e Antonio Blanco
  • Baio (Zas), Auditorio de Baio: Teresa Castro, Antonio Díaz Amor, Ricardo Vigueret
  • Baiona, Biblioteca Municipal: Concha Costas e Anxo Ratel
  • Barcelona, Centro Galego (Rambla Caputxins 35-37): Pere Comelles, Sabela Labraña, Xiana Díaz e Paulo Filgueiras.
  • Bethelem (Palestina), Libraría Kalila w-Dimma: Moncho Iglesias Miguez e Samar Sabat
  • Bos Aires (Arxentina), Biblioteca Galega de Bos Aires: Débora Campos e María Rosa Lojo
  • Bruxelas (Bélxica), Livraria Orfeu: Ana Fontal, Xavier Queipo e Manuel González
  • Bueu, Museo Massó: Eva Rivas, Xabier Castro, Carme Novas Ferradás, Lucía Novas
  • Cacheiras-Teo, Mediateca do Grilo: Carme Hermida, Xosé Mª Lema Suárez e Rosa Moreiras Cuñarro
  • Caldas de Reis, Biblioteca Municipal: Ana Rial, Cesar Longa e Xosé Candal
  • Cambados, libraría Ramón Cabanillas (Rúa do Hospital, 40, baixo): Paco Fdez. Rei, Emilio Insua e Pilar Ponte
  • Cangas, Auditorio Municipal: Héitor Mera, Rita Paredes, Ana Ameal e Xosé Manuel González
  • Carballo, Pazo da Cultura: Xan Fernández Carrera, Silvana Castro e Farruco Fraga
  • Carnota, Confraría de Pescadores de Lira: Chisco Naval, Mercedes Díaz Maián e Belén Campos
  • Celanova, Aula de Cultura Caixa Galicia: Xoán Carlos Domínguez Alberte e Leopoldo Rodríguez Puga
  • Cerceda, Biblioteca Pública de Cerceda: Xosé Bocixa e Manuel Lourenzo
  • Chantada, Casa da Cultura: Manolo Figueiras e Xosé Miranda
  • Copenhague (Dinamarca), Libraría-Café Rayuela: Alejandro Tobar e Iago Cordal
  • Corcaigh/Cork (Irlanda), Book Library da University College Cork, ás 17.15 h: Carlos Seco, Ciaran Dawson e Xoán Sartal.
  • Cotobade, Multiusos de Carballedo: Hadrián Faílde Perdiz, Antón Vidal Andión e Malores Villanueva
  • Cuntis, Casa da Cultura: Héitor Picallo Fuentes, Olimpo Arca, Maka Arca Camba, Silvia Fernández Piñeiro e Santiago Martínez López
  • Fene, Casa da Cultura: César Yáñez, Moncho Gándara, Quique Sanfiz
  • Ferrol, Ateneo Ferrolán: Xosé Manuel Pérez Sardiña, Xosé Lastra e Xosé Manuel López Leira
  • Gondomar, Aula de Cultura Ponte de Rosas (Avda. da Feira nº 10): Xilberte Manso, Gonzalo Navaza. Atención! En Gondomar a presentación será ás 20:00
  • Guitiriz, Casa das Palabras: Alfonso Blanco
  • Lalín, Museo Ramón María Aller: Rafa Cuíña, Alberto Granxa e Luz Méndez
  • Lisboa (Portugal), Casa do Brasil, 21.30 h: Antonio Mira e André Filipe Simões
  • Londres (Gran Bretaña), Instituto Cañada Blanch, 317 Portobello Road, 19.00 h: Inma Gil Rosendo e Eva Moreda
  • Lubián (Zamora), Salón de plenos do Concello de Lubián (Souto da Feira, 7): Felipe Lubián e Carme Pousa
  • Lugo, Librería Trama: Paco Martín e Antonio Reigosa
  • Madison (Wisconsin, EEUU), University of Wisconsin, Edif. Ingraham, Aula 133: David MacKenzie
  • Madrid, Ateneo de Madrid: Alejandro Hermida, Asunción Canal Covelo e Laura Montes Iglesias
  • Marín, Biblioteca Municipal: Ana Acuña, Carlos Solla e Lucía Outeiro
  • Melide, Centor Social Xosé Vázquez Pintor: Vanessa Martínez Iglesias, Xosé Vázquez Pintor, Xosé Luís Santiso e Valentina Formoso
  • Moaña, Centro Cultural Daniel Castelao: Asunción Soñora Abuín, Daniel Costas Currás, Benxamín Riobó Sanluís e Xabier Cordal
  • Monforte, Galería Sargadelos: Xosé Manuel Eyré e Suso Verao
  • Nablús (Palestina), Libraría Kubut: Fahed Salahat e Mohamed Salahat
  • Nigrán, Casa do Concello: Anxo Valverde, Xan Lois Cabreira e Emma Lázare
  • Noia, Casa da Cultura Avilés de Taramancos: Lola Arxóns, Agustín Agra e Carlos Maquieira
  • Nova York (EEUU), New York City University: Alexandre Alonso Nogueira e Humberto Ramilo Costas
  • O Barco, Biblioteca Municipal: Manuel Agra, Luísa G. Macía e Xaquín Freixeiro
  • O Grove, Casa da Cultura “Lueiro Rei”: Xesús Mª González Domínguez, Luís Rei, Rosario Pérez Magdalena e Patricia Arias Chachero
  • Ourense, Ateneo de Ourense: Serafín Alonso, Xosé Antón Laxe Martiñán e Xián Bobillo
  • Padrón, Casa do Patín: Anxo Angueira, Rita Bugallo e Xosé García Lapido
  • París (Francia), Instituto Cervantes (sala 1.3): Martinha Varela e Antón Figueroa
  • Pobra de Trives, Casa da Cultura: Mónica Baleirón e Mª Luísa Travieso
  • Ponferrada, Sala da Obra Social de Caja España en Ponferrada: Paco Velasco, Nuria Varela e Rafael Adán
  • Ponteareas, Biblioteca Municipal: Alberte Reboreda, Anxo Saborido e Xosé Manuel Moo
  • Pontedeume, Centro Municipal de Maiores: Xosé Francisco Correa Arias, Xoán Lorenzo Crespo.
  • Pontevedra, Galería Sargadelos: Ana Outón, Ana Iglesias e Elvira Ribeiro
  • Ribadavia, Casa da Cultura: representantes da Plataforma Ribeiro pola Lingua
  • Ribadeo, Casa das Letras: Xavier Campos e Rocío Dourado
  • Ribeira, Ateneo Valle Inclán: Encarna Pego, Miguel Louzao, Pura Prado e Alexandre Cortés Ayaso
  • Salceda de Caselas, salón de actos do CEP Altamira: Suso Sánchez e Flori Veloso
  • San Martiño de Trebello (Val do Ellas, Extremadura), Casa do Concello: Domingos Frades Gaspar, Severino López Fernández e Máximo Gaspar
  • Santiago, Librería Couceiro: Xosé Luís Regueira, Antón Dobao e Mª do Carme Ríos Panisse
  • Saraievo (Bosnia), Kulturni Center Fuad Jahic: Jairo Dorado
  • Trintxerpe (Guipúzcoa), Tenencia de Alcaldía de Trintxerpe, concello de Pasaia: Xosé Estévez, Manolo Irixoa, Filipe Domínguez e Koldo Izagirre
  • Tübingen (Alemaña), Libraría Rosa Lux (Lange Gasse 27), 20.00: Aitor Rivas, Johannes Kabatek e Mariana Petitti
  • Tui, Área Panorámica (antigo S. Paio): Helena Pousa e Alberto Valverde
  • Verín, Casa da Cultura: Xesús Lantes, Bieito Barreira e Zeltia Barreira
  • Viana do Bolo, IES Viana do Bolo: Carlos Ferreiro González e Patricia Fernández López
  • Vigo, Casa Galega da Cultura (Fundación Penzol): Xosé Henrique Costas, Manuel Bragado, Agustín Fernández Paz
  • Vilafranca do Bierzo, Casa da Cultura de Vilafranca: Marisa Cela e Antonio Nestral
  • Vilagarcía, Auditorio municipal: Xan Guillén, Héitor Silveiro e Cruz López Martínez
  • Vilalba, Salón de Actos da Casa da Cultura: Primitivo Iglesias, Luis Villares, Moncho Paz, Ricardo Polín e Antía Veres Gesto
  • Vitoria/Gasteiz, Salón de actos do Centro Galego de Vitoria: Xavier Iglesias, Itziar Ayestaran, Idoia Ezeiza e Débora Álvarez Moldes

«As aulas e o despacho»

as aulas e o despacho from SonCine on Vimeo.

O pasado sábado, Anxo Lorenzo remata a súa ponencia na xornada de formación cos membros dos equipos de normalización e dinamización lingüística dos centros premiados na convocatoria de proxectos de innovación en normalización lingüística 2009-2010. No vídeo pode verse un extracto do debate posterior. As imaxes son impresionantes pola afouteza e claridade das intervencións do profesorado e, ao mesmo tempo, desoladoras polos rostros de enorme tristeza dos participantes abatidos polo dano profundo que se lles está infrixindo. Síntome moi orgulloso de que contemos con profesionais coma eles comprometidos coa escola galega. Aconsello difundir este vídeo por todos os medios ao noso alcance. Dificilmente imos atopar unha peza que mellor defina o que está sucedendo nestes momentos nas aulas e nos despachos.